Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi

UYSAL, Güler Füsun; Basaran, Sibel; GÜZEL, Rengin; COŞKUN BENLİDAYI, İLKE

Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi

Sibel BAŞARAN, (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

Rengin GÜZEL, (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

İLKE COŞKUN BENLİDAYI, (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

Güler Füsun UYSAL (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi

10 1

Yıl: 2006 Cilt: 52 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 31 - 36 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Osteoporoz kemik kütlesinde azalma ve kemik kalitesinde bozulma sonucu kırıklara neden olabilen ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen bir hastalıktır. Bu çalışma osteoporozun yaşam kalitesi üzerindeki etkilerini ve yaşam kalitesinin belirleyicilerini değerlendirmek amacıyla planlandı.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 276 postmenopozal ve senil osteoporozlu (60,6±8,9 yaş) kadın alındı. Demografik verileri, risk faktörleri, fiziksel aktivite düzeyleri ve eşlik eden hastalıkları sorgulandı. Ağrı yakınması vizüel analog skala kullanılarak değerlendirildi. Kemik yapım-yıkım belirteçleri, lateral torakal ve lomber grafileri ve DXA yöntemiyle kemik mineral yoğunluklarına bakıldı. Yaşam kalitesi Avrupa Osteoporoz Kurumu Yaşam Kalitesi Anketi (QUALEFFO) ile değerlendirildi.Bulgular: Postmenapozal ve senil osteoporozlu hastaların total QUALEFFO skorları sırasıyla 41,4±14,3 ve 49,3±15,1 idi. Her iki grupta da en fazla bozulma sosyal fonksiyon ve genel sağlık değerlendirmesi alt skalalarında idi. Hastaların yaş, vücut kitle indeksi, eğitim düzeyi, menopoz süreleri, ağrı şiddeti, majör risk faktörleri, eşlik eden hastalık durumu, fiziksel aktivite düzeyi ve radyografi ile değerlendirilen vertebra deformiteleri total QUALEFFO skoru ile ilişkiliydi. Lomber T skorları -2,5'in altında olan grupta (n=241) lomber kemik mineral yoğunluğu değerleri fiziksel fonksiyon ve total skor ile koreleydi. Hastaların vitamin D düzeyleri fiziksel fonksiyon alt skala skorları ile ilişkili bulundu.Sonuç: Hasta grubumuzun yaşam kalitesi skorları senil osteoporotik hastalarda daha belirgin olmak üzere düşüktü ve yaşam kalitesi birçok değişkenden etkilenmekteydi. Bu sonuçlar osteoporotik hastaların çok yönlü değerlendirilmesi ve yaşam kalitesinin düzeltilmesine yönelik farklı yaklaşımların gerekliliğini göstermektedir.

Anahtar Kelime: Postmenopoz Yaşam kalitesi Osteoporoz

Konular: Endokrinoloji ve Metabolizma Genel ve Dahili Tıp Rehabilitasyon Romatoloji Kalp ve Kalp Damar Sistemi

Evaluation of quality of life and its determinents in postmenopausal and senile osteoporotic women

Öz:

Objective: Osteoporosis is characterized by decreased bone mass and deterioration of bone architecture which can result in fractures and also have a negative effect on quality of life (QOL). The aim of this study was to investigate the effects of osteoporosis on QOL and to evaluate its determinants. Materials and Methods: 276 postmenopausal and senile osteoporotic women (60.6±8.9 years of age) were enrolled in the study. Demographic data, risk factors, physical activity level and concomitant diseases were recorded. Back pain was evaluated by using visual analogue scale. Bone turnover markers, lateral thoracolumbar X-rays and bone mineral density measurements by DXA method were also evaluated. The QOL was assessed by means of Quality of Life Questionnaire of the European Foundation for Osteoporosis (QUALEFFO).Results: Total QUALEFFO score of postmenopousal and senile osteoporotic patients were 41.4±14.3 and 49.3±15.1 respectively. The most prominent deterioration was in the social function and general health perception domains in both groups. The age, body mass index, educational status, postmenopausal years, pain severity, major risk factors, concomitant diseases, physical activity level and vertebral deformities evaluated by radiography were correlated with total QUALEFFO score. In the group which lumbar T score was below -2.5 (n=241), the lumbar bone mineral density values were correlated with physical function domain and total score. Vitamin D levels of the patients were found to be correlated with physical function domain scores.Conclusion: The QOL scores of our patients, especially those of the senile osteoporotic patients, were low and QOL was influenced by numerous variables. These results point out that osteoporotic patients must be evaluated multidimensionally and different approaches are needed to improve their QOL.

Anahtar Kelime: Quality of Life Osteoporosis Postmenopause

Konular: Endokrinoloji ve Metabolizma Genel ve Dahili Tıp Rehabilitasyon Romatoloji Kalp ve Kalp Damar Sistemi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Melton LJ 3rd, Riggs BL. Metabolic Bone Diseases: Epidemiology and Classification. In: Hochberg MC, Silman AJ, Smolen JS, Weinblatt ME, Weisman MH, editors. Rheumatology. Toronto: Mosby; 2003. p. 2059-66.
2. Geusens P. Osteoporosis: Clinical Features. In: Hochberg MC, Silman AJ, Smolen JS, Weinblatt ME, Weisman MH, editors. Rheumatology. Toronto: Mosby; 2003. p. 2081-92.
3. Lips P, van Schoor NM. Quality of life in patients with osteoporosis. Osteoporos Int 2005;16:447-55.
4. Crans GG, Silverman SL, Genant HK, Glass EV, Krege JH. Association of severe vertebral fractures with reduced quality of life. Arthritis Rheum 2004;50(12):4028-34.
5. Kocyigit H, Gulseren S, Erol A, Hizli N, Memis A. The reliability and validity of the Turkish version of Quality of Life Questionnaire of the European Foundation for Osteoporosis (QUALEFFO). Clin Rheumatol 2003;22(1):18-23.
6. Brown JP, Josse RG; Scientific Advisory Council of the Osteoporosis Society of Canada. 2002 clinical practice guidelines for the diagnosis and management of osteoporosis in Canada. CMAJ 2002;167 (10 Suppl):S1-34.
7. Seibel MJ. Biochemical markers of bone remodelling. Endocrinol Metab Clin N Am 2003;32:83-113.
8. Genant HK, Jergas M. Assessment of prevalent and incident vertebral fractures in osteoporosis research. Osteoporos Int 2003;14 (Suppl 3):S43-55.
9. Crans GG, Genant HK, Krege JH. Prognostic utility of a semiquantitative spinal deformity index. Bone 2005;37(2):175-9.
10. Lips P, Cooper C, Agnusdei D, Caulin F, Egger P, Johnell O, et al. Quality of life in patients with vertebral fractures: Validation of the quality of life questionnaire of the European Foundation for Osteoporosis (QUALEFFO). Osteoporos Int 1999;10:150-60.
11. Romagnoli E, Carnevale V, Nofroni I, D'Erasmo E, Paglia F, De Geronimo S, et al. Quality of life in ambulatory postmenopausal women: the impact of reduced bone mineral density and subclinic vertebral fractures. Osteoporos Int 2004;15:975-80.
12. Roy DK, O'Neill TW, Finn JD, Lunt M, Silman AJ, Felsenberg D, et al. Determinants of incident vertebral fracture in men and women: results from the European Prospective Osteoporosis Study (EPOS). Osteoporos Int 2003;14:19-26.
13. Cockeril W, Lunt M, Silman AJ, Cooper C, Lips P, Bhalla AK, et al. Health-related quality of life and radiographic vertebral fracture. Osteoporos Int 2004;15:113-9.
14. Silverman SL, Minshall ME, Shen W, Harper KD, Xie S. Health-Related Quality of Life Subgroup of the Multiple Outcomes of Raloxifene Evaluation Study. The relationship of health-related quality of life to prevalent and incident vertebral fractures in postmenopausal women with osteoporosis: results from the Multiple Outcomes of Raloxifene Evaluation Study. Arthritis Rheum 2001;44(11):2611-9.
15. Adıgüzel D, Gündüz H, Bodur H, Yücel M. Quality of Life in Osteoporosis. Romatizma 2000;15(3):173-9.
16. El Ö, Gülbahar S, Altay C, Bircan Ç, Köroğlu F, Karcı S, ve ark. Osteoporotik erkek hastalarda vertebral kırıklar ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki. Osteoporoz Dünyasından 2005;11(1):18-21.
17. Eryavuz Sarıdoğan M, Akarırmak Ü, Çakmak B, Can G. Osteoporotik vertebra kırığının yaşam kalitesine etkisi. Osteoporoz Dünyasından 2002;8(3):128-33.
18. Papaioannou A, Joseph L, Ioannidis G, Berger C, Anastassiades T, Brown JP, et al. Risk factors associated with incident clinical vertebral and nonvertebral fractures in postmenopausal women: the Canadian Multicentre Osteoporosis Study (CaMos). Osteoporos Int 2005;16:568-78.
19. Garnero P, Delmas PD. Investigation of bone: biochemical markers. In: Hochberg MC, Silman AJ, Smolen JS, Weinblatt ME, Weisman MH, editors. Rheumatology. Toronto: Mosby; 2003. p. 2043-57.

APA	Basaran S, GÜZEL R, COŞKUN BENLİDAYI İ, UYSAL G (2006). Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi. , 31 - 36.
Chicago	Basaran Sibel,GÜZEL Rengin,COŞKUN BENLİDAYI İLKE,UYSAL Güler Füsun Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi. (2006): 31 - 36.
MLA	Basaran Sibel,GÜZEL Rengin,COŞKUN BENLİDAYI İLKE,UYSAL Güler Füsun Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi. , 2006, ss.31 - 36.
AMA	Basaran S,GÜZEL R,COŞKUN BENLİDAYI İ,UYSAL G Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi. . 2006; 31 - 36.
Vancouver	Basaran S,GÜZEL R,COŞKUN BENLİDAYI İ,UYSAL G Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi. . 2006; 31 - 36.
IEEE	Basaran S,GÜZEL R,COŞKUN BENLİDAYI İ,UYSAL G "Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi." , ss.31 - 36, 2006.
ISNAD	Basaran, Sibel vd. "Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi". (2006), 31-36.

APA	Basaran S, GÜZEL R, COŞKUN BENLİDAYI İ, UYSAL G (2006). Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi, 52(1), 31 - 36.
Chicago	Basaran Sibel,GÜZEL Rengin,COŞKUN BENLİDAYI İLKE,UYSAL Güler Füsun Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi 52, no.1 (2006): 31 - 36.
MLA	Basaran Sibel,GÜZEL Rengin,COŞKUN BENLİDAYI İLKE,UYSAL Güler Füsun Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi, vol.52, no.1, 2006, ss.31 - 36.
AMA	Basaran S,GÜZEL R,COŞKUN BENLİDAYI İ,UYSAL G Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi. 2006; 52(1): 31 - 36.
Vancouver	Basaran S,GÜZEL R,COŞKUN BENLİDAYI İ,UYSAL G Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi. 2006; 52(1): 31 - 36.
IEEE	Basaran S,GÜZEL R,COŞKUN BENLİDAYI İ,UYSAL G "Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi." Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi, 52, ss.31 - 36, 2006.
ISNAD	Basaran, Sibel vd. "Postmenopozal ve senil osteoporozlu kadınlarda yaşam kalitesinin ve belirleyicilerinin değerlendirilmesi". Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi 52/1 (2006), 31-36.