Yıl: 2021 Cilt: 4 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 421 - 435 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33083/joghat.2021.84 İndeks Tarihi: 06-07-2022

TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ

Öz:
İnsanoğlunun yeme içme ihtiyacı çevresel ve kültürel faktörlerden etkilenmektedir. Yeme içme ihtiyacını giderme şekli kültürlere ve ülkelere göre çeşitlilik göstermektedir. Tarih boyunca insanlar yeme-içme ihtiyacını farklı yollarla gidermektedir. Sokak lezzetleri bu ihtiyacı karşılamak için eski çağlarından bu yana toplumsal yaşamda bulunmaktadır. İnsanların bir arada yaşayamaya başlaması ticaretin toplumsal hayat içerisinde adapte olması “sokak lezzetleri” ve “sokak satıcıları” gibi kavramları insan hayatına kazandırmaktadır. Çalışmada sokak lezzetlerinin Türk yazılı medyasındaki yansıması, haberlerin teknik ve gastronomik anlamda ne şekilde işlendiğinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Amaç doğrultusunda 2000-2018 (ilk 6 ayı) yıllarında yayınlanan 1.040 ulusal gazete ve gazete eki haberini kapsamaktadır. Haberler içerik analizi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Elde edilen sonuçlardan sokak lezzetlerinin daha çok ulusal gazete eklerinde ve hafta sonu yayınlandığı, ilk sayfalarda yer almadığı ve ana tema olarak işlenmediği görülmüştür. Sokak lezzetleriyle ilgili etkinliklerin haber sayısına etki ettiği ancak sokak lezzetleriyle ilgili haberlerin sistematik bir işlenişinin olmadığı gibi bulgular elde edilmiş ve çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelime:

STREET TASTES IN PRINTED MEDIA IN TURKEY

Öz:
Human needs for food and drink are influenced by environmental and cultural factors. How to eliminate the need for food and drink varies according to cultures and countries. Throughout history, people have met the need for food and drink in different ways. Street tastes have been a part of social life since ancient times to meet this need. The fact that people began to live together and the adaptation of trade in public life brought concepts such as “street tastes” and “street vendors” into human life. The aim of the study is to examine how street tastes are processed in Turkish written media and how news is processed in technical and gastronomic terms. For the purpose, the study covers 1,040 national news in the newspapers and newspaper supplements published in 2000-2018 (first 6 months). The news was examined using the content analysis method. From the results, Street tastes were mostly published in national newspaper supplements and over the weekend, did not appear on the front pages and were not treated as the main theme. Results were obtained and various suggestions were made, as street-related activities affected the number of news, but there was no systematic processing of street-related news.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Altunbağ, E., Yılmaz, H. (2019). Sokak satıcılarının karşılaştıkları zorluklar. 4. Uluslararası Gastronomi Turizmi Araştırmaları Kongresi’nde sunulan bildiri. Nevşehir: Hacı Bektaş Veli Üniversitesi.
  • Altunbağ, E., Yılmaz, H. (2019). Sokak satıcılarına göre sokak lezzetleri. 20. Ulusal Turizm Kongresi’nde sunulan bildiri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
  • Arslan, M. (2016). Kitle iletişim araçları, medya ve din ilişkisi üzerine. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (1), 5-26.
  • Ballı, E. (2016). Gastronomi turizmi açısından adana sokak lezzetleri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, (4) 1, 3-17.
  • Bekar, A., Gövce, M. (2015). Tüketicilerin gıda satın alma davranışları ile yaşam tarzı ilişkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (36), 946-957.
  • Bozdoğan, H. (2011). Street Food Of Turkey, Singapore: Marshall Cavendish Cuisine.
  • Bucak, T., Arıcı, Ü. E. (2013). Türkiye’de gastronomi turizmi üzerine genel bir değerlendirme. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (30), 203-216.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş. Ve Demirel, F.(2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Buscemi, S., Maniaci, V., Barile, A.M., Rosafio, G., Mattina, A., Canino, B., Verga, S. ve Battista Rini, G. (2012). Endothelial function and other biomarkers of cardiovascular risk in frequent consumers of street food. Clinical Nutrition, 31 (6), 934-939.
  • Ceyhun Sezgin, A., Şanlıer, N. (2016). Street food consuption in terms of the food safety and health. Journal ol Human Science, 13 (3), 4072-4083.
  • Chavarria, L. C. T., Phakdee-Auksorn, P. (2017). Understanding international tourists' attitudes towards street food in Phuket, Thailand. Tourism Management Perspectives, 21, 66-73.
  • Çakmak, C. (2011). Cemil Usta’nın Mutfağından Lezzetli Tarifler. Adapazarı: Hiperlink.
  • Çavuşoğlu, M., Çavuşoğlu, O. (2018). Gastronomi Turizmi Ve Kıbrıs Sokak Lezzetleri Üzerine Bir Araştırma. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2 (1), 637-651.
  • Demir, Ş., Sormaz, Ü., Akdağ, G. Ve Özata, E. (2018). Sokak lezzetlerinin gastronomik değeri: İstanbul sokak lezzetleri. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2 (1), 589-601.
  • Dilber, F. (2014). Kitle iletişim araçları ve suç olgusu. KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si, 16 (Özel sayı 1), 60-66.
  • Ellmore, T. (1991). NTC’s mass media dictionary. Chicago: NTC Publish Group.
  • Erdoğan, H. A. (2009). Günümüz kitle iletişim araçlarının görünen ve görünmeyen yüzü: Türkiye örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Konya: T.C. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimsel Enstitüsü.
  • FAO, (2009). Street Foods. http://www.fao.org/fcit/food-processing/street-foods/en/ (Erişim Tarihi: 05.05.2018).
  • Fidan, A.(2016). Antik Liman Kentlerindeki Sosyal ve Düşünsel Yaşam Üzerinde Deniz Ticaretinin Etkisi. Tieion / Teion Antik Kenti Üzerine Bir İnceleme Karadeniz’in Efes’i Teion!’. Rewieved Journal of Urban Culture and Management, 9 (3), 84-101.
  • Fiona, B., Amoah, P. Ve Drechsel, P. (2014). A probabilistic model of gastroenteritis risks associated with consumption of street food salads in Kumasi, Ghana: Evaluation of methods to estimate pathogen dose from water, produce or food quality. Science of The Total Environment, 487, 130-142.
  • Franck, K. (2005). The city as dining room, market and farm. Architectural Design, 75 (3): 5-10.
  • Guraza, A. (2016). Bacteriological profile of street vended food. International Journal of Infectious Diseases, 45 (1), 226.
  • Hanashiro, A.İ Morita, M., Matte, G. R., Matte, M. H. Ve Torres, E. A.F.S. (2005). Microbiological quality of selected street foods from a restricted area of São Paulo city, Brazil. Food Control, 16 (5), 439- 444.
  • Karaduman, S. (2007). Medyatik gerçeklikte kimlik temsilleri: Televizyon haberlerinin aktörleri üzerine düşünceler. Selçuk İletişim Dergisi, 4 (4), 45-56.
  • Karsavuran, Z., Özdemir, B. (2017, 6). Understandıng street food consumptıon: a theoretıcal model Includıng atmosphere and hedonısm. II. International Conference On Tourism Dynamics And Trends Proceedıngs Book. Spain 541-553.
  • Kaya, A. (2017). İletişime giriş: temel kavramlar ve süreçler. A. Kaya (Ed.), Kişilerarası İlişkiler ve Etkili İletişim içinde (2-29). Ankara: Pegem Akademi.
  • Kharel, N., Palni, U., Ve Prakash Tamang, J. (2016). Microbiological assessment of ethnic street foods of the Himalayas. Journal of Ethnic Foods, 3 (3): 235-241.
  • Kozak, M. (2017). Bilimsel araştırma: tasarım, yazım ve yayım teknikleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Körpeli, S., Şahin, B. Ve Eren, T. (2012). Hedef programlama ile menü planlaması: bir örnek uygulama. Sosyal Bilimler, 2 (1), 121-142.
  • Kutlu, Ö. (2016). Yazılı medyada gastronomi: Gazete ve dergi. H. Yılmaz (Ed.), Gastronomi ve medya içinde (s. 56-86). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Manguiat, L.S. Fang, T. J. (2013). Evaluation of DAS™ kits for the detection of food-borne pathogens in chicken- and meat-based street-vended foods. Journal of Food and Drug Analysis, 21 (2), 198-205.
  • Martinez, L., Short., J. R. Ve Estrada, D. (2018). The diversity of the street vending: A case study of street vending in Cali. Cities, 79, 18-25.
  • Mazak, M. (2011). Osmanlı’da Şerbetçi Esnafı, http://mehmetmazak.net/makale/3/271-osmanlida-serbetciesnafi-mesale-dergisi2007#.WwATXYiFPIU, (19.05.2018).
  • MEB, (2013). Gazete sayfası hazırlama - 1. Grafik Ve Fotoğraf. Ankara.
  • MEB, (2014). Gazete sayfası tasarlama – 2. Gazetecilik. Ankara.
  • OXFORD DİCTİONARY, https://en.oxforddictionaries.com/definition/flavour (Erişim Tarihi: 05.11.2018).
  • Özcan, H., Bülbül, M. Ve Şanlı, İ. (2011) Yemek Kitabı. İstanbul: Hiperlink. Uhri, A. (2016). Anadolu Mutfak Kültürünün kökenleri. Yılmaz, H. (Ed.), Gastronomi tarihi içinde Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, ss. 26-52.
  • Ünver, H. (2017). Sokak Sağlıklaştırmanın Tanımsal Olarak İrdelenmesi. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5, 96-106.
  • Samancı, Ö. (2016). Modern Çağ’da Fransız mutfağının gelişimi. Dündar, A. (Ed.), Gastronomi tarihi içinde Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, ss. 132-152.
  • Savaş, G. (2004). Kitle iletişim araçlarına eleştirel bir yaklaşım. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1 (1), 1-5.
  • Süzal, İ. G. (2009). Kıbrıs Yemekleri. (1.baskı). İstanbul: Hiperlink
  • TDK, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5c02450ca7cd34.9 1733777 (Erişim Tarihi: 01.12.2018).
  • TDK1, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5be07c7f9 894a8.54909788 (Erişim Tarihi: 05.11.2018).
  • TDK2, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5c05a81156d719.7 6945951 (Erişim Tarihi: 04.12.2018)
  • Tekin, G. (2018). Modern Kentin Nostaljik İmgesi: Yeni Nesil Mahalleler. Millî Folklor, 119, 100-113.
  • Tepecik, A., Pazarlıoğlu, M. (2008). Yazılı basında 1997 ve 2006 yıllarında yayınlanan sanat haberlerine yönelik bir durum tespiti. Ekev Akademik Dergisi, 12 (37), 255-272.
  • Thong, K. L., Modarressi, S. (2011). Antimicrobial resistant genes associated with Salmonellafrom retail meats and street foods. Food Research International, 44 (9), 2641-2646.
  • Tinker, I. (1987). Street Foods. Current Sociology. (35) 3, 51-68.
  • Tiryakioğlu, F. (2012). Sayfa tasarımı ve gazeteler. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Toruk, İ. (2008). Gutenberg’den Dijital Çağa Gazetecilik –Türkiye’de Haber Siteleri. İstanbul: Literatürk Academia.
  • Tuncer, B., Biçer, S. (2009). Seyyar yemekçiler/seyyar kent heykelleri. http://v3.arkitera.com/arsgratiaartis.php?action=displayNewsItem&ID=43766 (Erişim Tarihi: 05.05.2018).
  • Turanlı, M., Taşpınar Cengiz, D. Ve Işık, M. (2013). Konjoint analizi ile gazete tercihlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 19, 1-26.
  • Türkan, C. (2006). Yemek Repertuarı. Adapazarı: Hiperlink.
  • Türkoğlu, N. (2010). Toplumsal iletişim. İstanbul: Urban Kitap.
  • Tüten Mestçi, S. (2006). Birlikte Pişirelim. Adapazarı: Hiperlink
  • Vatandaş, B. (2009). Türk Mutfağı: Pratik Bilgiler. Adapazarı: Hiperlink.
  • Von Bargen, H. (2016). Street Food. Hoboken, New Jersey : John Wiley & Sons, Inc.
  • Yentürk, N. (2018). Ayaküstü İzmir sokak ve fırın lezzetleri. (1. Baskı). İstanbul: Oğlak Yayıncılık ve Reklamcılık Ltd. Şti.
  • Yılmaz, H., Altunbağ, E. (2018). Yazılı medyada sokak yemekleri. Uluslararası Gastronomi Turizmi Araştırmaları Kongresi’nde sunulan bildiri. Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi.
  • Yılmaz, H., Şenel, P. (2016). Bir iletişim biçimi olarak gastronomi. H. Yılmaz (Ed.), içinde s. 43-59 Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Yüncü, H. R. (2010). Sürdürülebilir Turizm Açısından Gastronomi Turizmi ve Perşembe Yaylası. S. Şengel (Ed.) 10. Aybastı-Kabataş Kurultayı Yerel Değerler ve Yatla Turizmi içinde (s. 27-35). Ankara: Detay Yayıncılık.
  • WHO (1996). Essential Safety Requirements For Street-Vended Foods (Revised Edition). WHO/FAO Food Safety Unit - Division of Food and Nutrition, Geneva.4
  • www.etimolojiturkce.com https://www.etimolojiturkce.com/kelime/sokak (Erişim Tarihi: 1.12.2018).
  • www.etimolojiturkce.com1 https://www.etimolojiturkce.com/kelime/lezzet (Erişim Tarihi: 21.11.2018).
  • www.etymonline.com https://www.etymonline.com/word/taste#etymonline_v_4416 (Erişim Tarihi: 01.11.2018).
  • www.etymonline.com1 https://www.etymonline.com/word/delicious#etymonline_v_5537 (Erişim Tarihi: 02.12.2018).
  • www.Foodtimeline.org http://www.foodtimeline.org/foodfaq3.html#mesopotamia (Erişim Tarihi: 19.11.2018).
  • www.thesaurus.com https://www.thesaurus.com/browse/street (Erişim Tarihi: 02.12.2018).
APA Altunbağ E, Yılmaz H (2021). TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ. , 421 - 435. 10.33083/joghat.2021.84
Chicago Altunbağ Eren,Yılmaz Hakan TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ. (2021): 421 - 435. 10.33083/joghat.2021.84
MLA Altunbağ Eren,Yılmaz Hakan TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ. , 2021, ss.421 - 435. 10.33083/joghat.2021.84
AMA Altunbağ E,Yılmaz H TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ. . 2021; 421 - 435. 10.33083/joghat.2021.84
Vancouver Altunbağ E,Yılmaz H TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ. . 2021; 421 - 435. 10.33083/joghat.2021.84
IEEE Altunbağ E,Yılmaz H "TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ." , ss.421 - 435, 2021. 10.33083/joghat.2021.84
ISNAD Altunbağ, Eren - Yılmaz, Hakan. "TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ". (2021), 421-435. https://doi.org/10.33083/joghat.2021.84
APA Altunbağ E, Yılmaz H (2021). TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ. Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online), 4(2), 421 - 435. 10.33083/joghat.2021.84
Chicago Altunbağ Eren,Yılmaz Hakan TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ. Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online) 4, no.2 (2021): 421 - 435. 10.33083/joghat.2021.84
MLA Altunbağ Eren,Yılmaz Hakan TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ. Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online), vol.4, no.2, 2021, ss.421 - 435. 10.33083/joghat.2021.84
AMA Altunbağ E,Yılmaz H TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ. Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online). 2021; 4(2): 421 - 435. 10.33083/joghat.2021.84
Vancouver Altunbağ E,Yılmaz H TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ. Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online). 2021; 4(2): 421 - 435. 10.33083/joghat.2021.84
IEEE Altunbağ E,Yılmaz H "TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ." Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online), 4, ss.421 - 435, 2021. 10.33083/joghat.2021.84
ISNAD Altunbağ, Eren - Yılmaz, Hakan. "TÜRKİYE’DE YAZILI MEDYADA SOKAK LEZZETLERİ". Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online) 4/2 (2021), 421-435. https://doi.org/10.33083/joghat.2021.84