Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri

UZUN, Naim; Sağlam, Necdet

Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri

Naim UZUN, (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Biyoloji Eğitimi Bölümü, Ankara, Türkiye)

Necdet SAĞLAM (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Biyoloji Eğitimi Bölümü, Ankara, Türkiye)

Eurasian Journal of Educational Research

29 0

Yıl: 2007 Cilt: 0 Sayı: 26 Sayfa Aralığı: 176 - 187 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri

Öz:

Problem Durumu: Günümüzde çevre sorunlarının giderek yoğunlaşmasıyla beraber çevre eğitiminin önemi de her geçen gün artmaktadır. Dolayısıyla, öğretim kurumla- rındaki çevre eğitiminin, çevre sorunlarını önleme ve gidermeye yönelik olarak etkili bir şekilde verilmesi ön plana çıkmaktadır. Bu düşünceden hareketle, öğretim ku- rumlarımızdaki çevre eğitiminin durumunu tespit edip, sorunların giderilmesi için çözüm yolları bulma gerekliliği doğmuştur. Araştırmanın Amacı: Çalışmada, orta öğretim müfredatlarında çevre eğitiminin etkin- liğini; öğretmenlerin çevre eğitimine ilişkin profilleri ve görüşlerini tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırmanın Yöntemi: Tarama modeli niteliğinde olan bu araştırmada, çevre eğitimi- ne ilişkin öğretmen görüşlerini almak için hazırlanan anket, 2004-2005 eğitim- öğretim yılında Ankara ilindeki çeşitli orta öğretim kurumlarında görev yapan 84 öğretmene uygulanmıştır. Araştırma verileri frekans analizi ve yüzde hesaplamaları yapılarak değerlendirilmiştir. Bulgular ve Sonuçlar: Araştırma sonucunda, öğretmenlerin büyük bir çoğunluğu, seçmeli olarak verilen “Çevre ve İnsan” dersinin orta öğretim kurumlarının çoğunda açılmadığını, açılanlarda ise, öğrencilere çevre eğitimi ile ilgili bilgi ve becerilerin kazandırılamadığını ve bu durumun öğrencilerde “Çevre ve İnsan” dersine yönelik ilgiyi yok ettiğini dile getirmişlerdir. Çalışmanın diğer aşamasında, öğretmenlerin orta öğretim programları hakkındaki görüşleri incelendiğinde ise, çevre konularıyla ilgili uygulama olanaklarının olmadığı, kuramsal ve pratik bilgilerin yeterince veri- lemediği, açık alan çalışmalarına olanak sağlanılmadığı, güncel çevre sorunlarına ye- terince değinilmediği, dolayısıyla öğrencilerin çevreye karşı duyarlı bireyler olarak yetiştirilmesinde programların yetersiz kaldığı görüşünde birleşmektedirler. Öneriler: Elde edilen sonuçlar neticesinde, öğretim programlarının ve ders kitapları- nın uygulama ağırlıklı ve açık alan çalışmalarını temel alarak yeniden gözden geçi- rilmesinin, programların belirli aralıklarla güncelleştirilmesinin ve öğretmenlerin bu hedefler doğrultusunda güncel bilgilerle donatılmalarının yararlı olacağı görüşün- deyiz.

Anahtar Kelime: öğretmen görüşleri öğretim programı orta öğretim öğretmenleri çevreye karşı tutumlar çevre eğitimi çevre sorunları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Aksoy B. (2003). Problem çözme yönteminin çevre eğitiminde uygulanması, Pamukkale Üniversitesi Eği- tim Fakültesi Dergisi 2, Sayı:14, 83-98. Altın M. (2001). Biyoloji öğretmeni adaylarında çevre eğitimi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, s. 63. Brisk M. A. (2000). Çevre dostu 1001 proje, öğrenciler için uygulamalı çevrecilik eğitimi, (Çeviri: Yavaş ve diğerleri), İstanbul: Beyaz Yayınları (109). Çevre Bakanlığı (1998). Çevre notları, Ankara: Çevre Eğitimi ve Yayın Dairesi Başkanlığı, s. 2-3. Çevre ve Orman Bakanlığı, (Erişim tarihi: 02.08.2005). Türkiye çevre atlası “çevre eğitimi” www.cedgm.gov.tr/cevreatlasi/cevreegitimi.pdf Doğan M. (1997). Ulusal çevre eylem planı: eğitim ve katılım, Devlet Planlama Teşkilatı, s. 30-31. Engin A. C. (2003). Fen bilgisi ve biyoloji öğretmen adaylarının üniversite ekoloji dersi öncesi ve sonrası çevre bilgileri ve tutumları, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, s. 75. Görmez K. (2003). Çevre sorunları ve Türkiye, Ankara: Gazi Kitabevi, s. 91. Görümlü T. (2003). Liselerde çevreye karşı duyarlılığın oluşmasında çevre eğitiminin önemi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, s. 61. Gülen S. (2002). Lise 1 biyoloji müfredatında yer alan -ekoloji-dünya ortamı ve canlılar- ünitesinin değerlendiril- mesi, Yayınlanmamış bilim uzmanlığı tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Gündem 21 nedir? (Erişim tarihi: 12.04.2006). http://www.la21turkey.net/modules.php?name =Content&pa=showpage&pid=4 MEB (2004). 2005 yılı hizmetiçi eğitim planı, Ankara: 4. Akşam Sanat Okulu Matbaası. Oweini A. & Houri A. (2006). Factors affecting environmental knowledge and attitudes among Lebanese college students, Applied Environmental Education and Communication 5, 95-105. Örnek G. (1994). Çevre eğitimi ve lise eğitim programlarındaki yeri, Yayınlanmamış bilim uzmanlığı tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Özkan Ö., Tekkaya C. ve Geban Ö. (2001). Ekoloji konularındaki kavram yanılgılarının kavramsal de- ğişim metinleri ile giderilmesi, Yeni Bin Yılın Başında Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Bildiriler Kitabı (s. 191-194), İstanbul. Özmen D., Çetinkaya A.Ç. ve Nehir S. (2005). Üniversite öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik tu- tumları, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 4 (6), 330-344. Palmberg I.E. & Kuru J. (2000). Outdoor activities as a basis for environmental responsibility, The Journal of Environmental Education 31 (4), 32-6. Soran H., Morgil İ., Yücel S., Atav, E. ve Işık S. (2000). Biyoloji öğrencilerinin çevre konularına olan il- gilerinin araştırılması ve kimya öğrencileri ile karşılaştırılması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakül- tesi Dergisi 18, 128-139. Şahin N., Cerrah L., Saka A. ve Şahin B. (2004). Yüksek öğretimde öğrenci merkezli çevre eğitimi der- sine yönelik bir uygulama, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 24, Sayı 3, 113-128. Uzun N. (2006). Altındağ İlçesi'nde çevre eğitimi: "yeşil sınıf" modeli, Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğü Yayın Organı (Çevre Sayısı), Yıl: 8, Sayı:49, 14-15. Uzun N. ve Sağlam N. (2005). Orta öğretim kurumlarında çevre eğitimi ve öğretmenlerin çevre eğitim programları hakkındaki görüşleri, XIV.Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi, Bildiriler Kitabı Cilt 2 (s. 573-579), Denizli. Uzun N. ve Sağlam N. (2006). Orta öğretim öğrencilerinin çevre eğitim programları hakkındaki görüş- leri, VII. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Ün Açıkgöz K. (2006). Aktif öğrenme, İzmir: Kanyılmaz Matbaası, s. 9. Yıldız K., Baykal T. ve Altın M. (2002). Çevrenin tanınması ve öneminin kavranmasına yönelik örnek bir sulak alan çalışması, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 22, Sayı 3, 1-9. Yılmaz A., Morgil İ., Aktuğ P. ve Göbekli İ. (2002). Ortaöğretim ve üniversite öğrencilerinin çevre, çevre kavramları ve sorunları konusundaki bilgileri ve öneriler, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakül- tesi Dergisi 22, 156-162. Yücel A. S. ve Morgil İ. (1999). Çevre eğitiminin geliştirilmesi, BAÜ Fen bilimleri Enstitüsü Dergisi 1 (1), 76-89. Yüksel Ş. ve Tokay S. (2004). Çevre ve insan, İstanbul: Milli Eğitim Yayınları (3842).

APA	UZUN N, Sağlam N (2007). Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri. , 176 - 187.
Chicago	UZUN Naim,Sağlam Necdet Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri. (2007): 176 - 187.
MLA	UZUN Naim,Sağlam Necdet Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri. , 2007, ss.176 - 187.
AMA	UZUN N,Sağlam N Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri. . 2007; 176 - 187.
Vancouver	UZUN N,Sağlam N Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri. . 2007; 176 - 187.
IEEE	UZUN N,Sağlam N "Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri." , ss.176 - 187, 2007.
ISNAD	UZUN, Naim - Sağlam, Necdet. "Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri". (2007), 176-187.

APA	UZUN N, Sağlam N (2007). Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri. Eurasian Journal of Educational Research, 0(26), 176 - 187.
Chicago	UZUN Naim,Sağlam Necdet Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri. Eurasian Journal of Educational Research 0, no.26 (2007): 176 - 187.
MLA	UZUN Naim,Sağlam Necdet Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri. Eurasian Journal of Educational Research, vol.0, no.26, 2007, ss.176 - 187.
AMA	UZUN N,Sağlam N Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri. Eurasian Journal of Educational Research. 2007; 0(26): 176 - 187.
Vancouver	UZUN N,Sağlam N Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri. Eurasian Journal of Educational Research. 2007; 0(26): 176 - 187.
IEEE	UZUN N,Sağlam N "Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri." Eurasian Journal of Educational Research, 0, ss.176 - 187, 2007.
ISNAD	UZUN, Naim - Sağlam, Necdet. "Orta Öğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri". Eurasian Journal of Educational Research 26 (2007), 176-187.