Yıl: 2022 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 140 - 155 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17798/bitlisfen.1000615 İndeks Tarihi: 29-07-2022

24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi

Öz:
24 Ocak 2020 tarihinde merkez üssü Elazığ ilinin Sivrice ilçesi olan orta büyüklükte bir deprem meydana gelmiştir. Bu deprem bölgede büyük ölçekte can kaybına ve mali kayıplara yol açmıştır. Depremin büyüklüğü orta düzeyde olmasına rağmen, yapılarda oluşturduğu hasar incelemeye değerdir. Gözlenen hasarın temel nedeni olarak düşük kaliteli yapı stoku gösterilebilir. Bu çalışmada, bölgedeki betonarme ve yığma taşıyıcı sisteme sahip bina türü yapıların yanı sıra cami minarelerinin sismik davranışları incelenmiştir.Bu kapsamda, öncelikle depremden etkilenen alan hakkında genel bilgiler verilmiş, gözlenen hasarların istatistiksel dağılımı incelenmiş ve yürütülen yeniden yapılandırma çalışmaları tartışılmıştır. Sonrasında, genel jeolojik yapı ve daha önceki tarihi depremler incelenmiştir. Depreme ait bilgiler özetlendikten sonra, betonarme ve yığma taşıyıcı sisteme sahip binalar ve cami minarelerinde gözlenen hasarlar detaylı olarak okuyucu ile paylaşılmıştır. Bu çalışma düşük kaliteli yapıların deprem performanslarının ve davranışlarının anlaşılmasına ışık tutacak olup, bölgedeki yapıların sismik kapasitelerinin uygun bir güçlendirilme yöntemi ile iyileştirilmesi gerekliliğini ortaya koyacaktır.2020 Sivrice depreminden sonra hasar gören yapılar üzerinde yapılan bu ve benzeri incelemelerin gelecekte olması muhtemel depremlere kadar yapıların sismik performanslarının iyileştirilmesine vesile olacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelime: cami minareleri 2020 Sivrice depremi Sismik davranış Betonarme ve yığma yapılar

Seismic Assessment of Damaged Buildings after 24 January 2020 Elazığ Earthquake

Öz:
On January 24, 2020, a medium-magnitude earthquake hit the Province of Elazığ which is established in the eastern part of Turkey. The epicenter of the excitation was reported to be at Sivrice village. Although the ground excitation may be classified as a medium one, the damage to structures was found to be dared to investigate. The main reason of this excessive damage is because of the poor-quality building stock of the affected region. In this study, the seismic behavior of reinforced concrete buildings, masonry dwellings and mosque minarets were examined. General information about earthquake affected region was first discussed. Then, observed damage distribution and conducted resettlement studies were examined. The seismicity of the region and past earthquakes were considered to bring forward the effectiveness of the current excitation. After considering the parameters of the mentioned excitation, the reasons of the observed damage during the in-situ investigations were argued in terms of reinforced concrete buildings, masonry dwellings and mosque minarets. This study is expected to highlight the understanding of the seismic behavior of low-quality structures, and it is expected to encourage developments that will help enhance the seismic capacity of existing buildings in the region. It is believed that studies on the reasons of the observed damage after 2020 Sivrice ground excitation will help to enhance the seismic performance of building type structures against future earthquakes.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • [1] “TÜİK - Coğrafi İstatistik Portalı,” Gov.tr. [Online]. Available: https://cip.tuik.gov.tr/. [Accessed: 15- June-2021].
  • [2] Elazığ Ekonomik Raporu, Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası, Elazığ TSO, 2019, Elazığ, Türkiye.
  • [3] 24 Ocak 2020 Sivrice (Elazığ) Mw 6.8 Deprem Raporu, T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, AFAD 2020. Ankara, Türkiye. [Online]. https://deprem.afad.gov.tr/depremdokumanlari/1831 [Erişim tarihi: 26-Mar-2021].
  • [4] Earthquake Doğanyol, Turkey 24 January 2020 (Report 1), Center for Disaster Management and Risk Reduction Technology, CEDIM 2020, [Online]. http://www.cedim.de/ [Accessed: 05-May-2021].
  • [5] T.C. Elazığ Valiliği 2020. [Online]. http://www.elazig.gov.tr/ [Erişim tarihi: 04.04.2020].
  • [6] T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, TOKİ, 2021. [Online]. https://www.toki.gov.tr/illere-gore-projeler [Accessed: 26-Jul-2021].
  • [7] Elazığ Valiliği İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, Elazığ AFAD, 2021. [Online]. https://elazig.afad.gov.tr/duyurular [Accessed: 30-Aug-2021].
  • [8] M.R. Hempton and J.F. Dewey, “Structure and tectonics of the lake hazar pull-apart basin, SE Turkey,” Transactions, American Geophysical Union, EOS, vol: 62, pp: 1033, 1981.
  • [9] F. Şaroğlu F, O. Emre, and I. Kuscu, “The east anatolian fault zone of Turkey,” Annalae Tectonicae, vol: 6, pp: 99-125, 1992.
  • [10] A. Barka and K. Kadinsky-Cade, “Strike-slip fault geometry in turkey and its influence on earthquake activity,” Tectonics, vol: 7 (3), pp: 663-684, 1988.
  • [11] T. Duman and Ö. Emre, “The east anatolian fault: geometry, segmentation, and jog characteristics, geological development of anatolia and the easternmost mediterranean region,” Geological Society, London, Special Publications, vol: 372, pp: 495-529, 2013.
  • [12] Türkiye İvme Veri Tabanı Analiz Sistemi, T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Deprem Dairesi Başkanlığı. 2021, [Online]. https://tadas.afad.gov.tr/list-event [Accessed: 30-Mar-2021].
  • [13] Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, TBDY. Ankara, Türkiye. 2018.
  • [14] Türkiye Hazır Beton Birliği Derneği, Hazır Beton Dergisi. THBB, vol: 157, pp: 15-17, İstanbul, Türkiye, 2020.
  • [15] Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkındaki Yönetmelik, DBYBHY, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara, Türkiye, 2007.
  • [16] G.G. Penelis and A.J. Kappos, Earthquake Resistant Concrete Structures, CRC Press, Taylor and Francis Group, 2019.
  • [17] N. Bayülke, Depremlerde Hasar Gören Yapıların Onarım ve Güçlendirilmesi. İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi, İzmir, Türkiye, 1995.
  • [18] Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, ABYYHY 1968, T.C. İmar ve İskan Bakanlığı, Ankara, Türkiye, 1968.
  • [19] Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, ABYYHY 1975. T.C. İmar ve İskan Bakanlığı, Ankara, Türkiye, 1975.
  • [20] Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, ABYYHY 1998. T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara, Türkiye, 1998.
  • [21] Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları, TS 500, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye, 2000.
  • [22] Building Code Requirements for Structural Concrete. ACI 318-11 and Commentary, American Concrete Institute, Farmington Hills, MI: ACI, 2011.
  • [23] R. Park and T. Paulay, Reinforced Concerete Structures, John Wiley and Sons, Inc. United States of America, 1975.
  • [24] E. Sayın, B. Yön, O. Onat, M. Gör, M.E. Öncü, E.T. Tunç, D. Bakır, M. Karaton, and Y. Calayır, “24 January 2020 Sivrice-Elazığ, Turkey earthquake: geotechnical evaluation and performance of structures”, Bulletin of Earthquake Engineering, vol: 19, pp: 657-684, 2021.
  • [25] L.T. Guevara and L.E. Garcia, “The captive and short column effects,” Earthquake Spectra, vol: 21 (1), pp: 141-160. 2005.
  • [26] C.L. Segura and J.W. Wallace, “Seismic performance limitations and detailing of slender reinforced concrete walls,” ACI Structural Journal, vol: 115 (3), pp: 849-859, 2018.
  • [27] R. Oyguc and E. Oyguc, “2011 Van earthquakes: lessons from damaged masonry structures,” Journal of Performance of Constructed Facilities, vol: 31 (5), 04017062, 2017.
  • [28] C. Calderini, S. Cattari, and S. Lagomarsino. “In-plane strength of unreinforced masonry piers,” Earthquake engineering and structural dynamics, vol: 38, pp: 243-267, 2009.
APA oyguc r (2022). 24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi. , 140 - 155. 10.17798/bitlisfen.1000615
Chicago oyguc resat 24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi. (2022): 140 - 155. 10.17798/bitlisfen.1000615
MLA oyguc resat 24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi. , 2022, ss.140 - 155. 10.17798/bitlisfen.1000615
AMA oyguc r 24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi. . 2022; 140 - 155. 10.17798/bitlisfen.1000615
Vancouver oyguc r 24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi. . 2022; 140 - 155. 10.17798/bitlisfen.1000615
IEEE oyguc r "24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi." , ss.140 - 155, 2022. 10.17798/bitlisfen.1000615
ISNAD oyguc, resat. "24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi". (2022), 140-155. https://doi.org/10.17798/bitlisfen.1000615
APA oyguc r (2022). 24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 11(1), 140 - 155. 10.17798/bitlisfen.1000615
Chicago oyguc resat 24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 11, no.1 (2022): 140 - 155. 10.17798/bitlisfen.1000615
MLA oyguc resat 24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, vol.11, no.1, 2022, ss.140 - 155. 10.17798/bitlisfen.1000615
AMA oyguc r 24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2022; 11(1): 140 - 155. 10.17798/bitlisfen.1000615
Vancouver oyguc r 24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2022; 11(1): 140 - 155. 10.17798/bitlisfen.1000615
IEEE oyguc r "24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi." Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 11, ss.140 - 155, 2022. 10.17798/bitlisfen.1000615
ISNAD oyguc, resat. "24 Ocak 2020 Elazığ Depreminde Hasar Gören Yapıların Sismik Davranışlarının İncelenmesi". Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 11/1 (2022), 140-155. https://doi.org/10.17798/bitlisfen.1000615