Yıl: 2007 Cilt: 18 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 33 - 44 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme

Öz:
Profesyonel turist rehberi, mesleğinin konumu açısından, çok sayıda ve değişik işletme, kuruluş, kurum ve kişi ile ilişkide bulunur. Rehber çok farklı kesimlerle ve bireylerle karşı karşıya kalır. Bu koşullarda rehberin ilişkilerini bir dengede tutabilmesi oldukça zordur. Rehberler mesleklerini uygularken çeşitli güçlüklerle karşılaşır. Bazı meslek dallarında etik ilkeler oluşturulmaktadır. Turizm endüstrisinde de uygulanması ve uyulması önerilen etik ilkeler vardır. Profesyonel turist rehberliği meslek ilkelerinin oluşturulması için rehberlik meslek örgütleri çalışmaktadır. Rehberlik meslek etik ilkelerinin ve uygulama kurallarının oluşturulması için ilgili tarafların ve paydaşların belirlenmesi, rehberin kişi ve kuruluşlarla ilişkilerinde karşılaştığı sorunların saptanması gerekir. Çalışmanın amacı profesyonel turist rehberliği mesleğinin uygulanmasında karşılaşılan zorlukları saptamak, meslek ilkeleri konusunu tartışmak ve kavramsal bir değerlendirmeyle meslek etik ilkelerinin geliştirilmesi için bir çerçeve oluşturmaktır. Rehberlik meslek etiği ilkelerinin ahlak, etik ve meslek etiği kapsamında oluşturulması ve uygulanması gerekir. İlkelerin Turist Rehberleri Birliği Meslek Yasası önerisine ana hatlarıyla dahil edilmesi, kurallara uyulmadığında yaptırımların ne olduğunun belirtilmesi, yasanın gücünü ve örgütlenen rehber kitlesinin ilkelere ilişkin duyarlılığını artırır.
Anahtar Kelime: meslek ahlakı iş ahlakı turist rehberi turizm etiği meslek örgütleri

Konular: İş Etik Uluslararası İlişkiler Davranış Bilimleri

A Conceptual Evaluation of Code of Ethics for Professional Tourist Guides

Öz:
The characteristics of the profession necessitates that a professional tourist guide interacts within quite a number of different establishments, institutions and people. The guides face with different establishments and people. Under such circumstances, it is very difficult for a guide to keep a balance in these relationships. The guides face with different problems while performing the job. Business ethics codes are developed for some professions. There are also ethic codes in tourism that are proposed to be adhered and applied. The guides’ associations aim and work to develop professsional codes of ethics. In order to develop professional ethic codes and implement guiding codes of practice, the related parties and partners should be identified. Identification of the problems faced in dealing with people and organizations is also necessary. The aim of the article is to identify the problems faced in conducting the guiding profession, to discuss the topic of professional ethic codes within a conceptual approach and to propose a framework within which professional ethic codes can be developed. Guiding codes should be developed and applied within the scope of morals, ethics and business ethics. The framework of the codes and the sanctions to be applied in case of violation of the codes should be included in the Tourist Guides’ Association Law proposition. Only then the proposed law would be more stronger and the body of organized guides would be more sensitive to the codes.
Anahtar Kelime: business ethics tourist guide tourism ethics professional associations professional ethics

Konular: İş Etik Uluslararası İlişkiler Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Akan, P. (2007). Dünya Turizminde Etik Uygulamalar İçin Temel Bir Kaynak: Turizm Etiği Evrensel İlkeleri, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi yayın sürecindeki makale.
  • Ap, J. ve Wong, K. K. F. (2001). Case Study on Tour Guiding: Professionalism, Issues and Problems, Tourism Management, 22(5): 551-563.
  • Bal, H. (1995). Turizmin Kırsal Toplumda Aile İçi İlişkilere Etkisi. İstanbul: Doğa-İnsan Yayınları.
  • Cohen, E. (1985). The Tourist Guide: The Origins, Structure and Dynamics of a Role, Annals of Tourism Research, 12(1): 5-29.
  • Coughlan, R. (2001). An Analysis of Professional Codes of Ethics in the Hospitality Industry, International Journal of Hospitality Management, 20(1): 147-162.
  • Dahles, H. (2002). The Politics of Tour Guiding; Image Management in Indonesia, Annals of Tourism Research, 29(3): 783-800.
  • Dann, G. (1996). The Language of Tourism: A Sociolinguistic Perspective. Oxford: CAB International.
  • Davran, Z. (2000). Hukuk Kurallarının Etik Temelleri. İçinde Tepe, H. (Editör). Etik ve Meslek Etikleri (ss.139-152). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
  • Değirmencioğlu, Ö. (2001). Türkiye’de Turizm Rehberliği Eğitimi Üzerine Bir Araştırma, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 12(2): 189-196.
  • de Kadt, E. (1979). The Encounter: Changing Values and Attittudes. İçinde de Kadt, E. (Editör), Tourism Passport to Development? (ss.50-67), New York: Oxford University Press.
  • Fennell, D. A. ve Malloy, F. (1996). Measuring the Ethical Nature of Tourism Operators, Annals of Tourism Research, 26(4): 928-943.
  • Geva, A. ve Goldman, A. (1991). Satisfaction Measurement in Guided Tours, Annals of Tourism Research, 18(2): 177-185.
  • Goodwin, H. ve Francis, J. (2003). Ethical and Responsible Tourism: Consumer Trends in the UK, Journal of Vacation Marketing, 9(3): 271-284.
  • Göymen, K. (2000). Tourism and Governance in Turkey, Annals of Tourism Research, 32(2): 325-345.
  • Holloway, J. C. (1981). The Guided Tour, A Sociological Approach, Annals of Tourism Research, 8(3): 377-402.
  • Hultsman, J. (1995). Just Tourism, An Ethical Framework, Annals of Tourism Research, 22(3): 553-567.
  • Karamustafa, K. ve Çeşmeci, N. (2006). Paket Tur Operasyonunda Turist Rehberlerinin Karşılaştıkları Yönetsel Sorunlar Üzerine Bir Araştırma, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(1): 87-97.
  • Keskin, F. (1999). Sivil Toplum Kuruluşlarında Etik. İçinde Etik – Deprem İşliği Konuşmaları, Sivil Tolum Kuruluşları ve Etik, 1-2 Temmuz, 1999, (ss.120-125). İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
  • Korzay, M. (1994). Turkish Tourism Development. İçinde Seaton, A. V. vd. (Editörler). Tourism: The State of the Art (ss.85-99). Chichester: Wiley.
  • Kuçuradi, İ. (1997). Uludağ Konuşmaları, Özgürlük, Ahlak, Kültür Kavramları. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
  • Kuçuradi, İ. (1999a). Etik. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
  • Kuçuradi, İ.(1999b). Etik ve Etikler. İçinde Etik – Deprem İşliği Konuşmaları, Sivil Toplum Kuruluşları ve Yasalar-Etik-Deprem, 1-2 Temmuz, 1999, (ss.115-120). İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
  • Kuçuradi, İ. (2000). Felsefi Etik ve ‘Meslek Etikleri’. İçinde Tepe, H. (Editör), Etik ve Meslek Etikleri (ss.17-32). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
  • Kuçuradi, İ. (2003). İnsan ve Değerleri. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
  • Kuşluvan, S. ve Çeşmeci, N. (2002). Türkiye’de Turist Rehberliği Eğitiminin Sorunları ve Yeniden Yapılandırılması. İçinde Turizm Eğitimi Konferansı, 11-13 Aralık, 2002, (ss.235-242). Ankara: Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü Yayını.
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2002). Turizm Ahlak İlkeleri. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayını.
  • Leclerc, D. ve Martin. J. N. (2004). Tour Guide Communication Competence: French, German and American Tourists’ Perceptions, International Journal of Intercultural Relations, 28(3-4): 181-200.
  • Macbeth, J. (2005). Towards an Ethics Platform for Tourism, Annals of Tourism Research, 32(4): 962-984.
  • Malloy, D. C. ve Fennell, D. A. (1998). Codes of Ethics and Tourism: An Exploratory Content Analysis, Tourism Management, 19(5): 453-461.
  • Nettekoven, L. (1979). Mechanisms of Intercultural Interactions. İçinde de Kadt, E. (Editör). Tourism Passport to Development? (ss.135-145), New York: Oxford University Press.
  • Noronha, R. (1979). Paradise Reviewed: Tourism in Bali. İçinde de Kadt, E. (Editör), Tourism, Passport to Development? (ss.177-204), New York: Oxford University Press.
  • Özlem, D. (2004). Etik - Ahlak Felsefesi -. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
  • Payne, D. ve Dimanche, F. (1996). Towards a Code of Conduct for The Tourism Industry: An Ethics Model, Journal of Business Ethics, 15(9): 997-1007.
  • Pearce, P. H. (1984). Tourist - Guide Interaction, Annals of Tourism Research, 11(1): 129-146.
  • Pond, K. L. (1993). The Professional Guide, Dynamics of Tour Guiding. New York: John Wiley and Sons, Inc.
  • Reimer, G. D. (1990). Packaging Dreams, Canadian Tour Operators at Work, Annals of Tourism Research, 17(4): 501-512.
  • Ross, G. F. (1997). Travel Agency Employment Perceptions, Tourism Management, 18(1): 9-18.
  • Salazar, N. B. (2005). Tourism and Glocalization: ‘Local’ Tour Guiding, Annals of Tourism Research, 32(3): 628-646.
  • Sarıışık, M., Akova, O. ve Çontu, M. (2006). Otel Yöneticilerinin Etik Politika ve Yöntemlere Yaklaşımları Üzerine Ampirik Bir Araştırma, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(1): 22-34.
  • Tarih Vakfı. (1999). Sivil Tolum Kuruluşları Arası İlişkiler Atölyesi Sonuçları. İçinde Sivil Toplum Kuruluşları ve Yasalar – Etik - Deprem, 1-2 Temmuz, 1999, (ss.225-226). İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
  • Tearfund. (2001). Tourism, Putting Ethics into Practice. Middlesex: Tearfund, Christian Action for the World’s Poor.
  • Tepe, H. (2000). ‘Basın Etiği’ ya da Basında Etik Sorunlar. İçinde Tepe, H. (Editör). Etik ve Meslek Etikleri, (ss.121-136). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
  • Toros, A. (1997). (Editör). Turizmin Sosyal Çevreye Etkisi, (Kemer – Alanya, 1995). Ankara: Turizm Bakanlığı, Yatırımlar Genel Müdürlüğü, Araştırma ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı, Yayın No. 1997/1.
  • TourismConcern. (2000). Fair Trade in Tourism. Bulletin, (Autumn). London: Tourism Concern.
  • Tuna, M. (2002). Marmaris Kentinde Turizm, Çevre ve Toplumsal Eğilimler Araştırması. Marmaris: MARTAV Marmaris, Kültür, Turizm ve Tanıtma Vakfı.
  • TUREB. (2003). Türkiye’nin Turist Rehberi Profili. İstanbul: TUREB (http://www.tureb.net/GenelBilgiler.asp?id=84; (Erişim Tarihi: 20.12.2006). Sayın Recep Özbay’ın Türkiye İktisat Kongresi Turizm Çalışma Grubu’na sunduğu Türkiye’de Profesyonel Turist Rehberliği raporunun eki.
  • Urry, J. (1990). The Tourist Gaze: Leisure and Travel in Contemporary Societies. London: Sage.
  • Weeden, C. (2001). Ethical Tourism: An Opportunity for Competitive Advantage, Journal of Vacation Marketing, 8(2): 141-153.
  • Yaman. H. R. ve Gürel, E. (2006). Ethical Ideologies of Tourism Marketers, Annals of Tourism Research, 33(2): 470-489.
  • Yarcan, Ş. (2004). Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Panelleri, Rehber Dünyası, 36, (Haziran):48-51.
  • Yenen, Ş. (2002). Turizm Rehberliği Eğitiminde Niteliksel ve Niceliksel Planlamada Turizm Bakanlığı, Yüksek Öğretim Kurumu ve Meslek Kuruluşu Arasındaki İşbirliğinin Önemi. İçinde Turizm Eğitimi Konferansı, 11-13 Aralık, 2002, (ss.257-258). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü Yayını.
  • Yu, X., Weiler, B. ve Ham, S. (2001). Intercultural Communication and Mediation: A Framework for Analysing the Intercultural Competence of Chinese Tour Guides, Journal of Vacation Marketing, 8(1): 75-87.
  • İNTERNET KAYNAKÇASI
  • 1. http://www.feg-touristguides.org/feg.htm; European Federation of Tourist Guides, Quality Charter, FEG. (Erişim tarihi: 18/12/2006)
  • 2. http://www.tihv.org.tr/Belge/insan_haklari_evrensel_bildirgesi.doc; Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi. (Erişim tarihi: 29/06/2006)
  • 3. http://www.tureb.net/GenelBilgiler.asp?id=84; Türkiye’nin Turist Rehberi Profili, TUREB. (Erişim Tarihi: 20.12.2006). Sayın Recep Özbay’ın Türkiye İktisat Kongresi Turizm Çalışma Grubu’na sunduğu Türkiye’de Profesyonel Turist Rehberliği raporunun eki.
  • 4. http://www.tursab.org.tr/content/turkish/uyeler/mevzu/BIRLIKMEV/Ilkeler.asp; Türkiye Seyahat Acentaları Birliği, TÜRSAB, Genel Meslek Kuralları. (Erişim tarihi: 29/06/2006)
  • 5. http://www.wftga.org/page.asp?id=16; World Federation of Tourist Guide Associations, The Code of Guiding Practice, WFTGA. (Erişim tarihi: 29/06/2006)
APA YARCAN Ş (2007). Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. , 33 - 44.
Chicago YARCAN ŞÜKRÜ RECEP Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. (2007): 33 - 44.
MLA YARCAN ŞÜKRÜ RECEP Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. , 2007, ss.33 - 44.
AMA YARCAN Ş Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. . 2007; 33 - 44.
Vancouver YARCAN Ş Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. . 2007; 33 - 44.
IEEE YARCAN Ş "Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme." , ss.33 - 44, 2007.
ISNAD YARCAN, ŞÜKRÜ RECEP. "Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme". (2007), 33-44.
APA YARCAN Ş (2007). Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(1), 33 - 44.
Chicago YARCAN ŞÜKRÜ RECEP Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi 18, no.1 (2007): 33 - 44.
MLA YARCAN ŞÜKRÜ RECEP Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, vol.18, no.1, 2007, ss.33 - 44.
AMA YARCAN Ş Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. 2007; 18(1): 33 - 44.
Vancouver YARCAN Ş Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. 2007; 18(1): 33 - 44.
IEEE YARCAN Ş "Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme." Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18, ss.33 - 44, 2007.
ISNAD YARCAN, ŞÜKRÜ RECEP. "Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme". Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi 18/1 (2007), 33-44.