Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği

COŞKUN, Ayşen; AĞAOĞLU, Belma; ÇAKIN MEMİK, Nursu; ÜNERİ, Özden Ş.; Karakaya, Işık

Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği

Nursu Çakın MEMİK, (Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye)

Belma AĞAOĞLU, (Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye)

Ayşen COŞKUN, (Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye)

Özden Ş. ÜNERİ, (Başkent Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Işık KARAKAYA (Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye)

Türk Psikiyatri Dergisi

269 50

Yıl: 2007 Cilt: 18 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 353 - 363 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği

Öz:

Amaç: Çocuklar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği (ÇİYKÖ) araştırmalarda yaygın olarak kullanılan, 2-18 yaşları arasındaki çocukların fiziksel ve psikososyal yaşantılarını hastalıktan bağımsız olarak değerlendiren genel bir yaşam kalitesi ölçeğidir. Bu çalışmada ülkemizde ÇİYKÖ?nün 13-18 yaş ergen formunun Türkçe geçerlik ve güvenilirliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Çalışmamız 13-18 yaşlarındaki toplam 230 ergen ve 230 ebeveyn ile yapılmıştır. Sağlıklı, ivegen hastalığı ve süregen hastalığı olan ergenlerden oluşan üç farklı grup oluşturulmuş, ÇİYKÖ?nün güvenirliği iç tutarlık ve madde-iç tutarlığı ile değerlendirilmiştir. Ölçeğin geçerliği bilinen grup yöntemiyle sağlıklı, ivegen hastalık ve süregen hastalık gruplarında ÇİYKÖ puan ortalamaları karşılaştırılarak, hastalanma ve hastalık yükü belirteçleriyle ÇİYKÖ puanlarının ilişkileri incelenerek ve ergen-ebeveyn formları ÇİYKÖ puanları arasındaki korelasyona bakılarak değerlendirilmiştir.Bulgular: Çalışmamızda ölçeğin iç tutarlığı (Cronbach alfa katsayısı) ergen formunda 0.82, ebeveyn formunda 0.87 olarak saptanmıştır. Ebeveyn ve ergen formunda kronik hastalık grubunun ölçek puan ortalamaları genel olarak sağlıklı ve akut hastalık gruplarından daha düşük bulunmuştur. Hastalanma ile hastalık yükü belirteçleriyle ÇİYKÖ puanlarının ilişkisi değerlendirildiğinde hem ergen, hem de ebeveyn formlarında genel olarak ölçek puanları ile birçok hastalanma ve hastalık yükü belirteci arasında düşük-orta düzeyde istatistiksel olarak anlamlı, ters orantılı korelasyon saptanmıştır. Ergen ve ebeveyn formları arasındaki korelasyonlar değerlendirildiğinde ise istatistiksel olarak anlamlı ve doğru orantılı korelasyonlar elde edilmiştir. Sonuç: Çalışmanın sonucunda ÇİYKÖ?nün 13-18 yaşlarındaki Türk ergenlerin yaşam kalitelerini değerlendirmede geçerli ve güvenilir olduğu kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelime: Psikiyatrik durum derecelendirme ölçekleri Ergen Engelli kişiler Ergen davranışı Sonuçların tekrarlanabilirliği Yaşam kalitesi

Konular: Psikoloji

The validity and reliability of the Turkish pediatric quality of life Inventory for children 13-18 years old

Öz:

Objective: The Pediatric Quality of Life Inventory (PedsQL) is a modular instrument that measures health related quality of life, and investigates the physical and psychosocial functioning, unrelated to health, of children 2-18 years old. In this study, the objective was to evaluate the validity and reliability of the Turkish PedsQL in adolescents 13-18 years old.Method: The study included 230 adolescents and 230 parents. The subjects were separated into 3 groups: 1. Healthy; 2. Has an acute disease; 3. Has a chronic disease. The reliability and the validity of PedsQL were computed. Results: The internal consistency of the scale (Cronbach?s alpha coefficient) was 0.82 for the child self-report and 0.87 for the parent proxy report. The PedsQL scores of both the child self-report and parent proxy report showed a statistically significant low to medium level of inversely proportional correlation with many indicators of morbidity and illness burden. There was a statistically significant and direct proportional correlation between the child self-report and parent proxy report scores.Conclusion: The PedsQL is valid and reliable for evaluating the quality of life of Turkish adolescents 13-18 years old.

Anahtar Kelime: Adolescent Behavior Reproducibility of Results Quality of Life Psychiatric Status Rating Scales Adolescent Disabled Persons

Konular: Psikoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Bastiaansen D, Koot HM, Bongers IL ve ark. (2004) Measuring quality of life in children referred for psychiatric problems: psychometric properties of the PedsQLTM 4.0 generic core scales. Qual Life Res, 13:489-495.
Chan KS, Mangione-Smith R, Burwinkle TM ve ark. (2005) The PedsQLTM reliability and validity of the short-form generic core scales and asthma module. Med Care, 43:256-265.
Cohen J (1988) Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences [2 nd ed]. Hillsdale, New Jersey: Erlbaum.
Çakın Memik N (2005) Çocuklar için Yaşam Kalitesi Ölçeği geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Yayınlanmamış uzmanlık tezi, Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi.
Drotar D (1998) Measuring Health Related Quality of Life in Children and Adolescentes. Mahwah, New Jersey: Erlbaum.
Eiser C (1997) Childrens quality of life measures. Arch Dis Child, 77:350-354.
Eiser C, Mohay H, Morse R (2000) The measurement of quality of life in young children. Child Care Health Dev, 26:401-414.
Eiser C, Morse R (2001a) Quality-of-life measures in chronic diseases of childhood. Health Technol Assess, 5:1-156.
Eiser C, Morse R (2001b) A review of measures of quality of life for children with chronic illness. Arch Dis Child, 84:205-211.
Eiser C, Morse R (2001c) Can parents rate their child?s health-related quality of life? Results of a systematic review. Qual Life Res, 10:347-57.
Eiser C, Vance YH, Horne B ve ark. (2002) The value of the PedsQLTM in assessing quality of life in survivors of childhood cancer. Child Care Health Dev, 29:95-102.
Felder-Puig R, Frey E, Proksch K ve ark. (2004) Validation of the German version of the Pediatric Quality of Life InventoryTM (PedsQLTM) in childhood cancer patients off treatment and children with epilepsy. Qual Life Res, 13:223-234.
Fidaner H, Elbi H, Fidaner C ve ark. (1999) Yaşam kalitesinin ölçülmesi, WHOQOL-100 ve WHOQOL-BREF. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji Dergisi, 7:5-13.
Hamingway H, Stafford M, Stansfeld S ve ark. (1997) Is the SF-36 a valid measure of change in population health? Results from the Whitehall II Study. BMJ, 315:1273-1279.
Harding L (2001) Children?s quality of life assessment: a review of generic and health related quality of life measures completed by children and adolescents. Psychol Psychother, 8:79-96.
Koçyiğit H, Aydemir Ö, Ölmez N ve ark. (1999) SF36?nınTürkçe için güvenirliliği ve geçerliliği. Ege Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Dergisi.
Koot HM, Wallender JL (2001) Quality of Life in Child and Adolescents Illness: Concepts, Methods and Findings. East Sussex, UK: Brunner-Routledge.
Lehman AF (1988) A quality of life interview for the chronically mentally ill. Eval Program Plann, 11:51-62.
Mogotsi M, Kaminer D, Stein DJ (2000) Quality of life in the anxiety disorders. Harv Rev Psychiatry, 8:273-282.
Novik A, Ionova T, Kishtovich A ve ark. (2003) Development of Russian of PedsQLtm 4.0 generic core scales for quality of life research in 13-18 years old children (child and parent report versions) QoL Newsletter, 30:15-16.
Özgüven İE (1994) Psikolojik Testler. Ankara: Yeni Doğuş Matbaası.
Schmeck K, Poustka F (1997) Quality of life and child psychiatric disorders. Katching H, Freeman H, Sartorius N, eds. Quality of Life in Mental Disorders. Chichester, England: Wiley, 179-191.
Spilker B (1996) Quality of Life and Pharmacoeconomics in Clinical Trials [2nd ed]. Philadelphia: Lippincott-Raven Publishers.
Tazaki M, Nakane Y, Endo T ve ark. (1998) Results of a qualitative and field study using WOQOL instrument for cancer. Jpn J Clin Oncol, 28(2):134-141.
Testa MA, Simonson DC (1996) Assesment of quality of life outcomes. N Engl J Med, 334:835-340.
Uzark K, Jones K, Bruwinkle TM ve ark. (2003) The Pediatric Quality of Life InventoryTM with heart disease. Prog Pediatr Cardiol, 18:141-148.
Üneri Ö (2005) Çocuklar için Yaşam Kalitesi Ölçeği?nin 2-7 yaşlarındaki Türk çocuklarında geçerlik ve güvenilirliği. Yayınlanmamış uzmanlık tezi, Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi.
Varni JW, Burwinkle TM, Jacobs JR ve ark. (2003b) The PedsQLTM in type1 and type 2 diabetes: reliability and validity of the pediatric quality of life inventory generic core scales and type 1 diabetes module. Diabetes Care, 26:631-637.
Varni JW, Burwinkle TM, Katz ER ve ark. (2002c) The PedsQLTM in paediatric cancer: reliability and validity of the Pediatric Quality of Life InventoryTM generic core scales, multidimensional fatigue scale, and cancer module. Cancer, 94:2090-2106.
Varni JW, Bruwinkle TM, Seid M ve ark. (2003a) The PedsQLTM 4.0 as a pediatric population health measure: feasibility, reliability and validity. Ambul Pediatr, 3:329-341.
Varni JW, Seid M, Knight TS ve ark. (2002a) The PedsQLTM in pediatric rheumatology: reliability, validity, and responsiveness of the Pediatric Quality of Life InventoryTM Generic Core Scales and Rheumatology Module. Arthritis Rheum, 46:714-725.
Varni JW, Seid M, Knight TS ve ark. (2002b) PedsQLTM 4.0 generic core scales: sensitivity, responsiveness, and impact on clinical decision-making. J Behav Med, 25:175?193.
Varni JW, Seid M, Kurtin PS (2001) The PedsQLTM 4.0: reliability and validity of the Pediatric Quality of Life Inventory TM version 4.0 generic core scales in healthy and patient populations. Med Care, 39:800-812.
Varni JW, Seid M, Rode CA (1999) The PedsQL: measurement model for the Pediatric Quality of Life Inventory. Med Care, 37:126-139.
Wallander JL, Schmitt M, Koot HM (2001) Quality of life measurement in children and adolescents: issues, instruments and applications. J Clin Psychol, 57:571-585.

APA	ÇAKIN MEMİK N, AĞAOĞLU B, COŞKUN A, ÜNERİ Ö, Karakaya I (2007). Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği. , 353 - 363.
Chicago	ÇAKIN MEMİK Nursu,AĞAOĞLU Belma,COŞKUN Ayşen,ÜNERİ Özden Ş.,Karakaya Işık Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği. (2007): 353 - 363.
MLA	ÇAKIN MEMİK Nursu,AĞAOĞLU Belma,COŞKUN Ayşen,ÜNERİ Özden Ş.,Karakaya Işık Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği. , 2007, ss.353 - 363.
AMA	ÇAKIN MEMİK N,AĞAOĞLU B,COŞKUN A,ÜNERİ Ö,Karakaya I Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği. . 2007; 353 - 363.
Vancouver	ÇAKIN MEMİK N,AĞAOĞLU B,COŞKUN A,ÜNERİ Ö,Karakaya I Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği. . 2007; 353 - 363.
IEEE	ÇAKIN MEMİK N,AĞAOĞLU B,COŞKUN A,ÜNERİ Ö,Karakaya I "Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği." , ss.353 - 363, 2007.
ISNAD	ÇAKIN MEMİK, Nursu vd. "Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği". (2007), 353-363.

APA	ÇAKIN MEMİK N, AĞAOĞLU B, COŞKUN A, ÜNERİ Ö, Karakaya I (2007). Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 18(4), 353 - 363.
Chicago	ÇAKIN MEMİK Nursu,AĞAOĞLU Belma,COŞKUN Ayşen,ÜNERİ Özden Ş.,Karakaya Işık Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 18, no.4 (2007): 353 - 363.
MLA	ÇAKIN MEMİK Nursu,AĞAOĞLU Belma,COŞKUN Ayşen,ÜNERİ Özden Ş.,Karakaya Işık Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.18, no.4, 2007, ss.353 - 363.
AMA	ÇAKIN MEMİK N,AĞAOĞLU B,COŞKUN A,ÜNERİ Ö,Karakaya I Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 2007; 18(4): 353 - 363.
Vancouver	ÇAKIN MEMİK N,AĞAOĞLU B,COŞKUN A,ÜNERİ Ö,Karakaya I Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 2007; 18(4): 353 - 363.
IEEE	ÇAKIN MEMİK N,AĞAOĞLU B,COŞKUN A,ÜNERİ Ö,Karakaya I "Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği." Türk Psikiyatri Dergisi, 18, ss.353 - 363, 2007.
ISNAD	ÇAKIN MEMİK, Nursu vd. "Çocuklar için yaşam kalitesi ölçeğinin 13-18 yaş ergen formunun geçerlik ve güvenilirliği". Türk Psikiyatri Dergisi 18/4 (2007), 353-363.