Yıl: 2005 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 101 - 116 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002)

Öz:
Fiyatlar genel seviyesinin sürekli olarak yükselmesi şeklinde tanımlanabilen Enflasyon, uzun yıllar Türkiye'de kamunun her kesimini etkilemesi nedeniyle önemli bir sorun olarak gündemin ilk sıralarında yer almıştır. Bu nedenle enflasyonu ortaya çıkaran ekonomik faktörlerin ve etkilerinin belirlenmesi son derece önemlidir. Bu çalışmada; 1982-2002 dönemi itibariyle enflasyonun değişimi bazı ekonomik faktörlerle (para arzı, nominal ücretler, döviz kuru, petrol fiyatı, kamu bütçe açığı) birlikte ekonometrik olarak incelenmeye çalışılmıştır. 1982-2002 dönemi gözlemlerine dayalı olarak oluşturulan çoklu doğrusal regresyon modelinde; modele dahil edilen bağımsız değişkenler arasında çoklu bağıntının görülmesi nedeniyle, yanlı bir kestirim yöntemi olan Ridge Regresyon Yöntemi ile model parametrelerinin kestirimleri elde edilmiştir. Ridge Regresyon Yöntemi ile çoklu bağıntıdan arındırılmış modele göre, ilgili dönemde fiyat artışları üzerinde en fazla döviz kurundaki değişimler etkili olmuştur. Bu değişkeni önem sırasına göre para arzı ve ücretler izlemiştir. Bu bağlamda enflasyonla mücadelede yürütülmekte olan son dönem çalışmaların; para arzı artış hızını yavaşlatıcı, vergi kaçakçılığım önleyici önlemlerle destekli olarak sürdürülmesi yararlı olacaktır.
Anahtar Kelime: ekonometrik analizler enflasyon ekonometri Türkiye ekonomisi Türkiye

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans

To Investigate Inflation in Turkey as an Econometric

Öz:
The inflation which is defined as the permanent increase of general price level, takes the first place as an important problem of calendar because of public which effects all parts in Turkey. For this reason the determination of economic factors and its effects that expose inflation is so important. In this study; the change of inflation with some economic factors ( money supply, nominal wages, exchange rate, oil prices, and government deficit) as a period of 1982 - 2002 is tried to be searched by the help of econometrics. In the model of multi linear regression which is constructed according to observation 1982 - 2002 term; for the reason of multi - collinearity has diagnosis between the independent variables that are included to the model, the model parameter's estimation is obtained by the method of Ridge Regression which is a biased estimation method. According to the model which is remove from multi -collinearity with a Ridge Regression Method, the most effective thing on the increasing prices corresponding term were the changes on the exchange rates. According to the importance sequance, money supply and wages follow this variable. In this context it is useful that last term studies which are executed to struggle with inflation; to be continued supportedly with measures to slow down the acceleration of money supply, and to prevent tax smuggling
Anahtar Kelime: Turkey econometric analysis inflation econometrics Turkish economy

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Çetin Ahmet, (Mayıs 2004), "Enflasyon, Döviz Kuru Belirsizliği ve Dolarizasyon Arasındaki Nedensellik İlişkisi; Türkiye Örneği", İktisat İşletme Finans Dergisi, Yıl: 19, Sayı:218.
  • Kibritçioğlu Aykut, (Temmuz 2001), "Türkiye'de Akaryakıt Fiyat Artışları ve 2001-2002 Enflasyonla Mücadele Programı Üzerindeki Olası Etkileri", İktisat İşletme Finans Dergisi, Yıl: 16, Sayı: 184.
  • İnsel Aysu, (Mayıs 2001), "Türkiye Ekonomisinde Göstergeler arası İlişkiler ve Enflasyon Analizi" İktisat İşletme Finans Dergisi, Yıl: 16, Sayı: 182.
  • Yay Gülsün Gürkan, (Temmuz 2001), "Enflasyonu Düşürme Politikalarının Maliyetleri; Teori Uygulama ve Türkiye", İktisat İşletme Finans Dergisi, Yıl: 16 Sayı: 184.
  • Akyazı Haydar, Topal Kadir, (Haziran 1997), "Enflasyonla Mücadelede Arjantin Mucizesi ve Türkiye'de Enflasyon Duyarsızlığı", İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Yıl: 12, Sayı: 135, Ankara.
  • Cessie S.- Houwelingen J.C., (1992), "Ridge Estimators in Logistic Regression", Applied statistics, 41, 1.
  • Şıklar Emel, (2000), Regresyon Analizine Giriş, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları; No: 1255, Eskişehir.
  • İmir (Şıklar) Emel, (1986), Çoklu doğrusal Bağlantılı Doğrusal Modellerde Ridge Regresyon Yöntemiyle Parametre Kestirimi, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
  • İlter N. (1994), "Türkiye'de 1980 Sonrası Para Arzı ve Enflasyon", DPT Uzamlık tezleri, Yayın No:DPT 2343, Ankara.
  • Girginer Nuray, (1996), Ridge Regresyon Yöntemiyle Türk Tekstil ve Konfeksiyon Sanayi Dışsatımının Analizi (1974-1994), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, T.C. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Hoerl Arthur E.-Kennard Robert W., (1970), "Ridge Regression: Biased Estimation for Nonorthogonal Problems", Technometrics, Vol.12, No. 1.
  • Karluk Rıdvan, (2002), Türkiye Ekonomisi, 7.Baskı, Beta Yayınevi, Istanbul.
  • Togay Selahattin, (Mayıs 2001), "Kasım 2000 Krizine Teorik Yaklaşım: Para Arzının İçselliği ve Minsky'in Finansal İstikrarsızlık hipotezi, üzerine bir not", İktisat İşletme Finans Dergisi, Yıl: 16, Sayı: 182.
  • TOBB, (Nisan 1999), "Kamu Açıkları ve Faiz", Ekonomik Forum, s. 13
  • TOBB, (1992), Ekonomik Rapor, s.50
  • TOBB, (2002) Ekonomik Rapor, s.58
  • TOBB, (1995), Ekonomik Rapor, s.45
  • TOBB, (1999), Ekonomik Rapor, s.60
  • TOBB, (2001), Ekonomik Rapor, s.67
  • TOBB, (2003), Ekonomik Rapor, s.60
APA GIRGINER N, YENİLMEZ F (2005). Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002). , 101 - 116.
Chicago GIRGINER NURAY,YENİLMEZ FÜSUN Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002). (2005): 101 - 116.
MLA GIRGINER NURAY,YENİLMEZ FÜSUN Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002). , 2005, ss.101 - 116.
AMA GIRGINER N,YENİLMEZ F Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002). . 2005; 101 - 116.
Vancouver GIRGINER N,YENİLMEZ F Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002). . 2005; 101 - 116.
IEEE GIRGINER N,YENİLMEZ F "Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002)." , ss.101 - 116, 2005.
ISNAD GIRGINER, NURAY - YENİLMEZ, FÜSUN. "Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002)". (2005), 101-116.
APA GIRGINER N, YENİLMEZ F (2005). Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 101 - 116.
Chicago GIRGINER NURAY,YENİLMEZ FÜSUN Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6, no.1 (2005): 101 - 116.
MLA GIRGINER NURAY,YENİLMEZ FÜSUN Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.6, no.1, 2005, ss.101 - 116.
AMA GIRGINER N,YENİLMEZ F Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2005; 6(1): 101 - 116.
Vancouver GIRGINER N,YENİLMEZ F Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2005; 6(1): 101 - 116.
IEEE GIRGINER N,YENİLMEZ F "Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002)." Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, ss.101 - 116, 2005.
ISNAD GIRGINER, NURAY - YENİLMEZ, FÜSUN. "Türkiye'de Enflasyonun Ekonometrik Olarak İncelenmesi (1982-2002)". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6/1 (2005), 101-116.