TY  - JOUR
TI  - DİŞ KIRMA SUÇUNA KARŞI OSMANLI HUKUKUNDA UYGULANAN YAPTIRIMLAR
AB  - Osmanlı halkı çeşitli sorunları için mahkemelere ve divana başvurarak adalet karşısında hakkını arayabilmiştir. Arşiv kayıtlarında kaba sözler söyleme ve küfretmeye dayalı rencide etme ile silah, bıçak, taş, sopa gibi aletlerle yaralama olaylarına dair şikâyetlere rastlanmaktadır. Bunlar haricinde evinde ya da sokak, çarşı, pazar, hamam gibi umuma açık yerlerde yumruk yumruğa yapılmış kavgalar da şikâyet sebebi olarak mahkemelere taşınmıştır. 
Yakın temasla gerçekleşmiş kavgalarda yüze ve ağza alınan darbeler diş kırılmasıyla sonuçlandığında dişi kırılan kişi şikâyetçi olmuştur. Bu çalışmada Şer‘iye Sicili, Mühimme Defterleri, Ahkâm-ı Şikâyet Defterleri ve çeşitli perakende evraklara yansımış diş kırılması hadiselerinin İslam ve Osmanlı hukukunda ele alınması ve suçluya ne gibi yaptırımlar uygulandığı üzerinde durulmuştur. Arşivde örneğine çok sık rastlanan bir suç türü olmadığı için çalışmanın kapsamı geniş tutulmuş, zaman ve mekân sınırlamasına gidilmemiştir. 
Dişlerin dış görünüş, konuşma ve beslenme üzerindeki önemli etkilerinden dolayı diş kırılması olayları Osmanlı hukukunda önemsenen davalar arasında yerini almış ve dişi kırana çeşitli yaptırımlar uygulanmıştır. Bunların başında diyet gelmiştir. Ayrıca diş kırma suçu nedeniyle hapis, küreğe gönderme gibi ta‘zir cezalarının verilmiş olduğu da görülmüştür. Kısas yapılabileceğine dair ceza maddeleri de olmakla birlikte bunun örneklerine az rastlanmış, genellikle diyet tercih edilmiştir.
AU  - ÇELIK, BUKET
DO  - 10.48145/gopsbad.1091790
PY  - 2022
JO  - Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi
VL  - 17
IS  - 1
SN  - 1306-732X
SP  - 23
EP  - 37
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/536739
ER  -