Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi
Yıl: 2022 Cilt: 27 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 127 - 142 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.53434/gbesbd.1082314 İndeks Tarihi: 29-07-2022
Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi
Öz: Bu çalışmanın amacı rekreasyonel liderlik davranışlarını belirlemeye yönelik ölçüm aracı geliştirmektir.
Hazırlanan denemelik nihai form ilk aşamada 422 öğrenci ile test edilmiş, çalışma grubu büyüklüğünün
yeterliliği analiz edilmiştir (.85; 1766. 834, p<0,000) devamında uygulanan açımlayıcı faktör analizi
doğrultusunda 2 faktörlü bir yapıya ulaşılmıştır. Açımlayıcı faktör analizinde faktör yükleri .30 ve
üzerinde olan maddeler araştırmaya dahil edilmiştir. İlk test uygulamasında 26 maddeden oluşan soru
havuzu yapılan açımlayıcı faktör analizinde binişik maddelerin ölçüm aracından çıkartılması ile 15
maddelik bir yapı oluşturmuştur. Elde edilen yapı demokratik ve otokratik davranış alt boyutları olmak
üzere iki alt boyutta toplanmıştır. Rekreasyonel liderlik davranışının demokratik davranış alt boyutu tek
başına toplam varyansın %29,83’ünü, otokratik davranış alt boyut ise toplam varyansın %12.85’ini
açıklamaktadır. Toplam açıklanan varyans ise %42,68’dir. Demokratik davranış alt boyut iç tutarlılık
katsayısı .78, otokratik davranış alt boyut için iç tutarlılık katsayısı ise .64 olarak belirlenmiştir. Toplam
güvenirlik katsayısı ise .60’tır. Rekreasyonel liderlik davranışı ölçeği; “kesinlikle katılmıyorum”,
“katılmıyorum”, “kararsızım”, “katılıyorum” ve “tamamen katılıyorum” seçeneklerinin yer aldığı beşli
likert tipi bir ölçektir. Ölçekten alınabilecek en düşük puan 15, en yüksek puan ise 75’tir. Ölçüm aracında
ters kodlanan madde bulunmamaktadır. Açımlayıcı faktör analizinin ardından elde edilen yapının
doğruluğunun analizi adına doğrulayıcı faktör analizinden yararlanılmıştır. İkinci veri toplama süreci
sonrası 400 veri tekrar test için toplanmıştır. Doğrulayıcı faktör analizinin yapı geçerliliğine kanıt
sunduğu belirlenmiştir (RMSEA .072, SRMR 0.67, NFI 0.90, CFI 0.93, NNFI 0.92, x2/df 3.06). Sonuç olarak
rekreasyonel liderlik davranışı ölçeğinin geliştirilmesi ve bu yönde psikometrik özelliklerinin incelendiği
araştırma bulguları, rekreasyonel liderlik davranışlarının belirlenmesinde geçerli ve güvenilir bir ölçüm
aracı elde edildiğini göstermektedir
Anahtar Kelime: Investigation of Recreational Leadership Behavior Scale Psychometric Properties
Öz: The aim of this study is to develop a measurement tool to determine recreational leadership behaviors.
The final trial form was tested with 422 students at the first stage, the adequacy of the size of the study
group was analyzed (.85; 1766.834, p<0.000), and a 2-factor structure was reached in line with the
exploratory factor analysis applied afterwards. In the exploratory factor analysis, items with factor loads
of .30 and above were included in the study. In the first test application, the question pool consisting of
26 items formed a 15-item structure by removing the overlapping items from the measurement tool in
the exploratory factor analysis. The resulting structure was gathered in two sub-dimensions, namely
democratic and autocratic behavior sub-dimensions. The democratic behavior sub-dimension of
recreational leadership behavior alone explains 29.83% of the total variance, while the autocratic
behavior sub-dimension explains 12.85% of the total variance. The total explained variance is 42.68%.
The internal consistency coefficient for the democratic behavior sub-dimension was .78, and the internal
consistency coefficient for the autocratic behavior sub-dimension was .64. The overall reliability
coefficient is .60. Recreation Leadership Behavior Scale; It is a five-point Likert-type scale with the
options “strongly disagree”, “disagree”, “undecided”, “agree” and “strongly agree”. The lowest score that
can be obtained from the scale is 15, and the highest score is 75. There is no reverse coded item in the
measurement tool. After the exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis was used to
analyze the accuracy of the structure. After the second data collection process, 400 data were collected
for retest. It was determined that confirmatory factor analysis provided evidence for construct validity
(RMSEA .072, SRMR 0.67, NFI 0.90, CFI 0.93, NNFI 0.92, x2/df 3.06). As a result, the development of the
recreational leadership behavior scale and the research findings examining its psychometric properties
in this direction show that a valid and reliable measurement tool has been obtained in determining the
recreational leadership behavior.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Akan, D., Yıldırım, İ. ve Yalçın, S. (2014). Okul müdürleri liderlik stili ölçeğinin geliştirilmesi (OMLSÖ). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(51), 392-415.
- 2. Atar, E. ve Özbek, O. (2009). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin liderlik davranışları. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(2) 51-59.
- 3. Başoğlu, U. D. (2013). Liderlik davranışları ile rekreasyon faaliyetlerine katılım ilişkisi: İstanbul ilinde bir uygulama. Turar Turizm ve Araştırma Dergisi, 2(2), 73-86.
- 4. Başoğlu, U. D. (2013). Relationships between participation in recreational activities and leadership behavior: a study on the secondary school students. Turkish Journal of Sport and Exercise, 15(2), 100-106.
- 5. Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, (7. Baskı). Ankara:Pegem A Yayıncılık.
- 6. Cansoy, R. ve Turan, S. (2016). Gençlik liderlik özellikleri ölçeği: güvenirlik ve geçerlik çalışması. Türkiye Eğitim Dergisi,1(1), 19-39.
- 7. Chelladurai, P. ve Saleh, S. D. (1980). Dimensions of leader behavior in sports development of a leadership scale. Journal of Sport Psychology, 2, 34-45.
- 8. Chelladurai, P. ve Carron, A. V. (1981). Applicability to youth sports of the leadership scale for sports. Perceptual ad Motor Skills, 53, 361-362.
- 9. Dereli, M. (2003). A survey research of leadership styles of elementary school princialps (Yüksek Lisans Tezi). ODTÜ Eğitim Bilimleri, Ankara.
- 10. Donuk, B. (2007). Liderlik ve Spor. İstanbul: Ötüken.
- 11. Dwyer, J. J. M. ve Fischer, D. G. (1988). Psychometric properties of the coach’s version of leadership scale for sports. Perceptual and Motor Skills, 67(3), 795-798.
- 12. Fletcher, R. B. ve Roberts, M. H. (2013). Longitudinal stability ofthe leadership scale for sports, Measurement in Physical Education and Exercise Science, 17(2), 89-104.
- 13. Güngör, N. B. ve Yenel, F. (2017). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü öğrencilerinin epistemolojik inançlari ile liderlik özellikleri arasindaki ilişkinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(2), 39-55.
- 14. Güngörmüş, H. A., Gürbüz, B. ve Yenel, F. (2008). Spor İçin Liderlik Ölçeği'nin sporcuların antrenörün davranışlarını algılaması versiyonunun psikometrik özelliklerinin değerlendirilmesi, Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(2), 16-22.
- 15. Halpin, W. A. ve Winer, J. B. (1957). A factorial study of the leader behavior descriptions. leader behavir: ıts description and measurement. Editörler: Ralp M. Stogdill, Alvin E. Coons. The Bureau of Business Research College of Commerce and Administration, OHOI.
- 16. Huang M. J. (2004). A study of the leadership style of recreational sports club leaders in kaohsiung taiwan, a dissertation submitted to the division of administrative studies college of professional studies, The University of West Florida, http://etd.fcla.edu/WF/WFE0000042/Huang_Mei-Jen_200412_EdD.pdf
- 17. Karaküçük, S. ve Yetim, A. (1996). Rekreasyon etkinliklerinde liderlik ve fonksiyonları. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1, 64-76.
- 18. Karaküçük, S., Yenel, İ. F. ve Akgül, B. M. (2017). Rekreasyon liderliği. Editörler: Karaküçük, S., Kaya, S., Akgül, B.M. Rekreasyon Bilimi 2 içinde(163-233). Ankara, Gazi Kitabevi.
- 19. Kesimli, İ. (2013). Liderlik davranış türleri uyarlama çalışması. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 1-10.
- 20. Koçel, T. (2001). İşletme yöneticiliği (8. Baskı). İstanbul: Beta Yayınevi.
- 21. Kurtipek, S. ve Güngör, N. B. (2019). Perception of trainers for the athlete. Turkish Journal of Sport and Exercise, 21(2), 379-385.
- 22. Kurtipek, S. ve Güngör, N. B. (2018). Determination of the perceptions of sport manager candidates related on the concept of manager: a metaphor analysis study. International Journal of Higher Education, 7(5), 158-166.
- 23. Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 28(4), 563-575
- 24. Lewin, K., Lippitt, R. ve White, R. K. (1939). Patterns of aggressive behavior in experimentally created social climates. Journal of Social Pscyhology, 10, 271-301.
- 25. Özdamar, K. (2013). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. (Yenilenmiş 9. baskı).Eskişehir: Nisan Kitabevi.
- 26. Özdamar, K. (2016). Eğitim, sağlık ve davranış bilimlerinde ölçek ve test geliştirme yapısal eşitlik modellemesi: IBM SPSS, IBM SPSS AMOS ve MINITAB uygulamalı. Eskişehir: Nisan Kitabevi.
- 27. Özer, N. ve Beycioğlu, K. (2013). Paylaşılan liderlik ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. İlköğretim Online, 12(1), 77-86.
- 28. Rafferty, S. ve Wyon, M. (2016). Leadership behavior in dance application of the leadership scale for sports to dance technique teaching. Journal of Dance Medicine, Science, 10,1-2, 6-13.
- 29. Taş, A., Çelik, K. ve Tomul E. (2007). Yeni ilköğretim programlarının uygulandığı ilköğretim okullarındaki yöneticilerin liderlik tarzları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 85-98.
- 30. Teques, P., Silva, C., Rosado, A., Calmeiro, L. ve Serpa, S. (2021). Refining the short version of the leadership scale for sports: factorial validation and measurement ınvariance. Psychological Reports, 124(5), 2302-2326.
- 31. Wałach-Biśta, Z. (2013). A Polish adaptation of Leadership Scale for Sports: A questionnaire examining coaching behavior. Human Movement, 3, 265-274.
- 32. Yaşlıoğlu, M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, Special Özel Sayı 2017, 74-85.
- 33. Yenel, İ. F. (2019). Liderlik. A. Azmi Yetim (Ed). Yönetim ve spor (s.283-304). Ankara: Gazi Kitabevi.
- 34. Yılmaz, O. ve Akdeniz, H. (2021). Rekreasyon faaliyetlerinde liderlik: açık alan liderliği betül bayazıt (ed.), spor ve rekreasyonda liderlik içinde (120-130). Konya, Çizgi Kitabevi Yayınları.
- 35. Zhang, J., Jensen, B. E. ve Mann, B. L. (1997). Modification and revision of the leadership scale for sport. Journal of Sport Behavior, 20(1), 105-122.
APA | AYYILDIZ DURHAN T, Kayhalak F, Kurtipek S, YENEL F (2022). Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. , 127 - 142. 10.53434/gbesbd.1082314 |
Chicago | AYYILDIZ DURHAN TEBESSÜM,Kayhalak Fikret,Kurtipek Serkan,YENEL Fatih Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. (2022): 127 - 142. 10.53434/gbesbd.1082314 |
MLA | AYYILDIZ DURHAN TEBESSÜM,Kayhalak Fikret,Kurtipek Serkan,YENEL Fatih Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. , 2022, ss.127 - 142. 10.53434/gbesbd.1082314 |
AMA | AYYILDIZ DURHAN T,Kayhalak F,Kurtipek S,YENEL F Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. . 2022; 127 - 142. 10.53434/gbesbd.1082314 |
Vancouver | AYYILDIZ DURHAN T,Kayhalak F,Kurtipek S,YENEL F Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. . 2022; 127 - 142. 10.53434/gbesbd.1082314 |
IEEE | AYYILDIZ DURHAN T,Kayhalak F,Kurtipek S,YENEL F "Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi." , ss.127 - 142, 2022. 10.53434/gbesbd.1082314 |
ISNAD | AYYILDIZ DURHAN, TEBESSÜM vd. "Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi". (2022), 127-142. https://doi.org/10.53434/gbesbd.1082314 |
APA | AYYILDIZ DURHAN T, Kayhalak F, Kurtipek S, YENEL F (2022). Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Online), 27(2), 127 - 142. 10.53434/gbesbd.1082314 |
Chicago | AYYILDIZ DURHAN TEBESSÜM,Kayhalak Fikret,Kurtipek Serkan,YENEL Fatih Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Online) 27, no.2 (2022): 127 - 142. 10.53434/gbesbd.1082314 |
MLA | AYYILDIZ DURHAN TEBESSÜM,Kayhalak Fikret,Kurtipek Serkan,YENEL Fatih Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Online), vol.27, no.2, 2022, ss.127 - 142. 10.53434/gbesbd.1082314 |
AMA | AYYILDIZ DURHAN T,Kayhalak F,Kurtipek S,YENEL F Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Online). 2022; 27(2): 127 - 142. 10.53434/gbesbd.1082314 |
Vancouver | AYYILDIZ DURHAN T,Kayhalak F,Kurtipek S,YENEL F Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Online). 2022; 27(2): 127 - 142. 10.53434/gbesbd.1082314 |
IEEE | AYYILDIZ DURHAN T,Kayhalak F,Kurtipek S,YENEL F "Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi." Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Online), 27, ss.127 - 142, 2022. 10.53434/gbesbd.1082314 |
ISNAD | AYYILDIZ DURHAN, TEBESSÜM vd. "Rekreasyonel Liderlik Davranışı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi". Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Online) 27/2 (2022), 127-142. https://doi.org/10.53434/gbesbd.1082314 |