Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler

AKBABA ERGÖNENÇ, Dilek

Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler

Dilek AKBABA ERGÖNENÇ (Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi

22 4

Yıl: 2007 Cilt: 0 Sayı: 42 Sayfa Aralığı: 151 - 176 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler

Öz:

Bir dilin iki ayrı lehçesi arasında anlam kaymasına uğramış ortak yapıdaş kelimeler olabilir. Aynı yapıdaki bu kelimeler yalancı eş değerlerdir. Nogay Türkçesi veya Türkiye Türkçesinde anlam kaymasına uğramış bu tür kelimeler bulunmaktadır. Kelimelerin anlamları, Nogay Türkçesinde, genellikle Eski Türkçeyle aynı veya ona yakın iken, Türkiye Türkçesinde tamamen değişmiştir. Bu çalışmada Nogay Türkçesi ile yazılmış eserlerden taranan yalancı eş değerler listelenmiş ve örnekler verilmiştir.

Anahtar Kelime: eşseslilik semantik değişimler türk lehçeleri dilbilimsel ilişki anlam dilbilim türkçe türk dilleri nogay türkçesi yalancı eş değerler

False Friends in Noghay and Turkish

Öz:

The two different dialects of a language may include certain words sharing the same structure but exhibiting a meaning slip and semantic change from one dialect to another. Such words are called "false friends". Noghay and Turkish include such words which exhibit meaning slips. In Noghay the meanings of these words are usually the same or almost the same with their counterparts in Old Turkish, while in the Turkish spoken in Turkey the meanings of these words have changed completely. This study lists and exemplifies "false friends", which have been identified through a scanning of works written in Noghay.

Anahtar Kelime: meaning linguistics turkish turkic languages noghay turkish false friends homonymy semantic changes turkish dialects linguistic relationship

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

ABDULCALİLOV, Fazıl (1957), Asantay, Karaçayevo-Çerkessoe Knicnoe İzdatelstvo.
ACİKOV, S. (1989), Tuugan Yerim, Mahaçkala.
BULATUKOVA, Yelena (1993), Atam Man Söylesüv, Aykaskan Yollar, Çerkessk.
KAPAYEV, İsa (1984), Kobızşı Akında Povest, Salam Mihail Audrey eviç, Çerkessk.
KAPAYEV, Suyun (1995), Nogaydm Üyi, Çerkessk.
KAZAKOV, Valeriy (1989), Üyimnin Bosagasmda, Çerkessk.
KAZAKOV, Valeriy (1983), "SongıYaz" TogızKaptal, Çerkessk.
KULUNÇAKOVA, Biyke (1979), BozTorgay, Tuvgan Yerim, Mahaçkala.
KULUNÇAKOVA, Biyke (1981), Bizim Âyel, Tuvgan Yerim, Mahaçkala.
AKSAN, Doğan (1978), Anlambilimi ve Türk Anlambilimi (Ana Çizgileriyle), Ankara.Üniv. Dil ve Tarih Coğrafya Fak. Yayınları, Ankara.
ATALAY, Besim (1991), Divân-ı Lügâti't-TürkDizini-Endeks-, TTK Yayınları, Ankara.
BASKAKOV, N. A. (1963), Nogaysko-Russkiy Slavar, Moskva.
CAFEROĞLU, Ahmet (1993), Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü, Enderun Kitabevi, İst.
CLAUSON, Sir Gerard (1972), An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish, London.
ERCİLASUN, Ahmet B. (1997), Türk Dünyası Üzerine İncelemeler, İlaveli II. Baskı,Akçağ Yayınları, Ankara.
KALMIKOVA, S. A., CANİBEKOVA, S. A., K. K. CANBİDAYEVA, M. A. BULGAROVA (1994), Noğay Tilinin Grammatikasi-Sintaksis 2 Kesek (8-9 Klass), Çerkessk.
KARADOĞAN, Ahmet (2004), "Türk Lehçeleri Arasında Yapı Eş Değerliği ve Yalancı Eş Değer Yapılar", V. Uluslar Arası Türk Dil Kurultayı Bildirileri I, 20- 26 Eylül, TDK Yayınlan, Ankara.
M. F. SARUYEVA (1973), Grammatika Nogayskogo Yazıka, Çerkessk.
MUTÇALI, Serdar, Arapça-Türkçe Sözlük, Dağarcık Yayınları.
OLGUN, İbrahim, Cemşit Drahşan (1984), Farsça- Türkçe / Türkçe-Farsça Sözlük, Elhan Kitabevi, Ankara.
ÖZKAN, Fatma (1999), "Bugünkü Türk Lehçelerindeki İletişimi Zorlaştıran Kelimeler", 3. Uluslar Arası Türk Dil Kurultayı 1996, TDK Yayınları, Ankara.
RESULOV, Asker, 1995: Akraba Diller ve "Yalancı Eş Değerler" Sorunu, Türk Dili, Sayı: 524, s. 916-924.
Ş. A. KUMRATOVA (1994), Noğay Til 1 Kesek, Fonetika em Morfologiya (6-7 Klass), Çerkessk.
UĞURLU, Mustafa (2000), "Türk Lehçeleri Arasında Aktarma Meseleleri ve 'Abay Yolu' Romanı" Bilig 15, Ankara.
UĞURLU, Mustafa (2001), "Türk Lehçelerinin Aktarımında Valenz Sözlüklerinin Önemi",Doğu Akdeniz Üniversitesi, Uluslar Arası Sözlük Bilim Sempozyumu Bildirileri (Yayımlayan: Nurettin Demir-Emine Yılmaz), Gazimağusa.
UĞURLU, Mustafa (2002), Kırgız ve Türkiye Türkçesi Arasında Bire Bir Kelime Eş Değerliği, 'Camiyla' Romanındaki Meseleler Üzerine, Scholarly Depth and Accuracy.A Festschrift to Lars Johanson (Yayımlayan: Nurettin Demir- Fikret Turan),Grafiker Yayınları, Ankara.
UĞURLU, Mustafa (2004), "Türk Lehçeleri Arasında Kelime Eş Değerliği," Bilig 29, Ankara.

APA	AKBABA ERGÖNENÇ D (2007). Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler. , 151 - 176.
Chicago	AKBABA ERGÖNENÇ Dilek Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler. (2007): 151 - 176.
MLA	AKBABA ERGÖNENÇ Dilek Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler. , 2007, ss.151 - 176.
AMA	AKBABA ERGÖNENÇ D Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler. . 2007; 151 - 176.
Vancouver	AKBABA ERGÖNENÇ D Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler. . 2007; 151 - 176.
IEEE	AKBABA ERGÖNENÇ D "Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler." , ss.151 - 176, 2007.
ISNAD	AKBABA ERGÖNENÇ, Dilek. "Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler". (2007), 151-176.

APA	AKBABA ERGÖNENÇ D (2007). Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 0(42), 151 - 176.
Chicago	AKBABA ERGÖNENÇ Dilek Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 0, no.42 (2007): 151 - 176.
MLA	AKBABA ERGÖNENÇ Dilek Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, vol.0, no.42, 2007, ss.151 - 176.
AMA	AKBABA ERGÖNENÇ D Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi. 2007; 0(42): 151 - 176.
Vancouver	AKBABA ERGÖNENÇ D Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler. Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi. 2007; 0(42): 151 - 176.
IEEE	AKBABA ERGÖNENÇ D "Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler." Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 0, ss.151 - 176, 2007.
ISNAD	AKBABA ERGÖNENÇ, Dilek. "Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler". Bilig / Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 42 (2007), 151-176.