İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852)
Yıl: 2021 Cilt: 36 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 497 - 526 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18513/egetid.1050199 İndeks Tarihi: 06-07-2022
İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852)
Öz: Tarih boyunca yaşanan kıtlıklar insan hafızasından silinmeyen olayların başında gelmiştir. “Büyük Açlık” olarak da adlandırılan, 1845-1852 İrlanda Patates Kıtlığı’nın genişliği ve kötü ünü pek çok kıtlığı aşmıştır. İrlanda’daki bu kıtlık sırasında 1 milyon insan hayatını kaybetmiş, 2 milyon insan da başka ülkelere göç etmiştir. O dönemde İrlanda’da yaşanan kıtlık Osmanlı Devleti’nin de dikkatini çekmiş ve Sultan Abdülmecit, İrlandalılara para yardımında bulunmuştur. Hem İrlanda tarihi açısından hem de Osmanlı Devleti’nin yardımı dolayısıyla Osmanlı-İrlanda/İngiliz ilişkilerinde mühim bir yere sahip olan 1845-1852 İrlanda Patates Kıtlığı hakkında Türkiye’de sadece bir yüksek lisans tezi1 hazırlanmış ve bu çalışmada ağırlıklı olarak yabancı telif eserler ve bazı yabancı gazeteler kullanılmıştır. Bu çalışma ise, dönemin Osmanlı gazetelerinden Takvim-i Vekayi ve Ceride-i Havadis’de konuyla ilgili olarak yayımlanan haberleri ve İngiliz gazetelerinden olup, İngiliz Hükümeti’nin politikalarını halka duyurmasında etkili bir araç olarak da işlev gören The Times gibi birincil kaynakları esas alarak, İrlanda Patates Kıtlığının Osmanlı basınındaki yansımalarını İngiliz yayın organı The Times ile karşılaştırmalı olarak sunmayı ve analiz etmeyi amaçlamaktadır.
Anahtar Kelime: The Irish Potato Famine in the Ottoman Press (1845-1852)
Öz: Famines throughout history have been at the forefront of events that cannot be erased from human memory. The extent and notoriety of the Irish Potato Famine of 1845-1852, also called the Great Famine, surpassed many other famines. During this famine in Ireland, one million people lost their lives and two million people migrated to other countries. The famine in Ireland attracted the attention of the Ottoman Empire, and Sultan Abdülmecit provided financial aid to the Irish people. Even though it is an important subject for both Ottoman-Irish/English relations as well as Irish
history, there is only one study, a master's thesis, on the Irish Potato Famine of 1845-1852. Based
on primary sources such as Ottoman, British and Irish Newspapers, this article aims to analyse in a
comparative and analytical way and demonstrate how Ottoman and UK newspapers covered the
Irish Potato Famine of 1845-1852. In this sense, the main focus will be on The Times, one of the
most important newspapers of the UK and Ottoman newspapers, Ceride-i Havadis and Takvim-i
Vekayi.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Arşiv Kaynakları
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi, (BOA)
- Gazeteler
- Anti-slavery Bugle,
- Ceride-i Havadis
- Daily Southern Cross
- Indiana State Sentinel
- Nelson Examiner And New Zealand Chronicle
- New Zealand Spectator And Cook's Strait Guardian
- New Zealander
- Richmond Daily Whig
- Takvim-i Vekayi
- The Republic
- The Sydney Morning Herald
- The Times
- Bartoletti 2001 Susan Campbell Bartoletti, Black Potatoes: The Story of the Great Irish Famine 1845-1850, Houghton Mifflin Company, New York.
- Bayğın 2019 Akif Bayğın, İrlanda-İngiltere ilişkileri (1845-1852), HMKÜ SBE, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Hatay.
- Çatalkaya 2017 Metin Çatalkaya, Bir Kaynak Çalışması Olarak Takvim-i Vekayi (1840-1849), Anadolu Üniversitesi SBE, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
- Devies 2011 Norman Devies, Avrupa Tarihi, çevirenler. Burcu Çığman, Elif Topçugil, Kudret Emiroğlu, Suat Kaya, 2. Baskı, İmge Kitapevi, Ankara.
- Fenton 2010 Laurence Fenton, The Young Ireland Rebellion and Limerick, Mersiar Press, Cork.
- Gillissen 2015 Christophe Gillissen, “The Times and the Great Irish Famine 1846-47”, Mémoire(s), identité(s), marginalité(s) dans le monde occidental contemporain [En ligne], 12 (2015), DOI: https://doi.org/10.4000/mimmoc.1828
- Gray 1995 Peter Gray, The Irish Famine, Harry N. Abrams Inc. Publishers, New York.
- Gribben 1999 Arthur Gribben, The Great Famine and the Irish Diaspora in Amerika, University of Massachusetts Press, Bos
- Kadıoğlu 2013 Muhsin Kadıoğlu “İrlanda Kasabası Drogheda’nın “Ay-Yıldız” Sembolünün Kökenleri”, Türk Dünyası Araştırmaları, Cilt: 117, Sayı: 230, s. 163-176
- Kinealy 1997 Christine Kinealy, A Death Dealing Famine:The Great Hunger in Ireland, Pluto Press, London.
- Kinealy 2011 Christine Kinealy, This Great Calamity: The Irish Famine 1845-1852, Gill & MacMillian, Ireland.
- Kinealy 2013 Christine Kinealy, Charity and The Great Hunger in Ireland (The Kidness of Strangers), Bloomsbury Academic, London.
- Kinealy 2014 Christine Kinealy, “The British Relief Association and the Great Famine in Ireland L’association Britannique de Secours et La Grande Famine Irlandaise”, Revue Française de Civilisation Britannique 19, no. 2, s. 49–66.
- McCarthy 1886 Justin H. McCarthy, An Outline of Irish History: From The Earliest Times to the Present Day, Chatto and Windus, London.
- McConnel 1998 A. A. McConnell “The Irish Famine: A Century and A Half On” Journal of the Royal College of Physicians of Edinburg, Volume:28, Issue: 3, s. 383-394.
- O’Corrain 1989 Donnchadh O’Corrain “Prehistoric and Early Crishtian Ireland”, The Oxford History of Ireland, ed. Robert Fitzroy Foster, Oxford University Press, Newyork, s. 1-43.
- O’Grada 1995 Cormac O’Grada, The Great Irish Famine, Cambridge University Press, Cambridge.
- O’Grada 1999 Cormac O’Grada, Black ’47 and Beyond: The Great Irish Famine in History, Economy and Memory, Princeton University Press, New Jersey.
- O’Grada 2004 Cormac O’Grada, “Ireland’s Great Famine: An Overview” UCD Centre for Ekonomic Research, WP04/25, s. 1-26.
- O’Neill 2009 Joseph N. O’Neill, The Irish Potato Famine, Abdo Publishing Company, United States.
- Ranelagh 1994 John O’Beirne Ranelagh, A Short History of Ireland, 2. Baskı, Cambridge University Press, Cambridge.
- Rynne 2014 Frank Rynne “Young Ireland and Irish Revolutions”, Revue Française de Civilisation Britannique, XIX-2, s. 105-124.
- Spray 2003 Willian A. Spray, “Irish Famine Emigrant and The Passage Trade to North Amerika”, Fleeing The Famine, North Amerika and Irish Refugees, 1845-1851, ed. Margaret M. Mulrooney, Greenwood Publishing Group, U.S.A., s. 3-20.
- Şöhret 2013 Mesut Şöhret, “Etno-Dinsel Milliyetçilik Bağlamında İrlanda Sorunu”, İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, Cilt:2, Sayı:4, s. 39-76.
- Temel 2018 Mehmet Temel “Osmanlı Arşivi Belgelerinde İrlanda İhtilali”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: 43, s. 341-354.
- Thornton 2004 Jeremy Thornton, The Irish Potato Famine: Irish Immigrants Come to America, 1845-1850, Rosen publishing group, Newyork.
- Verde 2015 Tom Verde “An Irish Tale of Hunger and the Sultan”, Aramco World Magazine, 66(1), s. 2.
- Yoshida vd. 2013 Kentaro Yoshida vd., “The Rise and Fall of the Phytophthora Infestans Lineage That Triggered the Irish Potato Famine”, ELife, 2, s. 1-25.
| APA | Doğan Kader M, acar k (2021). İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852). , 497 - 526. 10.18513/egetid.1050199 |
| Chicago | Doğan Kader Merve,acar kezban İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852). (2021): 497 - 526. 10.18513/egetid.1050199 |
| MLA | Doğan Kader Merve,acar kezban İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852). , 2021, ss.497 - 526. 10.18513/egetid.1050199 |
| AMA | Doğan Kader M,acar k İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852). . 2021; 497 - 526. 10.18513/egetid.1050199 |
| Vancouver | Doğan Kader M,acar k İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852). . 2021; 497 - 526. 10.18513/egetid.1050199 |
| IEEE | Doğan Kader M,acar k "İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852)." , ss.497 - 526, 2021. 10.18513/egetid.1050199 |
| ISNAD | Doğan Kader, Merve - acar, kezban. "İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852)". (2021), 497-526. https://doi.org/10.18513/egetid.1050199 |
| APA | Doğan Kader M, acar k (2021). İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852). Tarih İncelemeleri Dergisi, 36(2), 497 - 526. 10.18513/egetid.1050199 |
| Chicago | Doğan Kader Merve,acar kezban İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852). Tarih İncelemeleri Dergisi 36, no.2 (2021): 497 - 526. 10.18513/egetid.1050199 |
| MLA | Doğan Kader Merve,acar kezban İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852). Tarih İncelemeleri Dergisi, vol.36, no.2, 2021, ss.497 - 526. 10.18513/egetid.1050199 |
| AMA | Doğan Kader M,acar k İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852). Tarih İncelemeleri Dergisi. 2021; 36(2): 497 - 526. 10.18513/egetid.1050199 |
| Vancouver | Doğan Kader M,acar k İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852). Tarih İncelemeleri Dergisi. 2021; 36(2): 497 - 526. 10.18513/egetid.1050199 |
| IEEE | Doğan Kader M,acar k "İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852)." Tarih İncelemeleri Dergisi, 36, ss.497 - 526, 2021. 10.18513/egetid.1050199 |
| ISNAD | Doğan Kader, Merve - acar, kezban. "İRLANDA PATATES KITLIĞI’NIN OSMANLI BASININA YANSIMALARI (1845-1852)". Tarih İncelemeleri Dergisi 36/2 (2021), 497-526. https://doi.org/10.18513/egetid.1050199 |
