Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması

TÜMKAYA, Songül

Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması

Songül TÜMKAYA (Çukurova Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Adana, Türkiye)

Türk Eğitim Bilimleri Dergisi

18 1

Yıl: 2005 Cilt: 3 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 445 - 459 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması

Öz:

Bu araştırmanın birinci amacı, ailesi yanında ve yetiştirme yurdunda kalan ergenlerin umutsuzluk düzeylerinde; bazı sosyodemografik değişkenlere bağlı anlamlı bir farklılaşmanın olup olmadığını araştırmaktır. İkinci amacı, her iki grubun umutsuzluk düzeylerini karşılaştırmaktır. Çalışma ailesiyle kalan 15-18 yaş arasındaki 223, yetiştirme yurdunda kalan 71, toplam 294 ergen ile yürütülmüştür. Ayrıca, umutsuzluk düzeyi en düşük ve en yüksek olan 20 ergenle yordayıcı bazı risk faktörlerini belirlemek için birer görüşme yapılmıştır. Araştırmada, Beck Umutsuzluk Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular, ailesi yanında kalan ergenlerin umutsuzluk durumları açısından; anne ve babanın eğitim durumu, babanın çalışması, gelir düzeyi ve sınıftaki başarısı değişkenlerinin temel etkisinin anlamlı olduğunu göstermiştir. Bunlara karşın, yetiştirme yurdunda kalan ergenlerin umutsuzluk durumları açısından; yaş, sınıf, aileyi görme sıklığı ve sınıftaki başarısı değişkenlerinin temel etkisi anlamlı bulunmuştur. Umutsuzluk düzeyleri karşılaştırıldığında, yetiştirme yurdunda kalan ergenlerin umutsuzluk düzeylerinin, ailesi yanında kalan ergenlerinkinden daha yüksek olduğu anlaşılmıştır. Görüşmeler sonucunda umutsuzluk düzeyleri çok düşük olanların; ailesi yanında kalan, hayalleri olan, problemlerini arkadaşları ve ailesiyle paylaşabilen, intihar düşüncesi taşımayan, istismara uğramamış ve psikolojik bir sorunu bulunmayan ergenler olduğu, buna karşın umutsuzluk düzeyleri çok yüksek ergenlerin, yetiştirme yurdunda kalan, hayalleri olmayan, problemlerini hiç kimseyle paylaşmayan, intihar düşüncesi taşıyan, intihara teşebbüs etmiş, istismara uğramış, psikolojik sorunu olan ve gelecek beklentisi olmayan kız öğrenciler olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelime: ergenler ergenlik umutsuzluk yetiştirme yurdu

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Arnaz, Z. (1983). Koruyucu Aile Bakımındaki Çocuğun Gelişim Özellikleri. Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Dergisi. Cilt: 1, Sayı: 2-3. (115).
Barut, Y. ve Balcı, T. (2000). Yetiştirme Yurdu İle Ailesi Yanında Kalan Öğrencilerin Kişisel Ve Sosyal Uyum Düzeylerinin Okul Başarılarına Etkisi. İstanbul: İstanbul Çocuk Vakfı Yayını.
Beck, A. T.; Steer, R. A., Kovacks; M. ve Garrison, B. (1985). Hopelessness And Eventual Suicide: A 10 Year Prospective Study Of Patients Hospitalized With Suicide Idetion. American Journal of Psychology. 142. 559-563.
Bıyıklı, L. (1982). Yetiştirme Yurduna Yuvadan Gelen 7-11 Yaş Çocuklarının Zihinsel ve Psikososyal Gelişimlerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Doçentlik Tezi. Ankara: A.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Bonner, R. L. ve Rich, A. (1988). Negative Life Stress, Social Problem-Solving Self-Appraisal, And Hopelessness: Implications For Suicide Research. Cognitive Therapy And Research, 12 (6). 549-556.
Cılga, İ. (1989). Korunmaya Muhtaç Ergenlerin Sorunları ve Yetiştirme Yurtları. Ankara: Ergenlik ve Spor Bakanlığı Yayınları, 13.
Cole, D.A. (1988). Hopelessness, Social Desirability And Par Suicide In Two College Samples. Journal Counseling And Clinical Psychology. 56. 131-136.
Dilbaz, N. ve Seber, G. (1993). Umutsuzluk Kavramı; Depresyon ve İntiharda Önemi. Kriz Dergisi.1 (3). 134-138.
Dilsiz, A. ve Dilsiz, F. (1996). Çocuk ve Ergenlerde İntihar Girişimi Kontrollü Bir Çalışma. Kriz Dergisi, 4 (1). 1-7.
Durak, A. (1994). Beck Umutsuzluk Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikoloji Dergisi. 9 (31). 1-11.
Ergin, A. ve Ark. (2002). Liseli Adolesanlarda Intihara Yönelik Riskli Davranışların Sıklığı. V. Ulusal Aile Hekimliği Kongre Programı ve Kitabı. (27-30 Mart, Adana). 387.
Frank, D.A. ve Klass, P.E. (1996). Infants And Young Children In Orphanages: One View From Pediatrics And Child Psychiatry. Pediatrics. 97 (4). 569-579.
Güleç, C. ve Küey, L. (1989). Türkiye’de 1980’lerde Depresyon, Epidemiyolojik ve Klinik Yaklaşımlar. XXVI. Nöro-Psikiyatri Kongresi. Özel Sayı.
Gürvardar, D. (2001). Yetiştirme Yurdunda Yetişen Çocuklar İle Ana-Baba Yanında Yetişen Çocukların Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: D.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
İçmeli, C. (1989). Korunmaya Muhtaç Çocukların Ergenlik Döneminde Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Yolları. SHÇEK Dergisi, 1 (1).
Kashani, J.H., Stoyls, M.S., Dandoy, A.C., Viadya, A.F. ve Reid, J.C. (1991). Correlates Of Hopelessness In Psychiatrically Hospitalized Children. Comprehensive Psychiatry. 32 (4). 330-337.
Kazdin, E.A.; French, H.N.; Unis, A.S., Esveldt-Dawson, K. ve Sherick, B.R. (1983). Hopelessness, Depression And Suicidal Intent Among Psychiatrically Disturbed Inpatient Children. Journal Of Consulting And Clinical Psychology. 5 (4). 504-510.
Kazdin, A.E.; Rodgers, A. ve Colbus, D. (1986). The Hopelessness Scale For Children Psychometric Characteristics And Concurrent Validity. Journal Of Consulting And Clinical Psychology. 54 (2). 241-245.
Köknel, Ö. ( 1988). Zorlanan Insan. 2. Baskı. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Macleod, A. K.; Rose, G. S. ve Williams, J. M. G. (1993). Components Of Hopelessness About The Future In Par Suicide. Cognitive Therapy And Research. 17 (5). 441-455.
Mclaughlin, M.E. (1995). Orphanages Are Not The Solution. USA Today Magazine. 124 (2606). 61-63.
Morano, C.D. ve Cisler, R.A. (1993). Risk Factors For Adolescent Suicidal Behavior: Loss, Insufficient Familial Support, And Hopelessness. Adolescence. 28 (112). 851-865.
Öztürk, L. (1989). K.M.Ç. 9-12 Yaş Arası Çocukların Davranış, Duygusal, Alışkanlık Kusurları, Somatik Büyümeleri ve Benlik Kavramı Düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Öztürk, M. (1997). 10-13 Yaşları Arasındaki Çocuklarda Umutsuzluk ve Yalnızlığın Bazı Değişkenlerle Ilişkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adana: Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Pinto, A. ve Francis, G. (1993). Cognitive Correlates Of Depressive Symptoms In Hospitalized, Adolescents. Adolescence. 28 (111). 661-673.
Savaşır, I. ve Şahin, H. N. (1997). Bilişsel Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Ankara : Türk Psikologlar Derneği Yayınları, No:9.
Seber, G. (1991). Beck Umutsuzluk Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği Üzerine Bir Çalışma. Yayımlanmamış Doçentlik Tezi, Eskişehir: Anadolu Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Silbert, K.L. ve Berry, G.L. (1991). Psychological Effects Of A Suicide Prevention Unit On Adolescents’ Levels Of Stress, Anxiety And Hopelessness. Implications For Counseling Psychologists. Counseling Psychology Quarterly. 4 (1). 45-59.
Stake, R. E. (1995). Case Studies. Handbook Of Qualitative Research. (Ed.) Denzin, N. K. Lincoln, Y.S., Sage Publications: USA.
Tuzcuoğlu, S. (1989). Korunmaya Muhtaç Çocukların Ergenlik Problemleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: G.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Uzbaş, A. (1998). Çocukların Çaresizlik Davranışlarının Depresyon Düzeylerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: D.Ü., Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Ünlü, E. (1987). Korunmaya Muhtaç Çocuklar İçin Kurum Bakımı Örneğinde Sosyal Hizmette Bir Değerlendirme Araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: H.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Westefeld, J.S. (1990). College And University Student Suicide: Trends And Implications. The Counseling Psychologist. 18 (3). 464-476.
Yang, B. ve Clum, G.A. (1994). Life Stress, Social Support And Problem Solving Skills Predictive Of Depressive Symptoms, Hopelessness And Suicide Ideation In Asian Student Population: A Test Of Model. Suicide And Life Threatening Behavior. 24 (2). 127-139.
Yaşar, H. (2001). Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Benlik İmajları ve Umutsuzluk Düzeylerinin Araştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Van: Yüzüncü Yıl Ünv., Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Yılgör, F. (1993). Yetiştirme Yurdunda Yaşayan ve Ailesi Yanında Yaşayan Gençlerin Ergenlik Problemlerinin Karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.

APA	TÜMKAYA S (2005). Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. , 445 - 459.
Chicago	TÜMKAYA Songül Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. (2005): 445 - 459.
MLA	TÜMKAYA Songül Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. , 2005, ss.445 - 459.
AMA	TÜMKAYA S Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. . 2005; 445 - 459.
Vancouver	TÜMKAYA S Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. . 2005; 445 - 459.
IEEE	TÜMKAYA S "Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması." , ss.445 - 459, 2005.
ISNAD	TÜMKAYA, Songül. "Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması". (2005), 445-459.

APA	TÜMKAYA S (2005). Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(4), 445 - 459.
Chicago	TÜMKAYA Songül Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 3, no.4 (2005): 445 - 459.
MLA	TÜMKAYA Songül Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, vol.3, no.4, 2005, ss.445 - 459.
AMA	TÜMKAYA S Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2005; 3(4): 445 - 459.
Vancouver	TÜMKAYA S Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2005; 3(4): 445 - 459.
IEEE	TÜMKAYA S "Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması." Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3, ss.445 - 459, 2005.
ISNAD	TÜMKAYA, Songül. "Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması". Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 3/4 (2005), 445-459.