Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri

ERKAN, Müge; SALTUK, BURAK; COŞKAN, ALİ; ATILGAN, Atılgan

Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri

Atılgan ATILGAN, (Süleyman Demirel Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Isparta, Türkiye)

Ali COŞKAN, (Süleyman Demirel Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü, Isparta, Türkiye)

Burak SALTUK, (Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Adana, Türkiye)

Müge ERKAN (Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Adana, Türkiye)

Ekoloji

43 6

Yıl: 2007 Cilt: 16 Sayı: 62 Sayfa Aralığı: 37 - 47 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri

Öz:

Araştırma Antalya yöresindeki sera işletmelerinde yürütülmüştür. Bu çalışmanıın amacı seralarda kullanılan gübre düzeylerinin ve olası çevresel etkilerinin belirlenmesidir. Anket uygulanacak işletme sayısının belirlenmesinde Basit Tesadüfî Örnekleme Yöntemi kullanılmıştır. Anket uygulanacak işletme sayısı %95 güvenirlik sınırı ve %5 hata payı ile 123 olarak belirlenmiştir. Değişkenler arası ilişkiler korelasyon analizi ile irdelenmiştir. Sera üreticilerinin %48'inin eğitim düzeyi ilkokul seviyesindedir. Bu üreticilerin büyük bir kısmının toprak analizi yaptırmadan kimyasal ve organik gübre kullandıkları belirlenmiştir. Eğitim düzeyi arttıkça kullanılan kimyasal ilaç ve gübre kullanımının azaldığı, toprak analizine verilen önemin arttığı görülmüştür. İncelenen işletmelerin %37'sinin organik gübre ile birlikte 50 kg/da'dan fazla (N+P2O5+K2O) kimyasal gübre kullandıkları tespit edilmiþtir. Üreticilerin %61'nin Avrupa Birliği ülkelerinde kullanılan gübre miktarı ile paralel düzeyde gübre kullandıkları, ancak işletmelerin %39'unda, 51-75 kg/da ve bunun üzerinde gübre kullanıldığı belirlenmiştir. Bu miktar Türkiye ortalamasının 10 katından daha fazladýr. Elde edilen sonuçlardan fazla miktarda organik ve kimyasal gübre kullanımının toprak ve su kaynakları için çevresel kirletici potansiyel faktörler olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelime: Antalya çiftçi çevresel etki seralar ticari gübreler eğitim düzeyi örtü altı yetiştiriciliği organik gübreler kullanım etkinliği toprak kirliliği

Konular: Bahçe Bitkileri Tarımsal Ekonomi ve Politika Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Çevre Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi

The levele of chemical and organic fertilizer usage and potential environmental impacts in greenhouses in Antalya region

Öz:

This research was conducted in greenhouses in Antalya province. Purpose of the study was to determine level of fertilizer use and its effect on environment. In order to determine number of greenhouses that questionnaire conducted on, simple random sampling method was used. Number of greenhouses was found as 123 with 95% confidence interval and 5% error. Correlation was used to correlate the variables. Forty eight percent of the producers held primary school diploma. Most of the producers used chemical and organic fertilizers without conducting soil sample analyses. As level of education increased use of chemicals and fertilizers decreased and soil sampling analyses increased. It was found that 37% of the producers applied more than 50 kg of N+P2O5+K2O chemical fertilizers in addition to organic fertilizers. It was found that 61% of the producers use similar amount of fertilizers as those in European Union and 39% of the producers use 51-75 kg/da fertilizer. This amount is more than 10 times higher than Turkish average. Results showed that excessive use of chemical and organic fertilizers would pose a potential pollution factor for soil and water resources.

Anahtar Kelime: organic fertilizers use efficiency soil pollution Antalya farmers environmental impact greenhouses fertilizers education level protected cultivation

Konular: Bahçe Bitkileri Tarımsal Ekonomi ve Politika Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Çevre Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Anaç D, Eryüce N (2003) Nutrient management in protected cropping in Turkey. The International Fertilizer Society, Proceedings 522, 19-34.
Anonymous (1999) The general linear model procedure. In User's guide: Statistics. Version 8.
Anonymous (2001) Tarýmsal Yapı (Üretim, Fiyat, Değer) 2001. DİE Yayınları, Ankara.
Anonymous (2002) Türkiye İstatistik Yıllığı. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Yayın No: 2466, Ankara.
Anonymous (2003) Antalya Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği, 2002-2003 Yılı Türkiye ve Antalya Sera Alanı Varlığı. Antalya İli Euro GAP Protokolü HACCP Eylem Planı, Antalya.
Anonymous (2004a) Türkiye Çevre Atlası. Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüðü Çevre Envanteri Dairesi Başkanlığı, Ankara.
Anonymous (2004b) Proje ve İstatistik Şube Müdürlüğü Kayıtları. T.C. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Tarım il Müdürlüðü, Antalya.
Benckiser G, Lorch HJ, Ottow JCG (1995) Quantification of Total Denitrification Losses from Undisturbed Field Soils by the Acetylene Inhibition Technique. In: Alef K, Nannipieri P (eds.), Methods in Applied Soil Microbiology and Biochemistry, Academic Press Ltd., London, 473-478.
Boyle S, Ardill J (1989) The Greenhouse Effect: A Practical Guide to the World's Changing Climate. Hodder and Stoughton Ltd., London.
Çiçek A, Erkan O (1996) Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 12, Ders Notları Serisi No: 6, Tokat.
Gök M, Ottow JCG (1988) Effect of cellulose and straw incorporation in soil on total denitrification and nitrogen immobilization at initially aerobic and permanent anaerobic conditions. Biology and Fertility of Soils 5, 317-322.
Gök M, Onaç I, Karip B, Sağlamtimur T, Coşkan A, Tansı V, Kızılşimşek M (1998) Hasat Artıkları, Tütün Atığı ve Hayvan Gübresi Uygulamalarının Toprakta Azot Mineralizasyonu, İmmobilizasyonu ve Toprağın Bazı Biyolojik Özelliklerine Etkisi. In: Senol S (ed), M. Şefik Yeşilsoy International Symposium on Arid Region Soil. "YISARS", 21-24 Eylül 1998, İzmir, 551-557.
Guo H, Li G, Zhang D, Zhang X, Lu C (2006) Effects of water table and fertilization management on nitrogen loading to groundwater. Agricultural Water Management 82, 86-98.
Guttman BS (1999) Biology. McGraw-Hill, Iowa.
Güler S (2004) Dünya'da ve Türkiye'de Gübre Tüketiminde Yaşanan Gelişmeler. In: Karaman MR, Brohi A R (eds) Türkiye 3. Ulusal Gübre Kongresi, Tarım-Sanayi-Çevre, 11-13 Ekim 2004, Tokat, 47-54.
Güneþ T, Arıkan R (1988) Tarým Ekonomisi İstatistiği. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları: 1049, Ders kitabı: 305, Ankara.
Gür K, Zengin M, Uyanöz R (1996) Konya ve Çevresindeki Tarım Topraklarında Yetiştirilen Buğdaylarda Azotlu Gübrelerin Neden Olduğu Nitrat Kirliliği. In: Tarım-Çevre İlişkileri Sempozyumu, Doğal Kaynakların Sürdürülebilir Kullanımı, 13-15 Mayıs 1996, Mersin, 103-110.
Kaplan M, Sönmez S, Tokmak S (1999) Antalya-Kumluca yöresi kuyu sularının nitrat içerikleri. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 23, 309-313.
Kaplan M, Sönmez S, Alagöz Z (2001) Agricultural Activity Induced Environmental Pollution in the Antalya Region and Solutions. In: Üstün B (ed), Treatment 2000 Symposium and Exhibition, 17-20 May 2001, Istanbul, 17-20.
Karaman MR, Brohi AR, Günes A, İnal A, Alpaslan M (2000) Yöresel değişik azotlu gübre uygulamalarının Tokat bölgesinde yetiþtirilen bazı kışlık sebzelerin nitrat akümülasyonuna etkisi. Turkish Journal of Agriculture Forestry 24, 1-9.
Maynard DN (1978) Critique of Potential Nitrate Levels in Edible Plant Parts In: Nielsen DR, Mc Donald JG (eds.), Nitrogen in the Environment, Academic Press, New York, 12, 221-233.
Mengel K, Hutsch B, Kane Y (2006) Nitrogen fertilizer application rates on cereal crops according to available mineral and organic soil nitrogen. European Journal of Agronomy 24, 343-348.
Oruç HH, Ceylan S (2001) Bursa'da tüketilen bazı sebzelerde nitrat ve nitrit. Uludağ University, Journal of the Faculty of Veterinary Medicine 20, 17-21.
Rambler MB, Margulis L, Fester R (1989) Global Ecology: Towards a Science of Biosphere. Academic Press, London.
Rohmann U, Sontheimer H (1985) Nitrat im Grundwasser Ursachen-Bedeutung-Lösungswege. DVGW Forschungstelle am Engler-Bunter-Institut der Üniversitöt Karlsruhe.
Roorda van Eysinga NL (1984) Nitrate and glasshouse vegetables. Fertilizer Research 5, 149-156.
Rudell WS, Bone BS, Hill MJ, Walter CL (1976) Gastric-Juice nitrite acid factor for cancer in the hypachlorhydric stomach. The Lancet II, 1037-1039.
Topbaş MT, Brohi AR, Karaman MR (1998) Çevre Kirliliği. T.C. Çevre Bakanlığı Yayınları, Ankara.
Tüzel Y, Gül A, Daşgan HY, Özgür M, Çelik N, Boyacı HF, Ersoy A (2005) Örtü Altı Yetiştiriciliğinde Gelişmeler. In: Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, 3-7 Ocak 2005, Ankara, 551-563.
Yılmaz İ, Özkan B, Akkaya F, Yılmaz S, Kutlar İ (2000) Antalya İli Sera Sebzeciliğinde İlaç ve Gübre Kullanımının Analizi. In: Türkiye 4. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 6-8 Eylül 2000, Tekirdağ, 1-10.
Yılmaz H (2004) Türkiye'de Kimyasal Gübre Üretim, Tüketim ve Dış Ticaretindeki Gelişmeler. In: Türkiye 3. Ulusal Gübre Kongresi, Tarım-Sanayi-Çevre, 11-13 Ekim 2004, Tokat, 35-46.
Yılmaz H (2005) Kimyasal Gübre Kullanımının Çevresel Etkilerinin Teknik ve Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi. In: I. Çevre ve Ormancılık Şurası, Tebliğler, 21-24 Mart 2005, Antalya, 118-128.
Zaldivar R (1976) Nitrate fertilizer as environmental pollutants positive correlation between nitrates used unit are and stomach cancer rates. Experienta 33, 264-265.

APA	ATILGAN A, COŞKAN A, SALTUK B, ERKAN M (2007). Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri. , 37 - 47.
Chicago	ATILGAN Atılgan,COŞKAN ALİ,SALTUK BURAK,ERKAN Müge Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri. (2007): 37 - 47.
MLA	ATILGAN Atılgan,COŞKAN ALİ,SALTUK BURAK,ERKAN Müge Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri. , 2007, ss.37 - 47.
AMA	ATILGAN A,COŞKAN A,SALTUK B,ERKAN M Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri. . 2007; 37 - 47.
Vancouver	ATILGAN A,COŞKAN A,SALTUK B,ERKAN M Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri. . 2007; 37 - 47.
IEEE	ATILGAN A,COŞKAN A,SALTUK B,ERKAN M "Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri." , ss.37 - 47, 2007.
ISNAD	ATILGAN, Atılgan vd. "Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri". (2007), 37-47.

APA	ATILGAN A, COŞKAN A, SALTUK B, ERKAN M (2007). Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri. Ekoloji, 16(62), 37 - 47.
Chicago	ATILGAN Atılgan,COŞKAN ALİ,SALTUK BURAK,ERKAN Müge Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri. Ekoloji 16, no.62 (2007): 37 - 47.
MLA	ATILGAN Atılgan,COŞKAN ALİ,SALTUK BURAK,ERKAN Müge Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri. Ekoloji, vol.16, no.62, 2007, ss.37 - 47.
AMA	ATILGAN A,COŞKAN A,SALTUK B,ERKAN M Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri. Ekoloji. 2007; 16(62): 37 - 47.
Vancouver	ATILGAN A,COŞKAN A,SALTUK B,ERKAN M Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri. Ekoloji. 2007; 16(62): 37 - 47.
IEEE	ATILGAN A,COŞKAN A,SALTUK B,ERKAN M "Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri." Ekoloji, 16, ss.37 - 47, 2007.
ISNAD	ATILGAN, Atılgan vd. "Antalya yöresindeki seralarda kimyasal ve organik gübre kullanım düzeyleri ve olası çevre etkileri". Ekoloji 16/62 (2007), 37-47.