Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?

Yeşim M. ATAMER, (Zürih Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk, Ekonomi Hukuku, Avrupa Hukuku ve Mukayeseli Hukuk, Zürih, İsviçre)
Gökçe KURTULAN GÜNER (İstanbul Bilgi Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Medeni Hukuk Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
25 1
Yıl: 2021 Cilt: 70 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 543 - 588 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33629/auhfd.900613 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?

Öz:
Pozitif hukukumuza ilk defa mülga (4077 sayılı) Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 2003 yılında değiştirilen 4. maddesi ve buna dayanılarak çıkarılan bir Yönetmelik'le tartışmalı bir giriş yapan ancak 2014 yılında yürürlüğe giren (6502 sayılı) Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'da açıkça düzenlenmeyen imalatçının sorumluluğu kavramı, 2021 yılında yürürlüğe giren 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu'yla tekrar yasal bir temele kavuşturulmuştur. İlgili Kanun ile Avrupa Birliği'nin hem 1985 tarihli İmalatçının Sorumluluğu Yönergesi (85/374/EEC), hem de 2001 tarihli Ürün Güvenliği Yönergesi (2001/95/EC) iç hukukumuza aktarılmaya çalışılmıştır. Ancak Devlet'in piyasaya sürülecek ürünlerin asgari standartları tutması konusunda beklentilerini ortaya koyan ve imalatçılar üzerinde sürekli bir idari denetimin de ön koşulunu oluşturan ürün güvenliği kurallarıyla, ürünün piyasaya sürülmesinden sonra ortaya çıkan, ürün güvenliği kurallarıyla engellenemeyen artık riskin bir zarar doğurması durumunda bunun tazminini hedefleyen imalatçının sorumluluğu kurallarının aynı Kanun'da düzenlenmiş olması beraberinde birtakım uyumsuzlukları getirmiştir.Bu çalışmada ilgili Kanun uyarınca imalatçının sorumluluğuna ilişkin esaslar değerlendirilerek Kanun'un tartışmalı sayılabilecek bazı hükümlerinin nasıl anlamlı bir şekilde yorumlanabileceğine dair öneriler getirilmiş ve Kanun'un güncel gelişmeler karşısında eksik kaldığı yönlerine işaret edilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelime: ürün güvenliği imalatçının sorumluluğu kusursuz sorumluluk

The Missing Product Liability Provisions in Turkey – Does the Law on Product Safety and Technical Regulations Provide for an Answer?

Öz:
The Law on Product Safety and Technical Regulations (Law no: 7223) came into force as of March 2021. This Law has the objective of transposing both the 1985 Product Liability Directive (85/374/EEC) and the 2001 Product Safety Directive (2001/95/EC) of the European Union into Turkish law. However, the fact that the Law regulates product safety rules on one side, which set forth the expectations of the State with regards to minimum standards that should be followed for products to be put in circulation and which also constitute the basis of a continuous administrative control over producers, and the product liability rules on the other side, which aim at compensating any loss that occurs after the products are put in circulation and are due to the realization of a residual risk that could not be prevented through the product safety rules, has brought along certain incompatibilities. In this article we try to illustrate these problematic product liability provisions and offer suggestions to attain a more meaningful interpretation. Besides, we discuss the possible solutions this Law offers to tackle problems of product liability in the digital age.
Anahtar Kelime: product safety

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akçura Karaman, T. (2008). Üreticinin Ayıplı Ürününün Sebep Olduğu Zararlar Nedeniyle Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluğu. İstanbul: Vedat.
  • Al, D. (2020). 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu Kapsamında Ürün Kavramı ve Üreticinin Sorumluluğu, Terazi Hukuk Dergisi, 15(169), 1802.
  • Alheit, K. (2001). The Applicability of the EU Product Liability Directive to Software, The Comparative and International Law Journal of Southern Africa, 34(2), 188.
  • Atamer, Y. M. (1996). Üçüncü Kişinin Uğradığı Zararların Sözleşmesel Sorumluluk Kurallarına Göre Tazmini, Yargıtay Dergisi, 22(1), 99.
  • Atamer, Y. M. (2007). Avrupa Topluluğu Hukukunda İmalatçının Sorumluluğu, Tüketicinin Korunması Semineri (ed. Ebru Ceylan). Ankara: Yetkin.
  • Atamer, Y. M. (2012). Yeni Türk Borçlar Kanunu'nda Taşınır Satımı Sözleşmesi, Türk Borçlar Kanunu Sempozyumu (ed. M. Murat İnceoğlu). İstanbul: On İki Levha.
  • Aydos, O. S. (2008). Ürün Sorumluluğu. Ankara: Adalet.
  • Baysal, B. (2019). Haksız Fiil Hukuku. İstanbul: On İki Levha.
  • Bell, J. ve Ibbetson, D. (2014). European Legal Development - The Case of Tort. Cambridge: CUP.
  • Bureau Européen des Unions de Consommateurs (2020). Position Paper - Product Liability 2.0 How to Make EU rules fit for consumers in the digital age (BEUC X-2020-024) ('BEUC Rapor') (https://www.beuc.eu/publications/beuc-x-2020- 024_product_liability_position_paper.pdf
  • Borghetti, J. S. (2016). Product Liability in France, European product liability: an analysis of the state of the art in the era of new technologies (ed. Piotr Machnikowski). Cambridge: Intersentia.
  • Bungert, H. (1991). Compensating Harm to the Defective Product Itself - A Comparative Analysis of American and German Products Liability Law, Tulane Law Review, 66, 1179.
  • Busch, C. (2019). When Product Liability Meets the Platform Economy: A European Perspective on Oberdorf v Amazon, Journal of European Consumer and Market Law, 8 (5), 173.
  • Büyüksağiş, E. (2005). La notion de défaut dans la responsabilité du fait des produits. Zürih: Schulthess.
  • Cabral, T. S. (2020). Liability and Artificial Intelligence in the EU: Assessing the Adequacy of the Current Product Liability Directive, Maastricht Journal of European and Comparative Law, 27(5), 615.
  • Çelt, D. Ö. (2021). Ürün Sorumluluğunda Yaşanan Güncel Gelişme: 7223 Sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu, AndHD, 7(1), 73.
  • Erlüle, F. (2008). Yapımcının Sorumluluğu, MÜHFHAD, 14(4), 303.
  • European Law Institute Innovation Paper Series (2021). Guiding Principles for Updating the Product Liability Directive for the Digital Age (Raportör: Christian Twigg-Flesner) ('ELI Principles')(https://europeanlawinstitute.eu/fileadmin/user_upload/p_eli/Public ations/ELI_Guiding_Principles_for_Updating_the_PLD_for_the_Digital_Age. pdf
  • Fairgrieve, D. ve diğerleri (2016). Product Liability Directive, European Product Liability - An Analysis of the State of the Art in the Era of New Technologies (ed. Piotr Machnikowski). Cambridge: Intersentia.
  • Fairgrieve, D. ve Howells, G. (2007). Rethinking Product Liability: A Missing Element in the European Commission's Third Review of the European Product Liability Directive, The Modern Law Review, 70(6) 962.
  • Fairgrieve, D./Howells, G./Pilgerstorfer, M. (2013). The Product Liability Directive: Time to Get Soft, Journal of European Tort Law, 4(1), 1.
  • Fellmann, W. (2019) Basler Kommentar Obligationenrecht, 6. bası. Basel: Helbing Lichtenhahn.
  • Fellmann, W. (2019). Entstehung des neuen Verjährungsrechts und Überblick, Das neue Verjährungsrecht (ed. Walter Fellmann). Bern: Stämpfli.
  • Gezder, Ü. (2016). Elektronik Ticaret Hukuki İşlemlerinin Ayrımı - Dijital İçerik ve Hukuki Niteliği, Prof. Dr. Cevdet Yavuz'a Armağan Cilt 1, MÜHFHAD Özel Sayı, 22(3), 1119.
  • Havutçu, A. (2005). Türk Hukukunda Örtülü Bir Boşluk: Üreticinin Sorumluluğu. Ankara: Seçkin.
  • Hodges, C. (1998). Development Risks: Unanswered Questions, The Modern Law Review, 61, 560.
  • Honatiau, B. (1978). The Council of Europe Convention on Products Liability, Georgia Journal of International and Comparative Law, 8 (2), 328.
  • Honsell, H. (2007). Der Mangelfolgeschaden beim Kauf - der Papageienfall des Bundesgerichts BGE 133 III 257, Recht, 154.
  • Honsell, H., Isenring, B. ve Kessler, M. A. (2013). Schweizerisches Haftpflichtrecht, 5. bası. Zürih: Schulthess.
  • Howells, G. (2020). Protecting Consumer Protection Values in the Fourth Industrial Revolution, Journal of Consumer Policy, 43(1), 145.
  • Howells, G. ve Pilgerstorfer, M. (2010). Product Liability, European Union Private Law (ed. Christian Twigg-Flesner). Cambridge: CUP.
  • Howells, G./Twigg-Flesner, C./Willett, C. (2017). Chapter 8: Product Liability and Digital Products, EU Internet Law (ed. Tatiana-Eleni Synodinou ve diğerleri). Berlin: Springer.
  • Kanışlı, E. (2020). Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu (ÜGTFK) Uyarınca Üreticinin Sorumluluğu, İHM, 78(3), 1413.
  • Kapancı, K. B. (2021). Özel Hukuk Perspektifinden Bir Değerlendirme: Yapay Zeka ve Haksız Fiil Sorumluluğu, Gelişen Teknolojiler ve Hukuk II - Yapay Zeka (ed. Eylem Aksoy Retornaz/ Osman Gazi Güçlütürk). İstanbul: On İki Levha.
  • Kırca, Ç. (2007) Ürün Sorumluluğu. Ankara: BTHAE
  • Kırca, İ. ve Aydın, R. (2006). İnkişaf Riski - İmalatçının/Üreticinin Sorumluluğu, Fikret Eren'e Armağan. Ankara: Yetkin.
  • Koch, R. A. (2021). Spotlight - Product Liability in the Digital Age, ELI Newsletter, S. 1, Ocak-Şubat 2021.
  • Kulaklı, E. (2009). Ürün Sorumluluğu ve Ayıp Kavramı. İstanbul: On İki Levha.
  • Lannetti, D. W. (2000). Towards a Revised Definition of "Product" Under the Restatement (Third) of Torts, Product Liability, Tort & Insurance Law Journal, 35(4), 845.
  • Oğuzer, P. (2020). Avrupa Birliği ve Türk Hukukunda Üreticinin Sorumluluktan Kurtuluş Sebepleri. İstanbul: On İki Levha.
  • Oğuzman, M. K./Seliçi, Ö./Oktay Özdemir, S. (2020). Eşya Hukuku, 22. bası. İstanbul: Filiz.
  • Okur, S. (2021). Otonom Araçlarda Sözleşme Dışı Hukuki Sorumluluk - Yapay Zeka Sorumluluk Doktrinine Mukayeseli Bir Katkı. Ankara: Adalet.
  • Öcal Apaydın, B. (2021) TBK ve CISG Uyarınca Taşınır Satımında Ayıplı İfa Halinde Satıcının Sorumlu Olduğu Maddi Zarar. Ankara: Yetkin.
  • Özsunay, E. (1979). Türk Hukukunda Gerçek Bir Boşluk: Yapımcının Sorumluluğu, BATİDER, X(1), 97.
  • Öztan, B. (1982). İmalatçının Sorumluluğu. Ankara: Turhan.
  • Rusch, A. F. (2012). Weiterfresserschaden auch in der Schweiz?, HAVE, 2012(3), 269.
  • Sanlı, K. C. (2007). Haksız Fiil Hukukunun Ekonomik Analizi. İstanbul: Arıkan.
  • Sanlı, K. C. ve Atamer, Y. M. (2012). Hukuk ve Ekonomi Perspektifinden İmalatçının Kusursuz Sorumluluğuna Dair Bir Değerlendirme, Prof. Dr. Belgin Erdoğmuş'a Armağan (ed. M. Murat İnceoğlu). İstanbul: Der.
  • Serozan, R. (2017). Hukukta Yöntem – Mantık, 2. Bası. İstanbul: Vedat.
  • Serozan, R., Baysal, B. ve Sanlı, K. C. (2019). Borçlar Hukuku Özel Bölüm, 4. bası. İstanbul: On İki Levha.
  • Sirmen, L. (2020). Eşya Hukuku, 8. bası. Ankara: Yetkin.
  • Sommer, M. (2020). Haftung für autonome Systeme. Baden-Baden: Nomos.
  • Söğüt, İ. S. ve Akbulut, O. (2021). Covid-19 Aşısı ve Hukuk, Tıp Hukuk Dergisi, S. 19, 33.
  • Tarman, Z. D. (2007). Türk Hukukunda İmalatçının Sorumluluğuna Genel Bir Bakış, İÜHFM, LXV (2), 299.
  • Tekinay, S./Akman, S./Burcuoğlu, H./Altop, A. (1993) Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. bası. İstanbul: Filiz.
  • Tiryaki, B. (2006). Avrupa Konseyi'nin 25.7.1985 Tarihli Direktifi'ne Göre Üreticinin Sorumluluğunun Şartları ve Tüketicinin Korunması Mevzuatı ile Mukayesesi, AÜHFD, 55(2), 229.
  • Ünal, A. ve Kalkan, A. (2019). Türk Hukukunda Ürün Sorumluluğu Üzerine Olan ve Olması Gereken Hukuka Dair Genel Düşünceler, TAAD, 11(39), 45.
  • Van Dam, C. (2007). European Tort Law. Oxford: OUP.
  • Vigneron-Maggio-Aprile, S. (2018) Les fondamentaux de la responsabilité du fait des produits entre dommage et causalité: la perte d’une chance au secours du lésé?, La responsabilité du fait des produits, - Journée de la responsabilité civile 2016 (ed. Christine Chappuis/Bénédict Winiger/Arnaud Campi). Zürih: Schulthess.
  • Von Bar, C. (2000). The Common European Law of Torts, C. 2. Münih: C. H. Beck.
  • Wagner, G. (2017). Produkthaftung für autonome Systeme, AcP 217, 718.
  • Wagner, G. (2020). Münchener Kommentar zum BGB, 8. bası. Münih: C. H. Beck.
  • Weniger, C. (1994). La responsabilité du fait des produits pour les dommages causés à un tiers au sein de la Communauté Européenne. Cenevre: Droz.
  • Werro, F. (2005). La responsabilité civile. Bern: Stämpfli.
  • Werro, F. (2012). La jurisprudence de la CJUE en matière de responsabilité du fait des produits et son impact sur l'application de l'article 208 al. 2 CO, Liber amicorum Roland Brehm (ed. Stephan Fuhrer/Christine Chappuis). Bern: Stämpfli.
  • Werro, F. (2018) La responsabilité pour produits pharmaceutiques défectueux dans la jurisprudence récente, La responsabilité du fait des produits - Journée de la responsabilité civile 2016 (ed. Christine Chappuis/Bénédict Winiger/Arnaud Campi). Zürih: Schulthess.
  • Werro, F. ve Hasbun, C. (2016). Is MacPherson A Legacy of Civilian Views?, Journal of Tort Law, 9 (1-2), 67.
  • Whittaker, S. (1989). European Product Liability and Intellectual Products, Law Quarterly Review, 105, 125.
  • Whittaker, S. (2005). Liability for Products - English Law, French Law, and European Harmonisation. Oxford: OUP.
  • Whittaker, S. (2014). Introduction to Fault in Product Liability, The Development of Product Liability (ed. Simon Whittaker). Cambridge: CUP.
  • Winiger, B. (2016). Product Liability in Switzerland, European product liability: an analysis of the state of the art in the era of new technologies (ed. Piotr Machnikowski). Cambridge: Intersentia.
  • Wuyts, D. (2014). The Product Liability Directive- More than Two Decades of Defective Products in Europe, Journal of European Tort Law, 5(1), 1.
APA ATAMER Y, Kurtulan Güner G (2021). Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?. , 543 - 588. 10.33629/auhfd.900613
Chicago ATAMER YESIM M.,Kurtulan Güner Gökçe Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?. (2021): 543 - 588. 10.33629/auhfd.900613
MLA ATAMER YESIM M.,Kurtulan Güner Gökçe Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?. , 2021, ss.543 - 588. 10.33629/auhfd.900613
AMA ATAMER Y,Kurtulan Güner G Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?. . 2021; 543 - 588. 10.33629/auhfd.900613
Vancouver ATAMER Y,Kurtulan Güner G Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?. . 2021; 543 - 588. 10.33629/auhfd.900613
IEEE ATAMER Y,Kurtulan Güner G "Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?." , ss.543 - 588, 2021. 10.33629/auhfd.900613
ISNAD ATAMER, YESIM M. - Kurtulan Güner, Gökçe. "Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?". (2021), 543-588. https://doi.org/10.33629/auhfd.900613
APA ATAMER Y, Kurtulan Güner G (2021). Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 70(2), 543 - 588. 10.33629/auhfd.900613
Chicago ATAMER YESIM M.,Kurtulan Güner Gökçe Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 70, no.2 (2021): 543 - 588. 10.33629/auhfd.900613
MLA ATAMER YESIM M.,Kurtulan Güner Gökçe Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.70, no.2, 2021, ss.543 - 588. 10.33629/auhfd.900613
AMA ATAMER Y,Kurtulan Güner G Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2021; 70(2): 543 - 588. 10.33629/auhfd.900613
Vancouver ATAMER Y,Kurtulan Güner G Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2021; 70(2): 543 - 588. 10.33629/auhfd.900613
IEEE ATAMER Y,Kurtulan Güner G "Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?." Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 70, ss.543 - 588, 2021. 10.33629/auhfd.900613
ISNAD ATAMER, YESIM M. - Kurtulan Güner, Gökçe. "Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile İmalatçının Sorumluluğu Konusu Türk Hukuku Açısından Çözülmüş müdür?". Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 70/2 (2021), 543-588. https://doi.org/10.33629/auhfd.900613
Sayfa Oluşturulma Tarihi
18-04-2024 1:23

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları