İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma

Sığrı, Ünsal

İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma

Ünsal SIĞRI (Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye)

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

37 15

Yıl: 2007 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 261 - 278 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma

Öz:

Örgütsel bağlılık, örgütsel başarının sağlanması için çalışanların sadakatinin yanında, ortak değer, amaç ve kültür etrafında toplanmaları için çaba gösterilen bir süreçtir. Örgütsel bağlılık kavramı; verimlilik, işgücü devri, devamsızlık, performans değişiklikleri ve işten ayrılma düşüncesi gibi bireysel ve örgütsel sonuçları etkilediğinden, örgütsel performansın iyileştirilmesi açısından önemli bir unsurdur. Literatür kapsamında, örgütsel bağlılığa etki eden faktörlerden bireysel-demografik faktörler ve örgüte ve göreve ait faktörler incelenmiştir. Örgütsel bağlılığın sonuçları açısından da iş doyumu, iş gören devri, işe katılım-devamsızlık, performans ve motivasyon hususları üzerinde durulmuştur. Bu araştırmada örgütsel bağlılık konusundaki sınıflandırmalar içinden Meyer ve Allen’in tipolojisi esas alınarak kamu ve özel sektör çalışanlarının örgütsel bağlılık düzeyleri“devamlılık, duygusal ve normatif bağlılıklar” kapsamında mukayeseli olarak belirlenmiştir. Edinilen bulgular kapsamında kamu sektöründe “devamlılık bağlılığı” daha yüksek iken, “duygusal bağlılık” ve “normatif bağlılık” açısından özel sektörün daha yüksek seviyeye sahip olduğu ortaya konmuştur. Çalışmada bunun yanı sıra, çalışanların demografik özellikleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkiler de araştırılmıştır. Araştırma bulguları demografik özelliklerden cinsiyet, mesleki pozisyon ve çalışma süresi ile çalışanların duygusal ve normatif bağlılıkları arasında ilişkinin bulunduğunu; ancak devamlılık bağlılığı ile bu değişkenler arasında herhangi bir ilişki bulunmadığını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Allen, N. J.; Meyer, J. P. (1990). “The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization”, Journal of Occupational Psychology, 63, 1-18.
Alvi, S. A.; Ahmed, S. W. (1987). “Assesing Organizational Commitment in a Developing Country:Pakistan, a Case Study”, Human Relations, 40 (5), 267-280.
Arkonaç, Sibel A. (2001). Sosyal Psikoloji, (2.Bs.), İstanbul: Alfa Basım Yayım.
Aronson, Elliot (1999). The Social Animal, (8. Bs.), New York: Worth Publishers.
Barringer, Mellisa W.; Sturman, Michael C. (1998). “The Effects of Work Arrangements on the Organizational Commitment of Contingent Workers”, CAHRS Working Paper Series, Working Paper, 1998. http://www.ilr.cornell.edu/depts/CAHRS (Erişim tarihi: Ekim 2005).
Becker, Howard S. (1960). “Notes On the Concept of Commitment”, The American Journal of Sociology, 66, 32-40.
Bourg, Chris; Segal, Mady Wechsler (1999). The Impact of Family Supportive Policies and Practices on Organizational Commitment to the Army”. Armed Forces & Society, Summer99, Vol. 25 Issue 4, 633-652.
Camilleri, E. (2002). “Some Antecedents of Organizational Commitment: Results From an Information Systems Public Sector Organization”, Bank of Valetta Review, 25, http://www.bov.com/pdf/bov_review25-1.pdf (Erişim tarihi: Ocak 2006).
Cengiz, Aytül Ayşe (2002). “Örgüt Yaşamında Örgütsel Bağlılığın Belirleyicileri ve Eskişehir Bölgesinde Doktor ve Hemşire Meslek Grupları Arasında Karşılaştırmalı Bir Çalışma”, 10. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Yayın No: 4, Antalya.
Collarelli, S. M. (1987). “Comparative Effects of Personal and Situational Influences on Job Outcomes of New Professionals”, Journal of Applied Psychology, 72, 558-566.
Cuskelly, Graham (1995). “The Influence of Committee Functioning on the Organizational Commitment of Volunteers”. Journal of Sport Behavior, Dec95, Vol. 18 Issue 4, 254-270.
Çakır, Özlem (2001). İşe Bağlılık Olgusu ve Etkileyen Faktörler, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Decotiis, T.A.; Summers, T.P. (1987). “A Path Analysis of a Model of the Antecedents and Consequences of Organizational Commitment”, Human Relations, Vol.40, No.7, 445-470.
Deloria, Julie E. (2001). A Comparative Study of Employee Commitment: Core and Contract Employees in a Federal Agency, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Virginia Üniversitesi Politeknik Enstitüsü İnsan Gelişimi Ana Bilim Dalı, http://www.psyc.vt.edu (Erişim tarihi: Kasım 2004).
Durna, Ufuk; Eren, Veysel (2005). “Üç Bağlılık Unsuru Ekseninde Örgütsel Bağlılık”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6 (2), 210-219.
Eisenberger, R. v.d. (1990). “Perceived Organizational Support and Employee Diligence,Commitment, and Innovation”. Journal of Applied Psychology, 75, 51-59.
Eren, Erol (2001). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, 7. Baskı, İstanbul, Beta Yayınevi.
Geartner, K.N.; Nollen, S.D. (1989). “Career Experiences, Perceptions of Employment Practices and Psychological Commitment to the Organization”, Human Relations, 42 (11), 975-991.
Glisson, C.; Durick, M. (1988). “Predictors of Job Satisfaction and Organizational Commitment in Human Service Organizations”, Administrative Quarterly, 33(1), 61-81.
Hackman, J.R.; Oldham, G.R. (1975). “Development of the Job Diagnostic Survey”, Journal of Applied Psychology, 60, 159-170.
Hrebiniak, L. G.; Alutto, J. A. (1973). “Personal and Role-related Factors in the Development of Organizational Commitment”, Administrative Science Quarterly, 17, 555-572.
Israel, Ella R. (1996). An Investigation of the Antecedents and Consequences of Organizational Commitment in Turkey,.Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Ana Bilim Dalı.
Iverson, Roderick D.; Buttgieg, Dona M. (1999). “Affective, Normative and Continuance Commitment: Can the Right Kind of Commitment Be Managed?”, Journal of Management Studies, Vol. 36 No.3, 307-333.
Jarvi, Pentti (2004). “Commitment and Occupational Image”, http://www.sba.muohio.edu/abas.pdf,(Erişim tarihi: Mart 2006).
Kanter, Rosabeth Moss (1968). “Commitment and Social Organization: A Study of Commitment Mechanisms in Utopian Communities”, American SociologicalReview, 33(4), 499-517.
Kelman, Herbert C. (1958). “Compliance, Identification and Internalization: Three Process of Attitude Change”, Journal of Conflict Resolution, 2, 51-60.
Luthans, F.; Baack, D.; Taylor, L. (1987). “Organizational Commitment: Analysis of Antecedents”,Human Relations, 40 (4), 219-236.
Luthans, Fred (1995). Organizational Behaviour, (7. Bs.), New York, McGraw-Hill.
McKinniss, C. B.; Natella, A. (1994). Business in Mexico: Managerial Behavior,Protocol, and Etiquette. New York: Haworth Press.
Meyer, J.P.; Allen, N.J. (1984). “Testing the Side-Bet Theory of Organizational Commitment: Some Methodological Considerations”, Journal of Applied Psychology, 69, 372-378.
Meyer, J. P.; Allen, N. J. (1991). “A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment”. Human Relations, 1, 61-89.
Meyer, J.P.; Allen, N.J. (1997). Commitment in the Workplace. Thousand Oaks, CA., Sage Publications.
Miner, John (1992). Industrial-Organizational Psychology, New York, McGraw-Hill.
Mowday, R. T., Steers, R. M., & Porter, L. W. (1979). “The Measurement of Organizational Commitment”. Journal of Vocational Behavior, 14, 224-247.
Mowday, R.T., Steers, R. M., Porter, L. W. (1982). Employee-Organization Linkages: The Psychology of Commitment, Absenteeism and Turnover. New York, Academic Press.
Morrow, P. C.; Wirth, R. E. (1989). “Work Commitment among Salaried Professionals”. Journal of Vocational Behavior, 34, 40-56
Mullins, L.J. (1999). Management and Organizational Behaviour, (5. Baskı), London, Financial Times Pitman Publishing.
Newstorm, J.W.; Davis, K. (1993). Organizational Behaviour: Human Behaviour at Work. (9. Bs.), New York, McGraw Hill.
O’Reilly, C.; Chatman, J. (1986). “Organizational Commitment and Psychological Attachment: The Effects of Compliance, Identification and Internalization on Prosocial Behaviour”, Journal of Applied Psychology, 71 (3), 492-499.
Reichers, A.E. (1985). “A Review and Reconseptualisation of Organizational Commitment”, Academy of Management Review, 10(3), 465-476.
Robbins, Stephen (1998). Organizational Behaviour (8. Bs.), New Jersey, Prentice Hall International Inc..
Scholl, Richard W. (1981). “Differentiating Organizational Commitment From Expectancy as a Motivating Force”, Academy of Management Review, 6(4), 589-599.
Sheldon, M.E. (1971). “Investments and Involvements as Mechanisms Producing Commitment to the Organization”, Administrative Science Quarterly, 16(2), 143-150.
Shore, L. M. v.d. (1995). “Managerial Perceptions of Employee Commitment in Relations to the Organization”, Academy of Management Journal, 38(6), 1593-1615.
Staw, B.; Salancik, G. (1977). New Directions in Organisational Behaviour. Chicago: St Clair Press.
Steers, R.M. (1977). “Antecedents and Outcomes of Organizational Commitment”, Administrative Science Quarterly, 22, 46-56.
Özkaya, M. Onay;. Kocakoç, Deveci İ.; Kara, E.(2006). “Yöneticilerin Örgütsel Bağlılıkları ve Demografik Özellikleri Arasındaki İlişkileri İncelemeye Yönelik Bir Alan Çalışması”, Yönetim ve Ekonomi, Manisa, 13, 77-96.
Türkçe Sözlük, http://www.tdk.gov.tr/sozluk.html, (Erişim tarihi: Eylül 2005).
Varoğlu, Demet (1993). Kamu Sektörü Çalışanlarının İşlerine ve Kuruluşlarına Karşı Tutumları,Bağlılıkları ve Değerleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Wasti, Arzu (2000). “Örgütsel Bağlılığı Belirleyen Evrensel ve Kültürel Etmenler: Türk Kültürüne Bakış”, Türk Psikoloji Dergisi, İstanbul, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 202-224.
Wiener, Y. (1982). “Commitment and Organizations: A Normative View”, Academy of Management Review, 7 (3), 418-428.
Yüksel, Öznur (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi, Ankara, Gazi Kitapevi.
Zangaro, George A. (2001). “Organizational Commitment: A Concept Analysis”, Nursing Forum, 36(2), 14-22.

APA	Sığrı Ü (2007). İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. , 261 - 278.
Chicago	Sığrı Ünsal İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. (2007): 261 - 278.
MLA	Sığrı Ünsal İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. , 2007, ss.261 - 278.
AMA	Sığrı Ü İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. . 2007; 261 - 278.
Vancouver	Sığrı Ü İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. . 2007; 261 - 278.
IEEE	Sığrı Ü "İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma." , ss.261 - 278, 2007.
ISNAD	Sığrı, Ünsal. "İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma". (2007), 261-278.

APA	Sığrı Ü (2007). İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 261 - 278.
Chicago	Sığrı Ünsal İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 7, no.2 (2007): 261 - 278.
MLA	Sığrı Ünsal İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.7, no.2, 2007, ss.261 - 278.
AMA	Sığrı Ü İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2007; 7(2): 261 - 278.
Vancouver	Sığrı Ü İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2007; 7(2): 261 - 278.
IEEE	Sığrı Ü "İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma." Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, ss.261 - 278, 2007.
ISNAD	Sığrı, Ünsal. "İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma". Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 7/2 (2007), 261-278.