Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey

ŞİMŞEK, Fatih Mehmet

Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey

Fatih Mehmet ŞİMŞEK (Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Aydın, Türkiye)

Turkish Journal of Zoology

2 0

Yıl: 2006 Cilt: 30 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 383 - 392 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey

Öz:

Bu araştırma, Şanlıurfa İli'nin, Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamında sulu tarım uygulamalarının yapıldığı bölgesi (İR) ile her yıl çok sayıda sıtma vakasının tespit edildiği bölgesinde (MR) Haziran 2000-Ağustos 2002 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmada, Anopheles (Anopheles) claviger Meigen, 1804, An. (Anopheles) sacharovi Favre, 1903, An. (Cellia) superpictus Grassi, 1899, Culex (Neoculex) martinii Medschid, 1930, Cx. (Culex) pipiens Linnaeus, 1758, Cx. (Neoculex) territans Walker, 1856, Cx. (Culex) theileri Theobald, 1903, Culiseta (AHotheobaldia) longiareolata Macquart, 1938, Ochlerotatus (Ochlerotatus) caspius Pallas, 1771 ve Uranotaenia (Pseudoficalbia) unguiculata Edwards, 1903 olmak üzere 10 sivrisinek türü tespit edilmiş ve bu türlerin larva populasyonlarının mevsimsel sıklıkları ve nisbi yoğunlukları bölgelere göre belirlenmiştir. Türlerin sıklıkları, nisbi yoğunlukları ve vektörel önemleri dikkate alındığında, IR'de, Culex pipiens, Cx. theileri ve Ochlerotatus caspius, MR'de, Anopheles claviger. An. sacharovi ve An. superpictus türlerinin diğer.türlere göre daha önemli oldukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelime: sivrisinek sıtma sivrisinek kökenli hastalıklar larva Culicidae populasyon yoğunluğu mevsimsel bolluk Şanlıurfa Güneydoğu Anadolu Bölgesi mevsimsel değişimler

Konular: Biyoloji

Şanlıurfa ili' nde sivrisinek türlerinin (Diptera: Culicidae) larva populasyonlarının mevsimsel sıklığı ve nisbi yoğunluğu

Öz:

This research was conducted between June 2000 and August 2002 in 2 regions of Şanlıurfa: one (IR) where there was substantial irrigated agriculture due to the Southeastern Anatolia Project and another (MR) where a high number of malaria cases were determined every year. Ten species, namely Anopheles (Anopheles) claviger Meigen, 1804, An. (Anopheles) sacharovi Favre, 1903, An. (Cellia) superpictus Grassi, 1899, Culex (Neoculex) martinii Medschid, 1930, Cx. (Culex) pipiens Linnaeus, 1758, Cx. (Neoculex) territans Walker, 1856, Cx. (Culex) theileri Theobald, 1903, Culiseta (Allotheobaldia) longiareolata Macquart, 1938, Ochlerotatus (Ochlerotatus) caspius Pallas, 1771 and Uranotaenia (Pseudoficalbia) unguiculata Edwards, 1903, were recorded in this study, and seasonal frequencies and relative densities of larval populations were determined separately for each region. Based on the frequencies, relative densities and vectorial significance of species found in this study, Culex pipiens, Cx. theileri and Ochlerotatus caspius in IR and Anopheles claviger, An. sacharovi, and An. superpictus in MR were of higher significance.

Anahtar Kelime: Sanliurfa Southeast Anatolian Region seasonal variation mosquitoes malaria mosquito-borne diseases larvae Culicidae population density seasonal abundance

Konular: Biyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Abdelmalek, A. 1958. The Anopheline mosquitoes of Northern Syria. Bull. Soc. Entomol. Egypt, 42: 519-535.
2. Aldemir, A. 1997. Mogan, Eymir gölleri çevresi ve İmrahor Vadisi'ndeki Anopheles ve Aedes (Diptera: Culicidae) türlerinin biyo-ekolojisi üzerine araştırmalar, M.Sc. thesis, Hacettepe University, Ankara, (127 pp.
3. Alptekin, D. and Kasap, H. 1997. Çukurova'da sık bulunan Culicidae (Diptera) türlerinin ergin öncesi evrelerinin bulunduğu habitatlar ve bu habitatların önemli fiziksel ve kimyasal özellikleri. Turk. J. Zool. 21: 1-6.
4. Alten, B. 1993. Muğla İli, Ortaca ve Dalaman yörelerinde Culex türlerinin (Diptera: Culicidae) biyo-ekolojisi üzerine araştırmalar. ^Ph.D. thesis, Hacettepe University, Ankara, 273 pp.
5. Alten, B. and Boşgelmez, A. 1996. Muğla İli, Ortaca ve Dalaman yörelerinde bulunan Culex (Diptera: Culicidae) türlerinin biyo-ekolojisi üzerine araştırmalar 1. Turk. J. Zool. 20: 27-51.
6. Alten, B. and Çağlar, S.S. 1998. Vektör Ekolojisi ve Mücadelesi, T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü, Sıtma Savaş Daire Başkanlığı, Ankara.
7. Altikrity, A.B. 1964. The geographical distribution of Anopheles and vectors of malaria in Iraq. Bull. Endem. Dis. 6: 91-117.
8. Baldari, M., Tamburro, A., Sabatinelli, G., Romi, R., Severini, C.,Cuccagna, G., Fiorilli, G., Allegri, M., Buriani, C. and Toti, M.1998. Malaria in Maremma, Italy. The Lancet, 351: 1246-1247.
9. Barkai, A. and Saliternik, Z. 1968. Anopheline mosquitoes found breeding in Israel in 1963-1965 during the last stage of the malaria eradication project. Bull. Ent. Res. 58: 353-366.
10.Boşgelmez, A., Boşgelmez, 1., Savaşçı, S., Paslı, N. and Kaynaş, S. 1997. Ekoloji-I, Başkent Klişe ve Matbaacılık, Ankara.
11.Boşgelmez, A., Çakmakçı, L, Alten, B., Ayaş, Z., İşık, K., Sümbül, H.,Kuytul, A., Kocal, A.Ş., Kaynaş, S., Temimhan, M. and Şimşek, F.M.,.1994. Sivrisineklere Karşı Entegre Mücadele, Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Matbaası, Ankara.
12.Boşgelmez, A., Çakmakçı, L, Alten, B., Kaynaş, S., Işık, K., Sümbül, H., Şimşek, F.M., Ayaş, Z., Temimhan, M., Göktürk, R.S., Savaşçı, S.,Paslı, N., Kuytul, A. and Kocal, A.Ş., 1995. Sivrisineklere Karşı Entegre Mücadele 11., Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Matbaası, Ankara.
13.Darsie, R.F. and Samanidou-Voyadjoglou, A. 1997. Keys for the identification of mosquitoes of Greece. J. Am. Mosq. Cont. Assoc. 13: 247-254.
14.Dubose, W.P. and Curtin, TJ. 1965. Identification keys to the adult and larval mosquitoes of the Mediterranean area. J. Med. Ent. 1: 349-355.
15.Glick, J.I. 1990. Illustrated key to the female Anopheles of South¬western Asia and Egypt (Diptera: Culicidae). Mosq. Syst. 24: 125-153.
16.Greig-Smith, P. 1964. Quantitative Plant Ecology, Butterworth, London. Harbach, R.E. 1985. Pictorial keys to genera of mosquitoes, subgenus of Culex and species of Culex (Culex) occurring in south-western Asia and Egypt, with a note on the subgeneric placement of Culex deserticola (Diptera: Culicidae). Mosq. Syst. 17: 83-107.
17.Harbach, R.E. 1988. The mosquitoes of subgenus of Culex (Diptera: Culicidae) in South-western Asia and Egypt. Contrib. Am. Ent. 1 Inst. 24: 1-240.
18.Jalil, A. 1967. Larvae of Culicine mosquitoes (Diptera: Culicidae) in North Iraq. Bull. Entomol. Res. 57: 279-284.
19.Kasap, H., Kasap, M.-, Alptekin, D. and Demirhan, 0. 1988. Sporogonic development of Plasmodium vivax in Anopheles sacharovi under experimental conditions. Tropical Biomedicine, 5: 33-36.
20.Kasap, H., Kasap, M., Demirhan, 0. and Alptekin, D. 1987. Development of Plasmodium vivax in Anopheles superpictus under experimental conditions. Am. J. Trop. Med. Hyg. 37: 241-245.
21.Kasap, H., Kasap, M., Mimioşlu, M.M. and Aktan, F. 1981. Çukurova ve çevresinde sivrisinek ve malaria üzerine araştırmalar. Doğa Bilim Dergisi Tıp, 5: 141-150.
22.Kocataş, A. 1992. Ekoloji-Çevre Biyolojisi, Ege Üniversitesi Matbaası, İzmir.
23.Merdivenci, A. 1984. Türkiye Sivrisinekleri, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, İstanbul.
24.Muir, D.A. and Keilay, M. 1972. Anopheles claviger as a malaria vector in Syria. WHO malaria/72-757: 1-3.
25.Overgaard, H.J., Tsuda, Y., Suwonkerd, W. and Takagi, M. 2002. Characteristics of Anopheles minimus (Diptera: Culicidae) larval habitats in northern Thailand. Environ. Entomol., 31: 134-141.
26.Özcel, M.A. 1999. 2000'li Yıllarda Sıtma. In: Sıtma-Malaria (ed. M.A. Özcel), Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, pp. 291-295.
27.Özer, N., Alten, B. and Çağlar, S.S. 2001. Distribution of malaria vectors in Turkey. In: Proceedings of the 1st Balkan Conference Malaria and Mosquito Control, (Ed. A.S. Voyuglou), Greece, pp. 56-61.
28.Parrish, D.W. 1959. The mosquitoes of Turkey. Mosq. News: 19: 264-266.
29.Roberts, D.M. 2001. Egg hatching of mosquitoes Aedes caspius and Ae. vittatus stimulated by water vibrations. Med. and Vet. Ent. 15: 215-218.
30.Schaffner, E., Raymond, M. and Pasteur, N. 2000. Genetic differentiation of Anopheles claviger s.s. in France and neighbouring countries, Med. and Vet. Ent. 14: 264-271.
31.Schaffner, F., Angel, G., Geoffroy, B., Hervy, J.P., Rhaiem, A. and Brunhes, J. 2001. The Mosquitoes of Europe/Les moustiques d'Europe. An Identification and Training Programme (CD-Rom), Montpellier, France: IRD Editions & EID Mediterranee.
32.Service, M.W. 1973. The biology of Anopheles claviger (Diptera: Culicidae) in southern England. Bull. Ent. Res. 63: .347-359.
33.Shililu, J., Ghebremeskel, T., Seule, F., Mengistu, S., Fekadu, H., Zerom, M., Ghebregziabiher, A., Sintasath, D., Bretas, G., Mbogo, C, Githure, J., Brantly, E., Robert, N., and Beier, J.C. 2003. Larval habitat diversity and ecology of Anopheline larvae in Eritrea. J. Med. Ent. 40: 921-929.
34.Snow, K.R. 1990. Mosquitoes. Naturalist's Handbooks 14, Richmond Publishing, England.
35.Şahin, İ. 1984. Antalya ve çevresindeki sivrisinekler (Diptera: Culicidae) ve Filariose vektörü olarak önemleri üzerine araştırmalar II. Sivrisinek faunasını belirlemek amacıyla yapılan çalışmalar. Doğa ^ilim Dergisi, A 2, 8: 385-396.
36.Şimşek, F.M. 1997. Gölbaşı İlçesi-Mogan-Eymir Gölleri'nde ve İmrahor Vadisi'nde Culex ve Culiseta (Diptera: Culicidae) türlerinin biyo-ekolojisi üzerine araştırmalar. M.Sc. thesis, Hacettepe University, Ankara, 155 pp.
37.Şimşek, F.M. 2003. Seasonal population dynamics and breeding habitat diversity of Culex pipiens Linnaeus, 1758 (Diptera: Culicidae) in Gölbaşı district, Ankara, Turkey. J. Ent. Res. Soc. 5: 51-62.
38.Şimşek, F.M. 2004. Seasonal larval and adult population dynamics and breeding habitat diversity of Culex theileri Theobald, 1903 (Diptera: Culicidae) in Gölbaşı district, Ankara, Turkey. Turk. J. Zool. 28: 337-344.
39.Şişli, M.N. 1996. Çevre Bilim Ekoloji.Yeni Fersa Matbaacılık, Ankara.
40.Tabuk, T.C. and Yıldırım, C. 1999. Türkiye'de sıtma ve sıtmada saha çalışmaları. İn: Sıtma-Malaria (ed. M.A. Özcel), Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, pp. 275-290.
41.[WHO] World Health Organization. 1975. Manual on Practical Entomology in Malaria. Part II. Methods and Techniques, World Health Organization, Geneva.
42.Van Der Linde, T.C. De K., Hewitt, P.H., Van Pletzen, R., Kok, D.J., Fourie, S., Mostert, DJ. and Nel, A. 1982. Species richness and abundance of female mosquitoes at a site in the Western Orange Free State. J. Ent. Soc. Str. Afr. 45: 57-67.
43.Yazgan, Ü.N. 2003. Şanlıurfa İli'nde iklim değişikliği-sıtma-vektör organizma tabanlı coğrafi bilgi sistemi oluşturulması, M.Sc. thesis, Hacettepe University, Ankara, 133 pp.

APA	ŞİMŞEK F (2006). Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey. , 383 - 392.
Chicago	ŞİMŞEK Fatih Mehmet Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey. (2006): 383 - 392.
MLA	ŞİMŞEK Fatih Mehmet Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey. , 2006, ss.383 - 392.
AMA	ŞİMŞEK F Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey. . 2006; 383 - 392.
Vancouver	ŞİMŞEK F Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey. . 2006; 383 - 392.
IEEE	ŞİMŞEK F "Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey." , ss.383 - 392, 2006.
ISNAD	ŞİMŞEK, Fatih Mehmet. "Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey". (2006), 383-392.

APA	ŞİMŞEK F (2006). Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey. Turkish Journal of Zoology, 30(4), 383 - 392.
Chicago	ŞİMŞEK Fatih Mehmet Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey. Turkish Journal of Zoology 30, no.4 (2006): 383 - 392.
MLA	ŞİMŞEK Fatih Mehmet Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey. Turkish Journal of Zoology, vol.30, no.4, 2006, ss.383 - 392.
AMA	ŞİMŞEK F Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey. Turkish Journal of Zoology. 2006; 30(4): 383 - 392.
Vancouver	ŞİMŞEK F Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey. Turkish Journal of Zoology. 2006; 30(4): 383 - 392.
IEEE	ŞİMŞEK F "Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey." Turkish Journal of Zoology, 30, ss.383 - 392, 2006.
ISNAD	ŞİMŞEK, Fatih Mehmet. "Seasonal frequency and relative density of larval populations of mosquito species (Diptera: Culicidae) in Şanlıurfa province, Turkey". Turkish Journal of Zoology 30/4 (2006), 383-392.