KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020)
Yıl: 2022 Cilt: 0 Sayı: 273 Sayfa Aralığı: 57 - 81 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 09-07-2022
KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020)
Öz: Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 1972-2020
döneminde vergi gelirleri ve kamu harcamaları
ilişkisini dört temel hipotez (vergi-harcama, harcama-vergi, mali uyum ve kurumsal farklılık hipotezi) özelinde analiz etmektir. Araştırmanın uzun
dönem ARDL eşbütünleşme testi sonuçları ve kısa
dönem hata düzeltme modeli sonuçları Türkiye’de
1972-2020 döneminde vergi gelirleri ve kamu harcamaları arasında pozitif yönlü bir ilişkinin varlığını
göstermektedir. ARDL analizi sonuçları Türkiye’de
kısa dönem ve uzun dönemde kamu harcamalarının vergi gelirleri üzerinde pozitif yönde bir etkiye
sahip olduğu sonucunu ortaya çıkarmıştır. Ayrıca,
Hacker ve Hatemi-J Bootstrap Nedensellik Testi
(2006) sonuçlarında kamu harcamalarından vergi
gelirlerine doğru tek yönlü nedensellik ilişkisinin
varlığı tespit edilmiştir. Hatemi-J (2012) Asimetrik
Nedensellik Testi sonuçları ise kamu harcamala
rındaki pozitif ve negatif şoklar ile vergi gelirlerindeki pozitif ve negatif şoklar arasında nedensellik
ilişkisi olduğunu göstermiştir. Araştırmanın uzun
dönem ARDL eşbütünleşme analizi ve kısa dönem
hata düzeltme modeli sonuçları nedensellik analizi sonuçlarını destekler niteliktedir. Araştırmanın
ampirik bulguları vergi gelirleri ve kamu harcamaları arasındaki ilişkiyi açıklayan “Harcama-vergi” hipotezi ile uyumludur.
Anahtar Kelime: AN ANALYSIS OF THE RELATIONSHIP PUBLIC EXPENDITURESAND TAX REVENUES: THE SAMPLE OF TURKEY (1972 – 2020)
Öz: The aim of this study is to analyze the
relationship between tax revenues and public
expenditures in Turkey (the period of 1972-2020),
in terms of four basic hypotheses (tax-expenditure,
expenditure-tax, fiscal synchronization and
institutional difference hypothesis). Long-term
ARDL cointegration test results and short-term
error correction model results of the research
show that there is a positive relationship between
tax revenues and public expenditures in Turkey
in the 1972-2020 period. The results of ARDL
analysis revealed that public expenditures have a
positive effect on tax revenues in the short term
and long term in Turkey. In addition, in the results
of the Hacker and Hatemi-J Bootstrap Causality
Test (2006), it was determined that there is
a one-way causality relationship from public
expenditures to tax revenues. Hatemi-J (2012)
Asymmetric Causality Test results showed that
there is a causality relationship between positive
and negative shocks in public expenditures and
positive and negative shocks in tax revenues.
The results of the long-term ARDL cointegration
analysis and short-term error correction model
support the results of the causality analysis. The
empirical findings of the study are compatible with
the “Expenditure-tax hypothesis” that explains
the relationship between tax revenues and public
expenditures.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- • AFONSO, A. ve RAULT, C. (2009). “Spendand-Tax: A Panel Data Investigation for the EU”. Economics Bulletin. Sayı 29.
- • AHIAKPOR, J.C.W. ve AMIRKHALKHALI, A. (1989). “On the Difficult of Eliminating Deficit with HigherTaxes: Some Canadian Evidence”. Southern Economic Journal. Sayı 56.
- • AHMAD, M.S., SZCZEPANKIEWICZ, E.I., YONGHONG, D., ULLAH, F., ULLAH, I. ve LOOPESCO, W.E. (2022). “Does Chinese Foreign Direct Investment (FDI) Stimulate Economic Growth in Pakistan? An Application of the Autoregressive Distributed Lag (ARDL Bounds) Testing Approach”. Energies, Sayı 15.
- • AKAR, S. (2014). “Türkiye’de Bütçe Gelir ve Harcamaların Ampirik Analizi”. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar. Sayı 1.
- • AKÇA, H. ve BİLGİN, C. (2013). “Harca-Ver gilendir veya Vergilendir-Harca: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Araştırma”. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. Sayı 1.
- • AKÇAĞLAYAN, A. ve KAYIRAN, M. (2010). “Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Gelirleri: Nedensellik İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı 5.
- • AKÇORAOĞLU, A. (1999). “Kamu Harcamaları, Kamu Gelirleri ve Keynesçi Politikalar: Bir Nedensellik Analizi”. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Sayı 2.
- • AKEL, V. ve GAZEL, S. (2014). “Döviz Kurları ile BİST Sanayi Endeksi Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisi: Bir ARDL Sınır Testi Yaklaşımı”. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, sayı 44.
- • ALTUNÖZ, U. (2017). “Türkiye Ekonomisi için Vergi Geliri-Kamu Harcamaları İlişkisinin Ampirik Analizi”. Vergi Dünyası Dergisi. Sayı 36.
- • ANDERSON, W., WALLACE, M., WARNER, J. (1986). “Government Spending and Taxation: What Causes What?”. Southern Economic Association. Sayı 52.
- • ARGHYROU, M.G. (1997). “Causal Relationships between Public Expenditure, Public Receipts and Gross Domestic Product: Greece 1965-95”. Applied Economics Letters. Sayı 5.
- • AYSU, A. ve BAKIRTAŞ, D. (2018). “Kamu Harcamaları ve Vergi Gelirleri Arasındaki Asimetrik Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği”. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Sayı 51.
- • BAGHESTANI, H. ve MCNOWN, R. (1994). “Do Revenues or Expenditures Respond to Budgetary Disequilibria?”. Southern Economic Journal. Sayı 61.
- • BARRO, R.J. (1979). “On the Determination of the Publict Debt”. Journal of Political Economy. Sayı 87.
- • BELLA, M. ve QUINTIERI, B. (1997). Causa- lity between Public Expenditure and Taxation, Evidence from the Italian Case. Budgetary Policy Modelling. New York.
- • BOHN, H. (1991). “Budget Balance through Revenue or Spending Adjustment? Some Historical Evidence for the United State”. Journal of Monetary Economics. Sayı 3.
- • BOLAT, S. (2014). “The Relationship Between Government Revenues and Expenditures: Bootstrap Panel Granger Causality Analysis on European Countries”. The Economic Research Guardian. Sayı 4.
- • BUCHANAN, J.M. ve WAGNER, R.E. (1977). Democracy in Deficit: The Political Legacy of Lord Keynes. Academic Press. Indianapolis.
- • CHANG, T. ve CHIANG, G. (2009). “Revisiting the Government Revenue-Expenditure Nexus: Evidence from 15 OECD Countries Based on the Panel Data Approach”. Finance a Uver. Sayı 2.
- • CUMHURBAŞKANLIĞI STATEJİ VE BÜTÇE BAŞKANLIĞI (2022). “Gösterge ve İstatistikler”, (Kamu Kesimi İstatistikleri, https:// www.sbb.gov.tr/yillar-bazinda-genel-devlet-istatistikleri/). Erişim tarihi: 08 Şubat 2022.
- • ÇETİN, M. ve KARADENİZ, F. (2019). “Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları Arasındaki İlişki: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Zaman Serisi Analizi”. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı 2.
- • DAHLBERG, M. ve JOHANSSON, E. (1998). “The Revenues-Expenditures Nexus: Panel Data Evidence From Swedish Municipalities”. Applied Economics. Sayı 30.
- • DARRAT, A.F. (1998). “Tax and Spend or Spend and Tax? An Inquiry into the Turkish Budgetary Process”. Southern Economic Journal. Sayı 64.
- • DÖKMEN, G. (2012). “Kamu Harcamaları ve Kamu Gelirleri Arasındaki İlişki: Panel Nedensellik Analizi”. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Sayı 2.
- • EKİNCİ, A.A. (2020). “OECD Ülkelerinde Özel Tüketim Vergi Geliri ve Devlet Harcamaları Arasındaki Nedensellik”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Sayı 4.
- • EWING, B.T. ve PAYNE, J.E. (1998). “Government Revenue-Expenditure Nexus: Evidence from Latin America”. Journal of Economic Development. Sayı 23.
- • FRIEDMAN, M. (1978). “The Limitations of Tax Limitation.”. Policy Reviews, Sayı 5.
- • FURSTENBERG, G.M., GREEN, R.J., JEONG, H. (1986). Tax and Spend, or Spend and Tax?”. The Review of Economics and Statistics. Sayı 68.
- • GÜNAYDIN, İ. (2004). “Vergi-Harcama Tartışması: Türkiye Örneği”. Doğuş Üniversitesi Dergisi. Sayı 5.
- • HASAN, M. ve LINCOLN, I. (1997). Tax then Spend or Spend then Tax? Experience in the UK, 1961-93”. Applied Economics Letters. Sayı 4.
- • HOOVER, K.D. ve SHEFFRIN, S.M. (1992). “Causation, Spending and Taxes: Sand in the Sandbox or Tax Collector for the Walfare State?”. The American Economic Review. Sayı 82.
- • IQBAL, N. ve MALIK, W.S. (2010). “Budget Balance through Revenue or Spending Adjustment: Evidence from Pakistan”. The Pakistan Development Review. Sayı 4.
- • KAMACI, A. ve KURT, O. (2021). “Kamu Harcamaları ile Vergi Gelirleri İlişkisi: Pandemi Öncesi ve Sonrası İçin Bir Değerlendirme”. Journal of Life Economics. Sayı 4.
- • KATRAKILIDIS, C.P. (1997). Spending and Revenues in Greece: New Evidence from Error Correction Modelling”. Applied Economics Letters. Sayı 6.
- • KIMINYEI, F. (2018). “The Nexus between Tax Revenue and Government Expenditure in Kenya”. International Journal of Economics & Management Sciences. Sayı 5.
- • KONUKÇU-ÖNAL, D. ve NİL TOSUN, A. (2008). “Government Revenue-Expenditure Nexus: Evidence from Several Transitional Economies”. Economic Annals. Sayı 53.
- • LI, X. (2001). “Government Revenue, Government Expenditure and Temporal Causality: Evidence from China”. Applied Economics. Sayı 4.
- • MELTZER, A.H. ve RICHARD, S.F. (1981). . “A Rational Theory of the Size of Government”. Journal of Political Economy. Sayı 89.
- • MILLER, S.H. ve RUSSEK, F.S. (1999). “Co-Integration and Error-Correction Models: The Temporal Causality between Government Taxes and Spending”. Southern Economic Journal. Sayı 1.
- • MITHANI, D.M. ve KHOON, G.S. (1999). “Causality between Government Expenditure and Revenue in Malaysia”. ASEAN Economic Bulletin. Sayı 1.
- • MUSGRAVE, R. (1966). “Principles of Budget Determination”. Public Finance: Selected Readings.
- • MUTASCU, M. (2016). “Government Revenues and Expenditures in the East European Economies: A Bootsrap Panel Granger Causality Approach”. Eastern European Economics. Sayı 54.
- • NARAYAN, P.K. ve NARAYAN, S. (2006). “Government Revenue and Government Expenditure Nexus: Evidence from Developing Countries”. Applied Economics. Sayı 38.
- • NASRULLAH, M., RIZWANULLAH, M., YU, X., JO, H., SOHAIL, M.T. ve LIANG, L. (2021). “Autoregressive Distributed Lag (ARDL) Approach to Study the Impact of Climate Change and Other Factors on Rice Production in South Korea”. Journal of Water and Climate Change, Sayı 6.
- • OECD (2022). “Data”. (https://data.oecd.org/ tax/tax-revenue.htm#indicator-chart). Erişim tarihi: 08 Şubat 2022.
- • OWOYE, O. ve ONAFOWORA, O.A. (2010). “The Relationship between Tax Revenues and Government Expenditures in Europe- an Union and Non-European Union OECD Countries”. Public Finance Review. Sayı. 39.
- • PEACOCK, A.T. ve WISEMAN, J. (1961). The Growth of Public Expenditure in the United Kingdom. Princeton University Press. Princeton.
- • PEACOCK, A.T. ve WISEMAN, J. (1979). “Approaches To the Analysis of Government Expenditure Growth”. Public Finance Review. Sayı 1.
- • RAM, R. (1988). “Additional Evidence on Causality between Government Revenue and Government Expenditure”. Southern Economic Journal. Sayı 54.
- • RICHTER, D. ve DIMITRIOS, P. (2013). “Tax and Spend, Spend and Tax, Fiscal Synchronisation or Institutional Seperation? Examining the case of Greece”. Romanian Journal of Fiscal Policy. Sayı 7.
- • SAĞDIÇ, E. N. ve ÇAKMAK, E. (2021). “Tarımsal Destek Ödemeleri ile Tarımsal Üretim Düzeyi Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. Sayı 2.
- • SANUSI, K.A. (2020). “On the Relation between Government Expenditure and Revenue in South Africa: An Empirical Investigation in a Nonlinear Fremework”. Cogent Economics & Finance. Sayı 1.
- • SAUNORIS, J.W. (2013). “The Dynamics of the Revenue-Expenditure Nexus: Evidence from US State Government Finances”. Public Finance Review. Sayı 43.
- • TASHEVSKA, B., TRENOVSKI, B., TRPKOVA-NESTOROVSKA, M. (2020). “The Government Revenue-Expenditure Nexus in Southeast Europe: A Bootstrap Panel Granger-Causality Approach”. Eastern European Economics. Sayı 58.
- • TERZİ, H. ve OLTUTULAR, S. (2006). “Harcama-Vergi Geliri Hipotezi: Türkiye Örneği”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Sayı 2.
- • THE WORLD BANK. (2022). “Data”. (htt- ps://data.worldbank.org/indicator/ GC.XPN. TOTL.GD.ZS). Erişim tarihi: 08 Şubat 2022.
- • TURAN, T. ve KARAKAŞ, M. (2018). “Devlet Harcamaları ve Gelirleri Arasındaki İlişki: Doğrusal Olmayan Sınır Testi Yaklaşımı (NARDL)”. Sosyoekonomi Dergisi. Sayı 36.
- • VAMVOUKAS, G.A. (2011). “The Tax-Spend Debate with an Application to the EU”. Economics Issues. Sayı 1.
- • YAMAK, R. ve ABDİOĞLU, Z. (2012). “Ampirik Bağlamda Toplam ve Alt Kalemler Bazında Kamu Harcamaları ve Kamu Gelirleri Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Sayı 1.
- • YILANCI, V. ve BOZOKLU, Ş. (2014). “Türk Sermaye Piyasasında Fiyat ve İşlem Hacmi İlişkisi: Zamanla Değişen Asimetrik Nedensellik Analizi”. Ege Academic Review. Sayı 2.
- • YILANCI, V., ŞAŞMAZ, M.Ü., ÖZTÜRK, Ö.F. (2020). “Türkiye’de Kamu Harcamaları ile Vergi Gelirleri Arasındaki İlişki: Frekans Alanda Asimetrik Testinden Kanıtlar”. Sayıştay Dergisi. Sayı 116.
| APA | YILDIZ F, DEMİRKILIÇ Y (2022). KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020). , 57 - 81. |
| Chicago | YILDIZ Fazlı,DEMİRKILIÇ Yücel KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020). (2022): 57 - 81. |
| MLA | YILDIZ Fazlı,DEMİRKILIÇ Yücel KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020). , 2022, ss.57 - 81. |
| AMA | YILDIZ F,DEMİRKILIÇ Y KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020). . 2022; 57 - 81. |
| Vancouver | YILDIZ F,DEMİRKILIÇ Y KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020). . 2022; 57 - 81. |
| IEEE | YILDIZ F,DEMİRKILIÇ Y "KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020)." , ss.57 - 81, 2022. |
| ISNAD | YILDIZ, Fazlı - DEMİRKILIÇ, Yücel. "KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020)". (2022), 57-81. |
| APA | YILDIZ F, DEMİRKILIÇ Y (2022). KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020). Vergi Raporu, 0(273), 57 - 81. |
| Chicago | YILDIZ Fazlı,DEMİRKILIÇ Yücel KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020). Vergi Raporu 0, no.273 (2022): 57 - 81. |
| MLA | YILDIZ Fazlı,DEMİRKILIÇ Yücel KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020). Vergi Raporu, vol.0, no.273, 2022, ss.57 - 81. |
| AMA | YILDIZ F,DEMİRKILIÇ Y KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020). Vergi Raporu. 2022; 0(273): 57 - 81. |
| Vancouver | YILDIZ F,DEMİRKILIÇ Y KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020). Vergi Raporu. 2022; 0(273): 57 - 81. |
| IEEE | YILDIZ F,DEMİRKILIÇ Y "KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020)." Vergi Raporu, 0, ss.57 - 81, 2022. |
| ISNAD | YILDIZ, Fazlı - DEMİRKILIÇ, Yücel. "KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1972 – 2020)". Vergi Raporu 273 (2022), 57-81. |
