Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü

Koyuncu, Recep

Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü

Recep KOYUNCU (Necmettin Erbakan Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi Ana bilim Dalı, Konya)

Marife Dini Araştırmalar Dergisi

0 0

Yıl: 2015 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 163 - 188 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü

Öz:

Kur’ân ilimleri içerisinde önemli bir yere sahip olan vakf-ibtidâ, Kur’ân’ın hem metinsel hem de manaya yansıyan yönüyle okunması bağlamında önem arz eden bir husustur. Mananın tamam olduğu yerde okumayı keserek nefes almayı ifade eden vakf ile mana bütünlüğüne uygun düşen yerden başlayarak okumayı ifade eden ibtidâ, Kur’ân’ın tefsiri, mana ve maksatlarının ortaya çıkarılmasında önemli role sahiptir. Zira mananın tamam olduğu yerlerde yapılan vakf ile mana bütünlüğüne bağlı olarak en uygun yerden okumaya devam etmek olan ibtidâ, doğru bir şekilde tatbik edilmediği taktirde mananın değişmesi ve hatta bozulması söz konusudur. Kıraat ilmi için olduğu kadar Kur’an tefsiri için de önemli olan vakf-ibtidâ ilmi, Kur’an tefsirinde sahih itikadın, hükümlerin sağlam bir şekilde tespiti, doğru mananın ortaya konulması vb. birçok hususta etkin role sahiptir. Bu makalede, vakf-ibtidânın ayetlerin anlamı ile olan irtibatı ortaya konulmaya çalışılacaktır. Bu bağlamda öncelikle konuyla alakalı kavram ve yapılan tasnifler ele alınacak ardından vakf-ibtidâ meselesinin önemi ve anlam üzerindeki etkin rolü, örnek ayetlerle incelenecektir

Anahtar Kelime: tefsir ibtidâ kat’ isti’nâf kıraat Vakf

Role of Wakf & İbtidâ in the Understanding of the Qur’anic Verses

Öz:

Role of Wakf & İbtidâ in the Understanding of the Qur’anic VersesThe issue of Waqf and Ibtida has an important place in Quran sciences and is a matter ofgreat importance in the context of reading the Qur’an regarding both the text and mean- ing. The term “waqf” refers to pausing the reading and breathing where the meaning in- tegrity is completed and “ibtida” is starting the reading from the place that suits theproper meaning. Both terms have an important role in the commentary of Qur’an anduncovering the meaning and purpose of the Qur’anic text. If waqf (pausing the readingwhere appropriate) and ibtida (continuing the reading from the most appropriate place)is not practiced correctly, this may change or even corrupt the meaning of the verse.The science of Waqf and Ibtida which is important for recitation as well as for the inter- pretation of the Qur’an, has an effective role in many aspects of the Qur’anic commentary,including the authentic interpretation of the faith, a firmly determination of legal rulingsand revealing the true meaning of the Qur’an. This article will attempt to put forward therelation of Waqf and ibtida with the meaning of Qur’anic verses. In this regard, first, wewill discuss the concepts and classifications that are relevant to the topic, and then theimportance of Waqf and Ibtida and its effect on meaning with examples from Qur’anicverses

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Ahfeş, Said b. Mes’ade el-Belhî, Meani’l-Kur’ân, Beyrut, 1985.
Ahmed b. Ali Anebtavî, Zînetu’l-Edâ Şerhu Hılyeti’l-Kurrâ fî Ahkâmi’t-Tilâvet ve’t-Tecvid, Amman, Daru’l-Furkan, 1999/1420.
Ahmed b. Hanbel, Müsned th: Şuayb Arnavut, Müessese Risale Beyrut, 2001/1421. Aldemir, Halil, “Mu’tarıza Cümle ve Kur’ân’da Yer Alış Nedenleri”, EKEV, Yıl, 16, Sayı: 51 Bahar 2012.
Aliyyü’l-Karî, el-Minehu’l-Fikriyye Şerhu Mukaddimeti’l-Cezeriyye, Mektebe Asriyye, Beyrut, 2009.
Cevherî, İsmail b. Hammad, es-Sıhâh Tâcu’l-Luğa ve Sıhâhu’l-Arabîyye, Dâru’l-Kutubi’l-Arabî, Kahire. (IVI)
Cürcânî, Ali b. Muhammed eş-Şerîf, Kitâbu’t-Ta’rifât, (th: Muhammed Abdurrahman Mer’aşlî), Daru’nNefâis, İstanbul, 1992.
Çetin, Abdurrahman, Kur’an Okuma Esasları, Emin yay., Bursa, 2007.
Dânî, Ebû Amr Osman b. Said, t-Teysir fi’l-Kıraati’s-Seb’, Daru’l-Kütübü’l-İlmiyye, Beyrut, 2005.
Dânî, Ebû Amr el-Müktefâ fi’l-Vakfi ve’l-İbtidâ, (th: Abdurrahman Maraşlî), Müessese Risale, Beyrut, 1987.
Dimyâtî, Ahmed b. Muhammed b. el-Benna, İthâfu Fudalâi’l-Beşer bi’l-Kıraati’l-Erbe’ate Aşer, I-II, (th: Şaban Muhammed İsmail), Beyrut, 2007.
Ebû Ali el-Fârisî, el-Hucce fî ‘ileli’l-Kıraâti’s-Seb’, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 2007.
el-Askeri, Ebû Hilal, Kitâbu’s-Sınaateyn el-Kitâbe ve’ş-Şi’r, Matbaa-i Mahmut Bey, İstanbul, 1320.
Eşmûnî, Ahmed b. Muhammed, Menâru’l-hudâ fî Beyâni’l-Vakf ve’l-İbtidâ, Mektebe Mustafa Babî elHalebî, 1973/1393.
Ezheri, Ebû Mansur Muhammed b. Ahmet, Tehzibü’l-luğa, Müessesetü’l-Mısriyyeti’l-Amme, Kahire, 1964. (I-XV)
Ferrâ, Ebû Zekeriyâ Yahyâ b. Ziyâd, Meâni’l-Kur’ân (th. Ahmed Yusuf Necâtî) Alemu’l-Kutub, Beyrut, 1980. (I-III)
Gülle, Sıtkı, Açıklamalı Örnekleriyle Tecvîd İlmi, Huzur yay., İstanbul, 2005.
Hâkim, Ebû Abdullah en-Nîsâbûrî, El-Müstedrek ‘ale’s-Sahîhayn, (th: Mustafa Abdulkadir Atâ), Darü’l- Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1990/1411. (I-IV)
Halebî, Semîn, ed-Dürrü’l-Masûn fi Ulumi’l-Kitabi’l-Meknun. (th: Ahmed Muhammed el-Harrat), Dımeşk, 1993.
Hafız Fikri Aksoy, Adâb-u Kıraati’l-Kur’an: Kur’an-ı Okuma Adabı, İstanbul, 1970.
Hamidullah, Muhammed, Kur’an-ı Kerim Tarihi, İFAV, İstanbul, 2000.
Husarî, Ravza Cemal, el-Menhelu’l-Müfîd fî Usûli’l-Kıraâti ve’t-Tecvîd, Daru’l-Kelimu’t-Tayyib, Beyrut, 2005.
Husarî, Mahmud Halil, Ahkâm-u Kırâeti’l-Kur’ani’l-Kerîm, Dâru’l-Besâiru’l-İslamiyye, Beyrut, 2006.
Husarî, Mahmud Halil, Meâlimu’l-İhtidâ ilâ Ma’rifeti’l-Vukûfi ve’l-İbtidâ, Daru’l-İbn Heysem, Kahire, 2009.
İbn Ebî Şeybe, Musannef, (th: Kemal Yusuf el-Hût), Mektebe Rüşd, Riyad, 1409.
İbn Mücahid, Kitâbü’s-Seb’a fi’l-Kıraât, (th: Şevki Dayf), Daru’l-Mearif, Kahire, ts.
İbnü’l-Cezeri, et-Temhîd fî İlmi’t-Tecvîd, (th: Ganim Gaddûrî Hamed) Müessesetu’r-Risale, Beyrut, 1986.
İbnü’l-Cezeri, en-Neşr fi’l-Kıraati’l-Aşr, el-Mektebetü’l-Asriyye, Beyrut, 2010.
İbnu’l-Enbârî, Îzâhu’l-vakfi ve’l-İbtidâ, (th: Ahmet Mehdelî), Beyrut, 2010.
İbn Manzûr, Lisânu’l-Arab, I-XVIII, Beyrut, Dâru’s-Sadr, [t.y.].
Karaçam, İsmail, Kur’an-ı Kerîm’in Faziletleri ve Okunma Kaideleri, İFAV yay., İstanbul, 2008.
Kastallânî, Şihabuddîn, Letâifü’l-İşârât Li Fünûni’l-Kıraât, (th: Abdussabûr Şahîn), Kahire, 1972.
Kayhan, Veli, Vakf ve İbtidâ İlmi ve Kur’an Tefsirindeki Yeri, CÜ. İFD, X/2- 2006, 299-341.
Koyuncu, Recep, Kur’an-ı Kerîm’in Anlaşımasında Vakf-İbtidânın Rolü: İbnü’l-Enbârî, ed-Dânî ve esSecâvendî Örneği, (Basılmamış doktora tezi), Konya, 2015.
Kurtubî, el-Ensari, el-Cami’u li Ahkâmi’l-Kur’ân, I-XX, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut, 1966.
Müslim, Ebu’l-Hasen Neysâbûrî, Müsnedü Sahîhi Muhtasar, (th: Muhammed Fuad Abdulbâkî), Daru’lİhya Turâs, Beyrut.
Nehhâs, Ebû Ca’fer Ahmed b. Muhammed, Kitâbu’l-Kat’ ve’l-İ’tinâf, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut, 2002/1423.
Nesâî, Ebu Abdurrahman, Sünen (Suğrâ), (th: Abdulfettâh Ebu Ğudde), Mektebe İslamiyye, I-VIII, Haleb, 1986/1406.
Öge, Ali, “Rivayet ve Dirayet Tefsirlerinde Tertîl Ayetlerinin Yorumlama Biçimi”, KSÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 25 (2015).
Pakdil, Ramazan, Ta’lim Tecvid ve Kıraat, İFAV, İstanbul, 2013.
Saçaklızade Muhammed b. Ebû Bekr el-Mar’aşî, Cühdü’l-Mukıll, (th. Salim Gaddurî el-Hamed), Daru Ammar, Amman, 2001.
Secâvendî, Muhammed b. Tayfur, İlelu’l-Vukûf, (th: Muhammed b. Abdullah Muhammed el’îdî), Mektebe Rüşd, Riyad, 2006. (I-III)
Sehâvî, Ali b. Muhammed, Cemalu’l-Kurra ve Kemalu’l-İkrâ, Mektebetu’t-Turâs, Mekke, 1987.
Suyûtî, Celâleddîn Abdurrahman, el-İtkân fî Ulumi’l-Kur’an, Mektebe Mustafa Babî el-Halebî, Kahire, 1951.
Taberî, Ebû Cafer b. Cerîr, Câmiu’l-Beyân an Te’vîli’l-Kur’an, Matbaatu Mustafâ el-Bâbi’l-Halebî, Kahire, 1954.
Temel, Nihat, Kıraat ve Tecvid Istılahları, İFAV Yay., İstanbul, 2009.
Tetik, Necati, Başlangıçtan IX. Hicri Asra Kadar Kıraat İlminin Ta’limi, İşaret y. İstanbul, 1990.
Tirmîzî, Muhammed b. İsâ, Sünen, (th: Ahmet Muhammed Şakir-Muhammed Fuad Abdulbâkî), Mısır, 1975. (I-V)
Ukberî, Ebû’l-Beka Abdullah, Tibyân fî İ’râbi’l-Kur’ân, I-II, İsa Babil-Halebî, Mısır, 1976.
Zeccâc, Meani’l-Kur’ân ve İ’rabuhu, (th: Abdülcelil Abduh Şelebi), Dâru’l-Hadîs, Kahire, 1994. (I-IV)
Zerkeşî, Bedruddîn Muhammed b. Abdullah, el-Burhân fî Ulûmi’l-Kur’an, Dâru İhyâi’l-Kütübi’l-Arabî, Kahire, 1958. ( I-IV)
Zemahşerî, Keşşâf-u an Hakâiki’t-Tenzîl ve Uyûni’l-Ekâvîl fî Vücûhi’t-Te’vîl, Ed.: Adil Ahmed Abdulmevcûd, Ali Muhammed Muavvıd, Mektebetu’l-Ubeykân, Riyad, 1998.

APA	Koyuncu R (2015). Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü. , 163 - 188.
Chicago	Koyuncu Recep Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü. (2015): 163 - 188.
MLA	Koyuncu Recep Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü. , 2015, ss.163 - 188.
AMA	Koyuncu R Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü. . 2015; 163 - 188.
Vancouver	Koyuncu R Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü. . 2015; 163 - 188.
IEEE	Koyuncu R "Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü." , ss.163 - 188, 2015.
ISNAD	Koyuncu, Recep. "Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü". (2015), 163-188.

APA	Koyuncu R (2015). Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü. Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 15(1), 163 - 188.
Chicago	Koyuncu Recep Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 15, no.1 (2015): 163 - 188.
MLA	Koyuncu Recep Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü. Marife Dini Araştırmalar Dergisi, vol.15, no.1, 2015, ss.163 - 188.
AMA	Koyuncu R Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü. Marife Dini Araştırmalar Dergisi. 2015; 15(1): 163 - 188.
Vancouver	Koyuncu R Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü. Marife Dini Araştırmalar Dergisi. 2015; 15(1): 163 - 188.
IEEE	Koyuncu R "Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü." Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 15, ss.163 - 188, 2015.
ISNAD	Koyuncu, Recep. "Vakf-İbtidânın Ayetlerin Anlaşılmasındaki Rolü". Marife Dini Araştırmalar Dergisi 15/1 (2015), 163-188.