Yıl: 1996 Cilt: 2 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 155 - 169 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles)

Öz:
Çanakkale Boğazında dip çökel dağılımı, kanal geometrisi ve akıntı durumu etkileşiminin eseridir. Deniz tabanında yüksek enerjili ortamlarda kum boyutundaki çökeller, nispeten düşük enerjili ortamlarda ise ince taneli çökeller hakimdir. Kum fasiyesi her iki yakadaki kıyılar boyunea dar bir şerit halinde ve ayrıea Çanakkale ve Nara önlerinde Boğaz'ın daraldığı yerlerde dağılım göstermekte ve yanal olarak siltli kum fasiyesine geçiş yapmaktadır. Siltli kum fasiyesi de, Boğaz'ın her iki yakasına paralel bir şekilde yer yer daralıp genişleyerek devam etmektedir. Kum ve siltli kum su çamurlu kum ve kumlu çamura tedrici geçiş yapmaktadır. Terijen çamur boğaz kanalının dip akıntılarının zayıf olduğu geniş ve derin olan bölümünü kaplamaktadır. Boğaz'da yapılan sığ sismik çalışmalar birbirlerinden bir erozyon düzlemi ile ayrılan iki temel sismik tortul birimin varlığını göstermektedir; geç Kuvaterner çökelleri ve akustik temel. Geç Kuvatemer çökelleri en az üç alt birimden oluşmaktadır ve bu alt birimler Holosen transgresyon sonrası denizel çökelleri (A1,), Würm buzul çağında çökelmiş basen yönünde ilerleyen deltaik çökeller (A2) ve muhtemelen Tyrrhenian denizel çökellerinden oluşan transgressif çökeller (A3) olarak yorumlanabilir. Sismik kesitlerde gözlenilen akustik temel, boğaz kıyılarında geniş dağılımlar veren Miyosen klastik çökellerin deniz altındaki devamı olarak yorumlanmıştır. Geç Kuvaterner çökellerinin alttaki iki alt birimi boğaz kanalının genişlediği bölgelerde yerel olarak gaz içermektedir. Gazın kaynağı yeterince bilinmemesine rağmen A3 alt biriminin erken diyajenezi sırasında oluşan fermantasyon reaksiyonları olabilir. Boğaz kanalı genellikle kıyıya paralel uzanım gösteren faylar tarafından kontrol edilmektedir. Geç Kuvaterner çökellerini kesen bazı faylar halen aktiftir.
Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Bilimleri Deniz ve Tatlı Su Biyolojisi

Çanakkale Boğazındaki gaz içeren geç kuvaterner çökelleri

Öz:
The nature of bottom sediments in the Strait of Çanakkale (Dardanelles) depends on the interaction of the channel geometry and flow conditions. The sand-size sediments are found in narrow parts of the strait's channel where high-energy conditions prevail. Such high-energy How sections of the channel include the narrows of Çanakkale and Nara Sand and silty sand are also distributed in narrow bands along both shores of the channel. Terrigenous mud is the major sediment type covering deeper and wider parts of the strait channel where bottom currents are relatively weak. Shallow seismic profiling shows the presence of two main seismic sedimentary sequences in the Dardanelles; late Quaternary sediments and acoustic basement. These are separated by an erosional truncation surface. The late Quaternary sediments consists of at least three sediment sub-units. These sub-units can be interpreted as Holocene posttransgression marine deposits (A1,),basinward-prograding deltaic sediments deposited during the Würm glaciation (A2), and basal transgressive marine sediments (A3), possibly Tyrrhenian age. The acoustic basement is formed from the Miocene shallow marine clastic sediments distributed widely on both sides of the strait. The lower two sub-units of the late Quaternary sediments are locally gas-charged in the wider parts of the straits channel. The origin of the gas is not adequately known; it could have been formed by fermantation reactions during the early diagenesis of sub-unit A3. The channel of the strait appears to be fault controlled with the faults being generally parallel to the coast. Some faults are still active and cut the late Quaternary sediments.
Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Bilimleri Deniz ve Tatlı Su Biyolojisi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
APA ALPAR B, YÜCE H, DOĞAN E (1996). Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles). , 155 - 169.
Chicago ALPAR Bedri,YÜCE Hüseyin,DOĞAN Ertuğrul Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles). (1996): 155 - 169.
MLA ALPAR Bedri,YÜCE Hüseyin,DOĞAN Ertuğrul Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles). , 1996, ss.155 - 169.
AMA ALPAR B,YÜCE H,DOĞAN E Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles). . 1996; 155 - 169.
Vancouver ALPAR B,YÜCE H,DOĞAN E Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles). . 1996; 155 - 169.
IEEE ALPAR B,YÜCE H,DOĞAN E "Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles)." , ss.155 - 169, 1996.
ISNAD ALPAR, Bedri vd. "Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles)". (1996), 155-169.
APA ALPAR B, YÜCE H, DOĞAN E (1996). Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles). Turkish Journal of Marine Sciences, 2(3), 155 - 169.
Chicago ALPAR Bedri,YÜCE Hüseyin,DOĞAN Ertuğrul Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles). Turkish Journal of Marine Sciences 2, no.3 (1996): 155 - 169.
MLA ALPAR Bedri,YÜCE Hüseyin,DOĞAN Ertuğrul Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles). Turkish Journal of Marine Sciences, vol.2, no.3, 1996, ss.155 - 169.
AMA ALPAR B,YÜCE H,DOĞAN E Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles). Turkish Journal of Marine Sciences. 1996; 2(3): 155 - 169.
Vancouver ALPAR B,YÜCE H,DOĞAN E Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles). Turkish Journal of Marine Sciences. 1996; 2(3): 155 - 169.
IEEE ALPAR B,YÜCE H,DOĞAN E "Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles)." Turkish Journal of Marine Sciences, 2, ss.155 - 169, 1996.
ISNAD ALPAR, Bedri vd. "Gas-charged late quaternary sediments in Strait of Çanakkale (Dardanelles)". Turkish Journal of Marine Sciences 2/3 (1996), 155-169.