Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi

KABAPINAR MİRZALAR, Filiz; ADİK, Berrin

Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi

Filiz KABAPINAR MİRZALAR, (Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Orta Öğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Bölümü, Matematik Eğitimi Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Berrin ADİK (Boş)

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi

9 2

Yıl: 2005 Cilt: 38 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 123 - 147 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi

Öz:

Öğrencilerin fiziksel ve kimyasal değişim kavramlarını ayırt edebilmeleri, maddede meydana gelen değişimi, maddenin yapı taşlarındaki organizasyon ve/veya maddenin kimyasal bağlarındaki değişim ile açıklayabilmelerine bağlıdır. Oluşturmacı (constructivist) öğrenme anlayışının yön verdiği bu araştırmada, müfredatın öngördüğü öğretimi almış öğrencilerin maddede meydana gelen fiziksel değişim ile kimyasal bağlar arasındaki ilişkiyi ne ölçüde kurabildiğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada tarama modeli kullanılmış, açık uçlu sorulardan oluşan anket araştırmanın veri toplama aracı olarak işlev görmüştür. Anket ortaöğretim 11. sınıf sayısal bölümü öğrencilerine (n= 293) uygulanmıştır. Sorularda öğrencilerden gündelik yaşamlarında sıkça karşılaştıkları fiziksel değişim geçiren bazı olaylar sunulmuş ve bu değişimleri maddenin kimyasal bağlarındaki değişim ile açıklamaları istenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular, öğrencilerin büyük bölümünün soruda geçen olayın fiziksel bir değişme olduğunu fark edebildiğini ortaya koymuştur. Buna karşın bulgular, öğrencilerin yarıya yakın bir bölümünün maddedeki fiziksel değişimi kimyasal bağlardaki değişim ile doğru olarak ilişkilendiremediğini göstermiştir. Araştırma bulguları ayrıca öğrencilerin fiziksel ve kimyasal değişimi ayırt etmede geri dönüşümlülük kriterini kullandıklarını ve bu kriterin başarısının sözü edilen fiziksel olayın gündelik yaşamdan tanınma oranına bağlı olduğunu ortaya koymuştur.

Anahtar Kelime: fiziksel değişim fen eğitimi kavram yanılgıları ilk öğretim ikinci kademe kimyasal bağlanma

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Adik, B. (2003). Ortaöğretim öğrencilerinin kimyasal bağ konusuna ilişkin yanılgıları ve bu yanılgıları besleyen düşünce biçimleri, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Ahtee, M. & Variola, I. (1998). Students’ understanding of chemical reaction. International Journal of Science Education, 20 (3), 305-316.
Anderson, B. (1990). Pupils’ conceptions of matter and its transformations (age 12-16). Studies in Science Education, 18, 53-85.
Andersson, B. (1984). Chemical reactions. Report: Elevperspektiv number 12 Göteborg: University of Göteborg.
Ayas, A. ve Demirbaş, A. (1997). Turkish secondary students’ conception of introductory chemistry concept. Journal of Chemical Education, 74 (5), 518-521.
Barker, V. (1995). “A longitudinal study of 16-18 year olds’ understanding of basic chemical ideas.” Unpublished Doctorate Thesis, Department of Educational Studies, University of York.
Ben-Zvi, R., Eylon, B. & Silberstein, J. (1986). Is an atom of copper malleable?. Journal of Chemical Education 63 (1), 64-66.
Birk, J.P. & Kurtz, M.J. (1999). Effect of experience on retention and elimination of misconceptions about molecular structure ve bonding. Journal of Chemical Education, 76, 124-128.
Brickman, F. & De Jong, O. (1996). Science and mathematics teacher education: some themes of general interest. European Journal of Teacher Education, 19, 103-107.
Briggs, H. & Holding, B. (1986). Aspects of seondary students’ understanding of elementary ideas in chemistry. Centre for Studies in Science and Mathematics Education, University of Leeds.
Brook A., Briggs H. & Driver R. (1984). Aspects of secondary students’ understanding of the particulate nature of matter. Children’s Learning in Science Project, Centre for Studies in Science and Mathematics Education, University of Leeds.
Brosnan, T. (1990). Categorising macro and micro explanations of material change. In P. Linjnse et al. (Eds.), Relating macroscopic phenomena to microscopic particles: A central problem in secondary science education. Utrecht: CD-B -Press.
Butts, B. & Smith, R. (1987). HSC chemistry students’ understanding of the structure and properties of molecular and ionic compounds. Research in Science Education, 17, 192-201.
Driver, R. & Erickson, G. (1983). Theories-in-action: Some theoretical and empirical issues in the study of students’ conceptual frameworks in science. Studies in Science Education, 10, 37-60.
Driver, R., Guesne, E. & Tiberghien, A., (1985). Children's Ideas in Science (6th Ed.). Open University Press: Milton Keynes.
Driver, R., Squires, A., Rushworth, P. & Wood-Robinson, V. (1994). Making Sense of Secondary Science: Research into Children’s Ideas (2nd Ed.). London: Routledge.
Gabel, D. (1996). The complexity of chemistry: Research for teaching in the 21st century. Paper presented at the 14th International Conference on Chemical Education. Brisbane, Australia.
Gensler, W.J. (1970). Physical versus chemical change. Journal of Chemical Education, 47, 154.
Glesne, C. & Peskin, A. (1992). Becoming qualitative researchers: An introduction. NY: Longman.
Goh, N.K., Khoo, L.E. & Chia, L.S. (1993). Some misconceptions in chemistry: A cross-cultural comparison and implications for teaching. Australian Science Teachers Journal, 39, 65-68.
Gönen, S. ve Akgün, A. (2005). Bilgi eksikleri ve kavram yanılgılarının tespiti ve giderilmesinde, çalışma yaprakları ve sınıf içi tartışma yönteminin uygulanabilirliği üzerine bir çalışma, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, www.e-sosder.com, 13, 99-111.
Johnson, P. (1996). What is a substance? Education in Chemistry, March, 41-45.
Johnson, P. (1998). Children’s understanding of changes of state involving the gas state, Part 1: Boiling water and the particle theory. International Journal of Science Education, 20 (5), 567-583.
Johnson, P. (2000). Children’s understanding of substances, Part 1: Recognising chemical change. International Journal of Science Education, 22 (7), 719-737.
Johnson, P. (2002). Children’s understanding of substances, Part 2: Explaining chemical change. International Journal of Science Education, 24 (10), 1037-1054.
Johnstone, A.H. (1991). Why is science is difficult to learn? Things are seldom what they seem. Journal of Computer Assisted Learning, 7, 75-83.
Kabapınar, F. (2003). Kavram yanılgılarının ölçülmesinde kullanılabilecek bir ölçeğin bilgi-kavrama düzeyini ölçmeyi amaçlayan ölçekten farklılıkları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 35, 398-417.
Kruger, C. & Summers, R. (1989). An investigation of some primary teachers’ understanding of changes in materials, School Science Review, 71 (255), 17-27.
Lee, O., Eichinger, D.C., Anderson, C.W., Berkheimer, G.D. & Blakeslee, T.D. (1993). Changing middle school students’ conceptions of matter and molecules. Journal of Research in Science Teaching, 30 (3), 249-270.
Levy Nahum, T., Hofstein, A., Mamlok-Naaman, R. & Bar-Dov, Z. (2004). Can final examinations amplify students’ misconceptions in chemistry?. Chemistry Education: Research and Practice, 5(3), 301-325.
Lichtfeldt, M. & Fischler, H. (11th April 1995). Long-term research project: Development of pupils’ ideas of the particulate nature of matter. Paper presented at the European Conference on Research in Science Education, University of Leeds.
Miles, M.B. & Huberman, M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook (2nd Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Novick, S. & Nussbaum, J. (1978). Junior high school pupils’ understanding of the particulate nature of matter: An interview study. Science Education, 62 (3), 273-81.
Novick, S. & Nussbaum, J. (1981). Pupils’ understanding of the particulate nature of matter: A cross-age study. Science Education, 65 (2), 187-196.
Özmen, H., Karamustafaoğlu, S., Sevim, S. ve Ayas, A. (2002). Kimya öğretmen adaylarının temel kimya kavramlarını anlama seviyelerinin belirlenmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, ODTU: Ankara.
Patton, Q.M. (1990). Qualitative Evaluation and Research Methods (2nd Ed.). London: Sage Publications.
Pella, M.O. & Voelker, A.M. (1967). Teaching the concepts of physical and chemical change to elementary school children. Journal of Research in Science Teaching, 5, 311-23.
Peterson, R.F. (1993). Tertiary students’ understanding of covalent bonding and structure concepts. Australian Journal of Chemical Education, 11-15.
Peterson, R.F., Treagust, D.F. & Garnett, P. (1989). Development and application of a diagnostic instrument to evaluate grade-11 and grade-12 students’ concepts of covalent bonding and structure following a course of instruction. Journal of Research in Science Teaching, 26, 301-314.
Pfundt, H. (1981). The atom- the final link in the division process or the first building block? Pre-instructional conception about the structure of substances. Chemica Didacteca 7, 75-94.
Renstrom, L., Andersson, B. & Marton, F. (1990). Students’ conceptions of matter. Journal of Educational Psychology, 82 (3), 555-569.
Robinson, W. (2003). Chemistry problem-solving: Symbol, macro, micro and process aspects. Journal of Chemical Education. 80, 978-982.
Sannmarti, N., Izquierdo, M. & Watson, R. (1995). The substantialisation of properties in pupils’ thinking and in the history of science. Science Education, 4, 349-369.
Schollum, B. (1981). Chemical change: A working paper of the Learning in Science Project (no. 27). University of Waikato, Hamilton, New Zealand Selley, N. (1978). The confusion of molecular particles with substances. Education in Chemistry, 15(5), 144-145.
Solsona, N. & De Jong, O. (2003). Exploring the development of students’ conceptual profiles of chemical change. International Journal of Science Education, 25 (1), 3-12.
Sökmen, N. ve Bayram, H. (1999). Lise 1. sınıf öğrencilerinin temel kimya kavramlarını anlama düzeyleri ile mantıksal düşünme yetenekleri arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16-17, 89-94.
Stavridou, H. & Solomonidou, C. (1989). Physical phenomena- chemical phenomena: Do pupils make the distinction? International Journal of Science Education, 11 (1), 83-92.
Stavridou, H., Solomonidou, C. & Papademetriou, V. (1993). Student-teachers conceptions about physical and chemical matter transformation. In Book of Abstracts of the European Conference on Research in Chemical Education, 49, 27-37.
Strong, L.E. (1970). Differentiating physical and chemical changes. Journal of Chemical Education, 47, 689.
Taber, K.S. (September 1993). Stabilirt and lability in student conceptions: some evidence from a case study. Paper presented at the British Educational Research Association Annual Conference, University of Liverpool, September.
Taber, K.S. (1995). Development of student understanding: A case study of stability and lability in cognitive structure. Research in Science and Technological Education, 13, 89-99.
Taber, K.S. (1998). An alternative conceptual framework from chemistry education. International Journal of Science Education, 20, 597-608.
Tsaparlis, G. (1997). Atomic and molecular structure in chemical education: A critical analysis from various perspectives of science education. Journal of Chemical Education, 74, 922-925.
Türnüklü, A. (2001). Eğitimbilim alanında aynı araştırma sorusunu yanıtlamak için farklı araştırma tekniklerinin birlikte kullanılması. Eğitim ve Bilim, 26 (120), 8-13.
Voelker, A.M. (1975). Elementary school children’s attainment of the concepts of physical and chemical change- a replication. Journal of Research in Science Teaching, 12, 5-14.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (2. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

APA	KABAPINAR MİRZALAR F, ADİK B (2005). Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi. , 123 - 147.
Chicago	KABAPINAR MİRZALAR Filiz,ADİK Berrin Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi. (2005): 123 - 147.
MLA	KABAPINAR MİRZALAR Filiz,ADİK Berrin Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi. , 2005, ss.123 - 147.
AMA	KABAPINAR MİRZALAR F,ADİK B Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi. . 2005; 123 - 147.
Vancouver	KABAPINAR MİRZALAR F,ADİK B Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi. . 2005; 123 - 147.
IEEE	KABAPINAR MİRZALAR F,ADİK B "Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi." , ss.123 - 147, 2005.
ISNAD	KABAPINAR MİRZALAR, Filiz - ADİK, Berrin. "Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi". (2005), 123-147.

APA	KABAPINAR MİRZALAR F, ADİK B (2005). Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 123 - 147.
Chicago	KABAPINAR MİRZALAR Filiz,ADİK Berrin Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 38, no.1 (2005): 123 - 147.
MLA	KABAPINAR MİRZALAR Filiz,ADİK Berrin Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, vol.38, no.1, 2005, ss.123 - 147.
AMA	KABAPINAR MİRZALAR F,ADİK B Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2005; 38(1): 123 - 147.
Vancouver	KABAPINAR MİRZALAR F,ADİK B Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2005; 38(1): 123 - 147.
IEEE	KABAPINAR MİRZALAR F,ADİK B "Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi." Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38, ss.123 - 147, 2005.
ISNAD	KABAPINAR MİRZALAR, Filiz - ADİK, Berrin. "Ortaöğretim 11. Sınıf Öğrencilerinin Fiziksel Değişim ve Kimyasal Bağ İlişkisini Anlama Seviyesi". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 38/1 (2005), 123-147.