TY - JOUR TI - İş Kontrolü ve Kontrol İsteği ile Tükenmişlik ve Fiziksel Sağlık Arasındaki İlişkiler AB - İş kontrolü ile tükenmişlik ve fiziksel sağlık arasında bir ilişki olup olmadığı; varsa bu ilişkinin çalışanların kontrol ihtiyaçlarının derecesine bağlı olarak değişip değişmediği incelenmiştir. Bu amaçla 435 hemşire katılımcıya iş kontrolü, kontrol isteği, tükenmişlik ve bedensel rahatsızlık tarama ölçekleri uygulanmıştır. Katılımcılar iş kontrolü ve kontrol isteği ölçeklerinden aldıkları puanlara göre düşük iş kontrolü-düşük kontrol isteği, düşük iş kontrolü-yüksek kontrol isteği, yüksek iş kontrolü-düşük kontrol isteği ve yüksek iş kontrolü-yüksek kontrol isteği koşullarından birine atanmışlardır. Verilere, tükenmişliğin üç boyutu (duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı duygusunun azalması) ve fiziksel sağlık yakınmaları için ayrı ayrı 2 (iş kontrolü:düşük-yüksek) x 2 (kontrol isteği:düşük-yüksek) faktörlü varyans analizi uygulanmıştır. Elde edilen bulgular hem iş kontrolü hem de kontrol isteği ile tükenmişlik arasında bir ilişkinin bulunduğunu, ancak iş kontrolü ile tükenmişlik arasındaki ilişkinin çalışanların kontrol isteğine bağlı olarak değişmediğini göstermiştir. Buna göre, iş kontrolü düşük olan katılımcılar iş kontrolü yüksek olanlara göre daha fazla duygusal tükenmişlik, duyarsızlaşma ve kişisel başarı duygusu azalması yaşamaktadırlar. Kontrol isteği söz konusu olduğunda ise, kontrol isteği yüksek olanlar daha fazla duygusal tükenme ve duyarsızlaşma, düşük olanlar daha fazla kişisel başarı duygusu azalması yaşamaktadırlar. İş kontrolü ve kontrol isteği ile fiziksel sağlık arasında herhangi bir ilişki bulunamamıştır. AU - GÜLERYÜZ, EVRİM AU - AYDIN, Orhan PY - 2006 JO - Türk Psikoloji Dergisi VL - 21 IS - 58 SN - 1300-4433 SP - 59 EP - 76 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/65237 ER -