Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar

Cemil TÖLÜ, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Çanakkale, Türkiye)
Türkler SAVAŞ (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Çanakkale, Türkiye)
Hayvansal Üretim
8 2
Yıl: 2006 Cilt: 47 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 26 - 31 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar

Öz:
Çiftlik hayvanları sosyal türlerdir. Grup halinde yaşayan hayvanlar arasında sosyal hiyerarşinin tesisiyle, hayvanların sürekli olarak kavga etmesi, sosyal huzursuzluk önlenmektedir. Ancak sosyal hiyerarşinin hayvanlar arasında kaynakların kullanım sırasını da belirlediği unutulmamalıdır. Agonistik davranışlar hayvanlarda enerji kayıplarına, yaralanmalara ve sürüde genel bir huzursuzluğa yol açabilmektedir. Yetiştirme sistemi ve grup büyüklüğü sosyal davranışların sıklığını ve şeklini etkilemektedir. Hayvansal üretimde agonistik davranışların sıklığını en alt seviyede kalmasını sağlayacak, sürüde verim kayıplarını önleyecek yetiştirme uygulamalan yapılmalıdır. Bu çalışmada literatürden derlenen bilgilerle evcil hayvanlarda sosyal hiyerarşi ve agonistik davranışların irdelenmesi hedeflenmiştir.
Anahtar Kelime: hayvan yetiştiriciliği agonistik davranış saldırgan davranış çiftlik hayvanları

Konular: Ziraat Mühendisliği

Social rank and agonistic behaviour in livestock

Öz:
Most livestock are social-type species. The establishment of social hierarchy between animals living in groups reduces the social discomfort which occurs as a result of continuous fighting of animals. However it should be born in mind that social hierarchy determines the order in the use of resources between animals. Agonistic behaviours can cause waste of energy, injuries and a general discomfort in the herd. Husbandry system and group size affect the frequency and the type of social behaviour. Husbandry systems, which will reduce the frequency of agonistic behaviours and production losses, should be implemented. In this study, the evaluation of social hierarchy and agonistic behaviours in animals based on the information from the respective literature was aimed.
Anahtar Kelime: livestock animal husbandry agonistic behaviour aggressive behaviour

Konular: Ziraat Mühendisliği
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Addison, W.E., Baker, E. 1982. Agonistic behavior and social organization in a herd of goats as affected by the introduction of non-members. Appl. Anim. EthoL 8, 52.7-535.
  • Aganga, A.A., Tsopito, CM. 1998. A note on the feeding behaviour of domestic donkeys: a Botswana case study. Appl. Anim. Behav. Sci. 60,235-239.
  • Alvarez, L., Martin, G.B., Galindo, F., Zarco, L.A. 2003. Social dominance of female goats affects their response to the male effect. Appl. Anim. Behav. Sci. 84,119-126.
  • Andersson, M., Schaar, J., Wiktorsson, H. 1984. Effects of drinking water flow rates and social rank on performance and drinking behaviour of tied-up dairy cows. Livest. Prod. Sci. 11, 599-610.
  • Barroso, F.G., Alados, C.L., Boza, J. 2000. Social hierarchy in the domestic goat: effect on food habits and production. Appl. Anim. Behav. Sci. 69, 35-53.
  • Bracke, M.B.M., Hulsegge, B., Keeling, L., Blokhuis, H.J. 2004. Decision support system with semantic model to assess the risk of tail biting in pigs 1. Modelling. Appl. Anim. Behav. Sci. 87, 31-44.
  • Christensen, J.W., Ladewig, J., S0ndergaard, E., Malmkvist, J. 2002. Effects of individual versus group stabling on social behaviour in domestic stallions. Appl. Anim. Behav. Sci. 75,233-248.
  • Conway, M.L.T., Blackshaw, J.K., Daniel, R.C.W. 1996. The effects of agonistic behaviour and nutritional stress on both the success of pregnancy and various plasma constituents in Angora goats. Appl. Anim. Behav. Sci. 48, 1-13.
  • Cornetto, T., Estevez, I., Douglass, L.W. 2002. Using artificial cover to reduce aggression and disturbances in domestic fowl. Appl. Anim. Behav. Sci. 75, 325-336.
  • Cote, S.D. 2000. Dominance hierarchies in female goats: stability, aggressiveness and determinants of rank. Behaviour 137, 1541-1566.
  • Cote, S.D., Festa-Bianchet, M. 2001. Reproductive success in female goats: the influence of age and social rank. Anim. Behav. 62, 173-181.
  • Dawkins, M.S. 1998. Hayvanların sessiz dünyası-Through our eyes only?/The search for animal consciousness, Oxford University Pres, Çeviri: Füsun Baytok, Tübitak popüler bilim kitapları 100, 4. Basım, Eylül 1999.
  • Dawkins, R. 1976. Gen bencildir-The selfish gene, Oxford University Pres, Çeviri: Asuman Ü. Müftüoğlu, Tübitak popüler bilim kitapları 19, 4. Basım, Mayıs 2001.
  • Demirören, E. 2002. Hayvan davranışları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi yayınları No: 547, İzmir.
  • Drickamer, L.C., Arthur, R.D., Rosenthal, T.L. 1999. Predictors of social dominance and aggression in gilts. Appl. Anim. Behav. Sci. 63, 121-129.
  • Dugatkin, L.A., Early, R.L. 2003. Group fusion: the impact of winner, loser and bystander effects on hierarchy formation in large groups. Behav. Ecol. 3, 367-373.
  • Eibl-Eibesfeldt, I. 1999. Grundrip der vergleichenden Verhaltensforschung. Ethologie. 8. Auflage, Chemigraphia Gebriider Czech , München, Germany.
  • Hasegawa, N., Nishiwaki, A., Sugawara, K., Ito, I. 1997. The effects of social exchange between two groups of lactating primiparous heifers on milk production, dominance order, behavior and adrenocortical response. Appl. Anim. Behav. Sci. 51, 15-27.
  • Holand, 0., Gj0stein, H., Losvar, A., Kumpula, J., Smith, M.E., R0ed, K.H., Nieminen, M., Weladji, R.B. 2004. Social rank in female reindeer (Rangifer tarandus): effects of body mass, antler size and age. J. Zool. (Lond.) 263, 365-372.
  • Houpt, K.A., Law, K., Martinisi, V. 1978. Dominance hierarchies in domestic horses. Appl. Anim. Ethol. 4,273-283.
  • Hunter, E.J., Jones, T.A., Guise, H.J., Penny, R.H.C., Hoste, S. 2001. The Relationship between tail biting in Pigs, docking procedure and other management practices. Vet. J. 161, 72-79.
  • Immelmann, K., Prove, E., Sossinka, R. 1996. Einführung in die Verhaltensforschung. 4. Auflage, Berlin Wien Blackwell Wiss.-Veri., s.287.
  • Ishiwata, T., Uetake, K., Tanaka, T. 2002. Use of a box to prevent agonistic behavior after regrouping in isolated and non-isolated pigs. J. Anim. Sci. 73, 287-292.
  • Jameson, K.A., Appleby, M.C., Freeman, L.C. 1999. Finding on appropriate order for a hierarchy based on probabilitic dominance. Anim. Behav. 57, 991-998.
  • Jensen, P., Yngvesson, J. 1998. Aggression between unacquainted pigs-sequential assessment and effects of familiarity and weight. Appl. Anim. Behav. Sci. 58,49-61.
  • Karaağaç, F. 2002. Entansif koşullarda yetiştirilen yumurtacı tavuklarda ve besi kuzularında gözlenen anormal davranışlar. Doktora tezi. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bil. Enst. Zootekni Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Karaağaç, F., Özcan, M., Savaş, T. 2003. Verlauf von aggressivem Piçken und Einigen Verhaltensmerkmalen in rangordnungsinstabilen Kâfiggruppen bei Legehennen. Arch. Tierz. 46, 391-396.
  • Keiper, R.R. 1988. Social interactions of the przewalski horse (Equus przewalskii Poliakov, 1881) herd at the Munich zoo. Appl. Anim. Behav. Sci. 21, 89-97.
  • Kondo, S., Sekine, J., Okubo, M., Asahida, Y. 1989. The effect of group size and space allowance on the agonistic spacing behavior of cattle. Appl. Anim. Behav. Sci. 24, 127-135.
  • Lindsay, D.R., 1996. Environment and reproductive behaviour. Animal Reproduction Science 42, 1-12.
  • Loretz, C, Wechsler, B., Hauser, R., Rüsch, P. 2004. A comparison of space requirements of horned and hornless goats at the feed barrier and in the lying area. Appl. Anim. Behav. Sci. 87, 275-283.
  • Nielsen, L. H., Mogensen, L., Krohn, C, Hindhede J., S0rensen, J.T. 1997. Resting and social behaviour of dairy heifers housed in slatted floor pens with different sized bedded lying areas. Appl. Anim. Behav. Sci. 54, 307-316.
  • Orgeur, P., Mimouni, P., Sinoret, J.P. 1990. The influence of rearing conditions on the social relationships of young male goats {Copra hircus). Appl. Anim. Behav. Sci. 27, 105-113.
  • Pedersen, L. J., Heiskanen, T., Damm, B.I. 2003. Sexual motivation in relation to social rank in pair-housed sows. Anim. Reprod. Sci. 75, 39-53.
  • Phillips, C.J.C., Rind, M.I. 2002. The effects of social dominance on the production and behavior of grazing dairy cows offered forage supplements. J. Dairy Sci. 85, 51-59.
  • Pollard, J. C, Littlejohn, R.P. 1996. The effects of pen size on the behaviour of farmed red deer stags confined in yards. Appl. Anim. Behav. Sci. 47, 247-253.
  • Pusey, A., Williams, J., Goodali, J. 1997. The influence of dominance rank on the reproductive success of female chimpanzees. Science 277, 828-831.
  • Sambraus, H.H. 1978. Ziege. In Nutztierethologie. Das Verhalten landwirtschaftlicher Nutztiere-Eine angewandte Verhaltenskunde fur die Praxis. Verlag Paul Parey, Berlin, Hamburg, s. 152-167.
  • Sherwin, CM., Johnson, K.G. 1987. The influence of social factors on the use of shade by sheep. Appl. Anim. Behav. Sci. 18, 143-155
  • Shreffler, C, Hohenboken, W.D. 1974. Dominance and mating behavior in ram lambs. J. Anim. Sci. 39, 725-731.
  • Şahin, R. 1986. Hayvanlarda sosyal davranışlar. Dicle Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Hatipoğlu yaymevi -Ankara, s. 164-165.
  • Tölü, C. 2005. Keçilerde sosyal hiyerarşi ve agonistik davranışlar üzerine araştırmalar. Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bil. Enst, Zootekni Anabilim Dalı, Çanakkale.
  • Tölü, C, Savaş, T. 2003. Factors affecting development of rank-order in goats. Balnimalcon 2003, The second joint meeting of Departments of Animal Science of the Balkan countries associated with the 32 nd Annual Session of Scientific Communications of the Bucharest Faculty of Animal Science 15-17 Oct. Romania.
  • Tölü, C, Savaş, T. 2005. Süt Keçilerinde Agonistik Davranışlar ve Yetiştirme Problemleri. Süt Keçiciliği Ulusal Kongresi-2005. 26-27 Mayıs, Bornova-İzmir. s. 89-94.
  • Tölü, C, Savaş, T. 2006. A brief report on intra-species aggressive biting in a goat herd. Appl. Anim. Behav. Sci. (basımda)
  • Weckerly, F.W. 1999. Social bonding and aggression in female Roosevelt elk. Can. J. Zool. 77,1379-1384.
APA TÖLÜ C, SAVAŞ T (2006). Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar. , 26 - 31.
Chicago TÖLÜ Cemil,SAVAŞ Türkler Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar. (2006): 26 - 31.
MLA TÖLÜ Cemil,SAVAŞ Türkler Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar. , 2006, ss.26 - 31.
AMA TÖLÜ C,SAVAŞ T Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar. . 2006; 26 - 31.
Vancouver TÖLÜ C,SAVAŞ T Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar. . 2006; 26 - 31.
IEEE TÖLÜ C,SAVAŞ T "Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar." , ss.26 - 31, 2006.
ISNAD TÖLÜ, Cemil - SAVAŞ, Türkler. "Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar". (2006), 26-31.
APA TÖLÜ C, SAVAŞ T (2006). Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar. Hayvansal Üretim, 47(2), 26 - 31.
Chicago TÖLÜ Cemil,SAVAŞ Türkler Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar. Hayvansal Üretim 47, no.2 (2006): 26 - 31.
MLA TÖLÜ Cemil,SAVAŞ Türkler Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar. Hayvansal Üretim, vol.47, no.2, 2006, ss.26 - 31.
AMA TÖLÜ C,SAVAŞ T Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar. Hayvansal Üretim. 2006; 47(2): 26 - 31.
Vancouver TÖLÜ C,SAVAŞ T Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar. Hayvansal Üretim. 2006; 47(2): 26 - 31.
IEEE TÖLÜ C,SAVAŞ T "Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar." Hayvansal Üretim, 47, ss.26 - 31, 2006.
ISNAD TÖLÜ, Cemil - SAVAŞ, Türkler. "Çiftlik hayvanlarında sosyal sıra ve agonistik davranışlar". Hayvansal Üretim 47/2 (2006), 26-31.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 15:0

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları