Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri

METEOĞLU, Demet; DEMİRÖZ, Hüseyin; OKTAY, Pınar; Atasoylu, Gonca; ÇOBANOĞLU, Mehmet; BESER, ERDAL

Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri

Pınar OKTAY, (Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye)

Gonca ATASOYLU, (Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye)

Demet METEOĞLU, (Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye)

Hüseyin DEMİRÖZ, (Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye)

Mehmet ÇOBANOĞLU, (İl Sağlık Müdürlüğü, Aydın, Türkiye)

Erdal BEŞER (İl Sağlık Müdürlüğü, Aydın, Türkiye)

Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi

5 0

Yıl: 2006 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 3 - 12 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri

Öz:

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Aydın ilinde 2004 yılında meydana gelen bebek ölümleri ve ölü doğumların bildirimlerine ilişkin farklı bildirim kaynaklarının karşılaştırmasını yaparak veri kalitesini değerlendirmek, ve bebek ölümleri ile ölü doğumların kişi-yer-zaman bakımından temel tanımlayıcı özellikleri ile nedenlerini saptamaktır. Yöntem: Bu çalışma, tanımlayıcı bir yöneylem araştırmasıdır. Ölü doğum ve bebek ölümlerine ilişkin bir değerlendirme formu (Bebek Ölümü ve Ölü Doğum Olgu Bildirim Formu) hazırlanmıştır. Formlar, sağlık ocağında bölgeden sorumlu ebe tarafından doldurulmuş ve ocak hekimi tarafından kontrol edilerek Sağlık Müdürlüğüne gönderilmiştir. Formlar, 2004 yılında ilçelerden gönderilen Birinci Basamak Sağlık Kurumları Aylık Çalışma Bildirilerinin (Form 023) yıllık dökümüyle karşılaştırılmıştır.Bulgular: Çalışmada 139 bebek ölümü ve 107 ölü doğum incelenmiştir. Bildirim formlarının%65,0'i tek seferde ve düzgün olarak gönderilmiştir. Bebek ölümlerinin 58'i erken neonatal, 19'u geç neonatal, 57'si postneonatal dönemde meydana gelmiştir. Ölü doğum hızı binde 9,6 ve perinatal ölüm hızı binde 14,8 olarak bulunmuştur. Aydın'da 2004 yılı neonatal ölüm hızı binde 7,0, postneonatal ölüm hızı binde 5,2, bebek ölüm hızı binde 12,2 olarak bulunmuştur. Bebek ölümlerinin nedenleri değerlendirildiğinde, sırasıyla prematürite (%18,6), konjenital malformasyonlar, deformasyonlar, ve kromozom anomalileri (%10,6) ile solunum yetmezliği (% 9,7) ilk üç sırayı almıştır.Sonuç: Bebek ölümleri ve ölü doğumların birinci basamak sağlık kuruluşları tarafından detaylı olarak incelenmesi çok önemlidir. Bu çalışma ile, gebelikle ilişkili risklerin arttığı son trimester, doğum eylemi ile erken neonatal dönem,Aydın için bebek ölüm ve ölü doğumların azaltılmasında öncelikli alanlar olarak saptanmıştır. Bebek ölümleri ve ölü doğumların değerlendirilmesine yönelik standart bir form ve nedenler için de ICD-10'dan türetilen daha kısa bir listenin kullanılması uygun olacaktır.

Anahtar Kelime: Birinci basamak sağlık hizmetleri Ölüm nedeni Veri toplama Bebek ölüm oranı Aydın Ölü doğum

Konular: Kadın Hastalıkları ve Doğum Genel ve Dahili Tıp Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

Inflant deaths and stilbirths in Aydın province in 2004

Öz:

Objective: The aim of this study is to assess data quality by comparing different notification sources of infant deaths and stillbirths and to determine their basic descriptive characteristics in terms of person, place, time and causes. Materials and Methods: This is a descriptive operational study. An assessment form for infant deaths and stillbirths was prepared. Forms were filled in at health centers by midwives responsible of the regions where infant deaths and stillbirths occurred and sent to Provincial Directorate of Health after they were checked by physicians. They were compared with the yearly total of 'Monthly Notification ofWork of Primary Health Care Institutions' (Form 023).Results: 139 infant deaths and 107 stillbirths were assessed. 58 infant deaths occurred in early-neonatal, 19 in late-neonatal and 57 in postneonatal period. Stillbirth rate was %0.96 and perinatal mortality rate %1.48. Neonatal mortality rate was %0.7, postneonatal mortality rate was%0.2, infant mortality rate was %1.22. When causes of infant deaths were assessed, prematurity (18.6%), congenital malformations, deformations and chromosome abnormalities (10.6%) and respiratory deficiency (9.7%) were the first three causes, respectively.Conclusion: Detailed assessment of infant deaths and stillbirths by primary health care institutions is very important. Last trimester, delivery and early neonatal periods were detected as areas of priority for infant deaths and stillbirths inAydın. For this purpose, it will be appropriate to use a standard form with a shorter list derived from ICD-10 for the assessment of infant deaths and stillbirths and their causes.

Anahtar Kelime: Infant Mortality Aydın Stillbirth Primary Health Care Cause of Death Data Collection

Konular: Kadın Hastalıkları ve Doğum Genel ve Dahili Tıp Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1) Tezcan S. Türkiye'de Bebek ve Çocuk Ölümleri. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Yayın No.85/26,Ankara, 1985:9-11
2) Save the Children Issue Brief: Saving newborn lives, a priority for reducing child deaths. http://www.savethechildren.org/publications/ Issue_Brief_update_9-05. pdf 01.04.2006
3) Lawn J, Shibuya K, Stein C. No cry at birth. Global estimates of intrapartum stillbirths and intrapartum related neonatal deaths. Bulletin of the World Health Organization 2005;83:409-17
4) Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2003. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, Devlet Planlama Teşkilatı ve Avrupa Birliği,Ankara, 2004: 111, 82,120,123
5) Özgür S. Sağlık Alanında Araştırma Yöntemleri Ders Notları. 2. Baskı: Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep, 2002, ISBN: 975-7375-19-5: 85.
6) T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı 2004, Anıl Matbaacılık, Ankara, 2005, ISBN:975-590-123-X: 6, 46, 67, 49
7) Hastalıkların Uluslararası Sınıflandırılması 10. versiyon (ICD 10, International Classification of Diseases 10 th revision. Http://www.saglik.gov.tr/icd10/ ICD-10%20 düzeltilmiş.xls 02.04.2006
8) Veri Toplama ve Bildirim Formları Kullanım Kılavuzu, T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü, Doküman No: REF/SES/I-05/033, Ankara, 1996: 29
9) T.C. Sağlık Bakanlığı’nın 06/05/2005 tarih ve 2005/78 sayılı Bebek Ölümü Kayıt Bildirim Formu Hakkında Genelgesi
10) Sümbüloğlu V, Sümbüloğlu K. Sağlık Personeli İçin Veri Toplama Bilgi ve Becerisi. 2. Baskı: T.C. Sağlık Bakanlığı, Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü, Sağlık Enformasyon Sistemleri Eğitim Dizisi No:4, Ankara, 1996: 2-3,
11) Eser E, Mandıracıoğlu A, Saçaklıoğlu F, Karababa AO. Bir kentsel bölgede ölüm verilerinin nitelik ve nicelik açısından değerlendirilmesi, bir yöntem denemesi. 4. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Kongre Kitabı, 1994: 228-31
12) Günay T, Kılıç B, Semin S, Pabucçuoğlu O. Narlıdere Eğitim ve Araştırma bölgesinde 1999 yılı kayıtçısı bebek ölümleri. Sağlık ve Toplum 2002; 3: 52-55
13) Türk Neonatoloji Derneği Çok Merkezli Çalışma Grubu. Türkiye'de perinatal mortalite:1999. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2000; 43: 315-20
14) Sümbüloğlu K. Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler. 6. Baskı: Songür Yayıncılık, Ankara, 2000, ISBN975-6470: 55
15) Stillbirths causes and main interventions. http://w3.whosea.org/EN/Section13/Section36/Sectio n129/Section396_1445.htm 07.02.2006
16) TC Sağlık Bakanlığı-UNICEF. Türkiye'de Çocuk ve Kadınların Durumu Raporu, TC Hükümeti-UNICEF 2001-2005 İşbirliği Programı,Ankara, 2000: 125
17) Ulusal Hastalık Sağlık Araştırması. T.C. Sağlık Bakanlığı/Başkent Üniversitesi. Http://www.hm.saglik.gov.tr/pdf/nbd/raporlar/ozelotopsiTR.pdf 12.10.2005
18) Against the odds. Safe motherhood, a newsletter of world wide activity Issue 31, 2004 (1). World Health Organization. http://www.who.int/reproductive-health/publications/safemotherhood_31.pdf 13.02.2006
19) Li CI, Daling JR, Emanuel I. Birthweight and risk of overall and cause-specific childhood mortality. Paediatric and Perinatal Epidemiology 2003; 17: 167- 70
20) González AJ. Beginners' guide to genetics: congenital malformations. Student BMJ 2004; 12:437-480 ISSN 0966-6494 http://www.studentbmj.com/issues/04/12/education/444.php 08.02.2006
21) World Health Organization. Postpartum care of the mother and newborn: a practical guide. Http://www.who.int/reproductive-health/publications/msm_98_3 /msm_98_3_6.html 13.02.2006
22) T.C. Sağlık Bakanlığı’nın 20/12/2001 tarih ve 8597 sayılı Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönergesi.
23) World Health Organization Collaborative Study Team on the Role of Breastfeeding on the Prevention of Infant Mortality. Effect of breastfeeding on infant and child mortality due to infectious diseases in less developed countries: a pooled analysis. Lancet 2000; 355: 451-55
24) Oddy WH, Sly PD, de Klerk NH, Landau LI, Kendall GE, Holt PG, et al. Breast feeding and respiratory morbidity in ınfancy: a birth cohort study. Arch Dis Child 2003;88:224-8
25) Uskun E. Akraba Evlilikleri. Http://www.tr.net/saglik /cocuk_sagligi_akraba_evliligi.shtml 15.04.2005
26) Altas H, Özkan E, Aslan D. Akraba Evliliği. http://www.hacettepem.org.tr/makaleler.php?a=&b=3 5&mNo=132 15.04.2005

APA	OKTAY P, Atasoylu G, METEOĞLU D, DEMİRÖZ H, ÇOBANOĞLU M, BESER E (2006). Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri. , 3 - 12.
Chicago	OKTAY Pınar,Atasoylu Gonca,METEOĞLU Demet,DEMİRÖZ Hüseyin,ÇOBANOĞLU Mehmet,BESER ERDAL Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri. (2006): 3 - 12.
MLA	OKTAY Pınar,Atasoylu Gonca,METEOĞLU Demet,DEMİRÖZ Hüseyin,ÇOBANOĞLU Mehmet,BESER ERDAL Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri. , 2006, ss.3 - 12.
AMA	OKTAY P,Atasoylu G,METEOĞLU D,DEMİRÖZ H,ÇOBANOĞLU M,BESER E Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri. . 2006; 3 - 12.
Vancouver	OKTAY P,Atasoylu G,METEOĞLU D,DEMİRÖZ H,ÇOBANOĞLU M,BESER E Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri. . 2006; 3 - 12.
IEEE	OKTAY P,Atasoylu G,METEOĞLU D,DEMİRÖZ H,ÇOBANOĞLU M,BESER E "Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri." , ss.3 - 12, 2006.
ISNAD	OKTAY, Pınar vd. "Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri". (2006), 3-12.

APA	OKTAY P, Atasoylu G, METEOĞLU D, DEMİRÖZ H, ÇOBANOĞLU M, BESER E (2006). Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 7(2), 3 - 12.
Chicago	OKTAY Pınar,Atasoylu Gonca,METEOĞLU Demet,DEMİRÖZ Hüseyin,ÇOBANOĞLU Mehmet,BESER ERDAL Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 7, no.2 (2006): 3 - 12.
MLA	OKTAY Pınar,Atasoylu Gonca,METEOĞLU Demet,DEMİRÖZ Hüseyin,ÇOBANOĞLU Mehmet,BESER ERDAL Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, vol.7, no.2, 2006, ss.3 - 12.
AMA	OKTAY P,Atasoylu G,METEOĞLU D,DEMİRÖZ H,ÇOBANOĞLU M,BESER E Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2006; 7(2): 3 - 12.
Vancouver	OKTAY P,Atasoylu G,METEOĞLU D,DEMİRÖZ H,ÇOBANOĞLU M,BESER E Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2006; 7(2): 3 - 12.
IEEE	OKTAY P,Atasoylu G,METEOĞLU D,DEMİRÖZ H,ÇOBANOĞLU M,BESER E "Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri." Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 7, ss.3 - 12, 2006.
ISNAD	OKTAY, Pınar vd. "Aydın ilinde 2004 yılı bebek ölümleri ve ölü doğumlar: bildirim sorunları, tanımlayıcı özellikleri ve nedenleri". Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 7/2 (2006), 3-12.