Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi

AZKAN, Nedime; GÖKSU, Erdinç; KACAR, Oya

Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi

Oya KACAR, (Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Bursa, Türkiye)

Erdinç GÖKSU, (Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Bursa, Türkiye)

Nedime AZKAN (Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Bursa, Türkiye)

Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi

0 0

Yıl: 2005 Cilt: 42 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 21 - 32 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi

Öz:

Bu araştırma Bursa ili ekolojik koşullarında bazı nohut çeşit ve hatlarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın verim ve verim öğeleri üzerine etkisinin belirlenmesi amacı ile 2002 ve 2004 yıllarında Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde yürütülmüştür. Araştırma tesadüf blokları deneme deseninde, faktöriyel olarak düzenlenmiş ve üç tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmanın sonucunda farklı bakteri suşları ile aşılamanın verimi arttırıcı yönde etkisi belirlenmemiştir. Denemede kullanılan nohut çeşit ve hatlarının hepsinde en yüksek verim (ortalama: 163.1 kg/da) aşılama yapılmayan azotlu gübre verilen parsellerde belirlenmiştir. Farklı bakteri suşları ile yapılan uygulamalardan elde edilen verim değerleri 139.4-151.8 kg/da arasında değişim göstermiştir. Bu nedenle yöremizde nohutta verimi arttırmak için üretilen çeşitlere uygun rekabet gücü yüksek suşlarla aşılama yapılması yararlı olacaktır.

Anahtar Kelime: nohut ürün verimi tohum verimi verim ögeleri kendilenmiş hatlar 1000 tane ağırlığı Türkiye Cicer arietinum bitki boyu Bursa (şehir) azotlu gübreler kültür çeşitleri Rhizobiaceae

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Tarımsal Ekonomi ve Politika Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Biyoloji Çeşitliliğinin Korunması Orman Mühendisliği Entomoloji Ziraat, Toprak Bilimi

Determination of the effects of inoculation with different rhizobia on the yield and yield components in some chickpea (Cicer arietinum L.) varieties and lines in Bursa conditions

Öz:

This study was carried out to determine the effects of inoculation with different rhizobia on the yield and yield components in some chickpea varieties and lines in Bursa, in the years 2002 and 2004, at The Uludağ University, Agricultural Faculty, Field Crops Department. Field experiment was set as complete randomized block design with factorial arrangemet and three replications. As the result of this research, it was determined that inoculation with different rhizobia did not increase the seed yield. The highest seed yield values (mean: 163.1 kg/da) for all chickpea varieties and lines, used in this research, were observed in plots none inoculated-nitrogen fertilized. The seed yields obtained from applications with different rhizobia varied between 139.4-151.8 kg/da. To increase the seed yield of chickpea in Bursa, it will be useful to use rhizobia, suitable for the produced variety and having more competitive vigor for inoculation.

Anahtar Kelime: 1000 seed weight Turkey Cicer arietinum plant height Bursa nitrogen fertilizers cultivars Rhizobiaceae chickpeas crop yield seed yield yield components inbred lines

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akdağ, C. ve S. Şehirali. 1995. Bakteri (Rhizobium ssp.) Aşılama, Azot Dozları veEkim Sıklığının Nohut (Cicer arietinum L.)'un Verim ve Verim Unsurlarına Etkileri. Gaziosmanpaşa Ünv. Ziraat Fakültesi Dergisi 12: 122-134.
Akçin, A. ve Y. Işık. 1995. Konya Ekolojik Şartlarında Azotlu Gübre Uygulaması veBakteri İle Aşılamanın Nohut Çeşitlerinin (Cicer arietinum L.) Dane Verimi, Danenin Kimyasal Kompozisyonu ve Morfolojik Karakterler Üzerine Etkileri. S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 6(8): 146-159.
Anonim 2002.BursaYöresi İklim Verileri. Bursa Meteoroloji Bölge Müdürlüğü (Yayınlanmamış Kayıtlar).
Anonim 2004 a . FAO Production Yearbook, http://www.fao.org
Anonim 2004 b.BursaYöresi İklim Verileri. Bursa Meteoroloji Bölge Müdürlüğü (Yayınlanmamış Kayıtlar).
Başaran, H. 2000. Nohutta (Cicer arietinum L.) Bakteri Aşılama ve Kimyasal İlaç Uygulamasının Verim ve Verim Öğelerine Etkileri. Ankara Ünv. Fen Bilimleri Ens., Doktora Tezi (Yayınlanmamış) 81s.
Beck, D.P. 1988. Biological Nitrogen Fixation Studies. Food Legume Improvement Program. Annual Report 1988, Icarda, p. 177-183.
Beck, D.P. 1992. Yield and Nitrogen Fixation of Chickpea Cultivars in Response to Inoculation with Selected Rhizobial Strains. Agron. J. 84: p.510-516.
Beck, D.P. and M.C. Saxena. 1991. Legume Program. Annual Report. İCARDA, p.83-89.
Çakır, S. 2005. Eskişehir Koşullarında Etkin Bakteri Suşuyla Aşılamanın Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşit ve Hatlarının Tane Verimi, Morfolojik, Fizyolojik ve Teknolojik Özelliklerine Etkisi. Doktora Tezi (Yayınlanmamış). Uludağ Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü, 115 s.
Çakmakçı, M.L., D. F. Bezdicek and D. Sakar. 1988. Improvement of Nitrogen Fixation and Yield of Lentil and Chickpea Crops. Cool Season Food Legumes (Ed. R.5. Sumerfield). Dordrecht. Netherlands: Klauver Academic.p. 167-174.
Erdoğan, C. ve S. Özdemir. 1998. Nohut Bitkisinin Bazı Tarımsal Özelliklerine Gübrelemenin (N, P) ve Aşılamanın Etkisi. M. K. Ü. Zir.Fak.Derg. 3(2): 1-14.
Ersin, B. 1984. Ege Yöresinde Nodozite Bakteri Kültürü ve Aşılamanın Sera ve Tarla Koşullarında Nohut Verimine ve Azot Kapsamına Etkisi. Köy Hizmetleri Araştırma Enstitüsü Yayınları, Genel Yayın No: 108. Menemen-İzmir.
Gürbüzer, E. 1980. Orta Anadolu Koşullarında En Fazla Azot Tespit Etme Özelliği Gösteren Mercimek ve Nohut Nodozite Bakterilerinin Seçilmesi. Toprak ve Gübre Araştırma Ens. Müdürlüğü Yayınları, Genel Yaym No: 102, Ankara.
Hernandez, L.G. and G.D. Hill. 1983. Effect of Plant Population and Inoculation on Yield and Yield Components of Chickpea {Cicer arietinum L) Proceedings. Agronomy Society of New Zealand. 13:75-79.
Ibrahim, M.E.H. and F.A. Salih. 1980. Chickpea Nodulation Under Saline Conditions in Northern Sudan. International Chickpea Newsletter 2:p.l6.
Islam, R. and M.C. Saxena. 1981. Symbiotic Nitrogen Fixation in Rainfed Chickpeas in Northern Syria. Chickpea Newsletter. ICN 4, June 1981, p.22-24.
Karadavut U. ve S. Özdemir. 2001. Rhizobium aşılaması ve Azot Uygulamasının Nohutun Verim ve Verimle İlgili Karakterlerine Etkisi. Anadolu, J. of AARI
Karuç, K. 1992. Inokulasyonun Fasulye (P. vulgaris) ve Münavebe Bitkisi Buğday {T.aestivum) Verimi Üzerine Etkileri İle İnokulasyon Bakterisinin Toprakta Canlı Kalma Süre ve Oranının Belirlenmesi. Köy Hizmetleri Genel Müd., Toprak ve Gübre Araş.Ens. Müd. Yay., Genel Yayın No: 192, 60 s.
Karuç, K., N. Cebel ve S. Altuntaş. 1993. Ankara İli Kazan İlçesi Topraklarının Doğal Rhizobium Populasyonu. Köy Hizmetleri Genel Müd., Toprak ve Gübre Araş.Ens. Müd. Yay., Rapor Seri No: R-l 12, Yayın.No: 194.
Keatinge, J.D.H., D.P. Beck, L.A. Materon, N. Yurtseven, K. Karuç and S. Altuntaş. 1995. The Role of Rhizobial Diversity in Legume Crop Productivity in The West Asian High Lands. 4. Rhizobium ciceri Expl. Agric, 31: p.501-507.
Meral, N., C.Y. Çiftçi ve S. Ünver. 1998. Bakteri Aşılaması ve Değişik Azot Dozlarının Nohut {Cicer arietinum L.)'un Verim ve Verim Öğelerine Etkileri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi Vol.7, Sayı.l, s.44-59.
Pekşen, E. ve A. Gülümser. 1996. Üç Farklı Rhizobium Susu ile Aşılamanın ILC 482 Nohut Çeşidinin Tane Verimi ve Tanenin Protein Oranına Etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(2):69-77.
Şehiraii, S. 1988. Yemeklik Tane Baklagiller. Ankara Üniv. Ziraat Fakültesi Yayınları: 1089, Ders Kitabı: 314,435 s.
Tippanaver, CM., S.A. Desai and S.K. Gumaste. 1990. Screening for Efficiency of Rhizobium Strains on Chickpea {Cicer arietinum L.) in Northern Zone of Karnakata. Journal of Agricultural Science, 3:3-4, p.285-287.
Turan, Z.M.I995. Araştırma ve Deneme Metod. U.Ü.Zir.Fak. Ders Not.No:62,121 s.
Vaishya, U.K. and J.N. Dube. 1988. Interaction Between Rhizobium Strains and Chickpea Varieties. Agricultural Science Digest. 8(3):p. 153-156.

APA	KACAR O, GÖKSU E, AZKAN N (2005). Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi. , 21 - 32.
Chicago	KACAR Oya,GÖKSU Erdinç,AZKAN Nedime Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi. (2005): 21 - 32.
MLA	KACAR Oya,GÖKSU Erdinç,AZKAN Nedime Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi. , 2005, ss.21 - 32.
AMA	KACAR O,GÖKSU E,AZKAN N Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi. . 2005; 21 - 32.
Vancouver	KACAR O,GÖKSU E,AZKAN N Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi. . 2005; 21 - 32.
IEEE	KACAR O,GÖKSU E,AZKAN N "Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi." , ss.21 - 32, 2005.
ISNAD	KACAR, Oya vd. "Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi". (2005), 21-32.

APA	KACAR O, GÖKSU E, AZKAN N (2005). Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(3), 21 - 32.
Chicago	KACAR Oya,GÖKSU Erdinç,AZKAN Nedime Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 42, no.3 (2005): 21 - 32.
MLA	KACAR Oya,GÖKSU Erdinç,AZKAN Nedime Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.42, no.3, 2005, ss.21 - 32.
AMA	KACAR O,GÖKSU E,AZKAN N Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2005; 42(3): 21 - 32.
Vancouver	KACAR O,GÖKSU E,AZKAN N Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2005; 42(3): 21 - 32.
IEEE	KACAR O,GÖKSU E,AZKAN N "Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi." Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42, ss.21 - 32, 2005.
ISNAD	KACAR, Oya vd. "Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğleri üzerine etkisinin belirlenmesi". Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 42/3 (2005), 21-32.