Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği
Yıl: 2022 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 387 - 397 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30855/gjeb.2022.8.2.012 İndeks Tarihi: 29-07-2022
Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği
Öz: Bu çalışmada 1995–2020 dönemine ait kişi başı gayrisafi yurtiçi hasıla ile sermaye, işgücü ve yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik tüketimi (jeotermal, rüzgâr, biokütle, güneş, biyogaz, hidroelektrik ve atık kaynaklar) değişkeni arasındaki ilişki zaman serisi analiziyle incelenmiştir. Ekonometrik analizde ADF, PP birim kök testleri ile Ziyot-Andrews yapısal kırılmalı birim kök testleri ile serilerin durağan olduğu belirlenmiştir. Ayrıca ARDL sınır testi ile eşbütünleşme ilişkisinin varlığı test edilmiş ve değişkenlerin uzun dönem ve kısa dönem dinamikleri incelenmiştir. Daha sonra nedensellik ilişkisinin tespitinde ise Toda-Yamamoto nedensellik analizi kullanılmıştır. Eşbütünleşik serilere Toda-Yamamoto nedensellik testi uygulanarak yenilenebilir enerji tüketiminden büyümeye doğru tek yönlü nedensellik olduğu bulunmuştur. Bu doğrultuda yenilenebilir enerji tüketimindeki artışlar ekonomik büyümeyi olumlu etkileyeceği söylenebilir.
Anahtar Kelime: The relationship between the use of renewable energy sources and economic growth: Case of Turkey between the years 1995–2020
Öz: This study examines the relationship betweengross national product, capital, labor force and the electricity consumption from renewable energy sources (geothermal, wind, biomass, solar, biogas, hydroelectric and waste resources) for the period 1995-2020 by time series analysis. In econometric analysis, ADF, PP unit root tests and Ziyot-Andrews structural break unit root tests suggest that the series are stationary. Besides, the existence of the cointegration relationship was tested with the ARDL bounds test and the long-term and short-term dynamics of the variables were examined. Then, Toda-Yamamoto causality analysis was used to test the causality.By applying the Toda-Yamamoto causality test to the cointegrated series, it was found that there is a one-way causality running from renewable energy consumption to growth. In this respect, it can be said that increase in renewable energy consumption positively affects the economic growth.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Alper, F. Ö. (2018). Yenilenebilir enerji ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: 1990-2017 Türkiye örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 223-242. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.466782
- Apadula, F., Bassini, A., Elli, A. ve Scapin, S. (2012). Relationships between meteorological variables and monthly electricity demand, Applied Energy, 98, 346-356. https://doi.org/10.1016/j.apenergy.2012.03.053
- Apergis, N. ve Payne, J. E. (2010). Renewable energy consumption and economic growth: evidence from a panel of OECD countries, Energy Policy, 38(1), 656-660. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2009.09.002
- Anatürk, Ş. ve Özata, E. (2019). Türkiye’de yenilenebilir ve yenilenemeyen enerji kaynaklarından elektrik tüketimi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin ekonometrik analizi. The Journal of International Social Research, 68(12), 1018-1030. https://hdl.handle.net/11421/26256
- Benli, H. (2013). Potential of renewable energy in electrical energy production and sustainable energy development of Turkey: Performance and policies. Renewable Energy, 50, 33-46. https://doi.org/ 10.1016/j.renene.2012.06.051
- Caglar, A. E., Mert, M. ve Boluk, G. (2021). Testing the role of information and communication technologies and renewable energy consumption in ecological footprint quality: Evidence from world top 10 pollutant footprint countries. Journal of Cleaner Production, 298, 126784. https://doi.org/10.1016/ j.jclepro.2021.126784
- Coester, A., Hofkes, M. W. ve Papyrakis E. (2018). An optimal mix of conventional power systems in the presence of renewable energy: a new design for the German electricity market, Energy Policy, 116, 312-322. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2018.02.020
- Coşkun, H. ve Eygü, H. (2020). Ar–Ge harcamaları ve ihracat ilişkisinin incelenmesi: Türkiye Örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 233-242. https://doi.org/10.18506/ anemon.761623
- Çınar, S. ve Yılmazer, M. (2015). Yenilenebilir enerji kaynaklarının belirleyicileri ve ekonomik büyüme ilişkisi: Gelişmekte olan ülkeler örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1), 55- 78.
- De Oliveira ve E. M., Oliveira, F. L. C. (2018). Forecasting mid-long term electric energy consumption through bagging ARIMA and exponential smoothing methods, Energy, 144, 776-788. https://doi.org/10.1016/ j.energy.2017.12.049
- Dogan, E. (2016). Are shocks to electricity consumption transitory or permanent? Sub- national evidence from Turkey, Utilities Policy, 41,77-84. https://doi.org/10.1016/j.jup.2016.06.007
- Durğun, B. ve Durğun, F. (2018). Yenilenebilir enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. International Review of Economics and Management, 6(1), 1-27. https://doi.org/ 10.18825/iremjournal.347200
- Erdal, G., Erdal, H. ve Esengün, K. (2008). The causality between energy consumption and economic growth in Turkey. Energy Policy, 36(10), 3838-3842. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2008.07.012
- Isiks, A. Z., Isiksal, H. ve Jalali, H. (2017). The impact of foreign direct investment on Turkish economy 2010– 2016. Economics, 5(2), 69-81. https://doi.org/10.1515/eoik-2017-0019
- Kantarmacı, S. ve Birecikli, Ş. Ü. Yenilenebilir enerji birincil üretiminin ekonomik büyüme ve işgücü üzerine etkisi: AB-28 Panel Veri Analizi. İzmir Yönetim Dergisi, 1(1), 10-28.
- Karagöl, E., Erbaykal, E. ve Ertuğrul, H. M. (2007). Türkiye’de ekonomik büyüme ile elektrik tüketimi ilişkisi: sınır testi yaklaşımı. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), 72-80.
- Koçak, E. ve Şarkgüneşi, A. (2017). The renewable energy and economic growth nexus in Black Sea and Balkan countries, Energy Policy, 100, 51-57. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2016.10.007
- Köse, Z. ve Gültekin, H. (2019). Ekonomik Büyümenin Bir Belirleyicisi Olarak Dış Ticaret: NAFTA Ülkeleri Örneği. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 5(2), 139-151. https://doi.org/10.30855/gjeb.2019.5.2.005
- Lise, W. ve Van Montfort, K. (2007). Energy consumption and GDP in Turkey: Is there a co‐integration relationship?. Energy economics, 29(6), 1166-1178. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2006.08.010
- Mert, M. ve Çağlar, A. E. (2019). Eviews ve Gauss uygulamalı zaman serileri analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Mucuk, M. ve Uysal, D. (2009). Türkiye ekonomisinde enerji tüketimi ve ekonomik büyüme. Maliye Dergisi, 157(1), 105-115.
- Öcal, O. ve Aslan, A. (2013). Renewable energy consumption–economic growth nexus in Turkey. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 28, 494-499. https://doi.org/10.1016/j.rser.2013.08.036
- Soğukpınar, F., Erkal, G. ve Özer, H. (2021). Simülasyon yaklaşımıyla Türkiye’de yenilenebilir enerjiye dayalı elektrik talebi öngörüsü. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18(42), 1-1. https://doi.org/ 10.26466/opus.899204
- Yuksel, I. (2013). Renewable energy status of electricity generation and future prospect hydropower in Turkey. Renewable Energy 50, 1037-1043. https://doi.org/10.1016/j.renene.2012.08.063
- Yurdakul, F. (2018). Kişi başına enerji tüketimi ile büyüme oranı arasındaki ilişki: Türkiye örneği. Ekonomik Yaklaşım, 29(107), 49-76.
- Zivot, E. ve Andrews, K. (1992). Further evidence on the great crash, the oil price shock and the unit root hypothesis, Journey of Business and Economic Statistics, 10, 251-270. https://doi.org/10.1198/ 07350010275341037
| APA | Eygu H (2022). Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği. , 387 - 397. 10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
| Chicago | Eygu Hakan Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği. (2022): 387 - 397. 10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
| MLA | Eygu Hakan Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği. , 2022, ss.387 - 397. 10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
| AMA | Eygu H Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği. . 2022; 387 - 397. 10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
| Vancouver | Eygu H Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği. . 2022; 387 - 397. 10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
| IEEE | Eygu H "Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği." , ss.387 - 397, 2022. 10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
| ISNAD | Eygu, Hakan. "Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği". (2022), 387-397. https://doi.org/10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
| APA | Eygu H (2022). Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 8(2), 387 - 397. 10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
| Chicago | Eygu Hakan Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi 8, no.2 (2022): 387 - 397. 10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
| MLA | Eygu Hakan Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, vol.8, no.2, 2022, ss.387 - 397. 10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
| AMA | Eygu H Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi. 2022; 8(2): 387 - 397. 10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
| Vancouver | Eygu H Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi. 2022; 8(2): 387 - 397. 10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
| IEEE | Eygu H "Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği." Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 8, ss.387 - 397, 2022. 10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
| ISNAD | Eygu, Hakan. "Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve ekonomik büyüme ilişkisi: 1995–2020 Türkiye örneği". Gazi İktisat ve İşletme Dergisi 8/2 (2022), 387-397. https://doi.org/10.30855/gjeb.2022.8.2.012 |
