Yıl: 2006 Cilt: 11 Sayı: 16 Sayfa Aralığı: 305 - 322 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli

Öz:
Sel, önemli ölçüde can ve mal kayıplarına sebep olabilecek doğal afetlerden biridir. Erzurum şehrinde 10 Ağustos 2005 tarihinde böyle bir afet yaşanmıştır. Kısa sürede etkili olan sağanak ve dolu şeklindeki yağışlar, Palandöken Dağları'nın kuzey yamaçlarından sel sularının hızla akmasına neden olmuş ve özellikle şehrin güney semtleri bu afetten daha fazla etkilenmiştir. Sel afetinde, 2 çocuk hayatını kaybetmiş, çeşitli semtlerde 103 ev, işyeri ve ahır zarar görmüş, 3 büyükbaş hayvan ile 100 kadar kümes hayvanı telef .olmuştur. Ayrıca, şehirsel altyapıda da önemli zararlar meydana gelmiştir.Erzurum'un çevre özellikleri, zaman zaman sel gibi doğal afetlerin yaşanmasına neden olmaktadır. Ancak alınacak birtakım önlemlerle, bu tür afetlerin oluşumu ve zararlarının azaltılması mümkündür. Sel afetine sebep olabilecek yağışların tekrarlanma sıklığı tespit edilmeli, ağaçlandırma çalışmaları yoğunlaştırılmak, şehirden geçen dere yataklarının Karasu ile bağlantıları sağlanmalı ve afet yönetimi ile ilgili çalışmalara hız verilmelidir.
Anahtar Kelime: taşkın Erzurum su baskını coğrafi özellikler meteorolojik faktörler doğal afetler afet önleme

Konular: Coğrafya

A Sample to Atmosphere Originated Natural Disasters: Flood in Erzurum on August 10, 2005

Öz:
Floods are among natural disasters that can cause much property and human loss. Such a disaster occurred in Erzurum on August 10, 2005. This shower and hail, which was effective for a short period of time, caused the flood from the northern slopes of Palandöken Mountain to rush and especially the southern parts of the city were affected seriously. Two children lost their lives in the flood, 103 houses, workplaces and barns were damaged in different neighborhoods, and three cattle and 100 chickens were killed. Besides, a significant damage was given to the substructure of the city. Environmental conditions of Erzurum cause such disasters to occur from time to time. However, if some proper measures are taken, the damage of such disasters can be avoided. The frequency of the rains causing flooding must be determined, tree plantations must be carried out, streams running through the city center must be connected to Karasu and studies concerning disaster management must be increased.
Anahtar Kelime: disaster prevention flood Erzurum flooding geographic features meteorological factors natural disasters

Konular: Coğrafya
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ARINÇ, K., 1997, 1-2 Mayıs 1995 Bitlis Taşkın- Sel Felaketine Coğrafi Bir Bakış. Ankara Üniv. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Dergisi, Sayı: 6, Ankara.
  • ATALAY, İ., 1978, Erzurum Ovası ve Çevresinin Jeolojisi ve Jeomorfolojisi. Atatürk Üniv. Yay. No: 543, Edebiyat Fak. Yay. No: 91, Araştırma Kitapları Serisi No: 81, Sevinç Matbaası, Ankara.
  • ATALAY, İ., 1994, Türkiye Coğrafyası. Ege Üniv. Basımevi, İzmir.
  • BİRİCİK, A.S., 1996-1997, Senirkent'te Sel Afetleri (13 Temmuz 1995-18-19 Temmuz 1996). Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 1, İstanbul.
  • ÇİÇEK, İ., 2001, Türkiye'de Mevsimlere Göre Yağış Şiddetleri ve Sıklıkları. Ankara Üniv. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Dergisi, Sayı: 8, Ankara.
  • DMİGM, Erzurum'un Uzun Yıllık Rasat Verileri, Döküm Cetvelleri (Yayımlanmamış), Ankara.
  • ERLAT, E., 1997, Türkiye'de Günlük Yağışların Şiddeti Üzerine Bir İnceleme. Ege Coğrafya Dergisi, Sayı: 9, îzmir.
  • GÜNEY, E., 2003, Çevre ve İnsan (Toplum Doğa İlişkileri). Çantay Kitabevi, İstanbul.
  • İZBIRAK, R., 1992, Coğrafya Terimleri Sözlüğü. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Öğretmen Kitapları Dizisi: 157, İstanbul.
  • KOÇMAN, A., 1993, Türkiye İklimi. Ege Üniv. Edebiyat Fak. Yay. No: 72, îzmir.
  • KOPAR, İ.,-PQLAT, S.,-HADİMLİ, H.,-ÖZDEMİR, M., 2005, 4-6 Mart 2004 Pulur Çayı (Ilıca-Erzurum) Sel-Taşkm Afeti. Doğu Coğrafya Dergisi, Çizgi Kitabevi, Sayı: 13, Konya.
  • NİŞANCI, A., 1975, Sıklık Dağılışları ve Hava Durumlarına Bağlılıkları İçinde Türkiye'nin Yağış Şartlarının İncelenmesi. Atatürk Üniv. Yay. No: 381, Edebiyat Fak. Yay. No: 73, Araştırma Serisi No: 62, Erzurum.
  • ONUR, A., 1963, Erzurum Ovası ve Çevresinin İklimi. D.T.C.F. Dergisi XX, Sayı: 1-2, Ankara.
  • ÖZEY, R., 2001, Çevre Sorunları. Aktif Yayınevi, İstanbul.
  • SEZER, L.İ., 1997, İzmir'de 3-4 Kasım 1995 Karşıyaka-Çiğli Sel Felâketi (Meteorolojik-Klimatolojik Açıdan Bir Yaklaşım). Ege Coğrafya Dergisi, Sayı: 9, İzmir.
  • SÖZER, A.N., 1970, Erzurum Ovasının Beşerî ve İktisadî Coğrafyası. Atatürk Üniv. Yay No: 101, İşletme Fak. Yay. No: 9, Araştırma Serisi No: 7, Erzurum.
  • ŞAHİN, C., 1991, Türkiye Afetler Coğrafyası. Gazi Üniv. Yay. No: 172, Gazi Eğitim Fak. Yay. No: 21, Ankara.
  • ŞAHİN, C.,-SİPAHİOGLU, Ş., 2002, Doğal Afetler ve Türkiye. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık Yay., Ankara.
  • UZUN, A., 1995, Erzurum Çevresindeki Sellere Bir Örnek: 16 Ağustos 1994, Rizekent Seli. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 9, Samsun.
  • YAZICI, H.,-ÖZDEMİR, Ü.,-SEVER, R., 2000, Yıldızkent (Erzurum-Yenişehir Beldesi) Şehirsel Alanı ve Başlıca Sorunlar. Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 35, İstanbul.
  • ANONİM, 1998, Erzurum İl Yıllığı. Önder Matbaacılık, Ankara.
  • www.hgk.mil.tr/hgk/uyekurulus/tujjb/Meteo_Hidro_Taslak3.doc (09.12.2005)
APA DOĞANAY S, ALIM M, ALTAŞ N (2006). Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli. , 305 - 322.
Chicago DOĞANAY SERKAN,ALIM METE,ALTAŞ N. Tanfer Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli. (2006): 305 - 322.
MLA DOĞANAY SERKAN,ALIM METE,ALTAŞ N. Tanfer Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli. , 2006, ss.305 - 322.
AMA DOĞANAY S,ALIM M,ALTAŞ N Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli. . 2006; 305 - 322.
Vancouver DOĞANAY S,ALIM M,ALTAŞ N Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli. . 2006; 305 - 322.
IEEE DOĞANAY S,ALIM M,ALTAŞ N "Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli." , ss.305 - 322, 2006.
ISNAD DOĞANAY, SERKAN vd. "Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli". (2006), 305-322.
APA DOĞANAY S, ALIM M, ALTAŞ N (2006). Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli. Doğu Coğrafya Dergisi, 11(16), 305 - 322.
Chicago DOĞANAY SERKAN,ALIM METE,ALTAŞ N. Tanfer Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli. Doğu Coğrafya Dergisi 11, no.16 (2006): 305 - 322.
MLA DOĞANAY SERKAN,ALIM METE,ALTAŞ N. Tanfer Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli. Doğu Coğrafya Dergisi, vol.11, no.16, 2006, ss.305 - 322.
AMA DOĞANAY S,ALIM M,ALTAŞ N Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli. Doğu Coğrafya Dergisi. 2006; 11(16): 305 - 322.
Vancouver DOĞANAY S,ALIM M,ALTAŞ N Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli. Doğu Coğrafya Dergisi. 2006; 11(16): 305 - 322.
IEEE DOĞANAY S,ALIM M,ALTAŞ N "Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli." Doğu Coğrafya Dergisi, 11, ss.305 - 322, 2006.
ISNAD DOĞANAY, SERKAN vd. "Atmosfer Kökenli Doğal Afetlere Bir Örnek: 10 Ağustos 2005 Erzurum Seli". Doğu Coğrafya Dergisi 11/16 (2006), 305-322.