Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri
Yıl: 2007 Cilt: 17 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 119 - 133 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri
Öz: Türklerin tarihleri kadar da eski bir edebiyatları vardır. Yazının bilinmediği çağlarda bu edebiyat, sözlü idi. Tarihin pek çok döneminde çalkantılı bir hayat geçiren, bazen parlak medeniyetler kurarak büyük başarılara imza atan Türklerin mahiyetini değiştirmeyen müşterek milli bir edebiyat geleneği vardır. İlk edebî eserlerin tamamı söze dayalı yani sözlüdür. Bu yazıda Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri’nin tarihsel yolculuğu incelenirken sözlü geleneğin esas alındığı beş ayak üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelime: Turkish Instumental Poetry Related to the Tradition of Verbal Culture
Öz: Turks have a literature as old as their history. In the ages when writing was not known, literature was verbal. Turks, who have lived a life full of fluctuations in many periods of time and achieved great accomplishments by creating wonderful civilizations, have a common national literature tradition which has not changed its essential character. All of the first literary works are oral based, that is verbal. In this article while historical development of Turkish instrumental poetry (Minstrel poetry) related to the tradition of verbal culture is being studied, five cornerstones upon which verbal tradition is based, are going to be focused.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- BAŞGÖZ, İlhan, (2000), “ Gosan’dan Ozana”, Folklor Edebiyat, C.VI S.XXIV 2000/4 Ankara, s.134.
- BORATAV, Pertev N., (1946), Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği, Maarif Vekaleti Yay. Ankara.
- _________________ (1988), 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı, İstanbul, s.20-21
- ÇOBANOĞLU, Özkul, (1998), “Sözlü Kompozisyon Teorisi ve Günümüz Halkbilimi Çalışmalarındaki Yeri”, Folkloristik: Prof.Dr. Dursun Yıldırım Armağanı, (ed. M.Özarslan ve Ö.Çobanoğlu) Ankara, s.138-170.
- DİZDAROĞLU, Hikmet, (1968), “Halk Şiirinde Türler”, Türk Dili, C.XIX, S.207 Aralık İstanbul, s.193.
- DUNDES, Alan, (1998), “ Doku, Metin ve Konteks”, (Çev.Metin Ekici), Milli Folklor, C.5, Yıl.10 Ankara, s.106-118.
- GLASSIE, Henry, (2002), “Gelenek”, (Çev. Ruhi Ersoy), Folklor/Edebiyat, C.VIII, S.XXXII, Ankara, s.21.
- GÖKA, Erol, vd: (1995), Önce Söz Vardı, Vadi Yayınları, Ankara.
- GÖRKEM, İsmail: (1998) “Türk Halk Hikâyelerinin Canlı Gösterim (=Performence Oriented) Olarak İncelenmesi” Milli Folklor, S.37 Ankara, s.108
- ________________(2000), Halk Hikâyesi Araştırmaları: Çukurovalı Âşık Mustafa Köse ve Hikâye Repertuvarı, Akçağ Yay. Ankara.
- ________________ (2001), “Dadaloğlu Fenomeni Bağlamında Türk Saz Şiirinin Sorunları”, Milli Folklor, C.7, Yıl.13, S.49 Ankara, s.63.
- GÜNAY, Umay, (1992), Türkiye’de Âşık Tarzı Şiir Geleneği ve Rüya Motifi, Akçağ Yay. Ankara.
- İslam Ansiklopedisi, C.3, İstanbul, 1991, s.547
- KARASUBAŞI, Sevengül, (1995), “Alman Edebiyatında Halk Hikâyesi”, C.IV, Nr.27 (Güz), Milli Folklor, Ankara, s.44.
- KAYA, Doğan, (1994), Sivas’ta Âşıklık Geleneği ve Âşık Ruhsati, Sivas.
- KÖPRÜLÜ, Fuad, (1989), Edebiyat Araştırmaları I, İstanbul.
- ONG, Walter J., (1993), Sözlü ve Yazılı Kültür, (Çev. Sema Postacıoğlu Banon), Metis Yay. İstanbul.
- RADLOFF, Wilhelm, (1986), Sibirya’dan Seçmeler, (Çev. Ahmet Temir), Ankara.
- SAKAOĞLU, Saim, (1986), “Ozan, Âşık, Saz Şairi ve Halk Şairi Kavramları Üzerine”, III. Milletlerarası Türk Folklor Bildirileri, C.1 Ankara, s.7.
- Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C.1 İstanbul, 1977, s.184-195.
- Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C.7, İstanbul, 1990, s.163-164.
- YARDIMCI, Mehmet, (1998), Başlangıçtan Günümüze Halk Şiiri-Âşık Şiiri-Tekke Şiiri, Ürün Yay. Ankara.
- YILDIRIM, Dursun, (1998), “Orta Asya Bozkırından Urumuneli’ne _____Türk Sözlü Şiir Sanatının Yayılması Üzerine>”, Türk Bitiği, Akçağ Yay. Ankara, s.180-195.
- _________________(1998), “Sözlü Kültür ve Folklor Kavramı Üzerine Düşünceler”, Türk Bitiği, Akçağ Yay. Ankara, s.37-42.
- __________________(1998), “Sözlü Gelenek Kültürü”, Türk Bitiği, Akçağ Yay. Ankara, s.81-86.
- __________________(1989), “Tarih Yazımı ve Sözlü Ortam Kaynakları”, Türk Bitiği, Akçağ Yay. Ankara, s.87-101.
APA | AZAR B (2007). Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. , 119 - 133. |
Chicago | AZAR BIROL Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. (2007): 119 - 133. |
MLA | AZAR BIROL Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. , 2007, ss.119 - 133. |
AMA | AZAR B Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. . 2007; 119 - 133. |
Vancouver | AZAR B Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. . 2007; 119 - 133. |
IEEE | AZAR B "Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri." , ss.119 - 133, 2007. |
ISNAD | AZAR, BIROL. "Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri". (2007), 119-133. |
APA | AZAR B (2007). Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 119 - 133. |
Chicago | AZAR BIROL Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17, no.2 (2007): 119 - 133. |
MLA | AZAR BIROL Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.17, no.2, 2007, ss.119 - 133. |
AMA | AZAR B Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2007; 17(2): 119 - 133. |
Vancouver | AZAR B Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2007; 17(2): 119 - 133. |
IEEE | AZAR B "Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri." Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, ss.119 - 133, 2007. |
ISNAD | AZAR, BIROL. "Sözlü Kültür Geleneği Açısından Türk Saz Şiiri". Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/2 (2007), 119-133. |