AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması

Bektas, Murat; ÖZTÜRK, Candan; ÇİMEN, Saniye; BAHAR, Zuhal

AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması

Saniye ÇİMEN, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, İzmir, Türkiye)

Zuhal BAHAR, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, İzmir, Türkiye)

Candan ÖZTÜRK, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, İzmir, Türkiye)

Murat BEKTAŞ (Dokuz Eylül Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, İzmir, Türkiye)

Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg.

56 0

Yıl: 2005 Cilt: 1 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 11 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması

Öz:

AMAÇ: Çalışma, hemşirelik öğrencilerinin AIDS'li bireye karşı tutumlarım belirlemek için AİDS Tutum Ölçeğinin (ATÖ) dilimize uyarlanması amacıyla metodolojik olarak gerçekleştirilmiştir. GEREÇ VE YÖNTEM: Klasik yöntemle öğrenim gören bir hemşirelik yüksekokulunun üçüncü sınıfında bulunan 147 hemşirelik öğrencisi çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Veriler, 1991 yılında Bliwise ve arkadaşları tarafından geliştirilen, test-tekrar test katsayısı r=.92 ve iç tutarlılık katsayısı °= =.86 olarak bulunan AİDS Tutum Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen veriler bağımlı gruplarda t testi, Pearson momentler çarpımı korelasyon analizi, Cronbach alfa analizi ve Kendall W uyuşum analizi yapılarak değerlendirilmiştir. BULGULAR: 15 maddeden oluşan ATÖ'nün kapsam geçerliği için uzman görüşü alınmış, ölçeğin test-tekrar test güvenirliği r= .82, iç tutarlık için Cronbach a değeri .86; madde-toplam puan güvenirliği r= .27 - .70 arasında bulunmuştur. Alt boyutların test-tekrar test güvenirliği r= .54-.68 arasında, Cronbach <* iç tutarlık katsayısı = .46-. 75 arasında, madde-toplam puan güvenirliği r= . 47-.76 arasındadır. Tüm ölçek ve alt boyutlarının test-tekrar test puan ortalamaları benzer olup, iki uygulamanın puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak fark olmadığı görülmüştür (p>0.05). SONUÇ: İngilizce'den Türkçeye uyarlanan ATÖ'nün geçerlik ve güvenirlik düzeyi yüksek bulunmuştur.

Anahtar Kelime: Edinilmiş immün yetmezlik sendromu Güvenirlik ve geçerlik Sonuçların tekrarlanabilirliği AIDS

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

A validity and reliability study of the AIDS attitude scale

Öz:

OBJECTIVE: The study was methodically carried out to adaptation of the AIDS Attitude Scale (AAS) in our native language, Turkish, and use it to determine the attitudes of nursing students toward persons with AIDS. MATERIAL AND METHOD: The study sample consisted of 147 third-year nursing students enrolled in a higher education classical nursing program. Data was collected using the AIDS Attitude Scale developed in 1991 by Bliwise et al, where the test-repeat test coefficient is r= .92 and the internal consistency coefficient is °==.86. The data was analyzed using the Dependent Groups t-test, the Pearson product-moment correlation analysis, Cronbach alpha analysis and Kendall W concordance analysis. RESULTS: Expert opinion was consulted regarding the scope validity of the 15-item AAS; and the test-repeat test reliability of the scale was found to be r= .82, with the Cronbach °= internal consistency coefficient <*= .86 and its item-total point reliability between r=.27-.7O. Test-repeat test reliability for sub-scales was between r= .54-.68, the Cronbach »= internal consistency coefficient between .46-.75 and the item-total point reliability between r= .47-.76. Test-repeat test point averages were similar for the scale and the sub-scales and no statistical difference was seen between the point averages of the two studies (p>0.05). CONCLUSION: Level of validity and reliability of the Turkish adaptation of the original AIDS Attitude Scale (AAS) was found to be satisfactorily high.

Anahtar Kelime: Acquired Immunodeficiency Syndrome Reliability and validity Reproducibility of Results AIDS

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. UNAIDS/WHO. AIDS Epidemic Update. December 2004.http://www.unAIDS.org/wad2004/EPIJ 204_p df_en/Chapterl l_maps_en.pdf.Erişim Tarihi: 09.03.2005.
2. Sağlık Bakanlığı. Yaş ve Cinsiyete Göre Türkiye'de Bildirilen AİDS Vaka Taşıyıcı Sayısı.http://www.saglik.gov.tr/extras/birimler/apk/20 03 istatistik/81 sayfa.htm.Erişim Tarihi: 09.03.2005.
3. Görak G, Savaşer S. Hemşirelerin HIV/AIDS'in Bakım ve Kontrolüne İlişkin Bilgi ve Tutumları. Hemşirelik Bülteni. 1999;3(30):10-19.
4. Timurkaynak F, Akgün S, Arslan H. Başkent Üniversitesi Hastanesinde Görev Yapan Hemşirelerin AİDS Hastalığı Konusundaki Bilgi ve Tutumları Üzerine Bir Araştırma.HIV& AİDS. 2001; 4(4): 123-130.
5. Ergin N, Bilgel N. Uludağ Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin HIV Enfeksiyonu ve AİDS ile İlgili Bilgi ve Tutumları. Hemşirelik Forumu. 2004; 7(4): 28-33.
6. Zencir G, Zencir M, Orhan N, Yalçın AN. ZSYOD 1-(1): Nisan 2005 Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim-Uygulama ve Araştırma Hastanesinde Çalışan Hemşire ve Hekimlerin AİDS Konusundaki Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirilmesi. AİDS Dergisi. 1998; 6(10):22.
7. Bahar Z, Türkistanlı E. Hemşire Öğrencilerin AİDS Hastalarının Bakımına İlişkin Görüş ve Düşünceleri. AİDS Dergisi. 1994; 4(5): 34-41.
8. Karadakovan A. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu 2. Sınıf Öğrencilerinin AİDS ve AIDS'li Hastaya Yaklaşım Konusunda Bilgi ve Davranışları. AİDS Dergisi. 1994; 4-5: 30-33.
9. Walusimbi M, Okonsky JG. Knowledge and Attitude Caring for Patient With HIV/AIDS in Uganda Applied Nursing Research. Nursing Research. 2004; 17(2): 172-177.
10. Demeter ME. Nursing Students' Attitudes Toward AIDS Related to Fear of Contagion, Negative Emotions, and Professional Resistance. Master of Science Thesis. Medical Collage of Ohio. UMI Company. UMI Microform 1384489. 1997; United State.
11. Boswarva P. Attitude and Responsibilities of Nurses Toward the HIV Seropositive Client: A Literature Review. Nursing Monograph. 1991; 35-42.
12. Valimaki M, Suominen T, Peate I. Attitude of Professionals, Student and the General Public to HIV/AIDS: A Review of the Research. Journal of Advanced Nursing. 1998; 27:752-759.
13. Bliwise NG, Grade M, Irish TM, Ficarrotto TJ. Measuring Medical and Students' Attitudes Toward AIDS. Health Psychology. 1991; 10(4): 289-295.
14. Uwakwe CBU. Systematized HIV/AIDS Education for Student Nurses at the University of Ibadan, Nigeria: Impact on Knowledge, Attitudes and Compliance with Universial Precautions. Journal of Advanced Nursing. 2000; 32(2):416-424.
15. Kağıtçıbaşı Ç. Yeni İnsan ve İnsanlar. 10.Basım. Sosyal Psikoloji Dizisi 1. İstanbul: Evrim Yayınevi ve Bilgisayar San.Tic. Ltd. Şti. 1999;101-115.
16. Bilgin N. Sosyal Psikolojide Yöntem ve Pratik Çalışmalar. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi. 1999; 1-18.
17. Bahar Z. Hemşireler: AiDS'le Damgalanmaya ve Ayrımcılığa Karşı. AİDS Dergisi. 2004: 21 ;23-28.
18. Çimen S. 15-18 Yaş Grubu Gençlerde Riskli Sağlık Davranışları Ölçeği'nin Geliştirilmesi.Yayınlanmamış Doktora Tezi. İ.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 2003; İstanbul. 19. Mishel MH. Methodological Studies: Instrument Development. Brink P J, Wood M J. Advanced Design in Nursing Research. 2.Edition. Thousand Oaks: Sage Publications. 1998; 235-282.
20. Savaşır I, Şahin HN. Bilişsel Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Ankara: Türk Psikoloji Derneği Yayınları. 1997; 46-50,123-129.
21. Tezbaşaran A. Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. 2.Baskı. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. 1997; 19-51.
22. Tavşanel E. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Atlas Yayınevi. 2002; 16-61.
23. Ergin DY. Ölçeklerde Geçerlik ve Güvenirlik. M.Ü.Atatürk Eğitim Bilimleri Dergisi. 1995;7:125-148.
24. Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası Ölçek Uyarlaması İçin Rehber II: Psikometrik Özellikler ve Kültürlerarası Karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2003; 5 (1): 3-14.
25. Özgüven İ E. Psikolojik Testler. Ankara: Sistem Ofset. 2000; 83-108.
26. Akgül A. Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri SPSS Uygulamaları. İkinci Baskı. Ankara: Emek Ofset Lmt.Şti. 2003; 187- 224,382-385.
27. Özdamar K. Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi. 4.Baskı. Eskişehir: Kaan Kitabevi. 2002; 661-673.
28. Erefe İ. Veri Toplama Araçlarının Niteliği. Erefe İ (Ed). Hemşirelikte Araştırma İlke Süreç ve Yöntemleri. İstanbul: Odak Ofset. 2002; 169-188.
29. Erkuş A. İstatistik Paket Programlarını Doğru Kullanabiliyor muyuz ?: Birkaç Uyarı. Türk Psikoloji Bülteni. 1999; 12: 14-17.

APA	ÇİMEN S, BAHAR Z, ÖZTÜRK C, Bektas M (2005). AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 1 - 11.
Chicago	ÇİMEN Saniye,BAHAR Zuhal,ÖZTÜRK Candan,Bektas Murat AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. (2005): 1 - 11.
MLA	ÇİMEN Saniye,BAHAR Zuhal,ÖZTÜRK Candan,Bektas Murat AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 2005, ss.1 - 11.
AMA	ÇİMEN S,BAHAR Z,ÖZTÜRK C,Bektas M AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2005; 1 - 11.
Vancouver	ÇİMEN S,BAHAR Z,ÖZTÜRK C,Bektas M AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2005; 1 - 11.
IEEE	ÇİMEN S,BAHAR Z,ÖZTÜRK C,Bektas M "AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması." , ss.1 - 11, 2005.
ISNAD	ÇİMEN, Saniye vd. "AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması". (2005), 1-11.

APA	ÇİMEN S, BAHAR Z, ÖZTÜRK C, Bektas M (2005). AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg., 1(1), 1 - 11.
Chicago	ÇİMEN Saniye,BAHAR Zuhal,ÖZTÜRK Candan,Bektas Murat AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg. 1, no.1 (2005): 1 - 11.
MLA	ÇİMEN Saniye,BAHAR Zuhal,ÖZTÜRK Candan,Bektas Murat AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg., vol.1, no.1, 2005, ss.1 - 11.
AMA	ÇİMEN S,BAHAR Z,ÖZTÜRK C,Bektas M AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg.. 2005; 1(1): 1 - 11.
Vancouver	ÇİMEN S,BAHAR Z,ÖZTÜRK C,Bektas M AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg.. 2005; 1(1): 1 - 11.
IEEE	ÇİMEN S,BAHAR Z,ÖZTÜRK C,Bektas M "AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması." Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg., 1, ss.1 - 11, 2005.
ISNAD	ÇİMEN, Saniye vd. "AIDS tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması". Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg. 1/1 (2005), 1-11.