Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi
Yıl: 2005 Cilt: 30 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 272 - 278 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi
Öz: Bir süreçteki değişkenlerin kontrol altına alınması ile hata ve yanlışların engellenebileceği gerçeği, süreç değişkenlerinin kontrolünü sağlayan Altı Sigma metodolojisine ilgiyi artırmıştır. Endüstride yararları kanıtlanan bu metodolojinin sağlık hizmetleri ve klinik laboratuvarlarda da yararları gösterilmektedir. Klinik laboratuvarlarda, yöntem geçerlilik çalışmalarında yapılan istatistiksel analizlere göre yöntem geçerliliğine karar verilip, kalite planlama araçlarıyla (Normalize OPSpec Grafikleri) analitik sürecin performansı hakkında bilgi sağlanabilmesine karşılık, Altı Sigma metodolojisinde tek bir rakamla gösterilen “süreç sigma düzeyi” ile süreç performansı değerlendirilebilmektedir. Altı Sigma metodolojisinin uygulanması oldukça kapsamlı eğitim ve hazırlıklar gerektirmektedir. “Tanımla-Ölç-Analiz et-İyileştir-Kontrol et” (TÖAİK) basamaklarından oluşan sistematik bir yaklaşımdır. Bu yayında Altı Sigma metodolojisinin genel olarak tanıtılması ve klinik laboratuvar analitik sürecine uygulanma yollarının açıklanması amaçlandı. Altı Sigma metodolojisinde süreç yeterlilikleri ile ilişkili kavram ve ölçüler (süreç yeterlilik indeksleri – Cp, Cpk; milyonda yanlış sayıları – MYS; milyon fırsatta yanlış olasılıkları – MFYO; milyonda parti sayısı – ppm; toplam süreç verimliliği – TSV) ile “süreç sigma düzeyi” arasındaki ilişkiler değerlendirildi. Klinik laboratuvar analitik süreci sigma düzeyinin hesaplanması yolları tartışıldı.
Anahtar Kelime: Konular:
Six-sigma quality management in laboratory medicine
Öz: The defects in a process can be prevented if the variations of process are controlled. In this context, the Six Sigma methodology which is focused on the variations which cause defects in a process has been accepted widely. It has been shown that this methodology is useful in the health care services as well as in the industry. Even if the results of method validation studies can be evaluated by statistical analysis, and the performance of analytical process can be also evaluated according to Quality Planning Tools in the clinical laboratories, the same and more reasonable information can be obtained with a single number such as “process sigma value” according to the Six Sigma methodology. The application of Six Sigma Methodology is required structured preparations and training courses, and composed of five steps: (1) Define, (2) Measure, (3) Analyze, (4) Improve, (5) Control (DMAIC). The purpose of this review is to summarize the general information about Six Sigma methodology and to explain its application on the analytical process of clinical laboratory. The relationships between the concepts and measures of process capability indicators (process capability indices -Cp, Cpk, Defects Per Millon - DPM, Defects Per Million Opportunities - DPMO), total process effficiency –TPE, and costs for nonconfirmities) and the “process sigma value” were discussed. The ways of determination of sigma metric of an analytical process were discussed.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Pande PS, Neuman RP, Cavanagh RR. (Çev.: Güder N, Tokcan G.) (2003) Six sigma yolu GE, Motorola ve zirvedeki diğer firmaların performanslarını yükseltme yolları. Klan Yayınları. İstanbul. 2. Westgard QC. Six sigma basics: outcome measurement of process performance http://westgard.com/lesson66.htm (Erişim: Haziran 2005). 3. Six Sigma Tutorial, http://sixsigmatutorial.com/Six-Sigma/Six- Sigma-Capability-Improvement.aspx (Nisan 2005). 4. S.P.A.C. (2003) Altı Sigma Danışmanlık Ltd. Şti. Altı Sigma (Mükemmellik Modeli) nedir? Ankara. 5. Mayfield SR. Improving Laboratory Processes Using Six Sigma Methods. http://www.iieseminars.org/Six%20Sigma%20Executive%2 0Summary.doc – Erişim: 26 Nisan 2005. 6. Norman G, Kaczmarski P, Pexton C. Integrating Six Sigma with Lean & Work-Out in Healthcare. http://healthcare.isixsigma.com/ library/content/c031126a.asp (Mayıs 2005). 7. South SF. (2005) Achieving breakthrough improvements with the application of Lean Six Sigma Tools and principles within process excellence. LABMEDICINE 36(4):240-242. 8. Westgard JO, Westgard S. Medical Errors - Complexity and Solutions. http://www.westgard.com/essay55.htm (Haziran 2005). 9. Nevalainen D, Berte L, Kraft C, Leigh E, Picaso L, Morgan T. (2000) Evaluating laboratory performance on quality indicators with the six sigma scale. Arch Pathol Lab Med 124:516-519. 10. Westgard JO. Six Sigma Quality Management and Desirable Laboratory Precision. http://www.westgard.com/essay35.htm (Haziran 2005). 11. Westgard JO. Six Sigma Quality Management and Requisite Laboratory QC http://www.westgard.com/essay36.htm (Haziran 2005). 12. Westgard QC Six Sigma staffing. http://www.westgard.com/ essay40.htm (Erişim: Haziran 2005). 13. Westgard QC. Testing equivalent quality: a better way http:// westgard.com/essay61.htm (Erişim: Haziran 2005). 14. Westgard JO. From method validation to six sigma: translating method performance claims into sigma metrics. http://westgard.com/ lesson78.htm (Erişim: Haziran 2005). 15. Aslan D, Sert S, Aybek H, Yılmaztürk G. (2005) Klinik laboratuvarlarda toplam laboratuvar performansının değerlendirilmesi: Normalize OPSpec Grafikleri, Altı Sigma ve Hasta Test Sonuçları. Türk Biyokimya Dergisi: ……. 16. Waxer C. Process Capability (Cp, Cpk) and Process Performance (Pp, Ppk) - What’s the Difference? http://www.isixsigma.com/library/ content/c010806a.asp (Erişim:6 Mayıs 2005). 17. GE, What is six sigma? http://www.ge.com/sixsigma/SixSigma.pdf (Erişim: Nisan 2005). 18. iSixSigma LLC. Process Sigma Calculator, http://www.isixsigma. com/sixsigma/six_sigma_calculator.asp (Nisan 2005). 19. Westgard JO. A six sigma design tool, http://www.westgard.com/ lesson68.htm (Nisan 2005). 20. Pyzdek T. Motorola’s Six Sigma Program. http://www. qualitydigest.com/dec97/html/motsix.html (Nisan 2005). 21. Savage M. The capability index dilemma: Cpk, Ppk, or Cpm. http://www.qualityadvisor.com/library/capability/capability_index_ dilemma.htm (Nisan 2005). 22. ISOTEMP Research Inc. Understanding how Cp & Cpk are used to ensure quality. http://www.isotemp.com/docs/146-008.pdf (Nisan 2005). 23. CLIA requirements for analytical quality. http://www.westgard. com/clia.htm (Haziran 2005). 24. Fraser CG. (2001) Biological variation:from principles to practice AACCPress USA. 25. Ricos C, Alvarez V, Cava F, Garcia-Lario JV, Hernandez A, Jimenez CV, Minchinela J, Perich C, Simon M. (1999) “Current databases on biologic variation: pros, cons and progress.” Scand J Clin Lab Invest, 59:491-500. Westgard QC. Desirable specifications for total error, imprecision, and bias, derived from biologic variation. http://www.westgard.com/biodatabase1.htm (Haziran 2005). 26. Tanyalçın T, Aslan D. (2001) Kalite planlama araçları. Tıbbi Laboratuvarlarda Standardizasyon ve Kalite Yönetimi. Taga Y, Aslan D, Güner G, Kutay FZ (Eds). Türk Biyokimya Derneği, s.162-179, İstanbul. 27. Hutchison D. (1994) Total quality management in the clinical laboratoryASQC Quality Press Wisconsin.
| APA | ASLAN D, DEMİR S (2005). Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi. , 272 - 278. |
| Chicago | ASLAN Diler,DEMİR Süleyman Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi. (2005): 272 - 278. |
| MLA | ASLAN Diler,DEMİR Süleyman Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi. , 2005, ss.272 - 278. |
| AMA | ASLAN D,DEMİR S Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi. . 2005; 272 - 278. |
| Vancouver | ASLAN D,DEMİR S Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi. . 2005; 272 - 278. |
| IEEE | ASLAN D,DEMİR S "Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi." , ss.272 - 278, 2005. |
| ISNAD | ASLAN, Diler - DEMİR, Süleyman. "Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi". (2005), 272-278. |
| APA | ASLAN D, DEMİR S (2005). Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi. Türk Biyokimya Dergisi, 30(4), 272 - 278. |
| Chicago | ASLAN Diler,DEMİR Süleyman Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi. Türk Biyokimya Dergisi 30, no.4 (2005): 272 - 278. |
| MLA | ASLAN Diler,DEMİR Süleyman Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi. Türk Biyokimya Dergisi, vol.30, no.4, 2005, ss.272 - 278. |
| AMA | ASLAN D,DEMİR S Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi. Türk Biyokimya Dergisi. 2005; 30(4): 272 - 278. |
| Vancouver | ASLAN D,DEMİR S Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi. Türk Biyokimya Dergisi. 2005; 30(4): 272 - 278. |
| IEEE | ASLAN D,DEMİR S "Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi." Türk Biyokimya Dergisi, 30, ss.272 - 278, 2005. |
| ISNAD | ASLAN, Diler - DEMİR, Süleyman. "Laboratuvar tıbbında Altı-sigma kalite yönetimi". Türk Biyokimya Dergisi 30/4 (2005), 272-278. |
