ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma

İLKAY, Mehmet S.; ASLAN, EMRE

ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma

Mehmet S. İLKAY, (Erciyes Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Kayseri, Türkiye)

Emre ASLAN (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Tokat, Türkiye)

Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi

1 0

Yıl: 2006 Cilt: 24 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 67 - 83 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma

Öz:

ISO 9001 bir kuruluşun müşteri ve uygulanabilir yasal şartları karşılayarak, müşteri tatminini arttırmak için kullanabileceği bir kalite yönetim sistemi için şartları belirlemektedir, aynı zamanda bir kuruluşun toplam performansını iyileştirmek için kalite yönetim sisteminin kullanılması ve uygulanmasında yönetime yol göstermektedir. Bu bakımdan, ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Belgeli kuruluşların bu belgeye sahip olmayan kuruluşlara göre performanslarının ne durumda olduğu merak konusudur. Kayseri bölgesindeki KOBİ’ler üzerinde uygulanan anket sonucunda belgeli ve belgesiz kuruluşlar arasında performansın bazı kriterleri açısından anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Belge, firmaların finansal perforını, yenilik ve öğrenme performansları ile müşteri memnuniyeti kriterlerinden bazılarının geliştirilmesine katkıda bulunmuştur. Belgenin tedarikçi performansının iyileştirilmesine p=0.05 anlamlılık düzeyinde bir katkısının olmadığı ve firma içi performansa ise herhangi bir katkısının olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelime: Kayseri kalite yönetimi ISO 9001 toplam kalite sistemi kobi küçük ve orta ölçekli işletmeler (kobiler)

Konular: İşletme Endüstri Mühendisliği

A Research on the Effect of ISO 9001: 2000 Quality Management System on SME's Performances in Kayseri Region

Öz:

ISO 9001 determines the requirements of a quality management system for an organization to use for increasing customer satisfaction by meeting customer and legal requirements. It also guides managers to use and practice quality management system for improving total performance. In this regard, it is interesting how ISO 9001 Quality Management System certified organizations perform in comparison with non-certified organizations. As a result of a survey of SME’s in Kayseri region, significant differences were found between ISO-certified and non-certified firms according to some criteria’s of performance. Certification has contributed to improve firms’ financial performance and innovation and learning performance. Also has contributed to improve some of the criteria’s of customer satisfaction. Certification has not contributed to improve supplier performance at p=0.05 significance level and it has no contributions to improve internal business performance.

Anahtar Kelime: smes small and medium enterprises (smes) Kayseri quality management ISO 9001 total quality system

Konular: İşletme Endüstri Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akgemci, T. (2001) KOBİ’lerin Temel Sorunları ve Sağlanan Destekler, Ankara: KOSGEB.
AzOfra, V., B. Prieto, A. Santidrian (2003) “The Usefullness of A Performance Measurement System in the Daily Life of an Organization: A Note on a Case Study”, The British Accounting Review, 35, 367-384.
Barak, M., H. Younes, P. Froom (2003) “The Effect of Implementation of the ISO 9000 on Customer Complaints; A 5-Year Follow-Up Study in a Regional Labratory”, Accreditation And Quality Assurance, 8, 232-285.
Casadesus, M., G. Gimenez, I. Heras (2001) “Benefits of ISO 9000 Implementation in Spanish Industry”, European Business Review, 13(6), 327-335.
Douglas, A., S. Coleman, R. Oddy (2003) “The Case For ISO 9000”, The TQM Magazine, 15(5), 316-324.
Gündoğdu, İ., G.N. Günay (2003) “ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Toplam Kalite Yönetimi Ve Rekabet Avantajı Üzerine Etkisi ve Bir Uygulama”, İktisat İşletme ve Finans, 18(Ağustos), 93-100.
Ismail, M.Y., M.E. Baradie, M.S.J. Hashmi (1998) “Quality Management in The Manufacturing Industry: Practice vs Performance”, Computers Ind. Engng, 35(3-4), 519-522.
Kaplan, R.S., D.P. Norton (1992) The Balanced Scorecard–Measures that Drive Performance. Harvard Business Review. 70(1), 71-79.
KOSGEB (2003) Kobi Ekonomisi: Tarihi Gelişimi, Ankara: KOSGEB.
Laitinen, E.K. (2002) “A Dynamic Performance Measurement System: Evidence From Finnish Technology Companies”, Scandinavian Journal of Management, 18, 65-99.
Landin, A., C.H. Nilsson, (2001) “Do Quality Systems Really Make a Difference?”, Building Research and Information, 29 (1), 12-20.
Lima, M.A.M., M. Resende, L. Hasenclever (2000) “Quality Certification and Performance of Brazilian Firms: An Empirical Study”, International Journal of Production Economics, 66, 143-147.
Magd, H., A. Curry, (2003) “An Empirical Analysis of Management Attitudes towards ISO 9001: 2000 in Egypt”, The TQM Magazine, 15(6), 381-390.
Mahadevappa, B., G. Kotreshwar (2004) “Quality Management Practices in Indian ISO 9000 Certified Companies: An Empirical Evaluation”, Total Quality Management, 15(3), 295-305.
Martinez-Costa, M., A.R. Martinez-Lorente (2003) “Effects of ISO 9000 Certification On Firms’ Performance: A Vision from the Market”, TQM and Business Excellence, 14(10), 1179-1191.
Mcadam, R., M. Mckeown (1999) “Life After ISO 9000: An Analysis of the Impact of ISO 9000 and Total Quality Management on Small Businesses in Northern Ireland”, Total Quality Management, 10(2), 229-241.
Naktiyok, A., O. Küçük (2003) “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerde Toplam Kalite Yönetimi Kritik Faktörlerinin Örgütsel Performans Üzerine Etkileri”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21, 43-65.
Naveh, E., A. Marcus (2005) “Achieving Competitive Advantage through İmplementing a Replicable Management Standard: Installing and Using ISO 9000”, Journal of Operations Management, 24(1), 1-26.
Rao, S.S., T.S. Ragu-Nathan, L.E. Solis (1997) “Does ISO 9000 have an Effect on Quality Management Practices? An International Empircal Study”, Total Quality Management, 8(6), 335-346.
Samson, D., M. Terziovski (1999) “The Relationship between Total Quality Management Practices and Operational Performance” Journal of Operations Management, 17, 393-409.
Sarıkaya, N., R. Altunışık (2004) “Kalite İyileştirme Faaliyetlerinin Algısının İşletme Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi ve Türkiye Uygulaması”, Yöneylem Araştırması/Endüstri Mühendisliği XXIV Ulusal Kongresi, Gaziantep – Adana.
Sharma, D.S. (2005) “The Association between ISO 9000 Certification and Financial Performance”, The International Journal Of Accounting, 40(2), 151-172.
Terziovski, M., D. Samson, D. Dow (1997) “The Business Value of Quality Management Systems Certification. Evidence from Australia and New Zeland”, Journal of Operations Management, 15, 1-18.
Terviovski, M., D. Power, A.S. Sohal (2003) “The Longitudional Effects of the ISO 9000 Certification Process on Business Performance”, European Journal Of Operational Research, 146, 580-595.
Tsekouras, K., E. Dimara, D. Skuras (2002) “Adoption of a Quality Assurance Scheme and its Effects on Firm Performance: A Study of Greek Firms Implementing ISO 9000”, Total Quality Management, 13(6), 827-841.
Wayhan, V.B., E.T. Kirche, B.M. Khumawala (2002) “ISO 9000 Certification: The Financial Perfromance Implications”, Total Quality Management, 13(2), 217-231.
Williams, J. A. (2004) “The Impact of Motivating Factors on Implementation of ISO 9001: 2000 Registration Process”, Management Research News, 27(1-2), 74-84.
Yahya, S., W.K. Goh (2001) “The Implementation of an ISO 9000 Quality System”, International Journal of Quality & Reliability Management, 18(9), 941-966.
Yeung, A.C.L., T.S. Lee, L.Y. Chan (2003) “Senior Management Perspectives and ISO 9000 Effectiveness: An Empirical Research”, International Journal of Production Research, 41(3), 545-569.
Zhang, Z. (2000) “Developing a Model of Quality Management Methods and Evaluating their Effects on Business Performance”, Total Quality Management, 11(1), 129-137.

APA	İLKAY M, ASLAN E (2006). ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma. , 67 - 83.
Chicago	İLKAY Mehmet S.,ASLAN EMRE ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma. (2006): 67 - 83.
MLA	İLKAY Mehmet S.,ASLAN EMRE ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma. , 2006, ss.67 - 83.
AMA	İLKAY M,ASLAN E ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma. . 2006; 67 - 83.
Vancouver	İLKAY M,ASLAN E ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma. . 2006; 67 - 83.
IEEE	İLKAY M,ASLAN E "ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma." , ss.67 - 83, 2006.
ISNAD	İLKAY, Mehmet S. - ASLAN, EMRE. "ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma". (2006), 67-83.

APA	İLKAY M, ASLAN E (2006). ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 67 - 83.
Chicago	İLKAY Mehmet S.,ASLAN EMRE ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 24, no.2 (2006): 67 - 83.
MLA	İLKAY Mehmet S.,ASLAN EMRE ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.24, no.2, 2006, ss.67 - 83.
AMA	İLKAY M,ASLAN E ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2006; 24(2): 67 - 83.
Vancouver	İLKAY M,ASLAN E ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2006; 24(2): 67 - 83.
IEEE	İLKAY M,ASLAN E "ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma." Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24, ss.67 - 83, 2006.
ISNAD	İLKAY, Mehmet S. - ASLAN, EMRE. "ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ'lerin Performanslarına Etkileri Üzerine Bir Araştırma". Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 24/2 (2006), 67-83.