Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar

EDWARDS GÜLER, Ayça; İMAMOĞLU, E. Olcay

Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar

E. Olcay İMAMOĞLU, (Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Ankara, Türkiye)

Ayça EDWARDS GÜLER (Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, Türkiye)

Türk Psikoloji Dergisi

55 15

Yıl: 2007 Cilt: 22 Sayı: 60 Sayfa Aralığı: 115 - 138 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar

Öz:

Bu makalede sunulan çalışmada, gençlerin geleceğe ilişkin yönelim örüntülerinin saptanması ve ilgili yönelimlerin Dengeli Bütünleşme ve Ayrışma/Ayırdetme (Denge) Modeli 'nin (İmamoğlu, 1995; 1998; 2003) öngördüğü benlik tiplerine göre nasıl farklılaştığının araştırılması amaçlanmaktadır. Araştırmaya katılan 295 üniversite öğrencisine (170 kız, 125 erkek) bu araştırma amacıyla geliştirilmiş olan Geleceğe Yönelik Tutum Ölçeği ile Olumlu Gelecek Beklentisi Ölçeği (İmamoğlu, 2001), Gelecek Zaman Yönelimi Ölçeği (Gjesme, 1979), ve Dengeli Bütünleşme - Ayrışma (Denge) Ölçeği (İmamoğlu, 1998; 2003) uygulanmıştır. Ölçeklerden elde edilen veriler-arası ilişkilerden, gençlerin geleceğe ilişkin yönelimlerini Olumlu, Kaygılı ve Planlı olmak üzere üç temel boyutta kavramsallaştırmanın anlamlı olduğu sonucuna varılmıştır. Benliğe bağlı farklılıklar bakımından ise, Denge Modeli 'nce psikolojik işlevler bakımından sırasıyla en olumlu ve en olumsuz benlik tipleri olarak önerilen ilişkili-kendileşmiş (dengeli) ile kopuk-kalıplaşmış (dengesiz) benlik tiplerindeki kişilerin geleceğe yönelimlerinde anlamlı farklılıklar gözlenmiştir. Bulgular, geleceğe ilişkin tutumların benlik ile ilişkisi ve Denge Modeli çerçevesinde tartışılmaktadır.

Anahtar Kelime: zamana ilişkin yönelimler gelecek kaygısı üniversite öğrencileri kişilik dengeli bütünleşme ayrışma modeli benlik kurgusu gelecek zaman yönelimi ölçeği olumlu gelecek beklentisi ölçeği geleceğe ilişkin tutum ölçeği

Konular: Psikoloji

Self-Related Differences in Future Time Orientations

Öz:

The aim of the present study was to explore patterns in Turkish university students' orientations toward the future, and to investigate how those orientations differed according to their self-types, as suggested by the Balanced Integration and Differentiation (BID) Model (İmamoğlu, 1995; 1998; 2003). Accordingly, Attitudes toward the Future Scale, developed for the present purposes, Positive Future Expectations Scale (İmamoğlu, 2001), Future Time Orientation Scale (Gjesme, 1979), and the BID Scale (İmamoğlu, 1998; 2003) were administered to 295 Turkish university students (170 women, 125 men), who participated in the study. Comparisons of the data from the scales used suggested that it was meaningful to conceptualize the participants 'future orientations as Positive, Anxious, and Planned. In terms of self-related differences, respondents with related-individuated and separated-patterned self-types, proposed by the BID Model to represent the most balanced and unbalanced self-types, respectively, significantly differed from each other in that the former group seemed to have a more favorable outlook toward the future. Theoretical implications of the findings are discussed in the framework of future attitudes and the BID Model.

Anahtar Kelime: balanced integration differentiation model self construal future time orientation scale positive future expectations scale attitude toward future scale time related orientations future anxiety university students personality

Konular: Psikoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ainsworth, M. D. S. (1972). Attachment and dependency: A comparison. J. L. Gewirtz, (Ed.), Attachment and dependency içinde (97-137). Washington, DC: Winston &Sons.
Angyal, A. (1951). Neurosis and treatment: A holistic theory. New York: Wiley.
Aspinwall, L. G., Richter, L. ve Hoffman, R. R., III. (2001). Understanding how optimism works: An examination of optimists' adaptive moderation of belief and behavior. H. S. Friedman, (Ed.), Encyclopedia of mental health (Vol. 3) içinde (217-238). San Diego, CA: Academic.
Bembenutty, H. ve Karabenick, S. A. (2004). Inherent association between academic delay of gratification, future time perspective, and self-regulated learning. Educational Psychological Review, 16, 35-57.
Block, J. H. (1976). Issues, problems, and pitfalls in assessing sex differences: A critical review of "The Psychology of Sex Differences". Merrill-Palmer Quarterly, 22, 283-308.
Bowlby, J. (1988). A secure base: Clinical applications of attachment theory. London: Routledge.
Brannon L. (1999). Gender psychological perspectives. Boston, MA: Allyn and Bacon.
Buccheri, R., Gesu, V. D. ve Saniga, M. (2000). Studies on the structure of time: From physics to psycho(patho)logy. New York: Kluwer Academic/Plenum Publishers.
Calster, K. V., Lens, W. ve Nuttin, J. R. (1987). Affective attitude toward the personal future: Impact on motivation in high school boys. American Journal of Psychology, 100, 1-13.
Cottle, T. J. ve Klineberg, S. L. (1974). The present of things future: Exploration of time in human experience. New York: Free Press.
De Volder, M. L. ve Lens, W. (1982). Academic achievement and future time perspective: A cognitive-motivational concept. Journal of Personality and Social Psychology, 42, 571-655.
Freeman, M. A. (1997). Demographic correlates of individualism and collectivism: A study of social values in Sri Lanka. Journal of Cross-Cultural Psychology, 28, 321-341.
Gezici, M. ve Güvenç, G. (2003). Çalışan kadınların ve ev kadınlarının benlik algısı ve benlik kurgusu açısından karşılaştırılması. Türk Psikoloji Dergisi, 18, 1-17.
Gençöz, T. (2000). Pozitif ve Negatif Duygu Durum Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 15, 19-28.
Gjesme, T. (1979). Future time orientation as a function of achievement motives, ability, delay of gratification, and sex. The Journal of Psychology, 101, 173-188.
Gjesme, T. (1981). Is there any future in achievement motivation? Motivation and Emotion, 2, 115-138.
Gjesme, T. (1983). On the concept of future time orientation: Considerations of some functions' and measurements' implications. International Journal of Psychology, 18, 443-461.
Guisinger, S. ve Blatt, S. J. (1994). Individuality andrelatedness: Evolution of a fundamental dialectic. American Psychologist, 49,404-111.
Güler, A. (2004). Relationship between self-construals and future time orientations. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ.
Husman, J. ve Lens, W. (1999). The role of the future in student motivation. Educational Psychologist, 34, 113-125.
İmamoğlu, E. O. (1987). An interdependence model of human development. Ç. Kağıtçıbaşı, (Ed.), Growth and progress in cross-cultural psychology içinde (138- 145). Lisse, The Netherlands: Swets and Zeitlinger.
İmamoğlu, E. O. (1995). Değişim sürecinde aile: Evlilik ilişkileri, bireysel gelişim ve demokratik değerler. 1994 Aile Kurultayı (s. 35-51). Ankara, Türkiye: Aile Araştırma Kurumu.
İmamoğlu, E. O. (1998). Individualism and collectivism in a model and scale of balanced differentiation and integration. The Journal of Psychology, 732,95-105.
İmamoğlu, E. O. (2001). Need for cognition versus recognition: Self and family related correlates. Yayımlanmamış makale, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
İmamoğlu, E. O. (2002). Doğu-batı kavşağında benlik: Dengeli Ayrışma-Bütünleşme Modeli. 12. Ulusal Psikoloji Kongresi, Ankara, Eylül.
İmamoğlu, E. O. (2003). Individuation and relatedness: Not opposing but distinct and complementary. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 129, 367-402.
İmamoğlu, E. O. (2006). Dengeli yetişme ortamı ve benlik modeli: 1970'lerden 2000'lere bir araştırma öyküsü. 14. Ulusal Psikoloji Kongresi, Ankara, Eylül.
İmamoğlu, E. O., Günaydın, G. ve Selçuk, E. (2007). Individuation and relatedness as predictors of the authentic self: Kernis and Goldman's model of authenticity in a collectivist context. Değerlendirme sürecinde.
İmamoğlu, E. O. ve İmamoğlu, S. (2005). The related and individuated self-way to hedonic and eudaimonic wellbeing. Yayımlanmamış veri.
İmamoğlu, E. O. ve İmamoğlu, S. (2007). Relationship between attachment security and self-construal orientations. The Journal of Psychology: Interdisciplinary and Applied, 141, 539-558.
İmamoğlu, E. O. ve Karakitapoğlu-Aygün, Z. (2004). Selfconstruals and values in different cultural and socioeconomic contexts. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 130, 277-306.
İmamoğlu, E. O. ve Karakitapoğlu-Aygün, Z. (2006). Actual, ideal, and expected relatedness with parents across and within cultures. European Journal of Social Psychology, 36, 721- 745.
İmamoğlu, E. O. ve Karakitapoğlu-Aygün, Z. (2007). Relatedness of identities and emotional closeness with parents across and within cultures. Asian Journal of Social Psychology, 10, 145-161.
İmamoğlu, E. O. ve Kurt, A. (2005). Relationship between selfconstruals and subjective well-being across and within cultures. Yayımlanmamış veri.
İmamoğlu, S. (2005). Secure exploration: Conceptualization, types, and relationships with secure attachment, self-construals and other self-related variables. Yayımlanmamış Doktora Tezi, ODTÜ.
Kağıtçıbaşı, Ç. (1996). Özerk-ilişkisel benlik: Yeni bir sentez. Türk Psikoloji Dergisi, 11, 36-43.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2005). Autonomy and relatedness in cultural context: Implications for self and family. Journal of Cross-Cultural Psychology, 36, 403-422.
Karadayı, F. (1998). İlişkili özerklik. Adana: Çukurova Üniversitesi Basımevi.
Keough, K. A., Zimbardo, P. G. ve Boyd, J. N. (1999). Who's smoking, drinking, and using drugs? Time perspective as a predictor of substance use. Basic and Applied Social Psychology, 21,149-164.
Kurt, A. (2000a). A comparison of three self-construal conceptualizations with respect to issues of culture and gender. Annual Convention of the Society for Personality and Social Psychology, Savannah, GA, Şubat.
Kurt, A. (2000b). Gross-cultural comparison of Canadian and Turkish university students with respect to self-construal. Annual Convention of Canadian Psychological Association, Vancouver, British Columbia, Canada, Haziran.
Lasane, T. P. ve Jones, J. M. (1999). Temporal orientation and academic goal-setting: The mediating properties of a motivational self. Journal of Social Behavior & Personality, 14,31-45
Lennings, C. J. (1994). An investigation of the effects of the agency and time perspective variables on career maturity. The Journal of Psychology, 128, 243-253.
Li, J. (2002). A cultural model of learning: Chinese "heart and mind for wanting to learn." Journal of Cross-Cultural Psychology, 33, 248-269.
MacLeod, A. K. ve Byrne, A. (1996). Anxiety, depression, and the anticipation of future positive and negative experiences. Journal of Abnormal Psychology, 105, 286-289.
Mahon, N. E. ve Yarcheski, T. J. (1994). Future time perspective and positive health practices in adolescents. Perceptual and Motor Skills, 79, 395-398.
Marko, K. W. ve Savickas, M. L. (1998). Effectiveness of a career time perspective intervention. Journal of Vocational Behavior, 52, 106-119.
Markus, H. R. ve Kitayama, S. (1991). Culture and the self: Implications for cognition, emotion and motivation. Psychological Review, 98, 224-253.
McGrath, J. E. ve Tschan, F. (2004). Temporal matters in social psychology. Washington, DC: American Psychological Association.
Nurmi, J. E. (1989). Development of orientation to the future during early adolescence: Afour-year longitudinal study and two cross-sectional comparisons. International Journal of Psychology, 24, 195-214.
Oyserman, D., Coon, H. M. ve Kemmelmeier, M. (2002). Rethinking individualism and coUectivisim: Evaluation of theoretical assumptions and meta-analyses. Psychological Bulletin, 128, 3-72.
Öner, B. (2000a). Future time orientation and relationships with the opposite sex. The Journal of Psychology, 134, 306-314.
Öner, B. (2000b). Relationship satisfaction and dating experience: Factors affecting future time orientation in relation to relationships with the opposite sex. The Journal of Psychology, 134, 527-536.
Öner, B. (2001). Factors predicting future time orientation for romantic relationships with the opposite sex. The Journal of Psychology, 135, 430-438.
Öner, B. (2002). Self-monitoring and future time orientation in romantic relationships. The Journal of Psychology, 136, 420-425.
Raeff, C. (1997). Individuals in relationships: Cultural values, children's social interactions, and the development of an American individualistic self. Developmental Review, 17, 205-238.
Ryan, R. M. (1991). The nature of the self in autonomy and relatedness. J. Strauss ye G. R. Goethals, (Ed.), The self: Interdisciplinary approaches içinde (208-238). New York: Springer - Verlag.
Ryan; R., M. ve Deci, E., L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55, 68-78.
Ryan, R. M. ve Lynch, J. H. (1989). Emotional autonomy versus detachment: Revisiting the vicissitudes of adolescence and young adulthood. Child Development, 60, 340-356.
Sakallı-Uğurlu, N. (2003). How do romantic relationship satisfaction, gender stereotypes and gender relate to future time orientation in romantic relationships? The Journal of Psychology, 137 (3), 294-303.
Scheier, M. F. ve Carver, C. S. (1985). Optimism, coping and health: Assessment and implications of generalized outcome expectancies. Health Psychology, 4, 219-247.
Scheier, M. F. ve Carver, C. S. (1987). Dispositional optimism and physical well-being: The influence of generalized outcome expectancies on health. Journal ofPersonality, 55,169-210.
Scheier, M. F., Matthews, K. A., Owens, J., Magovern, G. J. Sr., Lefebvre, R. C, Abbott, R. A. ve Carver, C. S. (1989). Dispositional optimisim and recovery from coronary artery bypass surgery: The beneficial effects on physical and psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 1024-1040.
Schmidt, R. W., Lamm, H. ve Trommsdorff, G. (1978). Social class and sex as determinants of future orientation (time persepective) in adults. European Journal of Social Psychology, 5,71-90.
Seijts, G. H. (1998). The importance of future time perspective in theories of work motivation. The Journal of Psychology, 132, 154-168.
Segerstrom, S.C., Taylor, S.E., Kemeny, M. E. ve Fahey, J.L. (1998). Optimism is associated with mood, coping, and immune change in response to stress. Journal of Personality and Social Psychology, 74, 1646-1655.
Snyder, C. R., Harris, C, Anderson, J. R., Holleran, S. A., Irving, L. M., Sigmon, S. T., Yoshinobu, L., Gibb, J., Langelle, C. ve Harney, P., (1991), The will and the ways: Development and validation of an individualdifferences measure of hope. Journal of Personality and Social Psychology, 60,570 -585.
Strathman, A., Gleicher, F., Boninger, D. S. ve Edwards, C. S. (1994). The consideration of future consequences: Weighing immediate and distant outcomes of behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 66,742-752.
Taylor, S. E. ve Brown, J. D. (1988). Illusions and well-being: A social psychological perspective on mental health. Psychological Bulletin, 103,193-210.
Trommsdorff, G. (1983). Future orientation and socialization. International Journal of Psychology, 18, 381-406.
Turan, G. (2007). Relationship between materialism and selfconstruals. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,ODTÜ.
Watson, D., Clark, L. A. ve Tellegen, A. (1988). Development and validation of brief measures of positive and negative affect: The PANAS scales. Journal of Personality and Social Psychology, 54, 1063-1070.
Zaleski, Z. (1996). Future anxiety: Concept measurement and preliminary research. Personality and Individual Differences, 21, 165-174.
Zimbardo, P. G., Keough, K. A. ve Boyd, J. N. (1997). Present time perspective as a predictor of risky driving. Personality and Individual Differences, 23, 1007-1023.
Zimbardo, P. G. ve Boyd, J. N. (1999). Putting time in perspective: A valid, reliable individual-differences metric. Journal of Personality and Social Psychology, 77,1271-1288.

APA	İMAMOĞLU E, EDWARDS GÜLER A (2007). Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar. , 115 - 138.
Chicago	İMAMOĞLU E. Olcay,EDWARDS GÜLER Ayça Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar. (2007): 115 - 138.
MLA	İMAMOĞLU E. Olcay,EDWARDS GÜLER Ayça Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar. , 2007, ss.115 - 138.
AMA	İMAMOĞLU E,EDWARDS GÜLER A Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar. . 2007; 115 - 138.
Vancouver	İMAMOĞLU E,EDWARDS GÜLER A Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar. . 2007; 115 - 138.
IEEE	İMAMOĞLU E,EDWARDS GÜLER A "Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar." , ss.115 - 138, 2007.
ISNAD	İMAMOĞLU, E. Olcay - EDWARDS GÜLER, Ayça. "Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar". (2007), 115-138.

APA	İMAMOĞLU E, EDWARDS GÜLER A (2007). Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar. Türk Psikoloji Dergisi, 22(60), 115 - 138.
Chicago	İMAMOĞLU E. Olcay,EDWARDS GÜLER Ayça Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar. Türk Psikoloji Dergisi 22, no.60 (2007): 115 - 138.
MLA	İMAMOĞLU E. Olcay,EDWARDS GÜLER Ayça Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar. Türk Psikoloji Dergisi, vol.22, no.60, 2007, ss.115 - 138.
AMA	İMAMOĞLU E,EDWARDS GÜLER A Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar. Türk Psikoloji Dergisi. 2007; 22(60): 115 - 138.
Vancouver	İMAMOĞLU E,EDWARDS GÜLER A Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar. Türk Psikoloji Dergisi. 2007; 22(60): 115 - 138.
IEEE	İMAMOĞLU E,EDWARDS GÜLER A "Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar." Türk Psikoloji Dergisi, 22, ss.115 - 138, 2007.
ISNAD	İMAMOĞLU, E. Olcay - EDWARDS GÜLER, Ayça. "Geleceğe İlişkin Yönelimlerle Benlik Tipine Bağlı Farklılıklar". Türk Psikoloji Dergisi 22/60 (2007), 115-138.