Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri

AKYILDIZ, Hüseyin

Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri

Hüseyin AKYILDIZ (Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler Bölümü, Isparta, Türkiye)

Akdeniz İİBF Dergisi

4 0

Yıl: 2006 Cilt: 6 Sayı: 11 Sayfa Aralığı: 1 - 23 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri

Öz:

Farklı kişilik kuramlarının, farklı toplum, iktisat ve siyaset teorilerine yol açtığı ifade edilebilir. Bu bağlamda Freud’un kişilik kuramının klasik ve neo- klasik iktisadın yanı sıra totaliter ve otoriter rejimlere kaynaklık ettiği söylenebilir. Diğer yandan, “doğal haklar” teorisinden özgürlükçü, “homo economicus”ın farklı yorumlarından hem “laissez faire”ci hem de kolektivist eğilimlerin türetildiği ifade edilebilir. Ayrıca, insanı irrasyonel varlık olarak ele alan bazı liberal düşünürler “sosyal seleksiyon” sürecinden, liberal toplum düzenini; buna karşın, insanı toplumsal varlık olarak ele alan Marx, kapitalist süreçte insanın yabancılaşmasından proletarya diktatörlüğü ve sosyalizmi üretmektedir. Diğer yandan, aynı tarihsel süreçte bir birleriyle çelişmeleri ve uygulamada kuramsal öngörülerine aykırı sonuçlar üretmelerine rağmen, bu teorilerin taraftar kitleler bulduğu görülmektedir. Bu olgunun psikolojik nedeni ise, insanların teorik olguları dogmatik inançlara dönüştürmesidir.

Anahtar Kelime: freud ekonomik teoriler politik teoriler neoklasik ekonomi sosyal kuram

Konular: İşletme İktisat

Social, Economic and Political Theories as Derivation of Freudian, Liberal and Marxist Human Notions

Öz:

It may be said that different human theories have caused the different theories in the field of society, economics and politics. It may be argued that Freudian thought was the inspiration for the totalitarian and authoritarian regimes as well as classic and neo-classic economics. It could be thought that liberal approaches were drived from the theory of natural rights. Also, it may be contended that the different interpretations of “homo economicus” inspired both “laisez faire”-based and collectivist ideologies. On the other hand, some liberal thinkers who regard the human being as irrational, have developed liberal society order from “social selection” process. On the contrary to all of these, Marx drived the proletarian dictatorship and socialism from human alienation caused by the capitalist system. In addition, it seems that each of these theories has found the mass of people in favor of itself although they have contradicted each other in the same historical process and produced the results against their theoretical explanation in practise. The cause of this fact is that people have transformed them into dogmas.

Anahtar Kelime: political theories neoclassical economics social theory freud economic theories

Konular: İşletme İktisat

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

ADLER, A. (1983), Kişilik Bozuklukları ve Toplumsal Bütünleşme, (Çev.) Belkıs Çorakçı, Say Yayınları, İstanbul.
AKTAN, C. C., a,Monetarizm Ve Rasyonel Beklentiler Teorisi, http://www.canaktan.org/ekonomi/anayasal_iktisat/monetarizm/akta n-monetarizm.htm (Erişim: 25.03.2005).
AKTAN, C. C., b, Ekonomik Anayasa, TİSK Yayını, No: 162.
AKTAN, C. C., c, Kamu Tercihi Teorisi, http://www.Canaktan.org/ekonomi /anayasal _iktisat /kamu-tercihi.htm (Erişim:10.03.2005).
AKTAN, C. C., d, Anayasal İktisat ve Kural ve Kurumlar Önemi, http://www.canaktan.org/ekonomi/kurumsal-iktisat/makaleler/aktan- kurallar.htm (Erişim:16.03.2005).
AKYILDIZ, H. (1998), Bireysel ve Toplumsal Boyutlarıyla Yabancılaşma, Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, S. 3, 163-176.
AKYILDIZ, H (2000), Yabancılaşmadan Kurtuluş Çabaları ve Sonuçları, Porf. Dr. Adnan Tezel’e Armağan, Marmara Üniversitesi Yayın No: 600,İstanbul.
ARIN, T. (1997), Anayasal İktisat ve Refah Devleti: TİSK ve TÜSİAD’ın Asgari Devlet Raporlarının Eleştirisi, Ekonomide Durum, TÜRK-İŞ Yayını, Bahar-Yaz Sayısı, Ankara, 41-106.
BERBEROĞLU, N. (1995), Çalışma Ekonomisi, Ant Matbaacılık-Yayıncılık, Eskişehir.
BIRKEN, L. (1999), Freud’s “Economic Hypothesis”: From Homo Economicus to Homo Sexuals, American Imago 56.4, The Johns Hopkins University Press, 311-330.
BUCHANAN, J. (1989a), “The Achievement and Limits of Publich Choise in Diagnosing Government Failure and in Offering Bases for Constructive Reform”, Exploration into Constitutional Economics,(Compiled by Robert D. Tollison and Victor J. VANBERG), Texas A&M University Pres, Texas, 24-35.
BUCHANAN, J. M. (1989b), “Rational Choice Models in the Social Sciences”, Exploration into Constitutional Economics, Compiled by Robert D. Tollison and Victor J. VANBERG, Texas A&M University Pres,Texas, 37-50.
BUCHANAN, J. M. (1989c), “Constitutional Economics”, Exploration into Constitutional Economics, (Compiled by Robert D. Tollison and Victor J. VANBERG), Texas A&M University Pres, Texas , 57-67.
BUCHANAN, J. M., a, Keynezyen Yanlışlar, (çev.) Mutlu Yalçınkaya, http://www.canaktan.org/ekonomi/anayasal_iktisat/diger_yazilar1/yalcinkaya-keynezyen.htm (Erişim:10.03.2005).
BUCHANAN, J. M., b, Pozitif Kamu Tercihi Teorisi ve Normatif Temelleri, (çev.) Coşkun Can AKTAN), http://www.canaktan.org/ekonomi/ anayasal_iktisat/diger_yazilar1/aktan-buchanan-pozitif-kamu-tercihi.pdf (Erişim: 10.03.2005).
BUCHANAN, J. M., c, Liberal Anayasa Üzerine, (çev.) İrfan KALFALI, http://www.canaktan.org/ekonomi/anayasal_iktisat/diger_yazilar1/kalpali-buchanan -liberal-anayasa.pdf (Erişim:10.03.2005).
BUCHANAN, J. M., d, Post Keynezyenlerde Bütçe Politikası ve Mali Normların Erozyonu, (çev.) Ersan Öz, http://www. canaktan.org/ekonomi/anayasal_iktisat /diger_yazilar1/oz-post-keynesyenlerde -butce.pdf(Erişim:10.03.2005).
BUCHANAN, J. M., e, Mali Sürece İlişkin Kuralların İyileştirilmesi Amacıyla Vergi ve Harcama Yetkilerinin Çerçevesinin Belirlenmesi, (çev.) Ferhat B. ÖZGEN), http://www.canaktan .org/ekonomi /anayasal_iktisat/diger_yazilar/ozgen-mali-surece-iliskin.pdf (Erişim:10.03.2005).
BUCHANAN J. M., f, Anayasal Demokrasi, Birey Özgürlüğü ve Politik Eşitlik, (Çev.) Hakkı Odabaş ve Abdülkadir Gülşen, http://www.canaktan.org /ekonomi/anayasal_iktisat/diger_yazilar1/kalpali-buchanan-liberal- anayasa.pdf (Erişim:10.03.2005)
BUCHANAN, J. M.; BRENNAN G. (1989), “Predictive Power and the Choise Among Regimes, Exploration into Constitutional Economics,(Compiled by Robert D. Tollison and Victor J. VANBERG), Texas A&M Univercity Pres, Texas, 3-23.
DEBRAY, P. (1991), Freud Skolastiği, (Çev.) A. Fikret Gökdemir, A. Çetin Ertürk, Emel Matbaası, Ankara.
DORNBUSCH, R.; FISHER, S. (1990), Macroeconomics, Fifth Edition,Pressed by McGraw-Hill Inc., USA.
DOUGLAS, J. D. (1989), The Myth of the Welfare State, Published by Transaction Publishers, New-Jersey.
DULUPÇU, M. A. (2003), “Americanismo e Fordismo” ve “Yeni”Kapitalist Gelişme: Düzenleme Perspektifi, İktisat Dergisi, Eylül-AralıkSayısı, 52-62.
EKELUND, R. B., Jr.; HÉBERT, ROBERT F. (1997), A History Of Economic Theory And Method, Fourth Edition, Published by McGraw-Hill Companies, United States of America.
ESİN, P. (1982), İş Bölümü, Yabancılaşma Ve Sosyal Politika, Ankara.
FLORA, P. and HEIDENHEIMER, A. J., The Historical Core and Changing Borders of Walfare State.
FOSTER, J. (1989), Evolutionary Macroeconomics, New in Paperback,Published by the Academic Division of Unwin Hyman Ltd, London.
FRIEDMAN, M. (1988), Kapitalizm ve Özgürlük, (çev.) Doğan Erberk ve Nilgün Himmetoğlu, Birinci Baskı, Altın Kitaplar Matbaası, İstanbul.
FROMM, E. (1998), Yeni Bir İnsan Yeni Bir Toplum, (çev.) Necla Arat, Yedinci Baskı, Say Yayınları, İstanbul.
HELM, D. (1989), The Economic Borders of the State, The Economic Borders of the State, Edited by Dieter Helm, Oxford University Pres,New-York, 9-45.
HIRSCH, F. (1978), Social Limits to Growth, Pressed by Routledge and Kegan Paul, London.
HOFFER, E. (1980), Kesin İnançlılar, Kitle Hareketlerinin Anatomisi, (Çev.) Erkıl Günur, Yüksel Matbaası, İstanbul.
HORNEY, K. (1980), Çağımızın Tedirgin İnsanı, (Çev.) Ayda Yörükan Yüksel Matbaası, İstanbul.
JESSOP, B. (2001), Regulationist and Autpoietcist Reflections on Polanyi’s Account of Market Economies and the Market Society, New Political Economy, Vol. 6, No: 2, 213-232.
JUNG, C. G. (1982), Bilinç ve Bilinçaltının İşlevi, Birinci Baskı, (Çev.) Engin Büyükinal, Onur Basımevi, İstanbul.
LEWIS, A.; WEBLEY, P. ; WINNETT, A. ; MACKENZIE, C. (1998),Morals and Markets: Some Theoretical and Policy Implications of Ethical Investing, Choice and Public Policy, Edited by Peter Taylor-Gooby, Macmillian Pres Ltd., London, 164-182.
MARX, K. (1971), Marx’ın Toplum Kuramı, Seçme Metinler, (Çev.) Özer Ozankaya (İlk üç bölüm) ve Mete Tunçay (Dördüncü ve beşinci bölüm), Sevinç Matbaası, Ankara.
MORGAN, T. C. (2004), Psikolojiye Giriş, (Çev) Hüsnü Arıcı, İffet Dinç, Giray Uraz,15. Baskı, Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayını,No:1, Ankara.
NORTH, D. C., Kurumlar ve Kurumsal Değişim, (Çev) Bernur Açıkgöz, http://www.canaktan.org/ekonomi/kurumsal-iktisat/makaleler/ kurumsal-north.htm Erişim:16.03.2005.
ÖCAL, T. (1981), Para Teorisi, Gözden Geçirilmiş Üçüncü Baskı, Çağ Matbaası.
RAND, A. (2004), Kapitalizm Bilinmeyen İdeal, (Çev.) Nejdet Kandemir, 1. Baskı, PlatoFilm Production Co. Yayını, İstanbul.
RYAN, F. X. (2003), Values as Consequences of Transaction:Commentary on Reconciling Homo Economicus and John Dewey’s Ethics, Journal of Economic Methodology 10:2, UK, 245-257.
SAVAŞ, V. F. (1997), Anayasal Ekonomi, Ekonomide Durum, TÜRK-İŞ Yayını, Bahar-Yaz Sayısı, 26-40.
SMITH, S. W. (1994), Labour Economics, Printed by T. J. Pres Ltd., Cornwall.
SMITH, A. (1974), The Wealth of Nations, Edited by Andrew Skinner,United Kingdom.
TALAS, C. (1980), Ekonomik Sistemler, Gözden Geçirilmiş Dördüncü Baskı, Sevinç Matbaası, Ankara.
TAYLOR-GOOBY, P. (1981), Part I: Approuches to Welfare State, Social Theory and Social Welfare, Written by Peter Taylor-Gooby and Jennifer Dale (Part I and Part II by Jennifer Dale), First Published by Edward Arnold (Publishers) Ltd, London, 1-141.
TAYLOR-GOOBY, P., (1998), Choice and the New Paradigm in Policy, Choice and Public Policy, (Edited by Peter Taylor-Gooby), Macmillian Pres Ltd., London, 201-222.
TOLAN, B. (1980), Çağdaş Toplumun Bunalımı, Anomi Ve Yabancılaşma, Kalite Matbaası, Ankara.
TULLOCK, G, Kamu Tercihi, (Çev.) Çoşkun Can Aktan, http://www.canaktan .org/canaktan_ personal/canaktan-arastirmalari/ anayasal-iktisat/aktan-tullock-kamu-tercihi.pdf (Erişim: 0.03.2005).
TURA, A. R. (2003), Psikanalitik Açıdan Homo Economicus, İktisat’ın Dama Taşları Ekoller-Kavramlar İz Bırakanlar III, Kurtiş Matbaacılık, İstanbul, 221-235.
ULUTAN, B. (1980), Marxizm ve Leninizm, Yüksel Matbaası, İstanbul.
ÜSTÜNEL, B. (1988), Ekonominin Temelleri, Beşinci Baskı, Ankara.
WACHTEL, P. (1989), Macroeconomics From Theory To Practice, Pressed by McGraw-Hill Inc., USA.
WHITE M. D. (2003), Reconciling Homo Economicus And John Dewey’s Ethics, Journal of Economic Methodology 10:2,UK, 223–243.
YAYLA, A. (1992), Liberalizm, Ankara.
YAYLA, A. (1993), Özgürlük Yolu, Hayek’in Sosyal Teorisi, Ankara.
YOSHINO, A.; KIMURA, Y.; YOSHIDA, T., TAKASHI, Y., NOMURA S. (2005), Relationships Between Temperament Dimensions In Personality and Unconcious Emotional Responses, Biol Psychiatry, Society of Biolgical Psychiatry, Vol.57, Saitama, 1-6.
ZAFIROVSKI, M. Z. (2000), Spencer is Dead, Long Live Spencer: Individualism, Holism, And The Problem of Norms, British Journal of Sociology, Vol. No. 51, Issue No. 3, London, 553–579.

APA	AKYILDIZ H (2006). Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri. , 1 - 23.
Chicago	AKYILDIZ Hüseyin Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri. (2006): 1 - 23.
MLA	AKYILDIZ Hüseyin Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri. , 2006, ss.1 - 23.
AMA	AKYILDIZ H Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri. . 2006; 1 - 23.
Vancouver	AKYILDIZ H Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri. . 2006; 1 - 23.
IEEE	AKYILDIZ H "Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri." , ss.1 - 23, 2006.
ISNAD	AKYILDIZ, Hüseyin. "Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri". (2006), 1-23.

APA	AKYILDIZ H (2006). Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri. Akdeniz İİBF Dergisi, 6(11), 1 - 23.
Chicago	AKYILDIZ Hüseyin Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri. Akdeniz İİBF Dergisi 6, no.11 (2006): 1 - 23.
MLA	AKYILDIZ Hüseyin Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri. Akdeniz İİBF Dergisi, vol.6, no.11, 2006, ss.1 - 23.
AMA	AKYILDIZ H Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri. Akdeniz İİBF Dergisi. 2006; 6(11): 1 - 23.
Vancouver	AKYILDIZ H Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri. Akdeniz İİBF Dergisi. 2006; 6(11): 1 - 23.
IEEE	AKYILDIZ H "Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri." Akdeniz İİBF Dergisi, 6, ss.1 - 23, 2006.
ISNAD	AKYILDIZ, Hüseyin. "Freud'çu, Liberal ve Marksist Kişilik Kuramlarının Türevi Olarak Toplum, İktisat ve Siyaset Teorileri". Akdeniz İİBF Dergisi 6/11 (2006), 1-23.