Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık
Yıl: 2007 Cilt: 0 Sayı: 26 Sayfa Aralığı: 13 - 26 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık
Öz: Problem Durumu: Akran ilişkileri, çocukların paylaşım ve işbirliği içinde bir arada olmalarını desteklemekle birlikte, kişiler arası ilişkiler için gerekli bilgi ve becerileri kazanmalarında, problem çözmelerinde ve sorunlarla başa çıkmalarında önemli rol oynamaktadır. Akran ilişkileri, çocukları, fiziksel, bilişsel, ahlaki, sosyal ve duygusal alanlardaki gelişimlerine paralel olarak, çeşitli aşamalardan geçerek geliştirmektedir. Çocukların akranlarıyla ilişkilerinde yaşadıklarını anlamak için, sosyal davranış ö- zelliklerini, farklılıklarını, aile problemlerini ve sosyal statülerini göz önünde bulun- durmak gerekmektedir. Çocukların alternatif çözümler geliştirerek problemlerle baş etmelerinde, daha nitelikli ilişkiler kurmalarında eğitimcilerin yanı sıra, anne– babalara ve diğer yetişkinlere de önemli görevler düşmektedir. Amaç: Çocukların sosyal gelişiminde önemli rol oynayan akran ilişkilerinin gelişim aşamalarını gözden geçirmek, bu ilişkilerin önemini vurgulamak ve bu ilişkilerin daha iyi düzeyde geliştirilebilmesi için problemlere yol açan faktörleri tanımlayarak nasıl rehberlik edilebileceğini tartışmaktır. Veri Kaynakları: Çocukların sosyal ortamlarda sergiledikleri sağlıklı kişiler arası etki- leşimlerde, öncelikle erken çocukluk döneminde ebeveynleriyle kurdukları ilişkile- rin model teşkil ettiği vurgulanmaktadır. Buna paralel olarak çocukların yaşamla- rında önemli rol oynayan yetişkinlerle ve akranlarıyla kurdukları ilişkiler aracılığıy- la, sosyal becerilerini geliştiren bazı düşünce ve davranış biçimlerine sahip olmaları gerektiği üzerinde durulmaktadır. Kişiler arası problemlerin çözümünde yetersizlik- ler yaşayan bir çocuğun içinde bulunduğu sosyal ortama uygun yanıt verme olasılı- ğının düşük olacağı belirtilmektedir. Ana Tartışma: Bu bağlamda sosyal beceri eğitiminin çocukların problemlerini çöz- mede yardımcı bir araç olarak kullanılabileceği üzerinde durulmaktadır. Başkalarıy- la olumlu ilişkiler kurmakta zorlanan bireylerin, etkili bir iletişim için davranışlarını nasıl düzenlemeleri gerektiği konusunda sıkıntı yaşadıkları ve bu nedenle de bu tip eğitimlerden yararlanabilecekleri vurgulanmaktadır. Dolayısıyla bu eğitim program- larının, bireylerin değişik alternatiflerin farkına vararak kişilerarası ilişkilerde yaşa- nan problemlerini çözmede farklı davranış biçimleri geliştirmelerine yardımcı oldu- ğu belirtilmektedir. Buna ek olarak, çocukların akranlarıyla farklı sosyal deneyimleri paylaşmaları için de uygun fırsatların sunulması gerekliliği üzerinde durulmaktadır. Sonuç: Sosyal beceri eğitimlerinin ve kişilerarası ilişkilerin geliştirilmesini sağlayan eğitim programlarının yanı sıra, farklı özelliklere sahip eğitim ortamları ile çocukla- rın sosyal ilişkilerinin geliştirilebileceği vurgulanmaktadır. Çocuğun yaşamında ö- nemli bir yere sahip ebeveynler ve diğer yetişkinler gibi, eğitimciler de çocuğun sos- yal gelişimine önemli katkılar sağlamaktadır. Bu bağlamda yetişkinlerin, koruyucu, saygılı, açık, tutarlı ve mantıklı birer model olarak çocukların akranlarıyla olan ilişki- lerinin düzenlenmesinde önemli rol oynadıkları düşünülmektedir.
Anahtar Kelime: Konular:
Peer Relations and Friendship in Childhood
Öz: Background: Peer relations help children to gain knowledge and skills for interpersonal relationships to solve problems and to cope with difficulties by supporting children in a cooperative and sharing environment. Peer relations improve in different stages along with physical, cognitive, moral, social, and emotional developmental areas of children. However, it should be stated that every child has an unique development in peer relations. In order to understand the relationships of children with their peers, features of social behaviors, differences, family problems and social status should be taken into account. Besides educators both parents and other adults who have significant roles in children’s lives have important duties to help children in coping with diffuculties and finding alternative solutions to the problems that children have encountered in their daily lives.Purpose: To review developmental stages of peer relations are effective on social development of children, to imply the importance of these kinds of relationships, and to discuss how to guide children by describing the factors that lead to problems to improve these kinds of relationships. Sources of Evidence: It has been emphasized that specifically in early childhood period, the relationships formed with parents plays an important role as a model for children in healthy interpersonal interactions. Additionally, via the interactions with other significant adults and peers, children should have some specific thought and behavior styles which improve their social skills. Based on this issue, a child who cannot solve interpersonal problems efficiently, the possibility of responsiveness in social environment would be expected to decrease. Main argument: It is suggested that social skills training would be helpfull to solve the problems of children. According to the main idea under these kinds of training programs, individuals who could not be able to form positive relationships with others could not understand how to organize their behaviors for an appropriate interaction. Therefore, in these kinds of training programs individuals could be able to realize alternative choices and learn different behavior styles to solve their interpersonal problems. Additionally, it is emphasized that appropriate opportunities should be provided for children to share different social experiences with their peers. Conclusions: Specifically, different types of educational settings create various oppotunities for children to improve their social relationships. Educators also have some other responsibilities to contribute social development of children as well as parents and other significant adults. It is important for adults being a model for children in order to help them to organize their relationships with peers. It is suggested that adults should be protective, kind, clear, consistent and logical in their relationships with their children.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Beaty, J. J. (2000). Skills for preschool teachers. (6th ed.) New Jersey: Prentice- Hall Bloomquist, M. L,. & Schnell, S.V. (2002). Helping children with aggresion and conduct problems. New York: The Guilford Press. Burton, C. B. (2001). Children's Peer Relationships, ERIC-RIE0,ED265936. Çağdaş, A., & Seçer, Z. (2002) Sosyal gelişim. R.Arı (Ed.). Çocuk ve ergende sosyal ve ahlak geli- şimi (s. 1-71). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Çetin, F., Bilbay, A., & Kaymak D. (2002). Araştırmadan uygulamaya çocuklarda sosyal beceriler. (2. baskı). İstanbul: Epsilon Yayıncılık Hizmetleri Tic. San. Ltd. Şti. Çiftçi, İ., & Sucuoğlu, B. (2003). Bilişsel süreç yaklaşımıyla sosyal beceri öğretimi. Ankara: Kök Yayıncılık. Dinçer, Ç., & Güneysu, S. (1997). Examining the effects of problem solving training on the acquisition of ınterpersonal problem solving skills by 5 years old children in Turkey. International Journal of Early Years Education, 5 (1), 37-46. Dodge, D.T., & Bickart, T. S. (1998). Preschool for parents. Washington: Teaching Strategies. Erwin, P.G.(1994). Effectiveness of social skills training with children: A Metaanalytic study(1). Counselling Psychology Quarterly, 7(3), 1-6. Fergusson, D.M., Lianne, J.W., & Horwood, L. J. (1999) Childhood peer relationships problems and young people’s ınvolvement with deviant pers in adolescence. Journal of Abnormal Child Psychology. 22. Temmuz. 2005, http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m0902/is_5- _27/ai58061429. Gettinger, M. (in press). Promoting social competence in an era of school reform: A commentary on Gifford-Smith and Brownell. Journal of School Psychology. Glen, E. R., & Cohen, R. (1996). Children’s friendships: Expectations for prototypical versus actual best friends. Child Study Journal, 26(3), 209-227. Graham, J.A., Cohen, R., Zbikowski, S.M., Secrist, M.E., (1998). A Longitudinal ınvestigation of race and sex as factors in children’s classroom friendship choices. Child Study Journal, 28 (4), 245-267. Heiman, T. (2000a). Quality and quantity of friendship: Students’ and teachers’ perceptions. School Psychology International, 21(3), 265-280. Heiman, T. (2000b). Friendship quality amog children in three educational settings. Journal of Intellectual & Developmental Disability, 25(1), 1-12. Hennessy, E. ve Martin, S. (1992). Children and day care. London: Paul Chapman Publishing Ltd. Hepler, J. B. (1997). Social development of children: the role of peers. Social Work in Education, 19 (4), 242-256. Hortaçsu, N. (1997). İnsan ilişkileri. (2. baskı). Ankara: İmge Kitapevi Yayınları. Hortaçsu, N. (2002). Çocuklukta ilişkiler: Ana-baba, kardeş ve arkadaşlar. Ankara: İmge Yayınevi. Howes, C., Hamilton, C.E., & Matheson, C.C. (1994). Children’s relationships with peers: differential associations with aspects of the teacher-child relationship. Child Development, 65, 253-263. Hymel, S., Rubin, K. H., Rowden, L. & LeMare, L. (1990). Children’s peer relationships: longitudinal prediction of ınternalizing and externalizing problems from middle to late childhood. Child Development, 61, 2004 – 2021. Ladd, G.W. (1999). Peer relationships and social competence during early and middle childhood. Annual Review of Psychology, 50, 333 – 359. Ladd, G. W., Kochenderfer, B. J., & Coleman, C. C. (1996). Friendship quality as a predictor of young children’ s early school adjustment. Child Development, 67, 1103-1118. Little, T. D., & Brendgen, M. (1999). Childrens’ reciprocal perceptions of friendship quality in the sociocultural contexts of east and west berlin. International Journal of Behavioral Development, 23(1), 63-89. Miller, M., & Nunn, G.D. (2001). Using group discussing to ımprove social problem solving and learning. Education, 121 (3), 1-7. Moshman, D., Glover, J.A., & Bruning R.H. (1987). Developmental psychology., Canada: Little, Brown & Company Limited. Oktay, A. (2000). Yaşamın sihirli yılları. (2.baskı). İstanbul: Epsilon Yayıncılık Hizmetleri Tic.San. Ltd. Şti. Patterson, .J. H. (1982) Sociodramatic play: A Tool for improving children’s interpersonal problem solving skills. (Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association in New York). Peery, J. C., Jensen, L., & Adams, G. R. (1985). The relationship between parent’s attitudes toward child rearing and the sociometric status of their preschool children. The Journal of Psychology, 119 (6), 567 – 574. Rubin, K. H., Hymel, S., & Mills, R. S. L. (1989). Sociability and social withdrawal in childhood: stability and outcomes. Journal of Personality, 57 (2), 237 – 255. Rubinstein, M. (1989). How kids win friends and ınfluence people. Child, 4 (3), 46-49. Rogers, D.L., & Ross, D.D. (1986). Encouraging positive social interaction amoung young children. Young Children, 41(3), 13-17. Shure, M. B., & Spivack, G. (1979). Interpersonal cognitive problem-solving and primary prevention: programming for preschool and kindergarten children. Journal of Clinical Child Psychology, 89-94. Shure, M.B. & Spivack, G. (1980). Interpersonal problem solving as a mediator of behavioral adjustment in preschool and kindergarden children. Journal of Applied Developmental Psychology, 1, 29-44. Shure, M.B., & Spivack, G. (1982) Interpersonal problem-solving ın young children: a cognitive approach to prevention. American Journal of Community Psychology, 10(3), 341- 356. Shure, M.B. (2001) I can problem solve (An Interpersonal Cognitive Problem-Solving Program) (ICPS). (2.nd. ed.). Illinois: Research Press. Spence, S. H. (2003). Social skills training with children and young people: theory, evidence and practice. Child and Adolescent Mental Health, 8(2), 84-96. Yavuzer, H., (1999) Çocuk psikolojisi. (18. baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi. Vasta, R., Haith, M. M., & Miller S. C. (1992). Child psychology. New York: Wiley. Wittmer, D.S., & Honig, A.S. (1994). Encouraging positive social development in young children. Young Children. 49(5), 4-12. Wolchik, S. A., West, S. G., Westover, S., Sandler, I. N., Martin, A., Lustig, J., Tein, J., & Fisher, J. (1993). The children of divorce parenting ıntervention: outcome evaluation of an empirically based program. American Journal of Community Psychology, 21, 293–331. Zettergren, P. (2003). School adjusment in adolescence for previously rejected, average and popular children. British Journal of Educational Psychology, 73 (2), 207-221.
| APA | BEYAZKÜRK D, ANLIAK Ş, DİNÇER F (2007). Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık. , 13 - 26. |
| Chicago | BEYAZKÜRK Derya,ANLIAK Şakire,DİNÇER FATMA ÇAĞLAYAN Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık. (2007): 13 - 26. |
| MLA | BEYAZKÜRK Derya,ANLIAK Şakire,DİNÇER FATMA ÇAĞLAYAN Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık. , 2007, ss.13 - 26. |
| AMA | BEYAZKÜRK D,ANLIAK Ş,DİNÇER F Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık. . 2007; 13 - 26. |
| Vancouver | BEYAZKÜRK D,ANLIAK Ş,DİNÇER F Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık. . 2007; 13 - 26. |
| IEEE | BEYAZKÜRK D,ANLIAK Ş,DİNÇER F "Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık." , ss.13 - 26, 2007. |
| ISNAD | BEYAZKÜRK, Derya vd. "Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık". (2007), 13-26. |
| APA | BEYAZKÜRK D, ANLIAK Ş, DİNÇER F (2007). Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık. Eurasian Journal of Educational Research, 0(26), 13 - 26. |
| Chicago | BEYAZKÜRK Derya,ANLIAK Şakire,DİNÇER FATMA ÇAĞLAYAN Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık. Eurasian Journal of Educational Research 0, no.26 (2007): 13 - 26. |
| MLA | BEYAZKÜRK Derya,ANLIAK Şakire,DİNÇER FATMA ÇAĞLAYAN Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık. Eurasian Journal of Educational Research, vol.0, no.26, 2007, ss.13 - 26. |
| AMA | BEYAZKÜRK D,ANLIAK Ş,DİNÇER F Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık. Eurasian Journal of Educational Research. 2007; 0(26): 13 - 26. |
| Vancouver | BEYAZKÜRK D,ANLIAK Ş,DİNÇER F Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık. Eurasian Journal of Educational Research. 2007; 0(26): 13 - 26. |
| IEEE | BEYAZKÜRK D,ANLIAK Ş,DİNÇER F "Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık." Eurasian Journal of Educational Research, 0, ss.13 - 26, 2007. |
| ISNAD | BEYAZKÜRK, Derya vd. "Çocuklukta Akran İlişkileri ve Arkadaşlık". Eurasian Journal of Educational Research 26 (2007), 13-26. |
