Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler

Öz, Fatma; DİL, Satı

Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler

Satı DİL, (Hacettepe Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Fatma ÖZ (Hacettepe Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg.

9 0

Yıl: 2005 Cilt: 1 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 12 - 25 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler

Öz:

AMAÇ: Bu araştırma Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Veriler kişisel bilgi formu, Watson-Glaser Eleştirel Düşünme Becerisi Ölçeği (WGEDBO) ve Ana Baba Tutum Ölçeği (ABTÖ) ile toplanmıştır. Araştırmanın evrenini bir üniversitedeki hemşirelik yüksekokulu (araştırma grubu) ve beslenme ve diyetetik bölümü (karşılaştırma grubu) öğrencileri oluşturmuştur. Örneklem, tabakalı rastgele örnekleme yöntemiyle her iki okuldan 92 öğrenci seçilerek toplam 184 kişiyle oluşturulmuştur. Verilerin analizinde, İki Ortalama Arasındaki Farkın Önemlilik Testi, Pearson Korelasyon Analizi, Tek ve İki Yönlü Varyans Analizi ile yüzdelik kullanılmıştır. BULGULAR: Çalışmanın sonunda, araştırma grubu öğrencilerinin WGEDBO toplam puanlarının orta düzeyde olduğu (puan ort: 58.28±6.30) ve karşılaştırma (puan ort: 62.86±7.51) ile araştırma grubunun WGEDBO puan ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (t 4.416, p<0.05). Bunun yanında araştırma grubundaki 4.sınıf öğrencilerinin WGEDBO puan ortalamalarının istatistiksel olarak diğer sınıflardan daha yüksek olduğu (F:4.699, p<0.05) ancak karşılaştırma grubu öğrencilerinin WGEDBO puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, her iki gruptaki öğrencilerin çoğunluğunun algıladıkları anababa tutumlarının demokratik olduğu saptanmıştır. Ayrıca, öğrencilerin WGEDBO ve ABTÖ toplam puanları arasında negatif yönde zayıf bir ilişki olduğu, ABTÖ puanı arttıkça eleştirel düşünme puanının azaldığı ancak istatistiksel olarak anlamlı olmadığı bulunmuştur. SONUÇ: Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin istendik düzeyde olmadığı, bunun yanı sıra; her iki gruptaki öğrencilerin WGEDBO puanlarını yaş, medeni durum, ilk-orta ve lise eğitimini yaparken yaşadığı yerleşim yerinin niteliği, gelir getiren bir işte çalışma durumu, anne-baba eğitim düzeyi ve mesleklerinin etkilemediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelime: Öğrenciler, hemşirelik Ebeveynler Eğitim, hemşirelik Düşünme

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Adams B. Nursing Education for Critical Thinking: An İntegrative Review. J Nurs Educ, 1999;38(3):111-119.
2. Adams MH, Stover LM, Whitlow J. A Longitudinal Evalution of Baccalaureate Nursing Students Critical Thinking Abilities. J Nurs Educ, 1999;38(3):139-141.
3. Akbıyık C. Eleştirel Düşünme Eğilimleri ve Akademik Başarı.Yüksek Lisans Tezi, H.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002; Ankara.
4. Bethune E, Jackling N. Critical Thinking Skills: The Role of Prior Experience. J Adv Nurs, 1997;26:1005-1012.
5. Brooks KL, Shepherd JM. The Relationship Between Clinical Decision- Making Skills in Nursing and General Critical Thinking Abilities of Senior Nursing Students in Four Types Of Nursing Programs. J Nurs Educ, 1990;29(9):391-399.
6. Çakır GF. Ergenlerde Kimlik Statüsünün Cinsiyet, Anne-Baba Tutumu ve Anne-Baba Eğitim Düzeyi İle İlişkisi. VII.Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Malatya, 9-11 Temmuz 2003:145-148.
7. Çam O, Karaaslan A. Öğrenci Hemşirelerin Girişkenlik ve Kişilerarası İlişkiler Trazlarının Eğitim Süreçleri İçinde Longitudinal Olarak İncelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Proje No:1998-HYO-002, Bornova-İzmir,1999.
8. Çıkrıkçı N. Watson-Glaser Eleştirel Akıl Yürütme Gücü Ölçeğinin (Form Ym)Lise Öğrencileri Üzerindeki Ön Deneme Uygulaması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi,1992;25(2):559-569.
9. Çıkrıkçı N. Eleştirel Düşünme: Bir Ölçme Aracı ve Bir Araştırma. 3. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Adana, 15-16 Nisan 1996.
10. Erkan Z. Sosyal Kaygı Düzeyleri Yüksek ve Düşük Ergenlerin Ana-Baba Tutumlarına İlişkin Nitel Bir Çalışma. VII.Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Malatya, 9-11 Temmuz 2003:120-122.
11. Facione N, Facione P, Sanchez CA. Critical Thinking Disposition As A Measure Of Competent Clinical Judgment: The Development of The California Critical Thinking Disposition Inventory. J Nurs Educ, 1994;33(8):345-350.
12. Haktanır G, Baran G. Gençlerin Benlik Saygısı Düzeyleri İle Anne Baba Tutumlarını Algılamalarının İncelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 1998;5(3):134-140.
13. Kaya H. Üniversite Öğrencilerinde Eleştirel Akıl Yürütme Gücü. Doktora Tezi, İ. Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 1997;İstanbul.
14. Kağıtçıbaşı Ç. Kültürel Psikoloji: Kültür Bağlamında İnsan ve Aile, İstanbul Evrim Yayınevi ve Tic. Ltd. Şti,. 2000.
15. Kazancı O. Eğitimde Eleştirici Düşünme ve Öğretimi, İstanbul, Kazancı Kitap A.Ş. Basımevi, 1989:46-50.
16. Kökdemir D. Belirsizlik Durumlarında Karar Verme ve Problem Çözme. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003; Ankara.
17. Kürüm D. Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Gücü. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2002;Eskişehir.
18. Leddy S, Pepper JM. Conceptual Bases of Professional Nursing, J.B. Lippincott Company, Philadelphia, 1989:7-9.
19. Modjeski RB., Michael WB. İki Eleştirel Akıl Yürütme Gücü Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliğinin Bir Psikologlar Paneli Tarafından Değerlendirilmesi. Çev: Nükhet Çıkrıkçı, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1993;25(2):546-557.
20. Öz F. Hemşirelik Öğrencilerinde Empati ve Akademik Başarı İlişkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 1998;2(2):32-38.
21. Öz F, Dil S. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu I. ve IV. Smıf Öğrencilerinin Denetim Odağını Etkileyen Faktörler ve Eleştirel Düşünme Gücü İle İlişkisi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2003 ;10(2):27-40.
22. Özçmar NH. Enhancing Critical Thinking Skills of Preparatory University Students of English At intermediate Level. Bilim Uzmanlığı Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1996;Ankara.
23. Özdamar K. Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, 2.Baskı, Eskişehir :Kaan Kitabevi, 1999:271-304.
24. Polat, S. Ana-Baba Tutumlarının Çocukların Öğrenilmiş Çaresizlik Düzeyine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 1986; Ankara.
25. Profetto JM. The Relationship of Critical Thinking Skills and Critical Thinking Dispositions of Baccalaureate Nursing Students. J Adv Nurs, 2003;43(6):569-577.
26. Shin KR. Critical Thinking Ability and Clinical Decision-Making Skills Among Senior Nursing Students in Associate and Baccalaureate Programmes in Korea, J Adv Nurs, 1998;27: 414-418.
27. Simpson E, Courtney M. Critical Thinking in Nursing Education: Literature Review, international Journal of Nursing Practice, 2002;8(2): 89-92.
28. Staib S. Teaching and Measuring Critical Thinking in Nursing. J Nurs Educ, 2003;42(ll):498-509.
29. Şahinel S. Eleştirel Düşünme, Ankara: Pegem Yayıncılık, 2002:3-35.
30. Ulupmar S. Hemşirelik Eğitiminin Öğrencilerin Sorun Çözme Becerilerine Etkisi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 1997;İstanbul.
31. Velioğlu P. Hemşirelik Eğitiminde Esaslar, II. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu Kitabı, İstanbul, Hilal Matbaacılık, 1988:17-26
32. Walsh CM, Hardy, RC. Dispositional Differences in Critical Thinking Related To Gender and Academic Major. J Nurs Educ, 1999;38(4): 149-155.
33. Yavuzer H. Çocuk Psikolojisi, 26. Basım, Istanbul :Remzi Kitabevi, 2004:19-142
34. Yörükoğlu A. Çocuk Ruh Sağlığı, Özgür Yayınları 23. Basım İstanbul, 1998:195-220.

APA	DİL S, Öz F (2005). Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler. , 12 - 25.
Chicago	DİL Satı,Öz Fatma Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler. (2005): 12 - 25.
MLA	DİL Satı,Öz Fatma Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler. , 2005, ss.12 - 25.
AMA	DİL S,Öz F Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler. . 2005; 12 - 25.
Vancouver	DİL S,Öz F Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler. . 2005; 12 - 25.
IEEE	DİL S,Öz F "Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler." , ss.12 - 25, 2005.
ISNAD	DİL, Satı - Öz, Fatma. "Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler". (2005), 12-25.

APA	DİL S, Öz F (2005). Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg., 1(1), 12 - 25.
Chicago	DİL Satı,Öz Fatma Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg. 1, no.1 (2005): 12 - 25.
MLA	DİL Satı,Öz Fatma Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg., vol.1, no.1, 2005, ss.12 - 25.
AMA	DİL S,Öz F Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg.. 2005; 1(1): 12 - 25.
Vancouver	DİL S,Öz F Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg.. 2005; 1(1): 12 - 25.
IEEE	DİL S,Öz F "Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler." Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg., 1, ss.12 - 25, 2005.
ISNAD	DİL, Satı - Öz, Fatma. "Hemşirelik Yüksekokulu ve Beslenme ve Diyetik Bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini etkileyen faktörler". Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg. 1/1 (2005), 12-25.