MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER
Yıl: 2021 Cilt: 30 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 18 - 27 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.35379/cusosbil.944109 İndeks Tarihi: 29-07-2022
MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER
Öz: Mahalle mekân sosyolojisi açısından statü ve sınıf farklarının biçimlendirmediği fiziki bir alandır. Mahalleler toplumun en küçük yaşam alanını ve yerel yerleşim birimini, muhtarlıklar da en alt düzeydeki siyasal hatta hukuksal alanını oluşturur. Sosyal ilişkiler açısından ise kurumsal-hukuksal-işlevsel yönü olan, bireylerin birbirleriyle iş birliği içinde bulunduğu ve etkileştiği bir topluluktur. Muhtarlık geleneği ise zaman içerisinde oluşmuş, yine hukuksal ve siyasal boyutu bulunan ve bünyesinde birçok işlevi barından, Türk sinemasında ve edebiyatında bolca işlenmiş ve hatta bunun üzerinden toplumsal yapı tartışmaları yapılmış çok önemli tarihi ve kültürel bir kurumdur.
Bir süredir dünyada ve Türkiye’de dijital devrim ve internet teknolojilerinin sağladığı olanaklar hayatın tüm alanlarını etkilediği gibi toplumun kurumsal en küçük siyasal birimi olan muhtarlık kurumunu da etkilemektedir. E-devlet süreci ile beraber muhtarlıklar işlevlerinin önemli bir kısmını yavaş yavaş dijital-internet olanaklarına devretmiş olsa da bu gelenek olarak varlığını sürdürmektedir. İşte bu makalede muhtarlık geleneğini tarihsel, hukuksal ve konjonktürel değişiklere paralel tekrar sorgulanması amaçlanmaktadır. İşte bu makalede bu yeniden tanımlamanın gerekçeleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Makalenin ihtiyaç hissettiği veri kaynakları ise ilgili mevzuatlar, alan yazın ve saha çalışmalarından elde edilen ikincil verilerdir. Bu veriler ışığında problem “narratif” (anlatısal) olarak ortaya konulmuş, tartışılmış ve sonuçlandırılmıştır.
Anahtar Kelime: LEGAL AND FUNCTIONAL ANALYSIS ON THE MUKHTARSHIP INTUITION
Öz: Neighborhood is a physical space that is not shaped by status and class differences in
terms of spatial sociology. Neighborhoods constitute the smallest living space and local
settlement of the society, and mukhtars constitute the lowest political and even legal
space. In terms of social relations, it is a community that has an institutional-legalfunctional aspect, where individuals cooperate and interact with each other. The
tradition of the mukhtar is a very important historical and cultural institution, which has
been formed over time, has a legal and political dimension, and has many functions
within it, has been widely handled in Turkish cinema and literature, and even social
structure discussions have been made.For a while, the digital revolution and the
opportunities provided by internet technologies in the world and in Turkey have
affected all areas of life as well as the mukhtarship, which is the smallest institutional
political unit of the society. With the e-government process, although the mukhtars have
gradually transferred a significant part of their functions to digital-internet facilities, this
tradition continues to exist. Here, in this article, it is aimed to question the tradition of
mukhtarship in parallel with historical, legal and conjunctural changes. In this article,
the reasons for this redefinition have been tried to be put forward. The data sources
needed by the article are related legislation, literature and secondary data obtained from
field studies. In the light of these data, the problem is presented, discussed and
concluded as based on literature and legislation review.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Olgu Sunumu Erişim Türü: Erişime Açık
- Ahmet Lütfü Efendi (1292/1875). Lütfü tarihi. C. III. Dersaadet. Akman, Ç. (2018). Mahalle yönetimi ile ilgili yeni bir yasal düzenleme gerekli mi?: Isparta ili özelinde bir araştırma. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 10 (19), 516-534.
- Akpınar, R. (2017). Halka en yakın birim olan muhtarlık müessesesi: İzmir Karşıyaka ilçesinde nitel bir araştırma. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi 7 (13), 99-110. https://doi.org/10.17828/yalovasosbil.333890.
- Arıkboğa, E. (1999). Yerel yönetim açısından mahalle muhtarlığına bir bakış. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 8(3), 103-125.
- Asarkaya, S. (2015). Mahalle muhtarlıklarının mahalle sorunlarının çözümündeki rolü: Aksaray örneği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Aksaray Üniversitesi.
- Çadırcı, M. (2013) Tanzimat döneminde Anadolu kentlerinin sosyal ve ekonomik yapısı. Ankara: TTK Yayınları.
- Demirkaya, Y. & Koç, M. (2017). 6360 sayılı kanun ile birlikte mahalleye dönüşen köylerde değişimin muhtarlığa etkisi: menteşe ve seydikemer ilçeleri üzerinden bir değerlendirme. Strategic Public Management Journal, 3(6), 124-149. https://doi.org/10.25069/spmj.342576.
- Demirkol, S. (2014). Yargılama için öngörülen makul sürenin aşılmasına sebep hususlardan; tebligat sorunu vakaları: görevli makam ve yetkililer (P.T.T., muhtarlık ve mahkeme personeli)'den kaynaklı gecikmeler. İdare Hukuku Ve İlimleri Dergisi, 15(2), 117-132.
- Erdoğan, Ö. & Şule, N. (2016). Mahalle ve Türkiye’de mahalle muhtarlığı [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Geray, C. (1995). Habitat II yaklaşırken: kent yönetimi için yeni yaklaşımlar ve komşuluk (mahalle) kavramının önemi. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 4(6), , 27-38.
- Güneş, Y. (2009). Mahalle yönetimi. Türk İdare Dergisi, 465, 116-118.
- Kavruk, H. (2018). Mahalle yerleşimi ve yönetimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Köklü, TE & Gül, H. (2017). Türkiye’de mahalle muhtarlığının dönüşümü ve yeni muhtarlık algısı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(4/ Özel Sayı), 719-733.
- Lamba, M., Öztop, S. & Şahin, Y . (2017). Participation of the neighborhood representatives (mukhtars) into managerial activities in local level: Burdur case. Strategic Public Management Journal, 3(5), 31-57. DOI: 10.25069/spmj.307270.
- Ortaylı, İ. (2000). Tanzimat devrinde Osmanlı mahalli idareleri (1840-1880). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayını, VII. Dizi-Sayı: 178.
- Şahı̇n, M. & Işık, E. (2015). Osmanlı'dan Cumhuriyete mahalle yönetimi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (30), 221-230.
- Şahin, Y. & Asarkaya, S. (2019). Mahalle muhtarlığı kurumunun tarihi gelişimi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 11(3). 23-32.
- Yalçındağ, S. (1998). Yerel demokrasinin örgütlenmesi ve yerinden yönetimin geliştirilmesi açısından “Muhtarlık” kurumu. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 7(3), 37-56. DOI: 10.25069/spmj.307270.
- Belediye Kanunu, https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5393.pdf. Muhtarlık Toplantı metinleri için bakınız: http://www.tccb.gov.tr/receptayyiperdogan /konusmalar/, E.T: 21.11.2019.
- Şehir ve Kasabalarda Mahalle Muhtar ve İhtiyar Heyetleri Teşkiline Dair Kanun https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.4541.pdf.
- TBMM Zabıt Ceridesi, 1943, 48/1.
- TBMM Zabıt Ceridesi, 1943, C.4, 48. Birleşim, https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d07/c004/tbmm07004048.pdf.
- T.C. Resmi Gazetesi 19 Haziran 1933 S. 2431 https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/2431.pdf.
- T.C. Resmi Gazetesi 23 Kânunuevvel 1933 https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/2585.pdf.
APA | ASLAN C (2021). MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER. , 18 - 27. 10.35379/cusosbil.944109 |
Chicago | ASLAN CAHIT MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER. (2021): 18 - 27. 10.35379/cusosbil.944109 |
MLA | ASLAN CAHIT MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER. , 2021, ss.18 - 27. 10.35379/cusosbil.944109 |
AMA | ASLAN C MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER. . 2021; 18 - 27. 10.35379/cusosbil.944109 |
Vancouver | ASLAN C MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER. . 2021; 18 - 27. 10.35379/cusosbil.944109 |
IEEE | ASLAN C "MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER." , ss.18 - 27, 2021. 10.35379/cusosbil.944109 |
ISNAD | ASLAN, CAHIT. "MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER". (2021), 18-27. https://doi.org/10.35379/cusosbil.944109 |
APA | ASLAN C (2021). MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30(2), 18 - 27. 10.35379/cusosbil.944109 |
Chicago | ASLAN CAHIT MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 30, no.2 (2021): 18 - 27. 10.35379/cusosbil.944109 |
MLA | ASLAN CAHIT MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.30, no.2, 2021, ss.18 - 27. 10.35379/cusosbil.944109 |
AMA | ASLAN C MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2021; 30(2): 18 - 27. 10.35379/cusosbil.944109 |
Vancouver | ASLAN C MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2021; 30(2): 18 - 27. 10.35379/cusosbil.944109 |
IEEE | ASLAN C "MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER." Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30, ss.18 - 27, 2021. 10.35379/cusosbil.944109 |
ISNAD | ASLAN, CAHIT. "MAHALLE MUHTARLIĞI HUKUKSAL VE İŞLEVSEL ANALİZLER". Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 30/2 (2021), 18-27. https://doi.org/10.35379/cusosbil.944109 |