Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları
Yıl: 2007 Cilt: 0 Sayı: 26 Sayfa Aralığı: 155 - 166 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları
Öz: Problem Durumu: Okulların bilgi toplumunda yerlerini alabilmeleri için, bilgi toplu- munun sahip olduğu değerleri benimsemesi ve uygulaması, yetiştirdiği ve çalıştır- dığı personelin de buna paralel olarak değişmesi önem arz etmektedir. Bu nedenle, yirmi birinci yüzyılda okul yöneticilerinden beklentiler artmış, onlara yeni roller ve görevler yüklenmiştir. Araştırmacılar okul yöneticilerinin yeni rol ve görevlerini in- celemeye başlamışlardır. Ancak, okul yöneticilerinin rehberlik hizmeti ile ilgili algı- ları, rol ve görevleri üzerinde yeterli çalışmaya rastlanmamıştır. Araştırmanın Amacı: Bu çalışmanın amacı, okul yöneticilerinin psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini nasıl algıladıklarını belirlemektir. Bu bağlamda, araştırmada şu sorularına yanıt aranmıştır: Okul yöneticileri rehberlik hizmetlerinin amacını na- sıl algılıyorlar? Okullarda rehberlik hizmetleri nasıl uygulanıyor ve uygulamalarda okul yöneticisi kendi rolünü nasıl algılıyor? Okul yöneticilerine göre mevcut rehber- lik hizmetleri öğrencilerin ve toplumun ihtiyacını karşılayabiliyor mu? Rehberlik hizmetlerinin sorunları neler? Okul rehberlik hizmetlerinin yeniden yapılandırmaya ihtiyacı var mı? Araştırmanın Yöntemi: Bu araştırmada nitel araştırma modeli kullanılmıştır. Araştır- ma verileri 12 devlet okulunda görev yapan 21 okul yöneticisinden (7 müdür, 14 müdür yardımcısı) elde edilmiştir. Araştırma verilerini elde etmek için görüşme yöntemi kullanılmıştır. Veri analizinde betimsel içerik analizi yapılmıştır. Bulgular ve Sonuçlar: Araştırmada okul yöneticilerinin rehberlik ve psikolojik danış- ma hizmetlerinin amacını ve okullarındaki uygulamalarını yeterince bilmedikleri, mevcut rehberlik hizmetlerinin çeşitli sorunlarını algıladıkları ve rehberlik hizmetle- rinin toplumun ve öğrencilerin ihtiyacını karşılamadığını düşündükleri, ancak ihti- yaca cevap veremeyen bu hizmetin nasıl yapılandırılacağı hakkında fikirlerinin ol- madığı belirlenmiştir. Öneriler: Okul yöneticilerinin rehberlik ve psikolojik danışma hizmeti ile ilgili bilgi- leri güncellenmeli, rol ve görevleri hakkında eğitim programları düzenlenmelidir.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Ada, Ş. (1990). Trabzon ili ortaöğretim okullarında yürütülmekte olan rehberlik hizmetlerinin değerlen- dirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilim- ler Enstitüsü. Akbaba Altun, S. (2001). Örgüt sağlığı. Ankara: Nobel yayıncılık. Akbaş, S., & Çam, S. (2003). Okullarda psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin yürütül- mesinde oluşturulan işbirliğinin incelenmesi. 7. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kong- resi Bildiri Özetleri (s.87). Malatya: İnönü Üniversitesi. Arslan, H., & Beytekin, F.G. (2004). İlköğretim okul müdürleri için okul liderliği standartlarının araştırılması. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Bildiri Özetleri (s.12-13). Malatya; İnönü Üniversitesi. Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel yayıncılık. Bardakçı, S., & Baloğlu, M. (2005). Eğitim yöneticilerinin özdeğerlerinin betimlenmesi: Samsun ili örneği. 14. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri, Denizli, s.262-265. Bayrak, N., & Bayrak, C. (2002). İlköğretim okulu yöneticilerinin liderlik özellikleri. Eğitim Araş- tırmaları, 3, 8-17. Bayrak, C., & Terzi, Ç. (2004). Okul müdürlerinin girişimcilik özelliklerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (s.19-19). Malatya: İnönü Ünivesitesi. Baymur, F. (1980). Türkiye’ de rehberlik çalışmalarının başlangıcı gelişimi ve sorunları. Eğitimde Rehberlik Araştırmaları, 5-10. Cafoğlu, Z. (1998). Eğitimde küresel kimlik. Yeni Türkiye, 19, 837-844. Carlos, Z.P. (2005). Principals’ perceptions of elementary school counselors’ role and functions. Professional School Counseling, Haziran, http//:www.findarticles.com’dan alınmıştır. Canpolat, C. (1987). Orta öğretimde öğrenci ve velilerin öğretmenlerden beklentileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Çelik, V. (1998). Bilgi toplumunun eğitim sistemi ve geleceğe yönelik eğilimler. Yeni Türkiye, 19, 829-836. Çelikten, M. (2003). İdeal bir okul müdürü portresi. Eğitim Araştırmaları, 4, 138-145. Doğan, E. (2002).Eğitimde küreselleşme. Eğitim Araştırmaları, 6, 87-98. Erçetin, Ş. (2000). Lider sarmalında vizyon (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları. Erçetin, Ş. (2001). Örgütsel zeka. Ankara: Nobel yayıncılık. Hesapçıoğlu, M. (1998). Modernizimden postmodernizme eğitim anlayışları ve okulun geleceği. Yeni Türkiye, 19, 813-820. Hill, C.E., Thompson,B.J., & Williams, E.N. (1997). A guide to conducting consensual qualitative research. Counseling Psychologist, 25, 517-572. Görkem, N. (1985). Öğrencilerin rehberlik uzmanlarında gördükleri hizmetlerle bekledikleri hizmetler arasındaki farklar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Gültekin, İ. (1984). Orta dereceli okullarda sınıf öğretmenlerinin görev algıları. Yayınlanmamış Yük- sek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Güven, M. (2003). Psikolojik danışmanların okul yöneticileri ile ilişkilerini değerlendirmeleri. 7. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri (s.102-103). Malatya: İnönü Üniversitesi. Gysbers, N.C. & Henderson, P. (2006). Developing and managing your school guidance program. Dördüncü Baskı, Alexandria, VA: ACA. Kapusuzoğlu, Ş. (2004). Okula dayalı yönetimde denetim sisteminin işlevselliği ve katkısının değerlendirilmesi. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (s.47-48). Malatya; İnönü Üniversitesi. Karagüven, H. (2001). Endüstri meslek liselerinde rehberlik servislerinin işlerliğinin incelenmesi ve gereksinim belirleme çalışmaları. 6. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi (s.16). Ankara: ODTÜ. Karip, E., & Köksal, K. (1999). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18, 193-207. Kepçeoğlu, M. (1981a). Rehberlik ve psikolojik danışma. Türkiye’de Ortaöğretim ve Sorunları. İs- tanbul: Dünya kitabevi. Kepçeoğlu, M. (1981b). Temel eğitimde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin düzen- lenmesine ilişkin bazı esaslar. Temel Eğitim ve Sorunları, 121-141. Kepçeoğlu, M. (1984). Okullardaki rehberlik ve psikolojik danışma uygulamaları üzerinde bir değerlendirme. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 175–183. Kocabaş, E.Ö. & Akkök, F. (2001). Farklı eğitim kurumlarında çalışan yönetici ve öğretmenlerin rehberlik uzmanlarının çeşitli mesleki rollerine ilişkin algıları. 6.Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildirileri Özetleri (s.57). Ankara: ODTÜ. Kutlu, M., & Güven, M. (2001). Özel ve resmi ilköğretim okulu 2. kademe öğrencilerinin öğret- menlerinden bekledikleri ve gözledikleri rehberlik davranışları. 6. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri (s.4). Ankara: ODTÜ. Milli Eğitim Bakanlığı. (1996). 15. Milli eğitim şurası. Ankara: Milli Eğitim Basımevi. Memişoğlu, S.P. (2004). Lise müdürlerinin liderlik özelliklerine ilişkin öğretmen görüşleri. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (s.62-63). Malatya: İnönü Üniversitesi. Myrick, D.R. (1997). Developmental guidance and counseling: A practical approach. Third edition, Minneapolis: Educational Media Corporation. Pişkin, M. (1989). Orta dereceli okullarda görevli yönetici, öğretmen ve danışmanların ideal ve gerçek danışmanlık görev algıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Murat, M. (1993). Öğrencilerin sınıf öğretmenlerinin sundukları rehberlik hizmetlerine ilişkin algı ve beklentileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitü- sü, Malatya. Özden, Y. (1999). Eğitimde dönüşüm. Ankara: Pegem Yayıncılık. Özden, Y. (2002). Eğitimde yeni değerler. Ankara: Pegem Yayıncılık. Özmen, F. (2003). Liderlik tarzları ve okul yöneticilerinin liderlik eğitimi. Eğitim Araştırmaları, 4, 164-172. Özmen, F. (2004). İlköğretim okul yöneticilerinin öğretmen denetimindeki etkililikleri. 13.Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (s.70-71). Malatya: İnönü Üniversitesi. Özmen, F. & Muratoğlu, U. (2005). Eğitim örgütlerinde değişim süreci ve bilgi yönetimi strateji- leri. 14. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri ( s.89-95). Denizli: Pamukkale Üniver- sitesi. Stiles, W.B. (1997). Quality control in qualitative research. Clinical Psychology Review, 13, 593-618. Şahin Yüksel, F. (2002). Değişkenlerin yönetici adaylarının, okul psikolojik danışmanlarından görev beklentileri düzeylerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 27 ,13-21 Tan, M. (2002). İlköğretim okulu yöneticilerinin halkla ilişkiler rolü. Eğitim Araştırmaları, 3, 115- 125. Taş, A. (2003). İlköğretim okul yöneticilerinin öğretim liderliği rollerini gerçekleştirme durum- ları. Eğitim Araştırmaları, 3, 165-176. Tezcan, M. (1998). Gelecekte eğitim. Yeni Türkiye, 19, 821-828. Tinsley, H.E.A. (1997). Synergistic analysis of structured essays: A large sample, discoveryoriented, qualitative research approach. The Counseling Psychologist, 25, 573-585. Tozcu, N. (1998). Geleceğin dünyasında eğitim. Yeni Türkiye, 19, 805-812. Ünal, E. (2004). İlköğretim okullarında, profesyonel olmayan rehberlik çalışmaları ve eksikliği hissedilen hizmetler. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Bildiri Özetleri (s.224). Malatya: İnönü Üniversitesi. Ünal, S. (2005). İlköğretim okulu yöneticilerinin okul sağlığına etkileri. 14. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (s.7-12). Denizli: Pamukkale Üniversitesi. Wittmer, J. (1993). Promoting a developmental guidance program. Editör Joe Wittmer, Managing Your School Counseling Programs: K-12 Developmental Strategies (s.240-247). Minneapolis, MN: Educational Media . Yalçın, C. (2002). Küreselleşme, çok kültürcülük ve eğitim. Eğitim Araştırmaları, 6, 65-77. Yıldırım, A., & Şimşek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Ya- yınevi.
| APA | NAZLI S (2007). Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları. , 155 - 166. |
| Chicago | NAZLI SERAP Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları. (2007): 155 - 166. |
| MLA | NAZLI SERAP Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları. , 2007, ss.155 - 166. |
| AMA | NAZLI S Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları. . 2007; 155 - 166. |
| Vancouver | NAZLI S Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları. . 2007; 155 - 166. |
| IEEE | NAZLI S "Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları." , ss.155 - 166, 2007. |
| ISNAD | NAZLI, SERAP. "Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları". (2007), 155-166. |
| APA | NAZLI S (2007). Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları. Eurasian Journal of Educational Research, 0(26), 155 - 166. |
| Chicago | NAZLI SERAP Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları. Eurasian Journal of Educational Research 0, no.26 (2007): 155 - 166. |
| MLA | NAZLI SERAP Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları. Eurasian Journal of Educational Research, vol.0, no.26, 2007, ss.155 - 166. |
| AMA | NAZLI S Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları. Eurasian Journal of Educational Research. 2007; 0(26): 155 - 166. |
| Vancouver | NAZLI S Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları. Eurasian Journal of Educational Research. 2007; 0(26): 155 - 166. |
| IEEE | NAZLI S "Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları." Eurasian Journal of Educational Research, 0, ss.155 - 166, 2007. |
| ISNAD | NAZLI, SERAP. "Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları". Eurasian Journal of Educational Research 26 (2007), 155-166. |
