Yıl: 2006 Cilt: 61 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 83 - 101 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması

Öz:
Örgütsel vatandaşlık davranışları "herhangi bir emre dayalı olmayan ve örgüt için fayda sağlayan davranışlar" olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmada örgütsel vatandaşlık olgusu öncelikle kuramsal yönleriyle açıklanmış; müteakiben iki ayrı çalışmanın birleştirilmesi ile oluşturulan yeni bir örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeğinin Türkçe'ye çeviri, uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışmalarına yönelik olarak bir metodoloji sunularak elde edilen bulgular tartışılmıştır. Daha sonra elde edilen bulgular bu konuda Türkiye'de yapılmış diğer çalışmalarla verilerin kaynağı bakımından karşılaştırılmıştır. Ölçeğin tümü için Cronbach alfa katsayısı birinci örneklem grubunda .89, ikinci grubunda .94 olarak hesaplanmış; faktör analizi sonuçlan ise Türkçe ölçeğin orijinal ölçekle benzer bir yapıda olduğunu ve yakınsama geçerliğine sahip olduğunu göstermiştir. Sonuçlar, oluşturulan örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeğinin geçerlik ve güvenirliğinin yüksek olduğunu ve Türkiye'de yapılacak araştırmalarda başarı ile kullanılabileceğini göstermekte; verilerin kaynağı bakımından amir değerlendirmeleri ile kişisel yargıların birbirinden farklı olmadığını ve yapılacak çalışmanın özelliği göz önüne alınarak iki veri kaynağından birisinin seçilerek kullanılabileceğini ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelime: örgütsel vatandaşlık veri karşılaştırma uyarlama türkçe

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ALLEN, T. D./BARDARD, S./RUSH, M. C./RUSSELL, J. E. A. (2000), "Ratings of Organizational Citizenship Behavior: Does The Source Make A Difference?," Human Resource Management Review, 10: 395-400.
  • BARKSDALE, K./WERNER, J. M. (2001), "Managerial Ratings of In-Role Behaviors, Organizational Citizenship Behaviors and Overall Performance: Testing Different Models of Their Relationship," Journal of Business Research, 51: 145-155.
  • BARON, J. (2000), Thinking and Deciding (Cambridge: Cambridge University Press, 3th Ed.,).
  • BİNGÖL, D./NAKTİYOK, A./İŞCAN, Ö. F. (2003), "Dönüştürücü Liderliğin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerine Etkisi," 11 nci Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 22-24 Mayıs: 491-508 (Afyon).
  • BOLINO, M. C. (1999), "Citizenship and Impression Management: Good Soldiers or Good Actors?," Academy of Management Review, January: 82-98.
  • BORMAN, W. C./MOTOWIDLO, S. J. (1997), "Introduction: Organizational Citizenship Behavior and Contextual Performance," Human Performance, 10: 67-69.
  • BRISLIN, R. W./LONNER, W. J./THORNDIKE, R. M. (1973), Cross-Cultural Research Methods (New York: John Wiley&Sons Pub.).
  • BURNS, B. M./COLUNS, R. W. (2000), "Organizational Citizenship Behaviour in the US Context," http//hsb.baylor.edu/ramsower/acis/papers/burns.htm
  • CARDONA, P./ESPEJO, A. (2002), "The Effect Of The Rating Source in Organizational Citizenship Behavior: A Multitrait-Multimethod Analysis," University of Navarra, Research Paper No 474: 1-16.
  • CHEN, X. P./LAM, S: K./SCHAUBROECK, J./NAUMANN, S. (2002), "Group Organizational Citizenship Behavior: A Conceptualization and Preliminary Test of Its Antecedents and Consequences," Academy of Management Proceedings, 10: 1-6.
  • COHEN, A./VIGODA, E. (2000), "Do Good Citizen Make Good Organizational Citizens? An Empirical Examination of The Relationship Between General Citizenship and Organizational Citizenship," Administration and Society, 32 (5): 596-625.
  • DELUGA, R. J. (1995), "The Relation Between Trust in The Supervisor and Subordinate Organizational Citizenship Behavior," Military Psychology, 7/1: 1-16.
  • EHRHART, M. G. (2004), "Leadership and Procedural Justice Climate as Antecedents of Unit-Level Organizational Citizenship Behavior," Personnel Psychology, 57: 61-94.
  • FARH, J. L./PODSAKÖFF, P. M./ORGAN, D. W. (1990), "Accounting for Organizational Citizenship Behavior: Leader Fairness and Task Scope Versus Satisfaction," Journal of Management, 16:705-721.
  • FOK, L. Y./HARTMAN, S. J./PATTI, A. L./RAZEK, J. R. (1999), "The Relationship Between Equity Sensitivity, Growth Need Strength, Organizational Citizenship Behavior and Perceived Outcomes in The Quality Environment: A Study of Accounting Profesionals," Journal of Social and Personality, 15/1: 99-120.
  • GEORGE, J. M./JONES, G. R. (1997), "Organizational Spontaneity in Context," Human Performance, 10: 153-170
  • GRAHAM, J. W. (1989), "Organizational Citizenship Behavior: Construct Redefinition, Operationalization and Validation," Loyola University of Chicago.
  • İŞBAŞI, J. Ö. (2000), "Örgütsel Vatandaşlık Davranışı: Farklı Ölçeklerin Uygulanabilirliğine İlişkin Bir Çalışma," S nci Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi: 359-372 (Muğla).
  • KIDDER, D. L. (2002), "The Influence of Gender on The Performance of Organizational Citizenship Behaviors," Journal of Management, 28 (5): 629-648.
  • KÖSE, S./KARTAL, B./KAYALI, N. (2003), "Örgütsel Vatandaşlık Kavramı ve Tutuma İlişkin Faktörlerle İlişkisi Üzerine Bir Araştırma," Erciyes Üniversitesi İktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi (Sayı 20): 1-19
  • LEPINE, J./EREZ, A./JOHNSON, D. E. (2002), "The Nature and Dimensionality of Organizational Citizenship Behavior: A Critical Review and Meta-Analysis," Journal of Applied Psychology, 87/1: 52-65
  • MACKENZIE, S./PODSAKOFF, P./FETTER, R. (1991), "Organizational Citizenship Behavior and Objective Productivity as Determinants of Managerial Evaluations of Salespersons' Performance," Organizational Behavior and Human Decision Process, 50: 123-150.
  • MOORMAN, R. H. (1991), "Relationship Between Organizational Justice and Organizational Citizenship Behaviors: Do Fairness Perceptions Influence Employee Citizenship?," Journal of Applied Psychology, 76: 845-855.
  • MOORMAN, R. H. (1993), "The Influence of Cognitive and Affective Based Job Satisfaction Measures on the Relationship Between Satisfaction and Organizational Citizenship Behavior," Human Relations, 46: 759-776.
  • MOORMAN, R. H./BLAKELY, G. L. (1995), "Individualism - Collectivism as an Individual Difference Predictor of Organizational Citizenship Behavior," Journal of Organizational Behavior, 16: 127-142
  • MOORMAN, R. H./NIEHOFF, B. P./ORGAN, D. W. (1993), "Treating Employees Fairly and Organizational Citizenship Behavior: Sorting The Effects of Job Satisfaction, Organizational Commitment and Procedural Justice," Employee Responsibilities and Rights Journal, 6: 209-225.
  • MORRISON, E. (1994), "Role Definitions and Organizational Citizenship Behavior: The Importance of The Employee's Perspective," Academy ofManagement Journal, 37/6: 1543-1567.
  • NETEMEYER, R./MC KEE, D. O./MC MURRAN, R. (1997), "An Investigation Into The Antecedents of Organizational Citizenship Behavior in a Personnel Selling Context," Journal of Marketing, 61/3: 85-98.
  • NIEHOFF, B. P./MOORMAN, R. H. (1993), "Justice as a Mediator of the Relationship Between Methods of Monitoring and Organizational Citizenship Behavior," Academy of Management Journal, 36: 527-556.
  • ORGAN, D. W. (1988), Organizational Citizenship Behavior : The Good Soldier Syndrome (Lexington, England: Lexington Books).
  • ORGAN, D. W. (1997), "Organizational Citizenship Behavior: It's Construct Clean-Up Time," Human Performance, 10(2): 85-97.
  • ORGAN, D. W./KONOVSKY, M. (1989), "Cognitive Versus Affective Determinants of Organizational Citizenship Behavior," Journal of Applied Psychology, 74/1: 157-164
  • ORGAN, D. W./LINGL, A. (1995), "Personality, Satisfaction and Organizational Citizenship Bahavior," Journal of Social Psychology, 135(3): 339-350.
  • ÖZDEVECİOĞLU, M. (2003), "Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İle Üniversite Öğrencilerinin Bazı Demografik Özellikleri ve Akademik Başarılan Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma," Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Sayı 20): 117-135.
  • PODSAKOFF, P. M./MACKENZIE, S. B. (1994), "Organizational Citizenship Behaviors and Sales Unit Effectiveness," Journal of Marketing Researh, 31 (3): 351-364.
  • PODSAKOFF, P. M./AHEARNE, M./MACKENZIE, S. B. (1997), "Organizational Citizenship Behavior and the Quantity and Quality of Work Group Performance," Journal of Applied Psychology, 82: 262-270.
  • PODSAKOFF, P. M./MACKENZIE, S. B./MOORMAN, R. H./FETTER, R. (1990), "Transformational Leader Behaviors and Their Effects on Followers Trust in Leader, Satisfaction and Organizational Citizenship Behaviors," Leadership Quarterly, 1: 107-142.
  • PODSAKOFF, P. M./MACKENZİE, S. B./PAINE, J. B./BACHRACH, D. G. (2000), "Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoritical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research," Journal of Management, 26/3: 513-563.
  • SCHAPPE, P./ROGOVSKY, N. (1998), "Employee Involvement and Organizational Citizenship Behavior Implications for Labor Law Reform and Lean Production," Industrial and Labor Relations Review, 511 A: 633-654.
  • SCHAPPE, S. (1998), "The Influence of Job Satisfaction, Organizational Commitment and Fairness Perceptions on Ocb," Journal of Psychology Interdisciplinary&Applied, 32/3: 277-291.
  • SCHNAKE, M./DUMLER, M. P. (1993), "The Relationship Between Traditional Leadership, Super Leadership and Organizational Citizenship Behavior," Group and Organizational Management, 18/3: 352-366.
  • SMITH, C. A./ORGAN, D. W./NEAR, Y. (1983), "Organizational Citizenship Behavior: Its Nature and Antecedents," Journal of Applied Psychology, 68: 653-663.
  • TANG, T. L. P./İBRAHİM, A. H. S. (1998), "Antecedents of Organizational Citizenship Behavior Revisited: Public Personnel in the United States and in the Middle East," Public Personnel Management, 27: 529-551.
  • THOMPSON, H. B./WERNER, J. M. (1997), "The Impact of Role Conflict / Facilitation on Core and Discretionary Behaviors: Testing a Mediated Model," Journal of Management, 23/4: 583-601.
  • TURNIPSEED, D./MURKISON, G. (1996), "Organizational Citizenship Behavior an Examination of Influence the Workplace," Leadership and Organizational Development Journal, 17: 42-47.
  • VAN DYNE, L./GRAHAM, J, W./DIENESCH, R. M. (1994), "Organization Citizenship Behavior: Construct, Redefinition, Measurement and Validation," Academy of Management Journal, 37/4: 765-802
  • VAN SCOTTER, J. R./MOTOWIDLO, S. J. (1996), "Interpersonal Facilitation and Job Dedication as Seperate Facets of Contextual Performance," Journal of Applied Psychology, 81: 525-
  • VEY, M. A./CAMPBELL, J. P. (2004), "In-Role or Extra-Role Organizational Citizenship Behavior: Which Are We Measuring?," Human Performance, 17(1): 119-135.
  • WILLIAMS, S./SHIAW, W. T. (1999), "Mood and Organizational Citizenship Behavior: The Effects of Positive Affect on Employee OCB Intentions," The Journal of Psychology, 133(6): 656-668.
APA BASIM H, sesen h (2006). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. , 83 - 101.
Chicago BASIM H. Nejat Basım,sesen harun Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. (2006): 83 - 101.
MLA BASIM H. Nejat Basım,sesen harun Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. , 2006, ss.83 - 101.
AMA BASIM H,sesen h Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. . 2006; 83 - 101.
Vancouver BASIM H,sesen h Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. . 2006; 83 - 101.
IEEE BASIM H,sesen h "Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması." , ss.83 - 101, 2006.
ISNAD BASIM, H. Nejat Basım - sesen, harun. "Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması". (2006), 83-101.
APA BASIM H, sesen h (2006). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4), 83 - 101.
Chicago BASIM H. Nejat Basım,sesen harun Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 61, no.4 (2006): 83 - 101.
MLA BASIM H. Nejat Basım,sesen harun Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, vol.61, no.4, 2006, ss.83 - 101.
AMA BASIM H,sesen h Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2006; 61(4): 83 - 101.
Vancouver BASIM H,sesen h Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2006; 61(4): 83 - 101.
IEEE BASIM H,sesen h "Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması." Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61, ss.83 - 101, 2006.
ISNAD BASIM, H. Nejat Basım - sesen, harun. "Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması". Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 61/4 (2006), 83-101.