Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları

TOMUL, EKBER; Celik, Kazim; TAŞ, Ali

Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları

Ali TAŞ, (Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Burdur, Türkiye)

Kazım ÇELİK, (Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Denizli, Türkiye)

Ekber TOMUL (Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Burdur, Türkiye)

Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

6 2

Yıl: 2007 Cilt: 0 Sayı: 22 Sayfa Aralığı: 85 - 98 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları

Öz:

Bu araştırmada, yenilenen ilköğretim programının uygulandığı ilköğretim okullarındaki yöneticilerin liderlik tarzlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bunun için 59 maddelik bir ölçek geliştirilmiştir. Araştırmanın hedef evrenini; Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2004-2005 eğitim öğretim yılında pilot uygulama yaptığı 9 ildeki ilköğretim okullarındaki 2100 sınıf ve branş öğretmeni oluşturmaktadır. Bu öğretmenlerden 788’ine ulaşılmıştır. Araştırma bulgularına göre; ilköğretim okulu öğretmenleri, yöneticilerinin demokratik ve dönüşümcü liderlik tarzı davranışlarını “çoğunlukla” gerçekleştirdiklerini belirtmişlerdir. Öğretmenlerin ilköğretim okul yöneticilerinin liderlik tarzı davranışlarına ilişkin görüşlerini cinsiyetleri etkilememektedir. Öğretmenlerin, ilköğretim okul yöneticilerinin serbest bırakıcı liderlik tarzı davranışlarına ilişkin görüşleri kıdemlerinden etkilenmektedir, öğretmenlerin değerlendirmelerinde 16-20 yıl ile 21 yıl ve üstü kıdeme sahip olmaları bir etken olarak bulunmuştur. Öğretmenlerin ilköğretim okul yöneticilerinin liderlik tarzları davranışlarına ilişkin görüşlerini, öğretmenlerin branşları ve mezun oldukları okullar etkilememektedir.

Anahtar Kelime: ilk öğretim programı okul yönetimi liderlik davranışları liderlik rolleri öğretmenler okul yöneticileri

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Davranış Bilimleri

Leadership Styles of Principals in Elemantary Schools Where the New Program is Implemented in Turkey

Öz:

In this study, it was aimed to elicit leadership approaches of school principals to whom new primary education program was applied. A 59-item questionnaire was developed to achieve this aim. Population are composed of 2100 primary school teachers and teachers with specific major working in primary schools in nine cities where Ministry of National Education made a pilot application in 2004-2005 academic year. According to findings of the study, primary school teachers state “usually” in the questionnaire for the democratic and transformational leadership qualities of the managers. Branch and school graduate of teachers do not affect their ideas on leadership behavior of primary school principals.

Anahtar Kelime: leadership behaviors leadership roles teachers school administrators primary education curriculum school administration

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Açıkalın, A. (1994). Teknik ve toplumsal yönleriyle okul yöneticiliği, Ankara: Pegem Yayın.
Balcı, A. (1997). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler, Ankara: 72 TDFO Bilgisayar Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, Ankara: Pegem Yay.
Alan M. Barnett, Herbert, W. Marsh, ve Rhonda G. C. Leadership style behaviours that act to enhance or erode teachers’ perceptions of school learning environment: a qualitative perspective.: www.self.m pg.de/deutsch/Self-Conference_Program.pdf, İnternetten 25 Nisan 2006’da alınmıştır
Bolden, R. ve Gosling, J. “Leadership and management competencies: lessons from the national occupational standards”, www.leadership-studies.com , İnternetten 01 Haziran 2006’da alınmıştır
Başaran, E.İ.(1982). Örgütsel davranışın yönetimi, Ankara: A.Ü. Eğt.Fak.Yay.No:111.
Bass, B.M. (1985). Leadership and performance beyond expectations. New York: Free Press.
Çetin, Ş.(2001). Lise müdür ve müdür yardımcılarının liderlik davranışları ve okul başarısı, Yayınlanmamış YL. Tezi, Marmara Ünv. Eğt. Bil. Enst., İstanbul.
Coleman, M. (2000). The female secondary headteacher in england and wales: leadership and management styles, Educational Research, 42, 13–27.
Demircan, A.(2001)“İlköğretim Okulları müdürleri yöneticilik yeterliklerine ne derece sahiptirler”, Yayınlanmamış YL. Tezi, İstanbul: Yıldız Tek. Ünv. Sos Bil. Enst.
Drucker,P.F. (1994) Etkin Yöneticilik, 2. Baskı (Çevirenler: Ahmet Özden ve Nuray Tunalı), İstanbul: Eti Kitapları.
EARGED. Öğrenci merkezli eğitim. http://earged.meb.gov.tr/mlo /ome.htm, İnternetten 21 Mayıs 2006’da alınmıştır.
Eren, E. (1998) Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi, İstanbul: Beta Basım Yay.
Güney, S. (1997) “Yönetici ve yönetilen açısından disiplin ve moral”, 21.YY.da Liderlik Sempozyumu.
Gunbayi, I. (2002). “Women and men teachers’, approaches to leadershıp styles”, Social Behavior and Personality: An International Journal, 33 (7), 685-698.
Güven, T. (2000). Vizyoner liderlik ve takım oluşturmada liderin vizyonunun rolü, Yayınlanmamış YL. Tezi, Ankara: Gazi Ünv. Sos Bil. Enst.
Korkmaz, M. (2006). “Okul yöneticilerinin kişilik özellikleri ile liderlik stilleri arasındaki ilişki”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi,12(46); 199-226.
Lievens, F., Van Geit, P. ve Coetsier, P. (1997). “Identification of transformational leadership qualities: An Examination Of Potential Biases”, Transformatıonal Leadershıp Qualıtıes European Journal Of Work And Organızatıonal Psychology, 6 (4), 415-430.
MEB. (2007). Milli eğitim istatistikleri, http://sgb.meb.gov.tr/daireler/istatistik/meb_istatistikleri_orgun_egitim_2006_2007.pdf; İnternetten 05 Mayıs 2007’de alınmıştır:
MSC. (2004). Draft national occupational standards in management and leadership. management standards centre working document. İnternetten 20 Mayıs 2006’da alınmıştır: www.management-standards.org.
Razi, S. (2002). İlköğretim yöneticilerinin çağdaş liderlik eğilimleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van: Y.Y. Ünv. Sosyal Bil. Ens.
Robinson, L. ve Bucic, T. (2005). “Team leadership and learning in educational organisations”, ANZMAC Conference: Marketing Education.
Şahin, S. (2002). “İlköğretim okul müdürlerinin dönüşümcü ve sürdürümcü liderlik stilleri (İzmir İli Örneği)”, Eğitim Araştırmalar, Sayı:23.
Şimşek, H. (2005). Örgütler, yönetim ve liderlik: liderliğe çoklu bakış, www.mebnet.net/duyurular/seminer/Orgutler, İnternetten 31 Ağustos 2006’da alınmıştır:
Şişman, M. (1996). Etkili okul yönetimi, Eskişehir: Yayınlanmamış Araştırma Raporu.
Şişman, M. (2002) Eğitim Kurumları Yönetici Kursları Ders Notları, Eskişehir. TTKB. “Programın uygulanmasında okul yöneticileri, öğretmenler, müfettişler ve velilerin görevleri”, (http://programlar.meb.gov.tr/program_giris/ gorevler_5.htm), İnternetten 28 Mayıs 2006’da alınmıştır.
Taylor, P. (1994) “Leadership in education”, Emergency Librarian, Jan/Feb., 21 (3), www.EBSCOhost İnternetten 17 Aralık 2005’de alınmıştır
YÖK/Dünya Bankası. (1997). Okul yönetimi, Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Ankara.

APA	TAŞ A, Celik K, TOMUL E (2007). Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları. , 85 - 98.
Chicago	TAŞ Ali,Celik Kazim,TOMUL EKBER Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları. (2007): 85 - 98.
MLA	TAŞ Ali,Celik Kazim,TOMUL EKBER Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları. , 2007, ss.85 - 98.
AMA	TAŞ A,Celik K,TOMUL E Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları. . 2007; 85 - 98.
Vancouver	TAŞ A,Celik K,TOMUL E Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları. . 2007; 85 - 98.
IEEE	TAŞ A,Celik K,TOMUL E "Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları." , ss.85 - 98, 2007.
ISNAD	TAŞ, Ali vd. "Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları". (2007), 85-98.

APA	TAŞ A, Celik K, TOMUL E (2007). Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(22), 85 - 98.
Chicago	TAŞ Ali,Celik Kazim,TOMUL EKBER Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 0, no.22 (2007): 85 - 98.
MLA	TAŞ Ali,Celik Kazim,TOMUL EKBER Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.0, no.22, 2007, ss.85 - 98.
AMA	TAŞ A,Celik K,TOMUL E Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007; 0(22): 85 - 98.
Vancouver	TAŞ A,Celik K,TOMUL E Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2007; 0(22): 85 - 98.
IEEE	TAŞ A,Celik K,TOMUL E "Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları." Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0, ss.85 - 98, 2007.
ISNAD	TAŞ, Ali vd. "Yenilenen İlköğretim Programının Uygulandığı İlköğretim Okullarındaki Yöneticilerin Liderlik Tarzları". Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 22 (2007), 85-98.