Yıl: 2022 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 51 - 72 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30927/ijpf.1049960 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz

Öz:
Otomotiv sektörü hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerin ekonomileri içerisinde stratejik bir öneme sahiptir. Ülkemizde de en önemli sektörlerden biri olan otomotiv sektörü, orta vadeli programlar içerisinde yer alan makroekonomik politikalarda öncelikli sektör olarak değerlendirilmektedir.Ekonomik büyüme için stratejik ve öncü bir sektör olması nedeniyle, ekonominin durgunluk dönemlerinde bir maliye politikası araçlarından olan bazı vergisel teşvikler otomotiv sektörüne uygulanmaktadır.Bu çalışmada, Türkiye’de 2006-2020 yılları arasında otomotiv sektörüne uygulanan vergi indirimi ve hurda teşvik politikalarının otomotiv sektöründeki satış rakamları ele alınarak etkinliği analiz edilmeye çalışılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuç, vergi teşviklerinin otomobil, otobüs, kamyon satışlarını anlamlı bir şekilde artırdığıdır. En önemli artış ise talebin fiyat esnekliği daha yüksek olan otomobilde görülmüştür.
Anahtar Kelime: Otomotiv sektörü vergi indirimi vergi teşvikleri

Are Tax Incentives Given to The Automotive Industry in Turkey Effective? An Econometric Analysis

Öz:
The automotive sector has strategic importance in the economies of both developed and developing countries. The automotive sector, one of the most critical sectors in Turkey, is considered a priority sector in macroeconomic policies included in medium-term programs. Since it is a strategic and leading sector for economic growth, some tax incentives, which are one of the fiscal policy tools in the recession periods of the economy, are applied to the automotive sector. This study analyzes the effectiveness of tax reduction and scrap incentive policies applied to the automotive sector in Turkey between 2006 and 2020 by considering the sales figures in the automotive sector. We find that tax incentive is significantly associated with the increase in the sales of automobiles and light commercial vehicles; however, it does not affect the sales of trucks. The most significant increase was seen in automobiles with higher price elasticity of demand. In addition, a negative relationship was found between automotive sales and loan interest rates and a positive relationship with national income.
Anahtar Kelime: tax relief tax incentives

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abu-Eisheh, Sameer ve Mannering Fred L. (2002). “Forecastşng Automobile Demand For Economies İn Transition: A Dynamic Simultaneous-Equation System Approach”, Transpoartation Planning And Technology, 25(4), 311-331.
  • Albayrak, Özlem (2011). “Finansal Krizde Uygulanan Vergi Politikalarının Gelir Dağılımına Etkileri: 2004-2009”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, 66(2), 1-34.
  • Alper, C. E., & Mumcu-Serdar, A. (2000). Türkiye’de otomobil talebinin tahmini. Ekonomi ve Ekonometri Merkezi, Boğaziçi Üniversitesi.
  • Buhur, Sami (2017). “ÖTV ve KDV İndirimlerinin Girişimcilerin Satışları Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”, 8.Uluslararası Girişimcilik Kongresi, 922-929.
  • Chen, J., Esteban, S., & Shum, M. (2010). “Do Sales Tax Credits Stimulate The Automobile Market?”, International Journal of Industrial Organization, 28(4), 397-402.
  • Çil, N. (2010). Ekonometri Ortak Ders Kitabı, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi.
  • Eken, M. H., & Çiçek, M. (2009). “Türkiye’de Otomotiv Sektöründeki Ürünlerin Kredilerle Finansmanının Satışlara Etkisi”, Maliye ve Finans Yazıları, 1(84), 61-77.
  • Gülçiçek, Ayşe (2013). “Türkiye’de Otomotiv Sektörü, Vergi Gelirlerine Etkisi ve Vergisel Sorunlar”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı: 300, 21-26.
  • Otomotiv Sanayiciler Derneği (2018). Aylık Otomotiv Sektörü Değerlendirme Raporları, http://www.osd.org.tr/sites/1/upload/files/2018-12_OSD_Aylik_Degerlendirme_ Raporu-5391.pdf, (09.05.2019).
  • Şanver, Cahit, Ayas Işıl ve Topalfakıoğlu Nihayet Mehtap (2017). “Mükelleflerin Özel Tüketim Vergisinde Yapılan Değişikliklere Tepkileri”, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(4), 214-231.
  • Pişkin, Sercan (2017). Belirsizlik ve Bilinmezlik: Yeni ÖTV Düzenlemesinin Otomotiv Sektörüne Etkileri, https://taysad.org.tr/Uploads/BilgiBankasi/06-02-2017-09-58-170206-Yeni_OTV_Duzenlemesinin_Otomotiv_Sektorune_Etkileri_TSKB-2207.pdf, (8.04.2020).
  • Önder, Kübra ve Şahin, Muhammet (2018). “Özel Tüketim Vergisi Artışlarının Hanehalkının Binek Otomobil Talebi Üzerine Etkisi: Panel Eşbütünleşme Analizi”, Maliye Dergisi, Sayı:174, Ocak-Haziran, 337-359.
  • Pişkin, Sercan (2017). Belirsizlik ve Bilinmezlik: Yeni ÖTV Düzenlemesinin Otomotiv Sektörüne Etkileri, https://taysad.org.tr/Uploads/BilgiBankasi/06-02-2017-09-58-170206- Yeni_OTV_Duzenlemesinin_Otomotiv_Sektorune_Etkileri_TSKB-2207.pdf, (8.04.2020).
  • Şanver, Cahit, Ayas Işıl ve Topalfakıoğlu Nihayet Mehtap (2017). “Mükelleflerin Özel Tüketim Vergisinde Yapılan Değişikliklere Tepkileri”, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(4), 214-231.
  • T.C Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2014). Ulusal Geri Dönüşüm Stratejisi ve Eylem Planı 2014-2017, https://webdosya.csb.gov.tr/db/ugds/ustmenu/ustmenu615.pdf, (13.06.2019)
  • T.C Resmi Gazete (2003). Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 31 Temmuz 2003, Sayı: 25197.
  • T.C. Resmi Gazete (2009). 15081 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı, 16 Haziran 2009, Sayı:27260 (Mükerrer).
  • T.C. Resmi Gazete (2009). 14802 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı, 16 Mart 2009, Sayı:27171.
  • T.C. Resmi Gazete (2010). Bir Kısım Motorlu Kara Taşıtlarının Piyasadan Çekilmesine İlişkin Tebliğ, 4 Kasım 2010, Sayı:27749
  • T.C. Resmi Gazete (2012). Bir Kısım Motorlu Kara Taşıtlarının Piyasadan Çekilmesine İlişkin Tebliğ, 17 Aralık 2012, Sayı:28470.
  • T.C. Resmi Gazete (2012). Motorlu Araçlar Genel Tebliği (Seri No:41), 04 Ağustos 2012, Sayı:28374.
  • T.C. Resmi Gazete (2017). Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No:48), 20 Temmuz 2017, Sayı:30136.
  • T.C. Resmi Gazete (2018). 287 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, 31 Ekim 2018, Sayı:30581.
  • T.C. Resmi Gazete (2018). 7 Cumhurbaşkanı Kararı/4760 ÖTV 2 sayılı listede yer alan bazı malların özel tüketim vergisi oranlarına esas özel tüketim vergisi matrahlarının yeniden tespiti hakkındaki karar (Karar Sayısı:132), 20 Eylül 2018, Sayı: 30545.
  • T.C. Resmi Gazete (2018). 7103 Sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanunu, 11 Haziran 2018, Sayı:60448.
  • T.C. Resmi Gazete (2019). 1013 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, 30 Nisan 2019, Sayı:30761.
  • T.C. Resmi Gazete (2019). 1148 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, 15 Haziran 2019, Sayı:30802.
  • T.C. Resmi Gazete (2019). 843 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, 21 Mart 2019, Sayı:30721.
  • Tabar, Çağlayan ve Tokatlıoğlu, Mircan (2018). “Küresel Ekonomik Kriz Dönemlerinde Türkiye’de Uygulanan Vergi Politikalarının Değerlendirilmesi”, International Journal of Public Finance, 3(1), 27-46.
  • Tanaka, S. (2020). “When Tax Incentives Drive Illicit Behavior: The Manipulation of Fuel Economy in The Automobile Industry”, Journal of Environmental Economics and Management, 104, 102367.
  • Yoo, S., & Yoshida, Y. (2019). “Consumer Preferences and Financial Incentives in The Japanese Automobile Industry”, Transport Policy, 81, 220-229.
APA KORKMAZ ARAS İ, Acar Y (2022). Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz. , 51 - 72. 10.30927/ijpf.1049960
Chicago KORKMAZ ARAS İlknur,Acar Yasin Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz. (2022): 51 - 72. 10.30927/ijpf.1049960
MLA KORKMAZ ARAS İlknur,Acar Yasin Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz. , 2022, ss.51 - 72. 10.30927/ijpf.1049960
AMA KORKMAZ ARAS İ,Acar Y Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz. . 2022; 51 - 72. 10.30927/ijpf.1049960
Vancouver KORKMAZ ARAS İ,Acar Y Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz. . 2022; 51 - 72. 10.30927/ijpf.1049960
IEEE KORKMAZ ARAS İ,Acar Y "Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz." , ss.51 - 72, 2022. 10.30927/ijpf.1049960
ISNAD KORKMAZ ARAS, İlknur - Acar, Yasin. "Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz". (2022), 51-72. https://doi.org/10.30927/ijpf.1049960
APA KORKMAZ ARAS İ, Acar Y (2022). Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz. International Journal of Public Finance (Online), 7(1), 51 - 72. 10.30927/ijpf.1049960
Chicago KORKMAZ ARAS İlknur,Acar Yasin Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz. International Journal of Public Finance (Online) 7, no.1 (2022): 51 - 72. 10.30927/ijpf.1049960
MLA KORKMAZ ARAS İlknur,Acar Yasin Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz. International Journal of Public Finance (Online), vol.7, no.1, 2022, ss.51 - 72. 10.30927/ijpf.1049960
AMA KORKMAZ ARAS İ,Acar Y Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz. International Journal of Public Finance (Online). 2022; 7(1): 51 - 72. 10.30927/ijpf.1049960
Vancouver KORKMAZ ARAS İ,Acar Y Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz. International Journal of Public Finance (Online). 2022; 7(1): 51 - 72. 10.30927/ijpf.1049960
IEEE KORKMAZ ARAS İ,Acar Y "Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz." International Journal of Public Finance (Online), 7, ss.51 - 72, 2022. 10.30927/ijpf.1049960
ISNAD KORKMAZ ARAS, İlknur - Acar, Yasin. "Türkiye’de Otomotiv Sektörüne Verilen Vergi Teşvikleri Etkin Mi? Ekonometrik Bir Analiz". International Journal of Public Finance (Online) 7/1 (2022), 51-72. https://doi.org/10.30927/ijpf.1049960