Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi

Bilgin, Sabri; SAMSUN, Necati; Samsun, Osman; KALAYCI, Ferhat

Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi

Necati SAMSUN, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sinop Su Ürünleri Fakültesi, Sinop, Türkiye)

Ferhat KALAYCI, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sinop Su Ürünleri Fakültesi, Sinop, Türkiye)

Osman SAMSUN, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sinop Su Ürünleri Fakültesi, Sinop, Türkiye)

Sabri BİLGİN (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sinop Su Ürünleri Fakültesi, Sinop, Türkiye)

Su Ürünleri Dergisi

16 3

Yıl: 2006 Cilt: 23 Sayı: 1-3supl Sayfa Aralığı: 481 - 486 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi

Öz:

Karadeniz'in en önemli balıkçılık merkezlerinden biri olan Samsun Körfezi'nde istavrit (Trachunıs trachurus L. 1758) balığının bazı populasyon parametrelerini saptamak amacıyla, Kasım 2004-Mart 2005 tarihleri arasında yürütülen bu araştırmada, toplam 1290 adet balığın (591 adet dişi, 647 adet erkek) yaş, boy, ağırlık ve cinsiyet kompozisyonları ile boy-ağırlık ilişkisi, kondisyon faktörü, Von Bertalanffy büyüme denklemi ve ölüm oranları incelenmiştir. Dişi-erkek oranı 1:1,1 olarak belirlenmiştir. Örneklerin 0-5 yaş grubundan oluştuğu ve 2. yaşın dominant olduğu (%37,60) tespit edilmiştir. Araştırmada boy-ağırlık ilişkisi ve Von Bertalanffy büyüme denklemi genel, dişi ve erkek bireyler için sırasıyla W=0,0063 L30931 (fO,98), W=0,0056T31378 (r=0,96), W=0,0055 L3'1423 (fO,97) ve Lt= 26,74(1 -e^H^mi Lt=26,88(1-e^132(t+w75)), Lt=26,59(1-e-«.131 c^229») şeklinde hesaplanmıştır. İstavrit balıklarında büyüme pozitif allometrik olarak belirlenmiştir. Kondisyon faktörü değeri ortalama 0,6299±0,00151, dişilerde 0,5628±0,002 ve erkeklerde ise 0,5519+0,0018 olarak hesaplanmıştır. Toplam (Z), doğal (M) ve balıkçılık (F) ölümlerinin sırasıyla, Z=1,26 yıM, M=0,27 yıM, ve F=0,99 yıl1 olarak hesaplandığı araştırmada, E=0,79 olarak bulunan sömürülme oranı, populasyonun yoğun bir şekilde avcılık baskısı altında olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelime: ağırlık uzunluk Trachurus trachurus gelişme özellikleri eşey oranı Karadeniz Türkiye karagöz istavrit Samsun kondüsyon faktörü

Konular: Balıkçılık Deniz ve Tatlı Su Biyolojisi Biyoloji Çeşitliliğinin Korunması Zooloji

The determination of some biological characteristics of horse mackarel (Trachurus trachurus L., 1758) caught in Samsun Bay

Öz:

In the present research, which was carried out during the period of Noverber 2004 to March 2005 in order to determine some population parameters of the Horse mackerel (Trachurus trachurus L, 1758) in the Samsun Bay that one of the most important fisheries area in the Black Sea, a total of 1290 individuals (591 female, 647 male) were investigated according to age, length, weight and sex composition, the relationship of length-weight, condition factor, Von Bertalanffy growth formula and mortality rates. The female-male ratio was 1:1.1. In the specimens consisted of 0-V age groups and the age-group II was dominant (37.60%). In the research, the relationship of length-weight was found for general, male and female determined as W=0.0063 L30931 (r=0.98), W=0.0056 L31378 (r=0.96), W=0.0055 L31423 (r=0.97) and the Von Bertalanffy growth formula was found for general, male and female as Lt=26.74(1-e*138 wm), Lt=26.88(1-e-°-132 (**<»*>), Lt= 26.59(1-e-0131 <t+3'229>), respectively. The growth of horse mackerel was determined as positive allometric. It was determined that the average condition value of population was 0.6299±0.00151 0.5628±0.002 for females, 0.5519±0.0018 for males. Total (Z), natural (M) and fishing (F) mortalities were Z=1.26 year1, M=0.27 year1 and F=0.99 year1, respectively. The exploitation ratio E=0.79 indicates that the population is being heavily exploited.

Anahtar Kelime: Black Sea Turkey horse mackerel Samsun condition factor weight length Trachurus trachurus growth characteristics sex ratio

Konular: Balıkçılık Deniz ve Tatlı Su Biyolojisi Biyoloji Çeşitliliğinin Korunması Zooloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Anonymous. 1985-2005. Fishery statistics from 1983 to 2003, DİE. Yayınlan, Ankara (in Turkish).
Anonymous. 2002. FAO Fishery statistics capture production 2000, Vol.90/1, FAO Fisheries Series No.60, Statistics Series No. 168, Rome, 617 p.
Avşar, D., 1998. Fisheries Biology and Population Dynamics. Çukurova Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Ders Kitapları No:5, Adana, 303 s (in Turkish).
Abuanza, P., A.C. Farina, P. Carpera. 1995. Geaographic variations in sexual maturity of the horse mackarel, trachurs trachurus, in the Galician and Cantabrian shelf. Sci. Mar., 59(34):211-222.
Bellido, J.M., G.J. Pierce, J.L Romero and M. Millan. 2000. Use of frequency analysis methods estimate growth of anchovy (Engraulis ericrasicolus L.1758) in the Gulf of Cadis (SW Spain). Fisheries Research, 48:107- 115.
Caddy, J.F., and R.C. Griffiths. 1990. A Rspectine on Recent Fishery-Related Events in the Black Sea. Stud. Rev. GFCM, No:63:43-71.
Chilton, D.E., and R.J. Beamis. 1982. Age determination methods for fishes studied by the ground fish program at the Pacific Biological Station. Can. Spec. Publ. Fish. And Aquat. Sci. 60:102.
Djabali, F., A. Mehailia, M. Koudil, and B. Brahmi. 1994. A reassessment of equation for predicting natural mortality in Mediterranean teleosts. NAGA, 17:33-34.
Düzgüneş, E. and H. Karaçam. 1991. Some population aspects, meat yield and biochemical composition of Mediterranean horse mackerel, Trachurus Meditermeaus (steindachner, 1868) in the Black Sea. Doğa- Tr.J. Of. Zoology, 15:195-201.
Erkoyuncu, İ. 1995. Fisheries Biology and Population Dynamics. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yayınları, Yayın No, 95:265 (in Turkish).
Fisher, W., M. Scheneider,. et Ml. Bouchot. 1987. Mediterranee et Mer Noire zone de peche 37. Volume II Vertebrates. Des Natios Unies Pour L! Alimentation Et L'Agriculture. FAO et CEE Rev. Roma, 1529.
Gayalino, F.C., P. Sparre, and D. Pauly. 1995. FAO-ICLARM stock assessment tools (FISAT) user's manual. FAO Computerized Information Series (Fisheries), No.8, p 126.
Genç, Y., M. Zengin, S. Başar, İ. Tabak, B. Ceylan, Y. Çiftçi, C. Üstündağ, B. Akbulut, ve T. Şahin. 1999. The project of economics marine products. TKB. Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, SUMEA, Trabzon, 158 (in Turkish).
Hernandez, V. A., 1994. Reproductive cycle and changes in condition of the horse mackerel {Trachurus trachurus L.) from Adriatic Sea. Ada Adriat. 35(1/2)59-67.
Ivanov, L, and R.J.H. Beverton. 1985. The fisheries resources of the Mediterranean. Part 2: Black Sea, GFCM, Studies and Reviews No.60: 135 s.
Kayalı, E. 1998. A research on bioecological properties of anchovy (Engraulis encrasicolus L.,1758) and mackerel (Trachurus mediterraneus) fishes in the Eastern Black Sea ecosystem. Yüksek Lisans Tezi. KTÜ, Fen Bilimleri Teknolojisi: 236 (in Turkish).
Kıdeyş, A., 1994. Recent dramatic changes in the Black Sea ecosystem: The reason for the sharp decline in Turkish anchovy fisheries. J. Mar. Sys., 5: 171-181.
King, M., 1995. Fisheries Biology, Assessment and Management, Osney Mead, Oxford X2 Oel, England
Mater, S., M. Kaya, ve M. Bilecenoğlu. 2003. The atlas of Turkish marine fish. Ege Univ. Su Ürünleri Fakültesi Yayınları No:68, Yardımcı Ders Kitapları Dizin No:11. İzmir, 169 (in Turkish).
Myllon, C, P. Freon, and P. Cury. 2005. The dynamics of collapse in world fisheries. Fish and Fisheries, 6:111-120.
Nikolskii, G. V., 1963. The ecology of fishes. Academic Press, NY. 352p.
Patrona, K., Y. Kayabaşı, H. Tokay, M. Gündoğdu, G. Mulaoğlu, ve H. Arpa. 1999. The hand book of water products. T.C. TKB. Koruma ve Kontrol genel Müdürlüğü, Ankara, 328 (in Turkish).
Patterson, K. 1992. Fisheries for small pelagic species: an empirical approach to management targets. Rev. Fish. Biol., 2:321-338.
Pauly.D. and J.L Munro. 1984. Once more on the comparison of the growth in fish and invertebrates. ICLARM Fishbyte,2(î): 21.
Prodonov, K., K. Mikhailov, G. Dasklov, C. Maxim, A. Chashchin, A. Arkhipov, V. Shlyakhov, and E. Özdamar. 1997. Environmental Management of Fish Resources In The Black Sea And Their Rational Exploitation. General Fisheries council for the Mediterranean, FAO Studies and Reviews, 60:100-110.
Purcel J.E., T.A. Shganova, M.B. Decker, and E.D. Houde. 2001. The ctenophore Mnemiopsis in native and exotic habitats: U.S. estuaries versus the Black Sea basin. Hydrobiology, 45:145-176.
Rass, T., 1992. Changes in fish resources of the Black Sea. Oceanology 32(2): 197-203.
Ricker, W.E. 1975.Computation and interpretation of biological statistics of fish populations. Bull. Fish. Board. Can. 191,382.
Shiganova, T.A., 1998. Invasion of the Black Sea by ctenophore Mnemiopsis leidyi and recent changes in pelagic community structure. Fisheries Oceonography, 7:3/4:305-310.
Shiganova, T.A., E.I. Musaeva, Yu. V. Bulgakova, Z.A. Mirzoyan, and Ml. Martynyuk. 2003. Invaders Ctenophores Mnemiopsis leidyi (A. Agassis) Beroe ovata Mayer 1912, and their influence on the pelagic Ecosystem of Northeastern Black Sea. Biology Bulltein, Vol. 30, No. 2:180-190.
Sümbüloğlu, K. ve V. Sümbüloğlu. 2000. Biostatistics. Hatipoğlu Yayınları:53, Ankara, 269.
Şahin, T., Y. Genç, ve H. Okur. 1997. Investigation of the growth and reproduction of horse mackarel (Trachurus mediterraneous ponticus Aliev) population in Turkish Black Sea Coast. Tr. J. Of. Zoology 21:321- 327.
Tidwell, J. H. and G. L. Allan. 2001. Fish as food: aquaculture's contribution. Ecological and economic impacts and contributions of fish farming and capture fisheries. EMBO Reports vol. 2, no. 11:958-963.
Yücel, Ş. ve İ. Erkoyuncu. 2000. Population dynamics of horse mackarel (Trachurus trachurus L.,1758) stocks in the Mid Black Sea, Turkey. Turk. J. Biol. 24:543-552 (in Turkish).

APA	SAMSUN N, KALAYCI F, Samsun O, Bilgin S (2006). Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi. , 481 - 486.
Chicago	SAMSUN Necati,KALAYCI Ferhat,Samsun Osman,Bilgin Sabri Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi. (2006): 481 - 486.
MLA	SAMSUN Necati,KALAYCI Ferhat,Samsun Osman,Bilgin Sabri Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi. , 2006, ss.481 - 486.
AMA	SAMSUN N,KALAYCI F,Samsun O,Bilgin S Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi. . 2006; 481 - 486.
Vancouver	SAMSUN N,KALAYCI F,Samsun O,Bilgin S Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi. . 2006; 481 - 486.
IEEE	SAMSUN N,KALAYCI F,Samsun O,Bilgin S "Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi." , ss.481 - 486, 2006.
ISNAD	SAMSUN, Necati vd. "Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi". (2006), 481-486.

APA	SAMSUN N, KALAYCI F, Samsun O, Bilgin S (2006). Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi. Su Ürünleri Dergisi, 23(1-3supl), 481 - 486.
Chicago	SAMSUN Necati,KALAYCI Ferhat,Samsun Osman,Bilgin Sabri Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi. Su Ürünleri Dergisi 23, no.1-3supl (2006): 481 - 486.
MLA	SAMSUN Necati,KALAYCI Ferhat,Samsun Osman,Bilgin Sabri Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi. Su Ürünleri Dergisi, vol.23, no.1-3supl, 2006, ss.481 - 486.
AMA	SAMSUN N,KALAYCI F,Samsun O,Bilgin S Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi. Su Ürünleri Dergisi. 2006; 23(1-3supl): 481 - 486.
Vancouver	SAMSUN N,KALAYCI F,Samsun O,Bilgin S Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi. Su Ürünleri Dergisi. 2006; 23(1-3supl): 481 - 486.
IEEE	SAMSUN N,KALAYCI F,Samsun O,Bilgin S "Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi." Su Ürünleri Dergisi, 23, ss.481 - 486, 2006.
ISNAD	SAMSUN, Necati vd. "Samsun Körfezi' nde avlanan istavrit (Trachurus trachurus L., 1758) balığının bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi". Su Ürünleri Dergisi 23/1-3supl (2006), 481-486.