Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar

ŞABUDAK, Temine; ÖZER, Nuray

Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar

Yürütücü

Nuray ÖZER (TEKİRDAĞ NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ)

Araştırmacı(lar)

Temine ŞABUDAK (TEKİRDAĞ NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ)

9 6

Proje Grubu: TOVAG Sayfa Sayısı: 88 Proje No: 1180719 Proje Bitiş Tarihi: 01.03.2020 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 02-03-2022

Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar

Öz:

Bu çalısmada, ayçiçeginde tohum kökenli fungal patojenlerle (Alternaria alternata, A. infectoria, Bipolarıs cynodontis, Cladosporium cladosporioides, Fusarium culmorum, F. oxysporum) farklı ayçiçegi genotiplerinin (mildiyö hastalıgına karsı tolerant; TTAE 1319, 13 TR009, TTAE-13-9, 11 TR015 CL, 13 TR 00 ve hassas; 2453 A, 9728 A, 9725 A, 2517 A, 9178 A) perikarp ve tohum kısımlarından üç farklı çözücü (hekzan, metanol, kloroform) ile elde edilen ekstraktlardaki bilesikler arasındaki iliskiler incelenmistir. Tüm genotiplerin tohumları perikarba göre daha yüksek miktarda metabolit içermis, kloroform en iyi çözücü olmustur. Tolerant genotiplerin tohumlarından kloroform ile elde edilen metabolik ekstraktlar tüm fungal etmenlere karsı en az bir kriter (koloni çapı, konidi çimlenmesi ve konidi çim tüpü uzunlugunda azalma, inhibisyon zonunda artıs) yönünden yüksek antifungal etki göstermistir. Etmenlerin genotip kısımlarında bulunma oranı ile en yüksek düzeyde pozitif iliski 3?- bromocholest-5-ene (steroid) ile B. cynodontis arasında gözlenmistir. 2-Dodecyl-dodecen (alken)?in miktarının artması ile A. alternata?nın çim tüpü uzunlugunda yüksek oranda azalma oldugu, octadec-9-enoic acid (yag asidi), bombykol (alkol), benzedrex (amin), hexadecanamide (amid), dodecyl cyclohexanecarboxylate (ester)in miktarının artısı ile sırasıyla A. infectoria, B. cynodontis, C. cladosporioides, F. culmorum, F. oxysporum?un konidi çimlenmesinde yüksek oranda azalma oldugu tespit edilmistir. Tüm bu bilgiler ayçiçeginde tohum kökenli fungal etmenlerin kontrolüne ve ıslah çalısmalarına katkıda bulunacaktır.

Anahtar Kelime: tohum kökenlifunguslar metabolik ekstraktlar perikarp ve tohum ayçiçegi (helianthus annuus l.)

Konular: Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri

Erişim Türü: Erişime Açık

Aktaş, H., Gürer, M., Araz, A. 2001. “Türkiye’de ekilmekte olan yağlık ve çerezlik ayçiçeği çekirdeklerindeki fungal floranın saptanması üzerinde araştırmalar”, Türkiye IX. Fitopataloji Kongresi, Tekirdağ, 250-263.
Albourie, J. M., Tourvieille, J., De Labrouhe, D. T. 1998. “Resistance to metalaxyl in isolates of the sunflower pathogen Plasmopara halstedii”, European Journal of Plant Pathology, 104, 235–242.
Amakura, Y., Yoshimura, M., Yamakami, S., Yoshida, T. 2013. “Isolation of phenolic constituents and characterization of antioxidant markers from sunflower (Helianthus annuus) seed extract”, Phytochemistry Letters, 6, 302–5.
Anonim, 2018 a. “FAO Statistical Databases”. http://www.fao.org/faostat/en/#home. Son erişim tarihi: 02.02.2020
Anonim, 2018 b. Ayçiçeği tohumu. https://www.aycicegi.gen.tr/aycicegi-tohumu.html. Son erişim tarihi: 22.01.2020.
Anonim, 2018 c. “Ayçiçeği yağı”, https://www.aycicegi.gen.tr/aycicek-yagi.html. Son erişim tarihi: 22.01.2020.
Arap, M. 2018. Mildiyö Hastalığına Karşı Farklı Tolerans Derecelerindeki Bazı Ayçiçeği Genotiplerinde Tohum Kökenli Fungusların Belirlenmesi. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
Arap, M., Özer, N. 2018. “Determination of seed-borne fungi ın some sunflower lines with different tolerance degree to downy mildew disease”, IX. International Scientific Agriculture Symposium ´AGROSYM 2018.
Biriş, S, Ş., Ionescu, M., Gheorghıță, N. E., Ungureanu, N, Vlăduț, N. V. 2019. “Study of the compression behavior of sunflower seeds using the finite element method”, AGROFOR International Journal, 4 (1), 128-136.
Chen, M., Rao, R. S. P., Zhang, Y., Zhong, C., Thelen, J. J. 2016. “Metabolite variation in hybrid corn grain from a large-scale multisite study”, The Crop Journal, 4, 177-187.
De Leonardis, A., Macciola, V., Di Domenico, N. 2005. “A first pilot study to produce a food antioxidant from sunflower seed shells (Helianthus annuus)”, European Journal of Lipid Science and Technology, 107, 220–227.
Delen, N., Onoğur, E., Yıldız M. 1985. “Sensitivity levels to metalaxyl in six Plasmopara helianthi Novot. isolates”, The Journal of Turkish Phytopathology, 14, 31-36.
El-Hady Aly, A. A., Hussein, E., Omar, M., El-Abbasi, I., Abd-Elsalam K. 2011. “Effect of fatty acid content on the level of cottonseed colonization by fungi”, Biological Letters, 48, 125-137.
Erkan S, 1998. Tohum Patolojisi. İzmir: Gözdem Ofis,. 275 s.
Fisk, L. D., White, D. A., Carvalho, A, Gray D. A. 2006. “Tocopherol-an intrinsic component of sunflower seed oil bodies”, Journal of the American Oil Chemists’Society, 83, 341-344
Garcia, S., Garcia, C., Heinzen, H., Moyna P. 1997. “Chemical basis of the resistance of barley seeds to pathogenic fungi”, Phytochemistry, 44, 415-418.
Gembeh, S. V., Brown, R.L., Grimm, C., Cleveland T. E. 2001. “Identification of chemical components of corn kernel pericarp wax associated with resistance to Aspergillus flavus infection and aflatoxin production”, Journal of Agriculture and Food Chemistry, 49, 4635- 4641.
Grzywacz A., Rosochacha J. 1977. “Attempt at elucidation of the role of fatty acids in the resistance of Pinus silvestris L. seeds to infection by damping-off fungi in dependence on the colour of their seed shells. Acta Societatis Botanicorum Poloniae, 46, 569-575.
Gulya T, Draper M, Harbour J, Holen C, Knodel J, Lamely A, Manson P. 1999. “Metalaxyl resistance in sunflower downy mildew in North America”, Proceedings of the 21st NSA Sunflower Research Workshop pp. 118–123, Bismarck, ND.
Guo, S., Ge, Y., Jom K. N. 2017. “A review of phytochemistry, metabolite changes, and medicinal uses of the common sunflower seed and sprouts (Helianthus annuus L.)”, Chemistry Central Journal, 11, 1-10.
Huo, Q., Wang, Z., Xiong, S., Shi R. 2013. “Determination of volatile organic compounds in pepper seeds by GC/MS”, Asian Journal of Chemistry, 25, 8909-8912.
Karamać, M., Kosińska, A., Estrella, I., Hernańdez, T., Dueňas M. 2012. “Antioxidant activity of phenolic compounds identified in sunflower seeds”, European Food Research and Technology, 235, 221–230.
Karman, M. 1970. Bitki Koruma Araştırmalarında Genel Bilgiler. Denemelerin Kuruluşu ve Değerlendirme Esasları. İzmir: Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Yayınları, Mesleki Kitaplar Serisi, 278 s.
Kayahan, M. 2006. Yağlı Tohumlardan Ham Yağ Üretim Teknolojisi. Ankara: TMMOB Gıda mühendisleri odası, Kitap seri:7, 2-4.
Lafon, S., Penaud, A., Walser, P., De Guenin, M. C. H., Molinero, V., Mestres, R., Tourvieille D. 1996. “Le mildiou du tournesoltoujours sous sourveillance”, Phytoma, 484, 35-36.
Lisec, J., Schauer, N., Kopka, J., Willmitzer, L., Fernie A. R. 2006. “Gas chromatography mass spectrometry-based metabolite profiling in plants”, Nature Protocols, 1, 387-396.
Molinero-Luiz, M. R., Condon-Torres, M. M., Martinez-Aguilar, J., Melero-Vara, J. M., Dominguez J. 2008. “Resistance to metalaxyl and to metalaxyl-M in populations of Plasmopara halstedii causing downy mildew in sunflower”, Canadian Journal of Plant Pathology, 30, 97-105.
Neergaard, P. 1979. Seed Pathology. The Macmillan Pres Ltd. 1025 s.
Noelting, M.C., Molina, M.C., Monaco, C.I, Sandoval, M.C., Perello A. 2012. “First report of Alternaria infectoria on amaranth (Amaranthus caudatus ssp. mantegazzianus) in Argentina”, New Disease Reports, 25, 11.
Oros, G., Virányi F. 1984. “Resistance of Plasmopara halstedii to metalaxyl in the greenhouse”, Temperate Downy Mildews Newsletter, 3, 22-23.
Özer, N. 2011. “Screening for fungal antagonists to control black mold disease and to induce the accumulation of antifungal compounds in onion after seed treatment”, BioControl, 56, 237-247.
Özer, N., Chilosi, G., Magro P. 1999. “Differential accumulation of antifungal compounds during onion seed germination and upon infection by Aspergillus niger van Tieghem”, Journal of Plant Pathology, 81, 201-204.
Özer, N., Köycü, N. D., Chilosi, G., Magro P. 2004. “ Resistance to Fusarium basal rot of onion in greenhouse and field and associated expression of antifungal compounds”, Phytoparasitica, 32, 388-394.
Özer, N., Şabudak, T., Özer, C., Gindro, K., Schnee, S., Solak E. 2017. “Investigations on the role of cuticular wax in resistance to powdery mildew in grapevine”, Journal of General Plant Pathology, 83, 316-328.
Palou, L., Rosales, R., Taberner, V., Vilella-Esplá J., 2016. “Incidence and etiology of postharvest diseases of fresh fruit of date palm (Phoenix dactylifera L.) in the grove of Elx (Spain)”, Phytopathologia Mediterranea, 55, 391-400.
Ruttledge, T. R., Nelson E. B. 1997. “Extracted fatty acids from Gossypium hirsutum stimulatory to the seed-rotting fungus, Pythıum ultimum”. Phytochemistry, 46 (I), 77-82.
Schnee, S. 2008. Facteurs de résistance à l'oïdium (Erysiphe necator Schwein.) chez la vigne (Vitis vinifera L.). Doktora Tezi, Neuchatel Üniversitesi, Fen Fakültesi.
Subashini, R., Rakshitha S. U. 2012. “Phytochemical screening, antimicrobial activity and in vitro antioxidant investigation of methanolic extract of seeds from Helianthus annuus L.”, Chemical Science Review and Letter, 1, 30-34.
Tanahashi, M., Nakano, T., Akamatsu, H., Kodama, M., Otani, H., Osaki-Oka K. 2016. “Alternaria alternata apple pathotype (A.mali) causes black spot of European pear”, European Journal of Plant Pathology, 145, 787-795.
Tetorya, M,, Rajam M. V. 2018. “RNA silencing of PEX6 gene causes decrease in pigmentation, sporulation and pathogenicity of Fusarium oxysporum”, Plant Pathology, 67, 67-75.
Touati-Hattab, S., Barreu, C., Verdal-Bonnin, M.N., Chereau, S., Richard-Forget, F., Hadjout, S., Mekliche, L., Bouznad Z. 2016. “Pathogenicity and trichothecenes production of Fusarium culmorum strains causing head blight on wheat and evaluation of resistance of the varieties cultivated in Algeria”, European Journal of Plant Pathology, 145, 797-814.
Weisz, G. M., Kammerer, D. R., Carle R. 2009. “Identification and quantification of phenolic compouns from sunflower (Helianthus annuus L.) kernels and shells by HPLC-DAD/ESI-MS”, Food Chemistry, 115: 758-765.
Zhang, W., Liu, J., Huo, P., Zhang, T., Nan Z. 2017. “Characterization and pathogenicity of Bipolaris peregianensis: the causal organism for leaf spot of hybrid bermudagrass in China”, European Journal of Plant Pathology, 148, 551–555.

APA	ÖZER N, ŞABUDAK T (2020). Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. , 1 - 88.
Chicago	ÖZER Nuray,ŞABUDAK Temine Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. (2020): 1 - 88.
MLA	ÖZER Nuray,ŞABUDAK Temine Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. , 2020, ss.1 - 88.
AMA	ÖZER N,ŞABUDAK T Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. . 2020; 1 - 88.
Vancouver	ÖZER N,ŞABUDAK T Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. . 2020; 1 - 88.
IEEE	ÖZER N,ŞABUDAK T "Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar." , ss.1 - 88, 2020.
ISNAD	ÖZER, Nuray - ŞABUDAK, Temine. "Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar". (2020), 1-88.

APA	ÖZER N, ŞABUDAK T (2020). Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. , 1 - 88.
Chicago	ÖZER Nuray,ŞABUDAK Temine Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. (2020): 1 - 88.
MLA	ÖZER Nuray,ŞABUDAK Temine Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. , 2020, ss.1 - 88.
AMA	ÖZER N,ŞABUDAK T Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. . 2020; 1 - 88.
Vancouver	ÖZER N,ŞABUDAK T Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. . 2020; 1 - 88.
IEEE	ÖZER N,ŞABUDAK T "Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar." , ss.1 - 88, 2020.
ISNAD	ÖZER, Nuray - ŞABUDAK, Temine. "Farklı Ayçiçeği Genotiplerinin Perikarp ve Tohumlarında Bulunan Fungal Etmenler ile Metabolitler Arasındaki İlişkiler Üzerinde Araştırmalar". (2020), 1-88.