Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi

ÖZÇELIK, Hüseyin; MADAKBAŞ, Seher Yıldız

Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi

Seher Yıldız MADAKBAŞ, (Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Samsun, Türkiye)

Hüseyin ÖZÇELIK (Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Samsun, Türkiye)

Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi

10 1

Yıl: 2006 Cilt: 10 Sayı: 3-4 Sayfa Aralığı: 71 - 77 Metin Dili: Diğer İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi

Öz:

2002-2003 yıllarında Çarşamba Ovası (Çarşamba,Terme,Tekkeköy ilçeleri) ve Ladik ilçesinden bodur taze fasulye populasyonu toplanmıştır. Toplanmış olan populasyonla 2003 yılında gözlem bahçesi oluşturulup tek bitkiler seçilmiş, 2004 yılında tek bitki sıralanndan hatlar tespit edilmiş ve 2005 yılında da ön verim denemesi kurulmuştur, ön verim denemesi aşamasmda UPOV kriterlerine göre karakterizasyon yapılmış, elde edilen değerlerle hatlar arasındaki genetik uzaklığı göstermek için aynına (discriminant) analizi ve arzu edilen sayıda grupları ayırt etmek için de kümeleme (cluster) analizi uygulanmıştır. Aynştıncı analizinde birbirine en az benzeyen iki hattın TK14 (o) ve T39 (p); en çok benzeyen iki hattın ise TK55 (r) ve Karaayşe (z) olduğu tespit edilmiştir. Kümeleme analizinde birbirine en çok benzeyen iki hat olan T7 (8) ve T39 (p) aynı küme içerisinde yer almıştır, ön verim denemesi aşamasından itibaren ayırma analizinin kullanılmasıyla benzer olan hatların erken dönemde birbirinden ayırt edilerek kaynak israfının önüne geçilebileceği ortaya konulmuştur. Ayırma analizi ve küme analizleri sonucu tespit edilmiş olan yakın ve uzak hatların birbirine benzemediği görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği

Determination of differences among the lines selected from dwarf fresh bean populations in the Çarşamba Plain

Öz:

This study was begun to obtain new cultivars from the population collected from Çarşamba plain (Çarşamba, Terme, Tekkeköy districts) and Ladik district using line selection breeding during the years 2002-2003. Observation parcels were established with the collected population in the year 2003 and single plants were selected. The lines were determined from the single plants in the year 2004 and preliminary yield experiment was conducted in the year 2005. Characterization was made according to UPOV criteria during the preliminary yield experiments. Discriminant analyze was used to show the distance between the obtained data and the lines and cluster analyze were used to clarify the expected number of groups. It was established by means of cluster analyze that the least similar two lines were TK 14 (o) and T39 (p) and two lines were TK 55(r) and Karaayşe (z). The maximum similar two lines T7 (8) and T39 (p), obtained from the cluster analyses were in the same cluster. It was also determined that source squandering might be prevented by differentiating the similar lines at an early stage by means of discriminant analyze since the beginning of preliminary yield experiment period. lit was seen that close and far lines regarding to their traits obtained from the results of discriminant and cluster analyses weren't similar to each other.

Anahtar Kelime: Turkey Carsamba Plain genotypes dwarf cultivars cluster analysis lines dwarf fresh beans plant population discriminant analysis

Konular: Ziraat Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Anonim, 1998. Descriptors for bean. Guidelines for the Conduct Tests For Distinctness, Homogeneity and Stability of New Varieties of Plants. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü, Ankara, Turkey.
Anonymous, 2005. FAO-Statistics. www.fao.org
Akkoyunlu, N. 2005. istatistiklerle Samsun Ta¬rımı (2004). Tarım İl Müdürlüğü, Samsun, 19-28.
Apan, H. 1988. Çarşamba İlçesinde Sebzecilik Durumu ve Geliştirme İmkanları. O.M.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınlan, Samsun.
Balkaya, A. ve Yanmaz, R. 1999. Karadeniz Bölgesi taze fasulye (Phasolus vulgaris L.) populasyonlanndan teksel seleksiyon Yolu ile çeşit adaylan. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. 14-17 Eylül, Ankara, 504-508.
Balkaya, A., Yanmaz, R., Apaydm, A. ve Kar, H. 2005. Morfological characterisation of white head cabbage (Brassica olerecea var. capitata subvar. alba) genotypes in Turkey. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 33,.
Cartea, ME., Picoaga, A., Soengas, P. ve Ordas, A. 2002. Morphological Chracteriza-tion of Kale populations from North- Western Spain. Euphytica, 129,25-32.
Çeliker, G. ve Tunar, M. 1996. Sonbahar ve ilkbahar yetiştiriciliğine uygun yer ve sırık fasulye çeşitlerinin belirlenmesi. GAP I. Sebze Tarımı Sempozyumu. 7-10 Mayıs, Şanlıurfa, 43-46.
Escnbano, MR., Ron, AM., Santalla M. ve Ferreira, J.J. 1991. Taxonomical Relationship among common bean populations from Northern Spain. Euphytica, 76, 1-6.
Escribano, M.R., Santalla M., Casquero PA. ve Ron. A.D.E.1998. Patterns of genetic diversity in landraces of common bean (Phaseolus vulgaris L.) from Galicia. Plant Breeding, 117,49-56.
Koksal, N., Cansev A.,GUlen H., tpek A. ve Eriş, A. 2005. Bazı yerel fasulye (Phaseolus vulgaris L.) genotiplerinin arasındaki akrabalık ilişkilerinin belirlenmesi. XIV. Ulusal Biyoteknoloji Kongresi, 31 Agustos-2 Eylül, Eskişehir, 304-308.
Özçelik, N. 1999. örtüaltı yetiştiriciliğine elverişli sırık taze fasulye çeşit ıslahı. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Ankara, 902-906.
Öz, A., Kapar, H. ve Üstün, A. 2003. Türkiye' de üretimi yapılan bazı mısır çeşitlerinin discriminant ve cluster analizleri ile farklılıklarının belirlenmesi. Gazi Osman Paşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2), 115-121.
Rencher, A.C. 1995. Methods of Multivariate Analysis. John Willay & Sons Ins.: New York, 627 sayfa.
SAS. 1998. Instlnc, SAS/SAT. User's Guide. Release 3. 3rd edition, NC, USA.
Şehirali, S. 1971. Türkiye'de yetiştirilen bodur fasulye çeşitlerinin tarla ziraatı yönünden önemli başlıca vasıfları üzerinde araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 474, Bilimsel Araştırma ve incelemeler: 275, Ankara.
Tatsuoka, M.M.1971. Multivariata Analysis. Second Edition. Mc Millan Publ. Co.: London, 479 sayfa.
Zeytun, A. ve Gülümser, A. 1988. Çarşamba Ovası'nda yetiştirilen fasulye çeşitlerinin fenolojik ve morfolojik karakterlerinin tespiti üzerine bir araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(1), 83-98.

APA	MADAKBAŞ S, ÖZÇELIK H (2006). Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi. , 71 - 77.
Chicago	MADAKBAŞ Seher Yıldız,ÖZÇELIK Hüseyin Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi. (2006): 71 - 77.
MLA	MADAKBAŞ Seher Yıldız,ÖZÇELIK Hüseyin Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi. , 2006, ss.71 - 77.
AMA	MADAKBAŞ S,ÖZÇELIK H Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi. . 2006; 71 - 77.
Vancouver	MADAKBAŞ S,ÖZÇELIK H Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi. . 2006; 71 - 77.
IEEE	MADAKBAŞ S,ÖZÇELIK H "Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi." , ss.71 - 77, 2006.
ISNAD	MADAKBAŞ, Seher Yıldız - ÖZÇELIK, Hüseyin. "Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi". (2006), 71-77.

APA	MADAKBAŞ S, ÖZÇELIK H (2006). Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(3-4), 71 - 77.
Chicago	MADAKBAŞ Seher Yıldız,ÖZÇELIK Hüseyin Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 10, no.3-4 (2006): 71 - 77.
MLA	MADAKBAŞ Seher Yıldız,ÖZÇELIK Hüseyin Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.10, no.3-4, 2006, ss.71 - 77.
AMA	MADAKBAŞ S,ÖZÇELIK H Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2006; 10(3-4): 71 - 77.
Vancouver	MADAKBAŞ S,ÖZÇELIK H Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2006; 10(3-4): 71 - 77.
IEEE	MADAKBAŞ S,ÖZÇELIK H "Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi." Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10, ss.71 - 77, 2006.
ISNAD	MADAKBAŞ, Seher Yıldız - ÖZÇELIK, Hüseyin. "Çarşamba Ovası' nda bodur taze fasulye populasyonlarından belirlenmiş olan hatlar arasındaki farklılıkların belirlenmesi". Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 10/3-4 (2006), 71-77.