Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular

YILDIRIM, M. Zeki

Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular

M. Zeki YILDIRIM (Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi, Isparta, Türkiye)

Turkish Journal of Zoology

29 0

Yıl: 1999 Cilt: 23 Sayı: supp3 Sayfa Aralığı: 877 - 900 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular

Öz:

Türkiye'nin tatlı ve acı sularında yayılış gösteren Prosobranchia türlerini belirlemeye yönelik yerli ve yabana ülke malakologların tespitleri ile kendi çalışmalarımız sonucunda bugüne kadar belirli bölgelerde 60 tür ve 12 alttürün yayılış gösterdiği tespit edilmiştir. Bunlar Theodoxus genusuna ait 8 tür, 2 alttür; Viviparus genusuna ait 1 tür, 1 alttür; Valvata genusuna ait 4 tür; Hydrobia genusuna ait 3 tür; Semisalsa genusuna ait 1 tür; Graecoanatolica genusuna ait 6 tür; Kirelia genusuna ait 2 tür, Belgrandiella genusuna ait 2 tür; Falsibelgrandiella 1 tür; lslamia genusuna ait 3 tür; Bythinella genusuna ait 3 tür; Pseudamnicola genusuna ait 2 tür, 2 alttür; Orientalina genusuna ait 1 tür; Turkorientalia genusuna ait 1 tür; Sadleriana genusuna ait 3 tür; Sheitanok genusuna ait 1 tür-, Horatia genusuna ait 1 tür; Potamopyrgus genusuna ait 1 tür; Lithoglyphus genusuna ait 1 tür; Pyrgorientalia genusuna ait 1 tür; Falsipyrgula genusuna ait 2 tür; Bithynia genusuna ait 5 tür; Melanopsis genusuna ait 1 tür ve 6 alttür; Fagotıa genusuna ait 2 tür, 1 alttür ve Melanoides genusuna ait 1 tür dür. Bu konudaki bilgilere göre tespit edilen tür kategorisindeki taksonlardan 35, alttür kategorisindeki taksonlardan 5 tanesinin yayılış bölgesi Anadolu'dur. Ayrıca Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde, değişik jeolojik dönemlerine ait tortullarda fosil olarak bulunan Prosobranchia ya ait 22 tür ve 6 alttüre ait örneklere rastlanılmıştır. Bunlar Theodoxus genusuna ait 3 tür, 2 alttür; Caspicyclotus genusuna ait 1 tür; Valvata genusuna ait 3 tür; Hydrobia genusuna ait 2 tür; Semisalsa genusuna ait 1 tür; Graecoanatolica genusuna ait 1 tür; Prososthenia genusuna ait 1 tür, 4 alttür; Belgrandiella genusuna ait 1 tür; Pseudamnicola genusuna ait 1 tür; Pyrgula genusuna ait 2 tür; Falsipyrgula genusuna ait 3 tür; Micromelania genusuna ait 2 tür; Bithynia genusuna ait 1 türdür. Belirlenen fosillerden tür kategorisine giren 21 takson ve alttür kategorisine giren 6 takson sadece Anadolu'da tespit edilmiş olup bunlardan 4'ü günümüzde yayılış göstermektedir. Çalışmada, belirlenen türlerin sistematikteki yerleri ve Zoocoğrafik yayılışları verilmiştir.

Anahtar Kelime: acı sular zoocoğrafya tatlı su Prosobranchia Mollusca coğrafi dağılım

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1.Olivier, G.A., Voyage dans I Empire Othoman , I Egypte et la Persefait par ordre du Gouvernement, pendant les six premieres anneesde la Republigue 2: 294, T. 31, 1801.
2.Mousson, A., Coquilles terrestres et fluviatiles recucillies par M. leProf. Bellardi dans un voyage in Orient. Mitt. naturf. Ges. Zürich101: 362-388; 103: 389-401, 1854
3.Mousson, A., Coquilles terrestres et fluviatiles recucillies dans l’Orient par M. le Dr. Alex Schafli. Vierteljahrschr. naturf. Ges.Zürich, 8: 275-320, 1863.
4.Mousson, A., Coquilles terrestres et fluviatiles recucillies par M.le Dr. Alex Schafli en Orient. Journ. Conchyliol. Paris 22: 5-60,1874.
5.Recluz, C. A., Description des quelques nouvelles especes ddeNerites vivantes. Rev. Mag. Zool. Soc Cuv. 333-343, 1841.
6.Küster, H. C., Die Gattungen Paludina, Hydrocaena und Valvata.In: F. W.H. Martini & J.H. Chemnitz., Syst. Conch. Cab. (N.F.) 1(21) : 1-96, 1852
7.Bourguignat, J. R., Catalogue raisonne des Mollusques terrestreset fluviatiles recucillis par M. F. de Saulcy pendant son voyage enOrient. 1853
8.Martens, E. von. Die Gattung Neritina. In: F. W. H. Martini & J. H.Chemnitz, Syst. Conch. Cab. (N.F.) 1 (21): 1-96, 1878.
9.Boettger, O., Sechstes Verzeichnis transkaukasischer , armenischerund nordpersischer Mollusken. Jahrb. Deutsch. Malakozool. Ges.8: 167-261, 1881.
10. Boettger, O., Die Konchylien aus den Anspulungen des Sarus-Flusses bei Adana in Cilien. Nachr. Bl. Deutsch. Malakozool. Ges.37: 97-123. 1905.
11. Naegele, G., Einiges, aus dem östlichen Kleinasien. Nachr. Bl.Deutsch. Malakozool. Ges. 26: 104-107, 1894.
12. Naegele, G., Einiges aus Vorderasien I. Nachr. Bl. Deutsch.Malakozool. Ges. 35: 160-177, 1903.
13. Westerlund, C. A., Fauna der in der palaatrktishen Region lebendenBinnenconchylien. 6: 1-156, 1886.
14. Sturany, R., Zur Molluskenfauna der europaischen Türkei. Ann.naturhist. Hofmus. Wien 9: 360-394, 1894.
15. Sturany, R., Beitrag zur Kenntris der KleinasiatischenMolluskanfauna. Sitzber. Akad. Wiss. Wien., 111: 123-140,1902.
16. Sturany, R., Ergebnisse einer naturwissenschaftlichen Reise zumErdschias - Dagh (Kleinasien). Von Dr. A. Penther und EmerichZederbauer. Schalentragende Mollusken Ann. Naturhist.Hafmus. Wien . 20: 293-307, 1905.
17. Sturany, R., Kurze Diagnosen neuer Gastrapoden. Anz. Akad.Wiss. Wien. , 41: 115-119, 1904
18. Oppenheim, P., Das Neogen in Kleinasien. Zeitschr. Deutsch. geol.Ges. 70: 1-210, 1919.
19. Weber, A., Eine neue Pyrgula., Pyrgula pfeifferi m. Zool. Anz., 70:313-314, 192
20. Wagner, H., Malakozoologische Ergebnisse der Reise Dr. A. Lendl’s in Kleinasien. Zool. Anz. 76: 129-132, 1927.
21. Lindholm, W. A., Valvata naticina Menke und ihr Formenkreis.Arch. Molluskenk. a. M 59: 20-33, 1927.
22. Shadin, W., Die Mollukenfauna des Issyk-Kul-Sees und derbenacbarten Gewassr. Arch. Molluskenk. a. M. 62: 178-197,1930.
23. Bukowski, G., Bemerkungen über die Binenablagerungen in derUmgebung des Buldur Giöl in Kleinasien. Ann. Soc. Geol. Pologne6: 73-90, 1930.
24. Germain, L., Mollusques Terrestes et Fluviatilis d’Asie Mineure.Bull.Mus.Nation. Hist. Nat. Paris, 1933., (2)5: 389-392.
25. Forcart, L., Zwei neue Schnecken aus der Türkei. Arch. Moll., 74:239-242. Ffm., 1942
26. Forcart, L., Verzeich der von H.W.E. Crockewit in der Türkeigessammelten Land und Süsswassermollusken. Basteria 17: 19-28, 1953.
27. Forcart, L., Systematisches Verzeichnis der von Herrn Klaus-Jurgen Götting 1960 in der Türkei gesammelten Mollusken undNeubeschriebung einer Paramastus- Art. Arch. Molluskenk. a. M.90- 175-180, 1961.
28. Boettger, C., Über eine Ausbeute von Höhlenmollusken undeinigen anDeren Weichtieren aus der Türkei. Arch. Moll., 86: 67-83, 1957.
29. Jaeckel, S. G., Klemm, W., Meise, W., Die Land und SüsswasserMollusken der Nordlichen Balkanhalbinsel. Abh. Ber. Mus. Tierk.Dresden 23: 141-205, 1958.
30. Jaeckel, S. G., Klemm, W., Meise, W., Die Land und SüsswasserMollusken der taren Vorkommen der MitteleuropaischenMollusken. Die Tierwelt Mitteleuropas 2 (1): 27-260, 1958.
31. Hennipman, E. et al., Concise survey of localities and collectionnumber of zoological and botanical specimens, collected by theNetherlands Biologi cal Expedition to Turkey 1959. Zool. Mededel.Leiden 38: 129-151, 1963.
32. Schütt, H., Die Mollusken Fauna eines Reliktar an Quellsees derSüdlichen Türkei. Arch. Moll. 93, 173-180, 1964.
33. Schütt, H., Zur Systemat›k und Ökologie TürkischerSüsswasserprosobranchier. Zoologische Mededelingen, Deel 41no: 3, 43-71, 1965.
34. Schütt, H., Zur Kenntnis Griechischer Hydrobiiden. Arch. Moll.110, (4/6), 115-149, 1980.
35. Schütt, H., Die Molluskenfauna der Süsswasser im Einzugsgebietdes Orontes unter Berücksichtigung benachbarter Flusssytem.Arch. Moll., 113, 1/6, 17-91, 225-228, 1982.
36. Schütt, H., Die Bischer aus Jordanien bekannten süsswasserlanbewohneneden Mollusken anhand der Aufsammlungen von Dr.Bandel 1978. Natur und Mensch. Jahr., 49-64, 1983.
37. Schütt, H., Die Quartermollusken von Megalopolis (Griechenland)N. Jb. Geol. Pal. Abh., 170, 2, 183-204, 1985.
38. Schütt, H., Der Agytische Nil und Seine Weichtiere. Dekteukel, 22eJaargang, no. 10, 169-183, 1986a.
39. Schütt, H., The Dissemination of Theodoux species in Greeceincluding the Islands. Biol. Gallo-Hellanica, 12: 62-72, 1986b.
40. Schütt, H., Die Pleistozanen Mollusken dreier Pisidischer Salzseen.Mitt. Dtsch. Malakozool. Ges. 46: 15-24, 1990.
41. Schütt, H., Fossile Mollusken dreier Anatolischer Ovas. Arch. Moll.120 (4/6) , 131-147, 1991.
42. Schütt, H., Die Altpleistozane Molluskenfundort Kurnabei Burdur inder Türkei. Mitt. dtsch. malakozool. Ges. 49, 17-18, 1992.
43. Schütt, H., Observations on Anatolean Intramontaneous BasinsDuring the Postpliocene Age, Based on Dissemination of theFreshwater Clams Congeria and Dreissena. Suat Erk Jeoloji Semp.2-5 Eylül, Ankara, 1991.
44. Schütt, H., Neogene Mollusken aus den Tertiarbecken bei Afyon,Türkei. Geologica et Palaeontologica, 28, 2 Taf. 167-183, 1994.
45. Schütt, H., Bilgin, F.H., Pseudamnicola geldiayana n.sp. a springinhabiting snail of the Anatolian Plateau. Arch. Moll. 100, 3/4,151-158, 1970.
46. Schütt, H., Bilgin, F.H., Recent Melanopsines of the Aegean. Arch.Moll. 104, 1/3, 59-64 1974.
47. Schütt, H., fieflen, R., The Freshwater Molluscc of Ceylanp›nar.Zool. Midd. East, 3, 55-58, 1989.
48. Schütt, H., fieflen, R., Theodoxus in SE-Anatolia, Turkey(Gastropoda Prosobranchia, Neritidae). Basteria, 53: 39-46,1989.
49. Schütt, H., fieflen, R., Eine besonDere Quellschnecke ausOstanatolien. Arch. Moll. 120, (4/6) 175-178, 1991.
50. Schütt, H., fieflen, R., Pseudamnicola Species and otherFreshwater Gastropods (Mollusca-Gastropoda) from East Anatolia(Turkey), the Ukraine and Lebanon. Basteria, 57: 161-171, 1993.
51. Geldiay, R., Bilgin, F.H., Türkiye’nin Baz› Bölgelerinde Tespit edilenTatl›su Mollüskleri. E.Ü. Fen Fak. ‹lmi Rap. Serisi, no: 90, 1-34,1969.
52. Bilgin, F.H., ‹zmir Civar› Tatl›sular›nda Yaflayan GastropodlarÜzerinde Sistematik ve Ekolojik Araflt›rmalar.Ege Univ.Fen Fak.‹lmi Raporlar Serisi.No.36, 1-55, 1967.
53. Bilgin, F.H., ‹zmir Vilayeti S›n›rlar› ‹çinde Tespit Edilen Baz› Tatl›suGastropodlar›n›n Ekolojileri Hakk›nda. VI. Milli Türk Biyoloji Kong.Simp. 377-385, 1968.
54. Bilgin, F. H., Bat› Anadolu’ da Tespit Edilen Baz› ProsobranchTürlerinde Görülen Anatomik Özellikler. V. Bilim Kongresi, Ankara,1973a.
55. Bilgin, F.H., Yurdumuzda ‹lk Defa Tespit Edilen ve T›bbi ÖnemiOlan Bir Tatl›su Gastropodu Melanoides tuberculatus (Müller,1774) Hakk›nda. Ege Üniv. Fen Fak. ‹lmi Rap.Ser., No:167,1973-b.
56. Bilgin, F. H., Fagotia sangarica Schütt, 1974’ ›n Karfl›laflt›r›lmal›Anatomisi Üzerinde bir Çal›flma. D.Ü. T›p Fak Derg. 8: 1, 1979.
57. Bilgin, .H., Bat› Anadolu’daki Baz› Önemli Tatl›sulardan toplananMollusca Türlerinin Sistematigi ve Da¤›l›fl›. T›p Fak.Dergisi,Vol.8,Say› 2, 1-64, 1980a.
58. Bilgin, F. H., Melanopsis costata costata (Olivier) ile M. costatachanteri Locard Aras›ndaki Taksonomik ‹liflkiler. VIII. BilimKongresi, 575-582, 1980b.
59. Paydak, F., Diyarbak›r, Urfa, Mardin ‹lleri Tatl›su Gastropodlar›n›nSistematik incelenmesi. D.Ü.T›p Fak. Dergisi,Vol.5, Say› 1-2, 243-263, 1967.
60. Radoman, P., New classification of fresh and brackish waterProsobranchia from the Balkans and Asia Minor. Prir. muz., Pos.izd. 32. Beograd, 1973a.
61. Radoman, P., New classification of fresh and brackish waterProsobranchia from the Balkans and Asia Minor. Prir. muz., Pos.izd. 32. 1-32, (1973a).
62. Radoman, P., On the relations some Freshwater Mollusca of theBalkan Peninsula and Asia Minor. Basteria 37, 77-84. 1973b.
63. Radoman, P., Speciation within the family Bythinellidae of theBalkans and Asia Minor. Sond. aus Z.f. zool. Sys. u. Evol. Bd. 14,H. 2,p. 130-152, 1976.
64. Taner, G., Denizli Bölgesi Neojeninin Paleontolojik ve StratigrafikEtüdü. IV. Bilim Kong. 5-8 Kas›m, Ankara, 1973.
65. fieflen, R., Bilgin, F.H., Hatay ‹li Baz› Tatl›sular›nda Tespit EdilenMolluska Türlerinin Taksonomisi ve Da¤›l›fl› Üzerinde Araflt›rmalar.,X. Ulusal Biy. Kong., Sivas Cilt 2, 97-110,1988
66. fieflen, R., Y›ld›r›m, M.Z., Parazitolojik Önemi Olan TürkiyeTatl›su Salyangozlar› Üzerine Bir Çal›flma. T. Parazitol. Derg., 17(3-4) : 137 - 147, 1993.
67. Soylu, E., Sapanca Gölü Mollusk Faunas›. ‹stanbul Üniv. SuÜrünleri Dergisi 4, 1: 73-88, 1990.
68. Bildiren, A., E¤irdir Gölü Köprü Avla¤› Bentik Faunas› Üzerinde birAraflt›rma. Akdeniz Üniv. Fen Bil. Ens. (Yüksek Lisans Tezi),E¤irdir,1991.
69. Y›ld›r›m, M.Z., fieflen, R., Burdur ve Isparta Civar›ndaki Baz›Tatl›sulardan Toplanan Mollusca (Yumuflakca) Türleri ÜzerindeTaksonomik Araflt›rmalar. XII. Ulusal Biyoloji Kong. 6-8 Temmuz,Edirne, 1994d.
70. Y›ld›r›m, M.Z., Schütt, H., Beyflehir Gölü Mollüskleri (Poster). XIII.Ulusal Biyoloji Kongresi 17-20 Eylül, 1996c.
71. Ertan, Ö.O., Y›ld›r›m, M.Z., Morkoyunlu, A., Konne Kayna¤›ndaDa¤›l›m Gösteren Mollusca Türleri ve Beslenme Tipleri. II.Uluslararas› Su Ürünleri Sempozyumu, 21- 23 Eylül, Istanbul,1996f.
72. Zhadin, V.I., (1952) Mollusc of Fresh and Brachis Water ofU.S.R.R., Israel Program for Scientific Translations Ltd., p. 368.
73. Anonymous, Türkiye’ nin Sulak Alanlar›. T.Ç.V. Yay›nlar› 1993Ankara , Önder Matbas›, 398.
74. Frechter, R. & Falkner, G., Weictiere. München, 1990 MosaikVerlag GmbH, 288 p.
75. Glöer, P., C, Meier-Brook., Osterman, O., 1978.Süsswassermollusken., Hamburg, D.J.N., p.46.Wenz, W.,Gastropoda. Handbuch der Palaozoologie: Teil 1: Allgemeiner Teilund Prosobranchia. Berlin-Nikolassee (Borntrager), 1938, 6(1):I-VIII, 1-1639.
77. Demirsoy, A., Genel ve Türkiye Zooco¤rafyas› “ HayvanCo¤rafyas›” Meteksan A.fi. 1996 Ankara, 630 sayfa.
78. Roth, G., Data on the Distribution and Faunal History of the GenusTheodoxus in the Middle East (Gastropoda: Neritidae). Dr. LudwigReichert Verlag 1987 Weisbaden, 72-79.
79. Y›ld›r›m, M.Z., Küçük, F., Gülyavuz, H., ‹kiz, R., Side (Antalya )Sahillerinde Tespit Edilen Gastropoda Türleri Üzerinde BirAraflt›rma. II Ekoloji ve Çevre Kongresi, 11-13 Eylül Ankara,1995c.
80. Hart, C.W., Samuel L. H. F., 1974. Pollution Ecology ofFreshwater Invertebrates. New York, Academic Press. 389.
81. Kocatafl, A., (1994) Ekoloji ve Çevre Biyolojisi. E.Ü. Fen FakültesiDers Kitaplar› Serisi no: 142, 564.
82. Purchon, R.D., (1977) The Biology of the Mollusca ,Second Edition London , Pergamon Press Ltd., 560.
83. fiahin, Y., Genel Biyoloji., 1. bask›, Eskiflehir, 1995 Bilim veTeknik Yay›nevi, 540 sayfa

APA	YILDIRIM M (1999). Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular. , 877 - 900.
Chicago	YILDIRIM M. Zeki Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular. (1999): 877 - 900.
MLA	YILDIRIM M. Zeki Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular. , 1999, ss.877 - 900.
AMA	YILDIRIM M Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular. . 1999; 877 - 900.
Vancouver	YILDIRIM M Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular. . 1999; 877 - 900.
IEEE	YILDIRIM M "Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular." , ss.877 - 900, 1999.
ISNAD	YILDIRIM, M. Zeki. "Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular". (1999), 877-900.

APA	YILDIRIM M (1999). Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular. Turkish Journal of Zoology, 23(supp3), 877 - 900.
Chicago	YILDIRIM M. Zeki Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular. Turkish Journal of Zoology 23, no.supp3 (1999): 877 - 900.
MLA	YILDIRIM M. Zeki Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular. Turkish Journal of Zoology, vol.23, no.supp3, 1999, ss.877 - 900.
AMA	YILDIRIM M Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular. Turkish Journal of Zoology. 1999; 23(supp3): 877 - 900.
Vancouver	YILDIRIM M Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular. Turkish Journal of Zoology. 1999; 23(supp3): 877 - 900.
IEEE	YILDIRIM M "Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular." Turkish Journal of Zoology, 23, ss.877 - 900, 1999.
ISNAD	YILDIRIM, M. Zeki. "Türkiye Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) türleri ve Zoocoğrafik yayılışları 1. Tatlı ve acı sular". Turkish Journal of Zoology 23/supp3 (1999), 877-900.