Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma
Yıl: 2022 Cilt: 31 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 67 - 73 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5336/pediatr.2021-87213 İndeks Tarihi: 15-07-2022
Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma
Öz: Amaç: Anoreksiya nervozada (AN), özellikle düşük vücut ağırlığı nedeniyle kemik sağlığının bozulduğu bilinmektedir. Atipik AN’de
(AAN), vücut ağırlığı normaldir; ancak hızlı ve yüksek miktarda kilo
kaybı ve hastalık ilişkili ağır besinsel yetersizlik gibi etmenler kemik
sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Bu çalışmanın amacı, AN ve
AAN tanısı olan ergenlerin, kemik mineral dansitesi (KMD) ve kemik
sağlığına etki eden klinik özellikler açısından karşılaştırılmasıdır.
Gereç ve Yöntemler: Kliniğimizde 2014 ve 2018 yılları arasında izlenen, 11-18 yaş aralığında, çift enerjili X ışını soğurma cihazı ile ölçülmüş KMD verisi olan 60 AN ve 30 AAN hastasının klinik verileri
geriye dönük olarak incelenmiştir. Bilinen kronik hastalığı olmayan ve
herhangi bir ilaç kullanmayan sağlıklı 20 ergen kontrol grubunu oluşturmuştur. Bulgular: Femur başı (p=0,001) ve lomber vertebra
(p=0,004) ortalama z skorları, AN grubunda AAN’ye göre daha düşük
saptanırken; AAN ve kontrol grubu arasında fark bulunmamıştır. Öte
yandan düşük KMD (z skoru ≤-2, p=0,0018) ve düşük KMD riski (z
skoru ≤-1, p=0,0036) olanların oranı, AAN’de kontrol grubuna göre
daha yüksektir. Obezite öyküsü, AAN grubunda AN’ye göre daha fazladır. Kilo kaybetme hızı ve kilo kaybı yüzdesi, her iki grupta benzerdir.
Sonuç: AAN ve AN kliniklerinin besin yetersizliği ve kilo kaybı şiddeti
açısından benzer olduğu gösterilse de beklenenin aksine AAN hastalarının ortalama KMD z skoru, kontrol grubundan daha düşük bulunmamıştır. Öte yandan AAN grubunda düşük KMD riski olanların sayısı,
kontrol grubundan daha fazladır. Bu sonuçlar, obezite öyküsü ve normal
vücut ağırlığı gibi koruyucu etmenlere rağmen AAN’si olan ergenlerin
de kemik sağlığı açısından risk altında olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelime: Bone Health in Adolescents with Anorexia Nervosa andAtypical Anorexia Nervosa: A Retrospective Cross-sectional Study
Öz: Objective: It is known that bone health is impaired in
anorexia nervosa (AN), especially due to low body weight. Rapid and
severe weight loss and long-term nutritional deficiency might adversely
affect bone health in atypical AN (AAN), despite the normal weight
status. We aimed to compare the bone mineral density (BMD) parameters and clinical factors that may affect bone health in adolescents with
AN and AAN. Material and Methods: The clinical data of 60 AN and
30 AAN patients, aged 11-18 years, who were followed up in our clinic
between 2014 and 2018 and had a dual-energy X-ray absorptiometry assessment were retrospectively evaluated. The control group included
20 healthy adolescents without any chronic disease and regular drug
use. Results: We found that the femoral neck (p=0.001) and lumbar
spine (p=0.004) z scores of the AN group were significantly lower than
the AAN group. No significant difference was found between the AAN
and the control groups. On the other hand, in adolescents with AAN
compared to the control group, the ratio of low BMD (z score ≤2,
p=0.0018) and low BMD risk (z score ≤1, p=0.0036) were higher.
While obesity history was higher in the AAN group compared to AN,
the rate and percentage of weight loss were similar between the two
groups. Conclusion: Although, we showed that AN and AAN are clinically similar in terms of weight loss severity and nutritional deficiency;
BMD z scores of AAN patients were not lower than controls. However, low BMD risk was higher in AAN compared to the control group.
These findings suggest that despite protective factors of AAN, such as
higher obesity history and absence of amenorrhea, adolescents with
AAN are also at risk for bone health.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disoders. 5th ed. Arlington, VA: American Psychiatric Press; 2013. [Crossref]
- 2. Misra M, Klibanski A. Anorexia nervosa and osteoporosis. Rev Endocr Metab Disord. 2006;7(1-2):91-9. [Crossref] [PubMed]
- 3. Misra M, Klibanski A. Anorexia nervosa and bone. J Endocrinol. 2014;221(3):R163-76. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- 4. Soyka LA, Misra M, Frenchman A, Miller KK, Grinspoon S, Schoenfeld DA, et al. Abnormal bone mineral accrual in adolescent girls with anorexia nervosa. J Clin Endocrinol Metab. 2002;87(9):4177-85. [Crossref] [PubMed]
- 5. Loro ML, Sayre J, Roe TF, Goran MI, Kaufman FR, Gilsanz V. Early identification of children predisposed to low peak bone mass and osteoporosis later in life. J Clin Endocrinol Metab. 2000;85(10):3908-18. [Crossref] [PubMed]
- 6. Katzman DK, Misra M. Bone health in adolescent females with anorexia nervosa: what is a clinician to do? Int J Eat Disord. 2013;46(5):456-60. [Crossref] [PubMed]
- 7. Fazeli PK, Bredella MA, Misra M, Meenaghan E, Rosen CJ, Clemmons DR, et al. Preadipocyte factor-1 is associated with marrow adiposity and bone mineral density in women with anorexia nervosa. J Clin Endocrinol Metab. 2010;95(1):407-13. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- 8. Misra M, Klibanski A. Bone health in anorexia nervosa. Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2011;18(6):376-82. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- 9. Misra M, Klibanski A. The neuroendocrine basis of anorexia nervosa and its impact on bone metabolism. Neuroendocrinology. 2011;93(2):65-73. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- 10. Misra M, Klibanski A. Bone metabolism in adolescents with anorexia nervosa. J Endocrinol Invest. 2011;34(4):324-32. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- 11. Bredella MA, Misra M, Miller KK, Madisch I, Sarwar A, Cheung A, et al. Distal radius in adolescent girls with anorexia nervosa: trabecular structure analysis with high-resolution flat-panel volume CT. Radiology. 2008;249(3):938-46. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- 12. Sawyer SM, Whitelaw M, Le Grange D, Yeo M, Hughes EK. Physical and psychological morbidity in adolescents with atypical anorexia nervosa. Pediatrics. 2016;137(4):e20154080. [Crossref] [PubMed]
- 13. Moskowitz L, Weiselberg E. Anorexia nervosa/atypical anorexia nervosa. Curr Probl Pediatr Adolesc Health Care. 2017;47(4):70-84. [Crossref] [PubMed]
- 14. Bachmann KN, Schorr M, Bruno AG, Bredella MA, Lawson EA, Gill CM, et al. Vertebral volumetric bone density and strength are impaired in women with low-weight and atypical anorexia nervosa. J Clin Endocrinol Metab. 2017;102(1):57-68. [PubMed] [PMC]
- 15. Schorr M, Thomas JJ, Eddy KT, Dichtel LE, Lawson EA, Meenaghan E, et al. Bone density, body composition, and psychopathology of anorexia nervosa spectrum disorders in DSM-IV vs DSM-5. Int J Eat Disord. 2017;50(4):343-51. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- 16. Schorr M, Drabkin A, Rothman MS, Meenaghan E, Lashen GT, Mascolo M, et al. Bone mineral density and estimated hip strength in men with anorexia nervosa, atypical anorexia nervosa and avoidant/restrictive food intake disorder. Clin Endocrinol (Oxf). 2019;90(6):789-97. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- 17. Nagata JM, Carlson JL, Golden NH, Long J, Murray SB, Peebles R. Comparisons of bone density and body composition among adolescents with anorexia nervosa and atypical anorexia nervosa. Int J Eat Disord. 2019;52(5):591-6. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- 18. Golden NH, Katzman DK, Sawyer SM, Ornstein RM, Rome ES, Garber AK, et al. Update on the medical management of eating disorders in adolescents. J Adolesc Health. 2015;56(4):370-5. [Crossref] [PubMed]
- 19. Klein DA, Paradise SL, Reeder RM. Amenorrhea: a systematic approach to diagnosis and management. Am Fam Physician. 2019;100(1):39-48. [PubMed]
- 20. Ozturk A, Mazicioglu MM, Hatipoglu N, Budak N, Keskin G, Yazlak z, et al. Reference body mass index curves for Turkish children 6 to 18 years of age. J Pediatr Endocrinol Metab. 2008;21(9):827-36. [Crossref] [PubMed]
- 21. Bianchi ML, Baim S, Bishop NJ, Gordon CM, Hans DB, Langman CB, et al. Official positions of the International Society for Clinical Densitometry (ISCD) on DXA evaluation in children and adolescents. Pediatr Nephrol. 2010;25(1):37-47. [Crossref] [PubMed]
- 22. Wildman SS, Henwood-Finley MJ. Pediatric DXA: a review of proper technique and correct interpretation. J Am Osteopath Coll Radiol. 2012;1(3):17-26. [Link]
- 23. Misra M, Aggarwal A, Miller KK, Almazan C, Worley M, Soyka LA, et al. Effects of anorexia nervosa on clinical, hematologic, biochemical, and bone density parameters in community-dwelling adolescent girls. Pediatrics. 2004;114(6):1574-83. [Crossref] [PubMed]
- 24. Pehlivanturk-Kizilkan M, Akgul S, Derman O, Kanbur N. Predictors of bone mineral density in adolescents with atypical anorexia nervosa. J Bone Miner Metab. 2021;39(4):678-83. [Crossref] [PubMed]
- 25. Hunter GR, Plaisance EP, Fisher G. Weight loss and bone mineral density. Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2014;21(5):358-62. [Crossref] [PubMed] [PMC]
- 26. Goebel G, Schweiger U, Krüger R, Fichter MM. Predictors of bone mineral density in patients with eating disorders. Int J Eat Disord. 1999;25(2):143-50. [Crossref] [PubMed]
- 27. Allen KL, Byrne SM, Oddy WH, Crosby RD. DSM-IV-TR and DSM-5 eating disorders in adolescents: prevalence, stability, and psychosocial correlates in a population-based sample of male and female adolescents. J Abnorm Psychol. 2013;122(3):720-32. [Crossref] [PubMed]
- 28. Forman SF, McKenzie N, Hehn R, Monge MC, Kapphahn CJ, Mammel KA, et al. Predictors of outcome at 1 year in adolescents with DSM-5 restrictive eating disorders: report of the national eating disorders quality improvement collaborative. J Adolesc Health. 2014;55(6):750-6. [Crossref] [PubMed]
- 29. Whitelaw M, Lee KJ, Gilbertson H, Sawyer SM. Predictors of complications in anorexia nervosa and atypical anorexia nervosa: degree of underweight or extent and recency of weight loss? J Adolesc Health. 2018;63(6):717-23. [Crossref] [PubMed]
- 30. Birgegård A, Norring C, Clinton D. DSM-IV versus DSM-5: implementation of proposed DSM-5 criteria in a large naturalistic database. Int J Eat Disord. 2012;45(3):353-61. [Crossref] [PubMed]
- 31. Silén Y, Raevuori A, Jüriloo E, Tainio VM, Marttunen M, Keski-Rahkonen A. Typical versus atypical anorexia nervosa among adolescents: clinical characteristics and implications for ICD-11. Eur Eat Disord Rev. 2015;23(5):345-51. [Crossref] [PubMed]
- 32. Pauls A, Dimitropoulos G, Marcoux-Louie G, Singh M, Patten SB. Psychological characteristics and childhood adversity of adolescents with atypical anorexia nervosa versus anorexia nervosa. Eat Disord. 2020:1- 13. [Crossref] [PubMed]
APA | Pehlivanturk Kizilkan M, SABANCI E, Erdem Torun Ş, Akgul S, Derman O, Kanbur N (2022). Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma. , 67 - 73. 10.5336/pediatr.2021-87213 |
Chicago | Pehlivanturk Kizilkan Melis,SABANCI ELİF SÜMEYRA,Erdem Torun Şeyma,Akgul Sinem,Derman Orhan,Kanbur Nuray Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma. (2022): 67 - 73. 10.5336/pediatr.2021-87213 |
MLA | Pehlivanturk Kizilkan Melis,SABANCI ELİF SÜMEYRA,Erdem Torun Şeyma,Akgul Sinem,Derman Orhan,Kanbur Nuray Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma. , 2022, ss.67 - 73. 10.5336/pediatr.2021-87213 |
AMA | Pehlivanturk Kizilkan M,SABANCI E,Erdem Torun Ş,Akgul S,Derman O,Kanbur N Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma. . 2022; 67 - 73. 10.5336/pediatr.2021-87213 |
Vancouver | Pehlivanturk Kizilkan M,SABANCI E,Erdem Torun Ş,Akgul S,Derman O,Kanbur N Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma. . 2022; 67 - 73. 10.5336/pediatr.2021-87213 |
IEEE | Pehlivanturk Kizilkan M,SABANCI E,Erdem Torun Ş,Akgul S,Derman O,Kanbur N "Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma." , ss.67 - 73, 2022. 10.5336/pediatr.2021-87213 |
ISNAD | Pehlivanturk Kizilkan, Melis vd. "Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma". (2022), 67-73. https://doi.org/10.5336/pediatr.2021-87213 |
APA | Pehlivanturk Kizilkan M, SABANCI E, Erdem Torun Ş, Akgul S, Derman O, Kanbur N (2022). Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma. Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi, 31(2), 67 - 73. 10.5336/pediatr.2021-87213 |
Chicago | Pehlivanturk Kizilkan Melis,SABANCI ELİF SÜMEYRA,Erdem Torun Şeyma,Akgul Sinem,Derman Orhan,Kanbur Nuray Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma. Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi 31, no.2 (2022): 67 - 73. 10.5336/pediatr.2021-87213 |
MLA | Pehlivanturk Kizilkan Melis,SABANCI ELİF SÜMEYRA,Erdem Torun Şeyma,Akgul Sinem,Derman Orhan,Kanbur Nuray Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma. Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi, vol.31, no.2, 2022, ss.67 - 73. 10.5336/pediatr.2021-87213 |
AMA | Pehlivanturk Kizilkan M,SABANCI E,Erdem Torun Ş,Akgul S,Derman O,Kanbur N Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma. Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi. 2022; 31(2): 67 - 73. 10.5336/pediatr.2021-87213 |
Vancouver | Pehlivanturk Kizilkan M,SABANCI E,Erdem Torun Ş,Akgul S,Derman O,Kanbur N Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma. Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi. 2022; 31(2): 67 - 73. 10.5336/pediatr.2021-87213 |
IEEE | Pehlivanturk Kizilkan M,SABANCI E,Erdem Torun Ş,Akgul S,Derman O,Kanbur N "Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma." Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi, 31, ss.67 - 73, 2022. 10.5336/pediatr.2021-87213 |
ISNAD | Pehlivanturk Kizilkan, Melis vd. "Anoreksiya Nervozalı ve Atipik Anoreksiya Nervozalı Ergenlerin Kemik Sağlığı: Retrospektif Kesitsel Bir Araştırma". Türkiye Klinikleri Pediatri Dergisi 31/2 (2022), 67-73. https://doi.org/10.5336/pediatr.2021-87213 |