Yıl: 2007 Cilt: 17 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 119 - 133 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri

Öz:
Türklerin tarihleri kadar da eski bir edebiyatları vardır. Yazının bilinmediği çağlarda bu edebiyat, sözlü idi. Tarihin pek çok döneminde çalkantılı bir hayat geçiren, bazen parlak medeniyetler kurarak büyük başarılara imza atan Türklerin mahiyetini değiştirmeyen müşterek milli bir edebiyat geleneği vardır. İlk edebî eserlerin tamamı söze dayalı yani sözlüdür. Bu yazıda Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri’nin tarihsel yolculuğu incelenirken sözlü geleneğin esas alındığı beş ayak üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: Folklor Tarih Kültürel Çalışmalar Antropoloji Edebiyat Sanat Edebi Teori ve Eleştiri

Turkish Instumental Poetry Related to the Tradition of Verbal Culture

Öz:
Turks have a literature as old as their history. In the ages when writing was not known, literature was verbal. Turks, who have lived a life full of fluctuations in many periods of time and achieved great accomplishments by creating wonderful civilizations, have a common national literature tradition which has not changed its essential character. All of the first literary works are oral based, that is verbal. In this article while historical development of Turkish instrumental poetry (Minstrel poetry) related to the tradition of verbal culture is being studied, five cornerstones upon which verbal tradition is based, are going to be focused.
Anahtar Kelime:

Konular: Folklor Tarih Kültürel Çalışmalar Antropoloji Edebiyat Sanat Edebi Teori ve Eleştiri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • BAŞGÖZ, İlhan, (2000), “ Gosan’dan Ozana”, Folklor Edebiyat, C.VI S.XXIV 2000/4 Ankara, s.134.
  • BORATAV, Pertev N., (1946), Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği, Maarif Vekaleti Yay. Ankara.
  • _________________ (1988), 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı, İstanbul, s.20-21
  • ÇOBANOĞLU, Özkul, (1998), “Sözlü Kompozisyon Teorisi ve Günümüz Halkbilimi Çalışmalarındaki Yeri”, Folkloristik: Prof.Dr. Dursun Yıldırım Armağanı, (ed. M.Özarslan ve Ö.Çobanoğlu) Ankara, s.138-170.
  • DİZDAROĞLU, Hikmet, (1968), “Halk Şiirinde Türler”, Türk Dili, C.XIX, S.207 Aralık İstanbul, s.193.
  • DUNDES, Alan, (1998), “ Doku, Metin ve Konteks”, (Çev.Metin Ekici), Milli Folklor, C.5, Yıl.10 Ankara, s.106-118.
  • GLASSIE, Henry, (2002), “Gelenek”, (Çev. Ruhi Ersoy), Folklor/Edebiyat, C.VIII, S.XXXII, Ankara, s.21.
  • GÖKA, Erol, vd: (1995), Önce Söz Vardı, Vadi Yayınları, Ankara.
  • GÖRKEM, İsmail: (1998) “Türk Halk Hikâyelerinin Canlı Gösterim (=Performence Oriented) Olarak İncelenmesi” Milli Folklor, S.37 Ankara, s.108
  • ________________(2000), Halk Hikâyesi Araştırmaları: Çukurovalı Âşık Mustafa Köse ve Hikâye Repertuvarı, Akçağ Yay. Ankara.
  • ________________ (2001), “Dadaloğlu Fenomeni Bağlamında Türk Saz Şiirinin Sorunları”, Milli Folklor, C.7, Yıl.13, S.49 Ankara, s.63.
  • GÜNAY, Umay, (1992), Türkiye’de Âşık Tarzı Şiir Geleneği ve Rüya Motifi, Akçağ Yay. Ankara.
  • İslam Ansiklopedisi, C.3, İstanbul, 1991, s.547
  • KARASUBAŞI, Sevengül, (1995), “Alman Edebiyatında Halk Hikâyesi”, C.IV, Nr.27 (Güz), Milli Folklor, Ankara, s.44.
  • KAYA, Doğan, (1994), Sivas’ta Âşıklık Geleneği ve Âşık Ruhsati, Sivas.
  • KÖPRÜLÜ, Fuad, (1989), Edebiyat Araştırmaları I, İstanbul.
  • ONG, Walter J., (1993), Sözlü ve Yazılı Kültür, (Çev. Sema Postacıoğlu Banon), Metis Yay. İstanbul.
  • RADLOFF, Wilhelm, (1986), Sibirya’dan Seçmeler, (Çev. Ahmet Temir), Ankara.
  • SAKAOĞLU, Saim, (1986), “Ozan, Âşık, Saz Şairi ve Halk Şairi Kavramları Üzerine”, III. Milletlerarası Türk Folklor Bildirileri, C.1 Ankara, s.7.
  • Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C.1 İstanbul, 1977, s.184-195.
  • Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C.7, İstanbul, 1990, s.163-164.
  • YARDIMCI, Mehmet, (1998), Başlangıçtan Günümüze Halk Şiiri-Âşık Şiiri-Tekke Şiiri, Ürün Yay. Ankara.
  • YILDIRIM, Dursun, (1998), “Orta Asya Bozkırından Urumuneli’ne _____Türk Sözlü Şiir Sanatının Yayılması Üzerine>”, Türk Bitiği, Akçağ Yay. Ankara, s.180-195.
  • _________________(1998), “Sözlü Kültür ve Folklor Kavramı Üzerine Düşünceler”, Türk Bitiği, Akçağ Yay. Ankara, s.37-42.
  • __________________(1998), “Sözlü Gelenek Kültürü”, Türk Bitiği, Akçağ Yay. Ankara, s.81-86.
  • __________________(1989), “Tarih Yazımı ve Sözlü Ortam Kaynakları”, Türk Bitiği, Akçağ Yay. Ankara, s.87-101.
APA AZAR B (2007). Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. , 119 - 133.
Chicago AZAR BIROL Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. (2007): 119 - 133.
MLA AZAR BIROL Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. , 2007, ss.119 - 133.
AMA AZAR B Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. . 2007; 119 - 133.
Vancouver AZAR B Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. . 2007; 119 - 133.
IEEE AZAR B "Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri." , ss.119 - 133, 2007.
ISNAD AZAR, BIROL. "Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri". (2007), 119-133.
APA AZAR B (2007). Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 119 - 133.
Chicago AZAR BIROL Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17, no.2 (2007): 119 - 133.
MLA AZAR BIROL Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.17, no.2, 2007, ss.119 - 133.
AMA AZAR B Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2007; 17(2): 119 - 133.
Vancouver AZAR B Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2007; 17(2): 119 - 133.
IEEE AZAR B "Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri." Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, ss.119 - 133, 2007.
ISNAD AZAR, BIROL. "Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri". Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/2 (2007), 119-133.