Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi

ÖZER, Arif

Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi

Arif ÖZER (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, Bolu, Türkiye)

Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi

5 0

Yıl: 2005 Cilt: 3 Sayı: 24 Sayfa Aralığı: 111 - 130 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi

Öz:

Bu çalışmada Bankacı Kişilik Envanteri (BKE) tanıtılmıştır. Envanterin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları Hacettepe Üniversitesi iktisat, Edebiyat, Fen ve Eğitim Fakültelerinde, üçüncü ve dördüncü sınıflarda 2003 - 2004 öğretim yılında öğrenim gören 1.207 üniversite öğrencisi üzerinde yapılmıştır. BKE'nin yapı geçerliği Lisrel 8.54 ve EQS 6.1 paket programları kullanılarak doğrulayıcı faktör analiziyle incelenmiştir. Analiz sonuçları, BKE'nin 16 alt boyut (Belirsizlikle baş etme, Yeni görev teknolojilere uyum, Sözel ve Sayısal beceri algısı, Düzenli, Sorumlu, Azimli - Hırslı, Pazarlamacı karakter, Saldırgan, Yardımsever, Empatik, İtaatkâr, Çıkarcı, Yalancı, Dedikoducu, Eli uzun) ve iki temel boyuttan (Sosyal, Performans) oluşan bir yapıya sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Envanterin iç tutarlık katsayıları 16 alt boyutundan 14'ünde .70'in üstünde, üç alt ölçekte ise .60 civarındadır. Çalışmanın son bölümünde envanterin kullanılabilirliği tartışılmış ve bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelime: kurultu geçerliliği psikometrik ölçek güvenirlik katsayıları ölçek geliştirme faktör analizi psikometrik değerlendirme meslek danışmanlığı kişilik personel seçimi bankacı kişilik envanteri insan kaynakları yönetimi banka çalışanları örgütsel psikoloji

Developing of Bank Employee Personelity Inventory

Öz:

In the preseni research, bank employee personality inventory (BEPI) is presented. The validity and reliability studies have been conducted on 1.207 junior and senior students selected from faculties of Economics, Literature, Science and Education at Hacettepe University in 2003-2004 academic years. The construct validity of BEPI was examined by confirmatoiy factor analysis using Lisrel 8.54 and EQS 6.1 statistical packages. The results of the analysis indicated 16 factors; coping with uncertainty, adaptation to new technologies, perception of verbal and numerical aptitude, tidiness, responsibility, ambition-aspirant, marketing character, aggressiveness, altruism, empathy, obedience, selfishness, He, gossip, thievishness, and two dimensions: social behavior and performance. Internal consistency coefficients of 14 subscales are greater than 70 and three of them are approximately .60. At the last section of the report, usability of BEPI has been discussed and evaluated, and some recommendations have been generated.

Anahtar Kelime: personnel selection bank employee personality inventory human resources management bank employees organizational psychology construct validity psychometric scale reliability coefficients scale development factor analysis psychometric evaluation career counseling personality

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Akdoğan, T. (2003). Satışçiların kişilik özellikleri ve satış performansı ilişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana
Arık, A. (1990). Yaratıcılık, Ankara: Kültür Bakanlığı / 790, Kültür Eserleri / 88.
Byrne, B. M. (1994). Structural equations with latent variables, New York: Wiley,
Brown, R. D. ve Harvey, R. J. (2003). Detecting personality test faking with appropriateness measurement: fact or fantasy? Orlando: Annual Conference of Society for Industrial and Organizational Psychology.
Cloninger, C. S. (2000). Theories of personality, understanding persons, New Jersey: 3rd Edition, Prentice Hall, Upper Saddle River.
Cortina, J. M., Dotherty, M. L., Schmitt, N., Kaufman, G. ve Smith, R. G. (1992). Find the right person for any job, Personnel Psychology, Vol. 45, Issue: 1, P: 119 - 132, Spring.
Crosby, A. (1968). Creativity and performance in industrial organization, London: Tavistock Publication, Barnes and Noble Inc.
Denzin, N. K. ve Lincoln, Y. S. (1994). Handbook of qualitative research, London: Sage Pub.
Eyüboğlu, N. (1993). Meslekler, kişilik özellikleri ve avukatlar ile muhasebecilerin kişilik özelliklerine ilişkin bir araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Farry, R. B. (2004). Reliability of test scores, Last updated August 15, 2000, İnternet'ten Mayıs 2004'te: http://www.testscoring.vt.edu/memo08. html sitesinden alınmıştır.
Furnham, A. (1992). Personality at Work, London: A Division of Rouledge, Chapman and Hall Inc.
Gül, G. (2002). İlköğretim öğretmen adaylarının ve öğretmenlerinin kişilik özellikleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Gülgöz, S. (2002). "Five-Factor Theory and Neo-PI-R in Turkey. In R. R. McCrae and J. Allik (Eds.), the Five-Factor Model of Personality across Cultures" New York: Kluwer Academic / Plenum Publishers.
Herr, E. L. ve Cramer, S. H. (1996). Career guidance and counseling through the life span, New York: An Imprint of Addison Wesley Longman, Inc.
Hogan, J. ve Roberts, B. W. (1996). Issues and nonissues in the fidelity-bandwidth trade-off, Journal of Organizational Behavior, Vol. 17, P: 627 - 637.
Kirton M. J. (1972). Adaptors and innovators: styles of creativity and problem solving, London: Routledge. Mott, P.E.
Kline, P. (1997). Personality: the psychometric view,London: Rout Ledge.
Kline, R. B. (1998). Principle and practice of structural equation modeling, New York: the Guilford Press
Lanyon R. I. ve Goodstein, L. D. (1997). Personality assessment, New York: John Wiley and Sons Inc.
Marshall, C. ve Rossman, G. B. (1995). Designing qualitative research, London: 2nd Edition, Sage Pub.
Murphy, K. R. ve Davidshofer, C O . (1998). Psychological testing, New Jersey: 4th Edition, Prentice - Hall Inc. Simon and Schuster / A Viacom Company Upper Saddle River.
Ones, D. S. ve Viswesvaran, C. (2000). Measurement error in big five factors personality assessment: reliability generalization across studies and measures, Educational and Psychological Measurements, Vol. 60, Issue 2, P: 224- 236, Apr.
Özer, A. (2004). Bankacılık sektöründe kişiliğin değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Pedhazur, E. J. ve Pedhazur, L. S. (1991). Measurement design and analysis: an integrated approach: New Jersey: Lawrance Erbaum Associates, Inc.
Rigdon, E. E. (2004). Structural equation modeling, internet'ten Mayıs 2004' te alınmıştır: rittp: // www. gsu. edu/ ~ mkteer/.
Salgado, F, Moscoso, S. ve Lado, M. (2003). Evidence of crosscultural invariance of the big five personality dimensions in work settings, European Journal Personality, 17, P: 67 - 76, Published Online in Wiley Inter Science.
Saunders, S. ve Munro, D. (2001). The construction and validation of a consumer orientation questionnaire (SCOI) designed to measure Fromm's (1955)marketing character'in Australia,Social Behavior and Personality ,28,3,P:219-240.
Strauss,A.ve Corbin,J.(1991).Basic of qualitative research,London:Sage Pub.The Internati onal Professional Publishers,New bury Park, 5th.
Sümer ,H.C.,Sümer,N., Çiftçi,O.S.ve Demirutku,K. (2000). Subay kişilik özelliklerinin ölçülmesi ve yapı geçerliği çalışması, Türk Psikoloji Dergisi, 15 (45) s: 15 - 36.
Tevrüz, S. (1996 - 1998). Endüstri ve Örgüt Psikolojisi I - II, Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
Tutty, L . M., Rothery.M.A. ve Grinnell,R.M.(1996). Qualitative research for social workers ,Needham Heights , M.A., Allyn and Ba con,
Uyan, G. (2002). Öğretmenlerin iş değerleri, kişilik özellikleri ve iş tatminleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi: MEB'na bağlı resmi ve özel eğitim kurumlarında gerçekleştirilen bir araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Üstündağ, T. (2003). Yaratıcılığa yolculuk, Ankara: Pegem Yayınları.

APA	ÖZER A (2005). Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi. , 111 - 130.
Chicago	ÖZER Arif Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi. (2005): 111 - 130.
MLA	ÖZER Arif Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi. , 2005, ss.111 - 130.
AMA	ÖZER A Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi. . 2005; 111 - 130.
Vancouver	ÖZER A Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi. . 2005; 111 - 130.
IEEE	ÖZER A "Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi." , ss.111 - 130, 2005.
ISNAD	ÖZER, Arif. "Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi". (2005), 111-130.

APA	ÖZER A (2005). Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(24), 111 - 130.
Chicago	ÖZER Arif Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 3, no.24 (2005): 111 - 130.
MLA	ÖZER Arif Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, vol.3, no.24, 2005, ss.111 - 130.
AMA	ÖZER A Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2005; 3(24): 111 - 130.
Vancouver	ÖZER A Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2005; 3(24): 111 - 130.
IEEE	ÖZER A "Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi." Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3, ss.111 - 130, 2005.
ISNAD	ÖZER, Arif. "Kariyer Danışmanlığında Kullanılabilecek Bir Ölçme Aracı: Bankacı Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi". Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 3/24 (2005), 111-130.