Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması

34 6

Proje Grubu: SBB Sayfa Sayısı: 39 Proje No: 106K237 Proje Bitiş Tarihi: 15.11.2007 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması

Öz:
Bu çalı şmanın amacı, Bat ıgün ve Şahin (2003)’in intihar olasılığı ile ili şkili olarak önerdikleri modelin geçerlili ğinin sınanmasıdır. “Gençlerde aynı anda öfke ile dürtüselli ğin yüksek, problem çözme becerilerini n de yetersiz olarak alg ılanması, intihar olas ılığının yüksekliğinin göstergesi olabilir mi?” sorusuna yan ıt aranmıştır. Çe şitli üniversite ve liselerde okumakta olan 15-25 yaş arasındaki 2343 ö ğrenci örneklem grubunu olu şturmuştur. Bu öğrencilerin intihar olas ılıkları, problem çözme becerileri, dürtüsellik ve öfke düzeyleri, daha önce geçerlik ve güvenirlikleri pek çok kez kan ıtlanmış olan bir dizi ölçek ile belirlenmiştir. Araştırmanın amacı doğrultusunda hem modelde önerilen şekilde (aynı anda öfke ile dürtüselliğin yüksek, problem çözme becerileri dü şük), hem de İntihar Olasılığı Ölçeği’nden alınan puanlar göz önünde bul undurularak risk gruplar ı oluşturulmuş ve bir dizi analiz yapılmıştır. Yap ılan tüm bu analizler sonucun da modelin intihar olas ılığı yüksek olan grubu doğru tahmin gücünün %56.7 oldu ğu belirlenmiştir. Ayr ıca modelin yanlı ş tahmin olas ılığı da %0 olarak saptanm ıştır. Ayr ıca yapılan diskriminant analizi sonucunda da İntihar Olas ılığı Ölçeği’ne göre belirlenen düşük riskli grubun %90.2, yüksek riskli grubun ise %87.3 gibi yüksek bir oranla doğru olarak sınıflandırıldığı görülmüştür. Sonuç olarak, s ınanan bu modelde, bu güne dek uluslar arası literatürde tek tek ele alınarak intihar davranışı ile ilişkisi gösterilen değişkenler toplu olarak ele alınmış ve intihar için risk gruplarının belirlenmesinde kullanılabileceği gösterilmiştir. Böylece, bu model kullanılarak belirlenecek olan risk gruplar ına uygulanabilecek koruyucu/önleyici müdahaleler için de bir yol açıldığı söylenebilir.
Anahtar Kelime: İntihar olasılığı problem çözme becerileri öfke dürtüsellik

Konular: Sosyoloji Psikoloji
Erişim Türü: Erişime Açık
0
0
0
  • BALKAYA F., Şahin N.H., Çok Boyutlu Öfke Ölçeği, Türk Psikiyatri Dergisi, 14(3), 192-202, (2003).
  • BALKAYA, F., (2000). Çok Boyutlu Öfke Ölçeği’nin Geliştirilmesi ve Bazı Semptom Gruplarındaki Etkisi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, (2000).
  • BATIGÜN A.D., İntihar Olasılığı: Yaşamı Sürdürme Nedenleri, Umutsuzluk ve Yalnızlık Açısından Bir İnceleme, Türk Psikiyatri Dergisi, 16(1), 29-39, (2005).
  • BATIGÜN A.D., Utku Ç., Bir Grup Gençte Yeme Tutumu ve Öfke Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Türk Psikiyatri Dergsi, 21(57), 65-78, (2006).
  • BATIGÜN A.D., İntihar Olasılığı ve Cinsiyet: İletişim Becerileri, Yaşamı Sürdürme Nedenleri, Yalnızlık ve Umutsuzluk Açısından Bir İnceleme. Türk Psikoloji Dergisi, (Değerlendirme Aşamasında), (2007).
  • BATIGÜN, A.D., Gençler ve İntihar: Diğer Yaş Gruplarıyla Farklılaşan Özellikler, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, (2002).
  • BATIGÜN A.D., Şahin N.H., Öfke, Dürtüsellik ve Problem Çözme Becerilerindeki Yetersizlik Gençlik İntiharlarının Habercisi Olabilir mi?, Türk Psikoloji Dergisi, 18(51), 37-59, (2003).
  • BEAUTRAIS A.L., Joyce P.R., Mulder R.T., Youth Suicide Attempts: A Social and Demographic Profile, Aust N Z J Psychiatry, 32, 349-357, (1998).
  • BILLE-BRAHE U.B., The Epidemiology of Suicide Attempts in Europe, Kriz Dergisi, 9(1), 19- 32, (2001).
  • CAIRNS R.B., Cairns B.D., Neckerman H.J. et.al. (1989). Growth and aggression: Childhood to early adolescence. Developmental Psychology, 25(2), 321-330
  • CASTROGIOVANNI P., Pieraccini F., Di Muro A., Suicidality and Aggressive Behaviour, Acta Psychiatrica Scandinavia, 97: 144-8, (1998).
  • CHANG E.C., Predicting Suicide İdeation in an Adolescent Population: Examining the Role of Social Problem Solving as a Moderator and a Mediator, Personality and Individual Differences, 32(7), 1279-91, (2002).
  • CLOTHIER J.J., Suicide (http://www.uams.edu/department of psychiatry), (1997).
  • CLUM G.A., Patsiokas A., Luscomb R., Emperically Based Comprehensive Treatment Program for Parasuicide, Journal of Consulting and Clinical Psychology, 47, 937-45, (1979).
  • CONNER K.R., Meldrum S., Wieczorek W.F. ve ark., The Association of Irritability and Impulsivity with Suicidal Ideation Among 15 to 20 Year Old Males, Suicide and LifeThreatening Bahaviour, 34(4), 363-73, (2004).
  • CULL, J.G., Gill, W.S., Suicide Probability Scale (SPS) Manual, Western Psychological Services, Los Angeles, (1988).
  • CUMMINGS E. M., Ballard M., Responses of Children and Adolescents to Interadult Anger as a Function of Gender, Age, and Mode of Expression, Merrill-Palmer Quarterly, 17 (4), 543-60, (1991).
  • D.İ.E. İntihar İstatistikleri, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara, (2002).
  • DAHLSTROM, W.G., Welsh, G.S., Dahlstrom, L.E., An MMPI Handbook. Volume II: Research Applications, University of Minnesota Press, (1979).
  • DEROGATIS, L.R., The Brief Symptom Inventory-BSI Administration, Scoring and Procedures Manual-II, Clinical Psychometric Research Inc., USA, (1992).
  • DEVRİMCİ-ÖZGÜVEN H., Sayıl I., Suicide Attempts in Turkey: Results of the WHO-EURO Multicentre Study on Suicidal Behaviour, Canadian Journal of Psychiatry, 48(5), 324- 9, (2003).
  • DICKMAN S.J., Functional and Dysfunctional Impulsivity: Personality and Cognitive Correlates, Journal of Personality and Social Psychology, 58(1), 95-102, (1990).
  • DIXON W.A., Heppner P.P., Rudd M.D., Problem-Solving Appraisal, Hopelessness and Suicide İdeation: Evidence for a Mediational Model, Journal of Counseling Psychology, 41(1), 91-8, (1994).
  • DUBOW E.F., Kausch D.F., Blum M.C., Reed J., Bush E., Correlates of Suicidal Ideation and Attempts in a Community Sample of Junior High and High School Students, Journal of Clinical Child Psychology, 18, 158-66, (1989).
  • ERCAN E.E., Varan A., Aydın C., İntihar Girişiminde Bulunan Ergenlerde Sosyodemografik, Psikiyatrik ve Ailesel özelliklerin araştırılması, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 7, 81-91, (2000).
  • ESKİN M., Cross-Cultural Gender Differences in the Psychosocial Correlates of Current Adolescent Suicidal Ideation, Journal of Gender, Culture and Health, 1, 189-205, (1996).
  • ESKİN, M., Age Specific Suicide Rates and the Rates of Increase, and Suicide Methods in Sweden and Turkey: A Comparison of the Official Suicide Statistics, Reports from the Department of Psychology, Stockholm University, No:772, (1993).
  • GARLAND A.F., Zigler E., Adolescent Suicide Prevention, American Psychologist, 48(2), 169- 82, (1993).
  • GARNEFSKI N., Diekstra R.R., Suicidal Behavior and the Co-occurrence of Behavioural, Emotional and Cognitive Problems Among Adolescents, Archives of Suicide Research, 6(2), 114-21, (2000).
  • GRAHAM J.R., MMPI Uygulama ve Yorumlama Rehberi, Çev: Oya Sorias, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara (1998).
  • GROTPETER J.K., Crick N.R., Relational Aggression, Overt Aggression, and Friendship. Child Development, 67, 2328-2338, (1996).
  • GUTIERREZ P.M., Watkins R., Collura D., Suicide Risk Screening in an Urban High School, Suicide and Life-Threatening Behavior, 34(4), 421-8, (2004).
  • HANKINS, G., Hankins, C., Prescription for Anger, Warner, New York, (1988).
  • HAWTON, K, Catalan J., “Attempted Suicide: A Practical Guide tı Its Nature and Management”. (Çev: Birsen Ceyhun), Hekimler Yayın Birliği, 4-44, (1994).
  • HE Z.X., Lester D., Sex differences in suicidal ideation in a community sample from China. Crisis, 22(3): 132-134, (2001).
  • HEPPNER P.P., Petersen C.H., The Development and Implications of a Personal Problem Solving Inventory, Journal of Counseling Psychology, 29, 66-75, (1982).
  • KASHDEN J., Fremauw W.J., Callahan T.S., ve ark., Impulsivity in Suicidal and Nonsuicidal Adolescents, Journal of Abnormal Child Psychology, 21(3), 339-53, (1993).
  • KIENHORST C.W.M., Wilde E.J., Bout J., Burg E., Diekstra R.F.W., Wolters W.H.G., Two Subtypes of Adolescent Suicide Attempters: An Empirical Classification, Acta Psychiatrica Scandinava, 87, 18-22, (1993).
  • KJOLLER M., Helweg-Larsen M., Suicidal Ideation and Suicide Attempts Among Adult Danes, Scandinavian Journal of Public Health, 28, 54-61, (2000).
  • LERNER H., Öfke Dansı, (Çev: Gül S.), Varlık Yayınları, İstanbul, (1996).
  • LESTER, D., Gender Differences in Suicidal Behavior, Making Sense of Suicide, The Charles Press, Publishers, Inc., (1997b). Pp:93-9
  • MAIURO R.D., Sullivan M.J., Michael M.C., ve ark., Anger, Hostility, and Depression in Assaultive vs. Suicide Attempting Males, Journal of Clinical Psychology, 45(4), 531- 41, (1989).
  • McKEOWN R.E., Garrison C.Z., Cuffe S.P., Incidence and Predictors Of Suicidal Behaviors in a Longitudinal Sample of Young Adolescents, Journal of the American Academy of Child Adolescent Psychiatry, 37(6), 612-9, (1998).
  • MICHAELIS B.H., Goldberg J.F., Davis G.P., ve ark., Dimensions of Impulsivity and Aggression Associated with Suicide Attempts Among Bipolar Patients: A Preliminary Study, Suicide and Life-Threatening Behavior, 34(2), 172-7, (2004).
  • MINARIK M.J., Myatt R., Mitrushina M., Adolescent Multiphasic Personality Inventory and its Utility in Assessing Suicidal and Violent Adolescents, Suicide and Life Threatening Behavior, 27(3), 278-84, (1997).
  • Milli Eğitim Bakanlığı İstatistikleri, http// www. meb.gov.tr/istatistikler, (2005-2006).
  • NEZU, A.M., Nezu, C.M., Perri, M.G., Problem Solving Therapy for Depression: Theory, Research and Clinical Guidelines, John Wiley & Sons Ltd., (1989).
  • OQUENDO M.A., Mann J.J., The Biology of Impulsivity and Suicidality, The Psychiatric Clinics of North America, 23(1), 11-25, (2000).
  • ORBACH I., Bar-Joseph H., Dror N., Styles of Problem Solving in Suicidal Individuals, Suicide and Life-Threatening Behavior, 20(1), 56-62, (1990).
  • OVALI H., Tatari, C., Üniversite Öğrencilerinde Yaşamı Sürdürme Nedenleri. (Yayınlanmamış Lisans Tezi), A.Ü DTCF Psikoloji Bölümü,, (2004).
  • PECK D.L., Social-Psychological Correlates of Adolescent and Youthful Suicide, Adolescence, 22(88), 863-78, (1987).
  • PLUTCHIK R., Praag H.M., Conte H.R., Correlates of Suicide and Violence Risk: III. A TwoStage Model of Countervailing Forces, Psychiatry Research, 28, 215-25, (1989).
  • POLLOCK L.R., Williams R., Problem Solving and Suicidal Behaviors, Suicide and Life Threatening Behavior, 28(4), 375-87, (1998).
  • PRIESTER M.J., Clum G.A., Perceived Problem Solving Ability as a Predictor of Depression, Hopelessness, and Suicide Ideation in a College Population, Journal of Counseling Psychology, 40(1), 79-85, (1993).
  • SAVAŞIR I., Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri’nin Türkçe’ye Uyarlanışı, Psikoloji Dergisi, 1(1), (1978).
  • SAVAŞIR, I., Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri El Kitabı, Sevinç Matbaası, Ankara, (1981).
  • SCHOTTE D.E., Clum G.A., Problem-Solving Skills in Suicidal Psychiatric Patients, Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55(1), 49-54, (1987).
  • SCHOTTE D.E., Clum G.A., Suicide Ideation in a College Population: A Test of a Model, Journal of Consulting and Clinical Psychology, 50, 690-6, (1982).
  • SHERER M., Depression and Suicidal Ideation in College Students, Psychological Reports, 57, 248-56, (1985).
  • SIMONS R.L., Murphy P.I., Sex Differences in the Causes of Adolescent Suicide Ideation, Journal of Youth and Adolescence, 14, 423-34, (1985).
  • STONER S. B., Spencer W. B., Age and Gender Differences with the Anger Expression Scale, Educational and Psychological Measurement, 47, 487-92, (1987).
  • ŞAHİN N., Şahin N.H., Heppner P.P., Psychometric Proporties of the Problem Solving Inventory in a Group of Turkish University Students, Cognitive Therapy and Research, 17(4), 379-96, (1993).
  • ŞAHİN N.H., Batıgün A.D., Uğurtaş S., Kısa Semptom Envanteri: Ergenler İçin Kullanımı, Türk Psikiyatri Dergisi, 16(1), 29-39, (2002).
  • ŞAHİN N.H., Durak A., Kısa Semptom Envanteri: Türk Gençleri İçin Uyarlanması, Türk Psikoloji Dergisi, 9(31), 44-56, (1994).
  • ŞAHİN N.H., Batıgün, A.D., Yaşamı Sürdürme Nedenleri ve İntihar Olasılığı, (Yayınlanmamış Çalışma), (2000).
  • TARDIFF K., Sweillam A., Assault, Suicide and Mental Illness, Archives of General Psychiatry, 37, 164-9, (1980)
  • TATMAN S.M., Greene A.L., Louise C.K., Use of the Suicide Probebility Scale (SPS) with Adolescents, Suicide and Life-Threatening Behavior, 23(3), 188-203, (1993).
  • TÜZÜN Z., Life events, depression, social support systems, reasons for living and suicide probability among university students, (Unpublished master thesis), The Graduate School of Social Sciences of METU, Ankara, (1997).
  • UÇAR N., Correlates of Suicide Ideation and Relation to Ego Identity Status Among Adolescents, (Unpublished Master Thesis), The Graduate School of Social Sciences of METU, (1999).
  • VANNATTA R.A., Adolescent Gender Differences in Suicide-Related Behaviors, Journal of Youth and Adolescence, 26(5), 559-568, (1997).
  • WILLIAMS C.L., Davidson J.A., Montgomery I., Impulsive Suicidal Behavior, Journal of Clinical Psychology, 36(1), 90-4, (1980).
  • WORLD Health Organization, Suicide Statistics: International Suicide Statistics, http://www.befrienders.org/info/statistics.htm, (2002).
APA ŞAHİN H, BATIGÜN D, ÖZGÜR P, KORKMAZ F (2007). Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması. , 0 - 39.
Chicago ŞAHİN Hisli Nesrin,BATIGÜN Durak Ayşegül,ÖZGÜR Pelin,KORKMAZ Feyza Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması. (2007): 0 - 39.
MLA ŞAHİN Hisli Nesrin,BATIGÜN Durak Ayşegül,ÖZGÜR Pelin,KORKMAZ Feyza Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması. , 2007, ss.0 - 39.
AMA ŞAHİN H,BATIGÜN D,ÖZGÜR P,KORKMAZ F Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması. . 2007; 0 - 39.
Vancouver ŞAHİN H,BATIGÜN D,ÖZGÜR P,KORKMAZ F Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması. . 2007; 0 - 39.
IEEE ŞAHİN H,BATIGÜN D,ÖZGÜR P,KORKMAZ F "Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması." , ss.0 - 39, 2007.
ISNAD ŞAHİN, Hisli Nesrin vd. "Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması". (2007), 0-39.
APA ŞAHİN H, BATIGÜN D, ÖZGÜR P, KORKMAZ F (2007). Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması. , 0 - 39.
Chicago ŞAHİN Hisli Nesrin,BATIGÜN Durak Ayşegül,ÖZGÜR Pelin,KORKMAZ Feyza Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması. (2007): 0 - 39.
MLA ŞAHİN Hisli Nesrin,BATIGÜN Durak Ayşegül,ÖZGÜR Pelin,KORKMAZ Feyza Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması. , 2007, ss.0 - 39.
AMA ŞAHİN H,BATIGÜN D,ÖZGÜR P,KORKMAZ F Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması. . 2007; 0 - 39.
Vancouver ŞAHİN H,BATIGÜN D,ÖZGÜR P,KORKMAZ F Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması. . 2007; 0 - 39.
IEEE ŞAHİN H,BATIGÜN D,ÖZGÜR P,KORKMAZ F "Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması." , ss.0 - 39, 2007.
ISNAD ŞAHİN, Hisli Nesrin vd. "Lise ve üniversite öğrencilerinde intahar risklerini belirlemeye yönelik bir modelin sınanması". (2007), 0-39.