TY - JOUR TI - Constraints on the origin of the Balıkesir thermal waters (Turkey) from stable isotope ($ delta^{18}O, delta D, delta^{13}C, delta^{34}S $ )and major-trace element compositions AB - Kuzeybatı Anadolu'da yer alan Balıkesir bölgesi termal suları 31.8-98.5 C arasında değişen sıcaklık, 6.40 ile 8.40 arasında seyreden nötre yakın pH ve 327-2578 mg/l aralığındaki Toplam çözünmüş Madde (TDS) değerleri sergilemektedir. Bölgede, sıcaklıkları yüksek olan sular Na2SO4-NaHCO3, ılık sular ise CaHCO3 tipte bir bileşime sahiptir. Balıkesir bölgesi sıcak sularındaki iz element bileşimleri önemli değişimler göstermektedir. Sulardaki ve karbonat çökellerindeki alkali toprak metal bileşimlerinin karşılaştırılması sonucunda, magnezyum ve baryumun hareketli davranış sergiledikleri tespit edilmiştir. Katı ve akışkan fazlardaki stronsiyum bileşimi genellikle sabit bir değer gšstermektedir. Sulardaki ve karbonat çökellerindeki Li/Cs ve B/Cl oranlarının benzer değerler gšstermeleri, bu iyonların basit kayaç çözünme işlevi neticesinde suya katıldıklarına işaret etmektedir. Mineral-denge hesaplamaları, CO2'in termal suların kimyasal bileşimi üzerinde önemli bir etkisi olduğunu göstermiş ve akışkan bileşimlerinin denge durumu ile değil kayaç çözünme işlevi tarafından denetlendiğini ortaya koymuştur. Balıkesir bölgesi termal sularına uygulanan jeotermometre hesaplamaları 200 C'lik maksimum rezervuar sıcaklığı öngörmüştür. $delta^{18}O, delta D$ bileşimleri suların kökeninin meteorik olduğunu göstermiştir. Termal sulardaki sülfat için analiz edilen $delta^{34}S $ bileşimleri -5.5 ile +25.2 $permil$ arasında değişmektedir. Bazı suların kükürt izotop bileşimleri karasal evaporitlere karşılık gelirken, bir kısım sulardaki kükürt ise sülfat indirgenme işlevi neticesinde oluşmuştur. Termal sulardaki çözünmüş inorganik karbon üzerinde analiz edilen $delta^{13}C$ bileşimleri -17.7 ile +0.7 $permil$ arasında değişmektedir. Kükürt gibi, karbonun da farklı kökenler sergilediği tespit edilmiştir. Sıcaklıkları yüksek olan sulardaki karbonun denizel karbonatların çözünmesinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bölgedeki denizel karbonat kayalarının karbon izotop bileşimleri bunu destekler niteliktedir. Buna karşın, düşük sıcaklıktaki sulardaki karbon ise organik bir köken sunmaktadır. AU - Mutlu, Halim PY - 2007 JO - Turkish Journal of Earth Sciences VL - 16 IS - 1 SN - 1300-0985 SP - 13 EP - 32 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/65701 ER -