Bu araştırmanın amacı, "modern" ve "klasik" olarak adlandırılan lise fen programlarının eleştirici düşünme gücünün gelişmesindeki rolünü saptamaktır. Araştırmanın Yontemi Bölme örnekleme yöntemiyle gelişmişlik derecelerine göre 6 bölgeden 9 ilde en az beş yıl süreyle modern fen programları uygulanan 10 lise ile bu liselere denk klasik fen programları uygulanan 10 lisede toplam 2536 lise II. ve III. sınıf öğrencisi bu araştırmada yer almıştır. Amaca uygun olarak geliştirilen "Eleştirici Düşünme Gücü Testi" ile bir öğrenci tavrı anketi uygulanarak veriler F, t, ve $X^2$ testleriyle analiz edilerek bulgular özet olarak aşağıda sunulmuştur, Bulgular: (I) Genel olarak, modern fen programlarını izleyen öğrencilerin eleştirici düşünme gücü, klasik fen programlarını izleyen öğrehcilerininkınden manidar biçimde daha yüksektir. (2) Eleştirici düşünme gücü bakımından bölgeler arasında manidar farklılıklar vardır. (3) Modern fen programlarını izleyen lise III. sınıflar eleştirici düşünme gücü bakımından aynı programlardaki lise II. sınıf öğrencilerine kıyasla manidar biçimde daha iyidirler. Bu durum klasik fen programları için geçerli değildir. (4) Her iki program türü içinde fen bölümleri öğrencileri eleştirici düşünme gücü bakımından edebiyat bölümleri öğrencilerinden manidar biçimde daha iyidirler. (5) Eleştirici düşünme gücü bakımından modern fen programları fen bölümleri öğrencileri klasik fen programları fen bölümleri öğrencilerinden manidar biçimde daha iyi iken, her iki programda edebiyat bölümleri öğ-rencileri arasında eleştirici düşünme gücü bakımından, manidar fark yoktur. (6) Kız öğrenciler, sergiledikleri eleştirici düşünme gücü bakımından erkeklerden daha iyidirler. (7) Öğrencilerin fizik, kimya ve biyoloji gibi derslere karşı takındıkları tavırlar ve algılamaları ile izlenen program türleri arasında manidar düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Sonuç: Modern fen programları, eleştirici düşünme gücünün geliştirilmesi bakımından lise II. ve III. sınıf öğrencileri üzerinde klasik fen programlarına kıyasla daha, etkili olmaktadırlar. Eleştirici düşünme gücünün geliştirilmesinde, modern fen programları fen bölümleri programları edebiyat bölümleriprogramlarından daha etkili olmakladırlar Ayrıca, ileri sınıflarda olma, eleştirici düşünme gücü bakımından da ileri olmayı sağlamakta, eleştirici düşünmenin gücünün gelişmesihde deneyimlerin nitelik ve niceliği etkili olmaktadır. Modern fen programlan bu özelliğin gerçekleşmesinde etkin olurken klasik fen programlari bu özellikleri sağlayamamaktadır! Öğrencilerin belli derslere karşı takındıkları tavırlar ile bu öğrencilerin izledikleri program türleri arasında bir ilişki vardır. Her programda öğrenciler bazı derslere aynı ölçüde tavır takınmamakta, aynı Ölçüde algılamamaktadırlar. Öneriler: Öğretmenler özel kurs ve seminerler yoluyla, düşünme ve düşünme türleriyle ilgili kuralların uygulaması hakkında bilgi, deneyim ve beceri sahibi olarak yetiştirilmelidirler. Özellikle, eleştirici düşünmedeki sosyal, kültürel, ekonomik ve diğer evrensel değer ve standartlar hem öğretmenlere, hem de öğrencilere benimsetilmedi ve şüpheye yer vermeyecek biçimde uygulamalarla yerleştirilmelidir, Öğretmen yetiştiren kurumlarda ders programları yeniden, ele alınmalij öğrenme psikolojisi, ergenlik psikolojisi, gibi derslerle birlikte düşünme süreçlerine de yer verilmelidir.