Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu
Yıl: 2005 Cilt: 24 Sayı: 38 Sayfa Aralığı: 31 - 53 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu
Öz: Osmanlı’da kadı yargı kurumunun işlemesinde etkili olan önemli görevlilerden biridir. Devletin kuruluşunda oldukça saygın bir meslekken, 16. Yüzyılda diğer kurumlarda olduğu gibi bu kurumun işleyişinde de bozulma olmuştur. Özellikle eğitim kalitesinin düşmesi, rüşvetin, usulsüzlük ve zulümlerin artması kadılardan şikayetleri de beraberinde getirmiştir. Tahta geçen padişahlar zaman zaman bu durumu düzeltmeye çalışmışlar, ancak başarılı olamamışlardır. En son Tanzimat öncesinde III. Selim ve II. Mahmut’un önemli yenilik girişimleri söz konusudur. Bu araştırmada bunlar açıklanmaktadır.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Arşiv Kaynakları Başbakanlık Osmanlı Devlet Arşivi
- Ali Emiri Tasnifi-Abdülhamit-i Evvel- no:11344
- Hatt-ı Hümayun Tasnifi, no: 22744, 24176, 24176-A
- Kronikler Ahmet Cevdet, Tarih-i Cevdet, 12 c., İstanbul, 1309, 1302.
- Ahmet Lütfi Efendi, Vakanüvis Ahmet Lütfi Efendi Tarihi, 8 c., Tarih Vakfı Yay., YKY, İstanbul, 1999.
- Raşit, Tarih-i Raşit, 6 c., İstanbul, 1282.
- Yazmalar Türk Tarih Kurumu Kütüphanesi Yazmalar, Y-534.
- Gazateler Takvim-i Vekayi, Defa 83, 93.
- Kitap ve Makaleler Akdağ, Mustafa , Türkiye’nin İktisadi ve İctimai Tarihi,2 c., Ankara, 1971.
- Akdağ, Mustafa, “Genel Çizgileriyle 17. Yüzyıl Türkiye Tarihi”,
- A.Ü.D.T.C.F.Tarih Araştırmalrı Dergisi, c.IV/6-7, Ankara, 1966, s.201-247.
- Arık, Feda Şamil , “Osmanlı’da Kadılık Müessesi”, OTAM 8, Ankara, 1997, s.1-72.
- Çadırcı, Musa , Tanzimat Dönemi’nde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapıları ,Ankara, 1991.
- Çadırcı, Musa, “Cevdet Paşa’nın Medreselerle İlgili Görüşleri”,
- Ahmet Cevdet Paşa, Vefatının 100. Yılına Armağan, Ankara, Diyanet Vakfı Yay., 1997, s.79-84.
- Çadırcı,Musa, “Tanzimat’ın İlanı Sıralarında Osmanlı İmparatorluğu’da Kadılık Kurumu ve 1838 Tarihli Tarik-i İlmiyeye Dair Ceza Kanunnamesi”, A.Ü.D.T.C.F. Tarih Araştırmaları Dergisi,c.XIV, Ankara, 1983, s.139-161.
- Karal, Enver Ziya ,Selim III’ün Hat-tı Hümayunları-Nizam-ı Cedit 1789-1807, Ankara, 1988.
- Mumcu, Ahmet, Osmanlı Devlet’nde Rüşvet (Özellikle Adli Rüşvet), Ankara, 1969.
- Ortaylı, İlber, Hukuk ve İdare Adamı Olarak Osmanlı Devleti’nde Kadı, Ankara, 1994.
- Özdemir, Rıfat, XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Ankara, Ankara, 1986.
- Özkaya, Yücel, Osmanlı İmparatorluğu’nda Ayanlık, Ankara, 1977.
- Özkaya, Yücel, “XVIII. Yüzyılda Çıkarılan Adaletnamelere Göre Türkiye’nin İç Durumu”, Belleten, XXXVIII/151, Temmuz 1974, Ankara, s.445-491.
- Süreyya,Mehmet, Sicill-i Osmani, Osmanlı Ünlüleri, 4, İstanbul, Tarih Vakfı yay., 1996.
- Uluçay, Çağatay, XVIII ve XIX. Yüzyıllarda Saruhan’da Eşkiyalık ve Halk Hareketleri, İstanbul, 1955.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Devleti’nin İlmiye Teşkilatı, Ankara, 1988.
- Yücel, Yaşar, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Desantralizasyona(Adem-i Merkeziyet) Dair Genel Gözlemler”,Belleten, XXXVIII/149-151, Ankara, 1974, s.657-707.
- Veldet, Hıfzı, “Kanunlaştırma Hareketleri ve Tanzimat”, Tanzimat I, 1940, s.139-209.
APA | FEYZİOĞLU SEZER H (2005). Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu. , 31 - 53. |
Chicago | FEYZİOĞLU SEZER Hamiyet Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu. (2005): 31 - 53. |
MLA | FEYZİOĞLU SEZER Hamiyet Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu. , 2005, ss.31 - 53. |
AMA | FEYZİOĞLU SEZER H Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu. . 2005; 31 - 53. |
Vancouver | FEYZİOĞLU SEZER H Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu. . 2005; 31 - 53. |
IEEE | FEYZİOĞLU SEZER H "Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu." , ss.31 - 53, 2005. |
ISNAD | FEYZİOĞLU SEZER, Hamiyet. "Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu". (2005), 31-53. |
APA | FEYZİOĞLU SEZER H (2005). Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu. Tarih Araştırmaları Dergisi, 24(38), 31 - 53. |
Chicago | FEYZİOĞLU SEZER Hamiyet Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu. Tarih Araştırmaları Dergisi 24, no.38 (2005): 31 - 53. |
MLA | FEYZİOĞLU SEZER Hamiyet Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu. Tarih Araştırmaları Dergisi, vol.24, no.38, 2005, ss.31 - 53. |
AMA | FEYZİOĞLU SEZER H Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu. Tarih Araştırmaları Dergisi. 2005; 24(38): 31 - 53. |
Vancouver | FEYZİOĞLU SEZER H Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu. Tarih Araştırmaları Dergisi. 2005; 24(38): 31 - 53. |
IEEE | FEYZİOĞLU SEZER H "Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu." Tarih Araştırmaları Dergisi, 24, ss.31 - 53, 2005. |
ISNAD | FEYZİOĞLU SEZER, Hamiyet. "Tanzimat Arifesinde Kadılık-Naiplik Kurumu". Tarih Araştırmaları Dergisi 24/38 (2005), 31-53. |