Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi

ÖZKAN TUNCAY, FATMA; Mollaoğlu, Mukadder; KARS FERTELLİ, TÜLAY

Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi

Mukadder MOLLAOĞLU, (Cumhuriyet Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, Sivas, Türkiye)

TÜLAY KARS FERTELLİ, (Cumhuriyet Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, Sivas, Türkiye)

FATMA ÖZKAN TUNCAY (Cumhuriyet Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, Sivas, Türkiye)

Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi

2 0

Yıl: 2006 Cilt: 9 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1 - 7 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi

Öz:

Bu çalışma Multiple Sklerozlu (MS) hastalar ve sağlıklı bireylerde öz bakım gücünü değerlendirmek amacıyla, tanımlayıcı, karşılaştırmalı olarak yapılmıştır. Araştırma, Cumhuriyet Üniversitesi Hastanesi Nöroloji polikliniğine başvuran 30 MS'li ve 30 sağlıklı birey olmak üzere toplam 60 kişi üzerinde yapılmıştır. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan hastaların tanıtıcı özellikleri ve hastalıklarına ilişkin özelliklerini içeren Bilgi Toplama Formu ve Öz Bakım Gücü Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde hastaların sosyodemografik değişkenlerinin sayı ve yüzde dağılımları ve sosyodemografik değişkenler ile Öz Bakım Gücü Ölçeği toplam puan ortalamaları arasındaki ilişkiyi incelemek için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yapılmıştır. Çalışmada MS'li hastaların ESCA (Exercise of Self-Care Agency) skoru 76.6, kontrol grubunun ise 97.56olarak saptanmıştır. MS'li hastaların öz bakım gücü, sağlıklı kontrol grubunun öz bakım gücüne göre düşük bulunmuştur (p<0.05). MS'li hastalar ve sağlıklı kontrol grubunun sosyodemografik özelliklen ve öz bakım gücü arasında anlamlı ilişki elde edilmemiştir. Bu çalışma MS'li hastalarda öz bakım gücünün etkilendiğini doğrulamakta ve sağlık bakım çalışanlarına MS'li hastaların bakımlarını planlarken önemli bilgiler sunmaktadır.

Anahtar Kelime: Multipl skleroz Hemşirelik Hemşire bakımı Veri toplama Varyans analizi Öz bakım

Konular: Tıbbi İnformatik Yoğun Bakım, Tıp Hemşirelik

Assessment of self-care agency in patients with multiple sclerosis

Öz:

The aim of this study was to evaluate the self-care agency between subjects with multiple sclerosis (MS) and healthy control subjects. The study is a descriptive, correlational design and analysed by using descriptive statistics. The study involved 60 subjects attending the neurology clinic of Sivas Cumhuriyet University Hospital comprised 30 subjects with Multiple Sclerosis (MS) and 30 healthy control subjects. Data were collected using Knowledge Collection Form which contains demographic characteristics of patients and the characteristics related to their disease and is prepared by researchers and Self Care Agency Scale. In the analysis of data, in order to investigate the relationship between number and percentage distributions of sociodemographic variables of samples and and their sociodemographic variables and m ean total s cores ofgeneral self care agency was carried for one-way variance analysis (ANOVA). Subjects with Multiple Sclerosis (MS) and controls had Exercise of Self-Care Agency (ESCA) Scores of 76.6, 97.56, respectively. The ESCA scores of patients with Multiple Sclerosis were significantly lower than those of the control group (p<0.05). In this study, there was no correlation among sociodemographic chacteristics of MS or healthy control subjects and ESCA scores. This study confirms the influenced of self care agency in MS patients. The study provides important information for health care providers as they design interventions for patients with Multiple Sclerosis

Anahtar Kelime: Self Care Multiple Sclerosis Nursing Nursing Care Data Collection Analysis of Variance

Konular: Tıbbi İnformatik Yoğun Bakım, Tıp Hemşirelik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aish A, İsenberg M (1996). Effects of orem-based nursing intervention on nutritional self care of myocardial infarction patients. İnternel Journal of Nursing Studies 33(3):259-270.
Bakoğlu E, Yetkin A (2000). Hipertansiyonlu Hastaların Öz Bakım Gücünün Değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 3(2): 1-8.
Black JM, Matasarrin-Jacobs E (Editors) (1997). Luckman and Sorensen's Medical-Surgical Nursing A Pyschophysiologic Approch. 5th edition, W.B. Sounders, Philadelphia.
Evans E, Wickstrom B (1999). Subjective Fatigue and Self Care in İndivuduals With Chronic illness. Medsurg Nursing 8(6):363-372.
Flensner G, Lindergrona C (1999). The Cooling-suit: a Study of ten multiple sclerosis patients' experience in daily life. Journal of Advanced Nursing 29(6): 1444-1453.
Flynn S (2002). Multiple Sclerosis: The Treetops Model of Residential Care. British Journal of Nursing 11(9):635-642.
Frozene C (1997). Multiple sclerosis. The American Journal of nursing 97(11):48-50.
Hoeman SP (1996). Nursing Rehabilitation Process And Application. 2nd edition, Mosby Year Book, St. Louis.
Horsburgh ME (1999). Self Care of Well Adult C anadians Adult C anadians with end Stage Renal Disease. Internal Journal of Nursing Studies 36: 443-453.
Karadakovan A (1993). Sinir Sistemi Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı. Saray Medikal Yayıncılık, İzmir.
Kars T (2004). Miyokard İnfarktüsü Sonrası Bireylere Verilen Eğitimin Öz Bakım Gücü Üzerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniv. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
Kayıhan H, Uyanık M, Armutlu K ve ark (2002). Multiple sklerozlu hastalarda dört günlük yaşam aktivitesinin karşılaştırılması. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi
Kurtuluş Z. Pınar R (2004). Multıpl sklerozlu hastalarda semptomatik tedavi. Sendrom Dergisi 16(9): 85-89.
Lewis MS. Collier CL. Heitkemper MM (2001). Medikal-Surgical Nursing Ases-ment and Management of Clinical Problems. 5th edition, Mosby Year Book.
Lukkarinen H, Hentinen M (1997). Self care agency and factors related to this agecy among patients with coroner heart disease. International Journal of Nursing Studies 34(4): 295-304.
Mansson E, Lexeli J (2004) Performance of activities of daily living in multiple sclerosis, Disability & Rehabilitation 26(10):576-586.
McLaughlin J, Zeeberg IB (1993). Self care and multiple sclerosis: A view from two cultures. Social Science and Medicine 37(3):315-329.
Meıssner JE (1994). Caring for patients with multiple sclerosis. Nursing 94:60-64.
Nahcıvan N (1993). Sağlıklı gençlere öz bakım gücü ve aile ortamının etkisi. Yayın¬lanmış Doktora Tezi, İstanbul Üniv. Sağlık - Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
O'Brien MT (1993). Multiple sklerosis: stressors and coping strategies in spousal caregivers. Journal of Community Health Nursing 10(3): 123-125.
O'Hara L, Souza L, ide L (2000). A Delphi study of self care in a community population of people with multiple sclerosis. Clinic Rehabilitation 14(1): 62-72.
Pınar R (1995). Diabetes mellituslu hastaların yaşam kalitesi ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Yayınlanmış Doktora Tezi, Marmara Üniv. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Rice R (1996). Home Health Nursing Practice Concepts & Application. Second Edition, Mosby Year Book, St. Louis.
Smeltzer S, Brenda B (2000). Brunner and Suddarth's Textbook of Medical-Surgical Nursing. 9th Edition, Lippincont-Raven Publishers.
Turan ÖF (I996). Multiple skleroz. Temel %e Klinik Nöroloji. Editör: Erhan Oğul, I.Baskı. Uludağ Üniversitesi Basımevi. Bursa.
Yeşilbalkan ÖU (2001) Tip 2 Diyabetli Hastaların Kendi Kendine Bakımlarındaki Öz Yeterlilik ve Öz Yeterliliğini Etkiyen Faktörler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniv. Sağlık Bilimleri Enstitüsü İzmir.

APA	Mollaoğlu M, KARS FERTELLİ T, ÖZKAN TUNCAY F (2006). Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi. , 1 - 7.
Chicago	Mollaoğlu Mukadder,KARS FERTELLİ TÜLAY,ÖZKAN TUNCAY FATMA Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi. (2006): 1 - 7.
MLA	Mollaoğlu Mukadder,KARS FERTELLİ TÜLAY,ÖZKAN TUNCAY FATMA Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi. , 2006, ss.1 - 7.
AMA	Mollaoğlu M,KARS FERTELLİ T,ÖZKAN TUNCAY F Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi. . 2006; 1 - 7.
Vancouver	Mollaoğlu M,KARS FERTELLİ T,ÖZKAN TUNCAY F Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi. . 2006; 1 - 7.
IEEE	Mollaoğlu M,KARS FERTELLİ T,ÖZKAN TUNCAY F "Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi." , ss.1 - 7, 2006.
ISNAD	Mollaoğlu, Mukadder vd. "Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi". (2006), 1-7.

APA	Mollaoğlu M, KARS FERTELLİ T, ÖZKAN TUNCAY F (2006). Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9(3), 1 - 7.
Chicago	Mollaoğlu Mukadder,KARS FERTELLİ TÜLAY,ÖZKAN TUNCAY FATMA Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 9, no.3 (2006): 1 - 7.
MLA	Mollaoğlu Mukadder,KARS FERTELLİ TÜLAY,ÖZKAN TUNCAY FATMA Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, vol.9, no.3, 2006, ss.1 - 7.
AMA	Mollaoğlu M,KARS FERTELLİ T,ÖZKAN TUNCAY F Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2006; 9(3): 1 - 7.
Vancouver	Mollaoğlu M,KARS FERTELLİ T,ÖZKAN TUNCAY F Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2006; 9(3): 1 - 7.
IEEE	Mollaoğlu M,KARS FERTELLİ T,ÖZKAN TUNCAY F "Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi." Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9, ss.1 - 7, 2006.
ISNAD	Mollaoğlu, Mukadder vd. "Multiple sklerozlu hastalarda öz bakım gücünün değerlendirilmesi". Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 9/3 (2006), 1-7.